Ι. Ρόκας/Γ. Θεοχαρίδης, Ναυτικό Δίκαιο, 4η έκδ., 2021
Πρόκειται για την νέα έκδοση της μελέτης που πραγματεύεται συνοπτικά το ιδιωτικό ναυτικό δίκαιο σε πλήρη έκταση. Η παρούσα έκδοση συνιστά επικαιροποίηση και συμπλήρωση της προηγούμενης. Η παρέλευση των 6 ετών κατέστησε αναγκαία την παρακολούθηση ορισμένων ζητημάτων, ιδίως στη θαλάσσια μεταφορά πραγμάτων και επιβατών. Ακόμη, προστέθηκε ένα κεφάλαιο για τα ναυάγια με ειδική αναφορά στο νέο υπερεθνικό καθεστώς της Δ.Σ. του Ναϊρόμπι. Επίσης, υπήρξε εμβάθυνση στα ζητήματα προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος, όπως και σε ζητήματα που άπτονται της κτήσης κυριότητας πλοίου αλλά και στην εκτέλεση απόφασης κωλυσιπλοΐας πλοίου εντός του ευρωπαϊκού χώρου. Παρόμοια έγινε εμπλουτισμός στη θεματική της σύγκρουσης πλοίων, με έμφαση στην έκταση της ευθύνης, των προνομιακών απαιτήσεων, αλλά και στο ακανθώδες ζήτημα της αποκρυστάλλωσης του εφαρμοστέου δικαίου σε περιστατικά σύγκρουσης πλοίων με στοιχεία αλλοδαπότητας.
Πάντως, τα συναφή με το «Brexit» θέματα και οι επιπτώσεις αυτού δεν έχουν ληφθεί υπόψη στην παρούσα έκδοση, καθόσον κατά το χρόνο επικαιροποίησης δεν είχε ακόμα αποκρυσταλλωθεί το νομικό καθεστώς που θα διέπει τη ναυτιλία στη μετά «Brexit» εποχή.
Κατά τα άλλα, η μελέτη εξακολουθεί να διατηρεί τον συνοπτικό τρόπο προσέγγισης, ώστε να αποτελεί χρήσιμο εργαλείο, τόσο στους πρακτικούς όσο και στους θεωρητικούς του ναυτικού δικαίου.
Edition info
Table of contents +
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
Πρόλογος.
Συντομογραφίες.
ΜΕΡΟΣ Α΄
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ι. To ναυτικό δίκαιο εντός του καθ΄ όλου δικαιϊκού συστήματος.
1. Γενικά.
2. Στο δημόσιο ναυτικό δίκαιο.
3. Στο ιδιωτικό ναυτικό δίκαιο.
ΙΙ. Οι κανόνες του ναυτικού δικαίου.
ΙΙΙ. Νομοθετικές ρυθμίσεις.
1. Οι αλλοδαπές νομοθεσίες.
2. Ελληνική νομοθεσία.
IV. Διεθνείς συμβάσεις.
V. Η ναυτιλιακή επιχείρηση.
1. Φύση, αντικείμενο και φορέας της επιχείρησης.
2. Άρση/κάμψη της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου της ναυτιλιακής επιχείρησης.
3. Αφερεγγυότητα της ναυτιλιακής επιχείρησης.
4. Η επιχείρηση ναυτικής πρακτορείας.
VI. Η χρηματοδότηση της ναυτιλίας.
Γενική βιβλιογραφία.
Ελληνική.
Ξενόγλωσση.
ΜΕΡΟΣ Β΄
TO ΠΛΟΙΟ ΚΑΙ Η ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ TOY
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
TO ΠΛΟΙΟ
I. Γενικά.
II. Έννοια του πλοίου κατά τον ΚΙΝΔ
III. To πλοίο ως ιδιαίτερο κινητό πράγμα.
IV. Τα συστατικά και τα παραρτήματα του πλοίου.
V. Εθνικότητα του πλοίου.
VI. Στοιχεία εξατομίκευσης.
VII. Τα ναυτιλιακά έγγραφα του πλοίου.
VIII. Τρόποι κτήσης κυριότητας πλοίου.
IX. Κατάσχεση και αναγκαστική εκτέλεση πλοίων.
X. Σύγκρουση πλοίων.
1. Κανονιστικό πλαίσιο.
2. Ευθύνη-Ζημία-Αποζημίωση.
3. Ιδιωτικό διεθνές δίκαιο σε ευρεία έννοια.
Α. Δικονομικό διεθνές δίκαιο.
Β. Ιδιωτικό διεθνές δίκαιο σε στενή έννοια.
Βιβλιογραφία.
Ελληνική.
Ξενόγλωσση.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΝΑΥΤΙΚΗ ΠΙΣΤΗ
I. Εισαγωγικά.
II. Απλή ναυτική υποθήκη.
III. Προτιμώμενη ναυτική υποθήκη.
IV. Καταπιστευτική μεταβίβαση κυριότητας πλοίου.
V. Ναυτικά προνόμια.
1. Νομική φύση και άσκηση των ναυτικών προνομίων.
2. Η προβληματική της σειράς κατάταξης για την ικανοποίηση ναυτικών απαιτήσεων σε πλειστηριασμό πλοίου με αλλοδαπή σημαία.
Βιβλιογραφία.
Ελληνική.
Ξενόγλωσση.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ TOY ΠΛΟΙΟΥ
I. Κύριος του πλοίου, πλοιοκτήτης και εφοπλιστής - Διαχειριστής πλοίου.
1. Διάκριση κυριότητας από την εκμετάλλευση του πλοίου.
2. Κάμψη της αρχής της διάκρισης κυριότητας πλοίου και εφοπλισμού.
3. Δημοσιότητα του εφοπλισμού.
4. Διαχείριση πλοίου.
Βιβλιογραφία.
Ελληνική.
Ξενόγλωσση.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
I. Πλοίαρχος.
1. Γενικά.
2. Ευθύνη πλοιάρχου.
3. Εξουσίες και υποχρεώσεις.
4. Σύμβαση ναυτολόγησης πλοιάρχου.
ΙΙ. Πλήρωμα.
1. Γενικά.
2. Σύμβαση ναυτολόγησης.
3. Υποχρεώσεις του ναυτικού.
4. Μισθός.
5. Δικαιώματα σε περίπτωση ασθένειας και ατυχήματος.
6. Λύση της σύμβασης ναυτολόγησης.
Βιβλιογραφία.
Ελληνική.
Ξενόγλωσση.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΥΘΥΝΗΣ TOY ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΟΜΕΝΟΥ TO ΠΛΟΙΟ
Ι. Ευθύνη από πράξεις τρίτων κατά το κοινό δίκαιο.
II. Νομοθετικό θεμέλιο ευθύνης του εκμεταλλευόμενου το πλοίο από πράξεις τρίτων.
III. Ο περιορισμός της ευθύνης του εκμεταλλευόμενου το πλοίο.
1. Γενικά.
2. Ελληνική νομοθεσία.
3. Καθεστώς περιορισμού με αμιγώς εθνικούς κανόνες - ΚΙΝΔ.
Α. Εισαγωγικά.
Β. Υποχρεώσεις για τις οποίες ισχύει ο περιορισμός της ευθύνης.
Γ. Αντικείμενα στα οποία περιορίζεται η ευθύνη.
α. Παραχώρηση πλοίου και ναύλου.
β. Προσφορά χρηματικού ποσού.
Δ. Διαδικασία περιορισμού της ευθύνης.
Ε. Αποτελέσματα της δήλωσης περιορισμού της ευθύνης.
ΣΤ. Διαδικασία μετά τη δήλωση περιορισμού της ευθύνης.
4. Καθεστώς περιορισμού με κυρωθέντες υπερεθνικούς κανόνες - Διεθνής Σύμβαση Λονδίνου 1976 και Πρωτόκολλο 1996.
Α. Γενικά.
Β. Πρόσωπα που δικαιούνται να περιορίσουν την ευθύνη.
Γ. Ναυτικές απαιτήσεις.
Δ. Όρια περιορισμού ευθύνης.
Ε. Μηχανισμός περιορισμού ευθύνης.
α. Περιορισμός ευθύνης δίχως σύσταση κεφαλαίου.
β. Περιορισμός ευθύνης με σύσταση κεφαλαίου.
ΣΤ. Έκπτωση από το δικαίωμα περιορισμού ευθύνης λόγω ιδιαίτερα επίμεμπτης συμπεριφοράς.
5. Συναφή κανονιστικά πλαίσια περιορισμού ευθύνης.
Α. Ευθύνη για θαλάσσια ρύπανση από πετρέλαιο.
Β. Ευθύνη για συναφείς βλαπτικές επεμβάσεις.
Βιβλιογραφία.
Ελληνική.
Ξενόγλωσση.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ
ΣΥΜΠΛΟΙΟΚΤΗΣΙΑ
Ι. Έννοια.
ΙΙ. Προϋποθέσεις ίδρυσης συμπλοιοκτησίας.
ΙΙΙ. Παραγωγική διαδικασία συμπλοιοκτησίας.
1. Εσωτερική σχέση.
2. Σχέσεις των συμπλοιοκτητών προς τα έξω.
IV. Ο διαχειριστής της συμπλοιοκτησίας.
V. Ατομικά δικαιώματα συμπλοιοκτήτη.
VI. Δικαιώματα «συμπλοιοκτητών» σε σχέση με ολόκληρο το πλοίο.
VII. Λύση της συμπλοιοκτησίας.
Βιβλιογραφία.
Ελληνική.
Ξενόγλωσση.
ΜΕΡΟΣ Γ΄
Η ΝΑΥΛΩΣΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΕΝΝΟΙΑ - ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
Ι. Εισαγωγικά.
II. Εξέλιξη της ευθύνης στη θαλάσσια μεταφορά σε διεθνές επίπεδο.
III. Ελληνικό δίκαιο.
IV. Διακρίσεις.
V. Νομική φύση σύμβασης ναύλωσης σε στενή έννοια.
VI. Τα μέρη στη σύμβαση ναύλωσης σε στενή έννοια.
VII. Κατάρτιση της ναύλωσης σε στενή έννοια - Ναυλοσύμφωνο.
VIII. Ιδιωτικό διεθνές δίκαιο σε ευρεία έννοια στη ναύλωση.
1. Εφαρμοστέο δίκαιο που διέπει τη μεταξύ των μερών έννομη σχέση.
2. Εφαρμοστέο δίκαιο που διέπει την ευθύνη έναντι τρίτων από την έννομη σχέση.
3. Δικονομικό διεθνές δίκαιο στη σύμβαση ναύλωσης.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΝΑΥΛΩΣΗΣ
I. Σχέση ναύλωσης κατά το ημεδαπό δίκαιο με το δίκαιο της θαλάσσιας μεταφοράς πραγμάτων εν γένει σε υπερεθνικό επίπεδο.
1. Γενικά.
2. Αυτονομία ρύθμισης της θαλάσσιας μεταφοράς πραγμάτων εν γένει και αναγκαστικό πλαίσιο ΚΧ.
3. Εξέλιξη common law στη θαλάσσια μεταφορά.
Α. Επίδραση βασικού καθεστώτος common law στο δίκαιο της θαλάσσιας μεταφοράς πραγμάτων εν γένει.
Β. Βασικό καθεστώς common law.
Γ. Κύριες επιβαλλόμενες υποχρεώσεις (implied obligations) στη θαλάσσια μεταφορά πραγμάτων εν γένει με τη συνδρομή των ερμηνευτικών αρχών της νομολογίας.
α. Αξιοπλοΐα πλοίου.
β. Διατήρηση του φορτίου.
γ. Υποχρέωση επίσπευσης της μεταφοράς.
δ. Υποχρέωση μη παρέκκλισης.
4. Εξαγόμενα πορίσματα.
ΙΙ. Συνολική προβληματική ναύλωσης.
III. Λειτουργία ναύλωσης σε στενή έννοια.
1. Υποχρεώσεις στη σύμβαση ναύλωσης σε στενή έννοια.
A. Γενικά.
Β. Υποχρεώσεις εκναυλωτή σχετικές με το πλοίο.
α. Υποχρέωση παροχής αξιόπλοου πλοίου.
β. Υποχρέωση χρησιμοποίησης συμφωνηθέντος πλοίου.
γ. Υποχρέωση κατάπλου στο λιμένα και θέση φόρτωσης.
δ. Υποχρέωση εκτέλεσης της φορτοεκφόρτωσης κατά χρόνο.
αα. Γενικά.
ββ. Λιμένας φόρτωσης.
γγ. Λιμένας εκφόρτωσης.
ε. Υποχρέωση τήρησης συμφωνημένης πορείας πλεύσης.
Γ. Υποχρεώσεις εκναυλωτή σχετικές με το φορτίο.
α. Υποχρέωση φόρτωσης και στοιβασίας.
β. Υποχρέωση επιμέλειας του φορτίου κατά τον πλου.
γ. Υποχρέωση μη μεταφοράς στο κατάστρωμα.
δ. Υποχρέωση παράδοσης του φορτίου.
ε. Υποχρέωση έκδοσης φορτωτικής.
Δ. Υποχρεώσεις ναυλωτή.
α. Υποχρέωση καταβολής ναύλου.
αα. Οφειλόμενος ναύλος.
ββ. Οφειλέτης του ναύλου.
γγ. Τρόποι εξασφάλισης του εκναυλωτή για την πληρωμή του ναύλου.
β. Παρεπόμενες υποχρεώσεις.
αα. Φύση υποχρεώσεων.
ββ. Προσκόμιση των πραγμάτων προς φόρτωση.
γγ. Παράδοση εγγράφων.
δδ. Απόδειξη παραλαβής του φορτίου.
εε. Διακριτικά σημεία του φορτίου.
IV. Ευθύνη εκναυλωτή έναντι ναυλωτή για βλαπτικές επεμβάσεις.
1. Γενικά.
2. Φύση ευθύνης.
3. Προσωπικό πταίσμα και προστηθέντες εκναυλωτή.
Α. Σχέση άρθ. 84 προς άρθ. 138 ΚΙΝΔ.
Β. Μετακύλιση ευθύνης κατ΄ άρθ. 138 ΚΙΝΔ.
4. Νόμιμο ανεύθυνο εκναυλωτή.
α. Πρώτο πλαίσιο.
β. Δεύτερο πλαίσιο.
γ. Τρίτο πλαίσιο.
Περίπτωση α΄.
Περίπτωση β΄.
Περίπτωση γ΄.
Περίπτωση δ΄.
Περίπτωση ε΄.
5. Περιορισμός ευθύνης στη ναύλωση σε στενή έννοια.
6. Παύση ευθύνης.
Α. Ανεπιφύλακτη παραλαβή φορτίου.
Β. Απόσβεση δικαιώματος αποζημίωσης.
7. Ειδικές νόμιμες άμυνες απαλλαγής του εκναυλωτή από την ενδοσυμβατική ευθύνη.
Α. Ανακριβείς δηλώσεις του εκναυλωτή ως προς τη χωρητικότητα του πλοίου.
Β. Λαθραία φόρτωση.
Γ. Ψευδείς αναγραφές στο ναυλοσύμφωνο/φορτωτική από δηλώσεις του ναυλωτή/φορτωτή.
8. Αδικοπρακτική ευθύνη.
9. Βάρος απόδειξης.
V. Ανώμαλη εξέλιξη με λύση της ναύλωσης σε στενή έννοια.
1. Υπαναχώρηση από τη σύμβαση ναύλωσης.
A. Εισαγωγικά.
B. Νόμιμη υπαναχώρηση στη ναύλωση.
Γ. Συμβατική υπαναχώρηση στη ναύλωση.
2. Αδυναμία εκπλήρωσης.
Α. Εισαγωγικά.
Β. Ανυπαίτια αδυναμία παροχής στη ναύλωση.
α. Λόγοι λύσης.
β. Υποχρεώσεις των μερών μετά τη λύση.
VI. Σύμβαση θαλάσσιας μεταφοράς πραγμάτων.
1. Γενικά.
2. Δογματική ένταξη της σύμβασης μεταφοράς πραγμάτων στο καθόλου δίκαιο της ναύλωσης.
3. Νομική φύση σύμβασης μεταφοράς πραγμάτων.
4. Τα μέρη στη σύμβαση μεταφοράς πραγμάτων.
5. Κατάρτιση της σύμβασης μεταφοράς πραγμάτων.
A. Απαιτούμενος τύπος.
B. Φορτωτική.
α. Σχέση σύμβασης μεταφοράς-φορτωτικής.
β. Λειτουργίες φορτωτικής.
γ. Ιδιότητες φορτωτικής.
δ. Κατάρτιση φορτωτικής.
6. Ιδιωτικό διεθνές δίκαιο υπό ευρεία έννοια στη σύμβαση θαλάσσιας μεταφοράς πραγμάτων.
Α. Εφαρμοστέο δίκαιο στη σχέση της σύμβασης μεταφοράς.
Β. Εφαρμοστέο δίκαιο στη φορτωτική δυνάμει αξιογραφικής σχέσης.
Γ. Δικονομικό διεθνές δίκαιο στη σχέση της σύμβασης μεταφοράς και τη φορτωτική.
7. Κατ΄ άρθρον ερμηνεία ΚΧΒ.
Άρθ. 1.α.
Άρθ. 1.β.
Άρθ. 1.γ.
Άρθ. 1.δ.
Άρθ. 1.ε.
Άρθ. 2.
Άρθ. 3.
Άρθ. 3.1.
Άρθ. 3.2.
Άρθ. 3.3.
Άρθ. 3.4.
Άρθ. 3.5.
Άρθ. 3.6α.
Άρθ. 3.6β.
Άρθ. 3.7.
Άρθ. 3.8.
Άρθ. 4.
Άρθ. 4.1.
Άρθ. 4.2.
Εξαιρούμενος κίνδυνος α΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος β΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος γ΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος δ΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος ε΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος στ΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος ζ΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος η΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος θ΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος ι΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος ια΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος ιβ΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος ιγ΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος ιδ΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος ιε΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος ιστ΄.
Εξαιρούμενος κίνδυνος ιζ΄.
Άρθ. 4.3.
Άρθ. 4.4.
Άρθ. 4.5.
Άρθ. 4.6.
Άρθ. 4β.
Άρθ. 4β.1.
Άρθ. 4β.2.
Άρθ. 4β.3.
Άρθ. 4β.4.
Άρθ. 5.
Άρθ. 6.
Άρθ. 7.
Άρθ. 8.
Άρθ. 9.
Άρθ. 10.
VII. Σύμβαση θαλάσσιας μεταφοράς επιβάτη.
1. Εισαγωγικά.
2. Καθεστώς εσωτερικής θαλάσσιας μεταφοράς επιβατών.
Α. Ευθύνη μεταφορέα για θάνατο και σωματική βλάβη επιβάτη.
Β. Ευθύνη για αποσκευές και όχημα.
Γ. Εισιτήριο.
Δ. Ναύλος.
α. Φύση και τύχη ναύλου κατά την εκτέλεση της σύμβασης.
β. Ναύλος για αποσκευές.
3. Καθεστώς διεθνούς θαλάσσιας μεταφοράς επιβατών.
Α. Προϋποθέσεις.
α. Πεδίο εφαρμογής.
β. Σύμβαση μεταφοράς.
Β. Ευθύνη διεθνούς μεταφορέα.
Γ. Υποχρεωτική ασφάλιση (ή παροχή άλλης οικονομικής εξασφάλισης).
α. Έκταση υποχρέωσης ασφάλισης.
β. Ευθεία αγωγή κατά ασφαλιστή.
Δ. Δικαίωμα περιορισμού ευθύνης διεθνούς μεταφορέα.
α. Δικαιούχοι.
β. Μηχανισμός περιορισμού ευθύνης.
γ. Δικαιοδοσία και διαδικασία περιορισμού ευθύνης.
δ. Έκπτωση από το δικαίωμα περιορισμού ευθύνης.
Ε. Παραγραφή απαιτήσεων.
α. Προθεσμία.
β. Αναστολή και διακοπή προθεσμίας.
γ. Συμφωνία παράτασης προθεσμίας.
ΣΤ. Εφαρμοστέο δίκαιο.
Βιβλιογραφία.
Ελληνική.
Ξενόγλωσση.
ΜΕΡΟΣ Δ΄
ΚΟΙΝΕΣ ΑΒΑΡΙΕΣ, ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ, ΕΠΙΘΑΛΑΣΣΙΑ ΑΡΩΓΗ, ΔΙΑΣΩΣΗ, ΝΑΥΑΓΙΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΚΟΙΝΕΣ Ή ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΒΑΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ,
Ι. Kοινές ή γενικές αβαρίες.
1. Έννοια.
2. Προϋποθέσεις.
3. Περιπτωσιολογία.
ΙΙ. Συνεισφορά.
Βιβλιογραφία.
Ελληνική.
Ξενόγλωσση.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΕΠΙΘΑΛΑΣΣΙΑ ΑΡΩΓΗ - ΔΙΑΣΩΣΗ
Ι. Επιθαλάσσια αρωγή.
1. Έννοια.
2. Προϋποθέσεις.
3. Φύση σύμβασης.
4. Μέτρο επιμέλειας.
5. Συμβατότητα υποχρέωσης με άλλα νομοθετικά πλαίσια.
ΙΙ. Αμοιβή.
1. Κατανομή αμοιβής.
2. Καθορισμός ύψους αμοιβής.
3. Ιδιότητες απαίτησης αμοιβής.
4. Αμοιβή για την αποτροπή ρύπανσης στο περιβάλλον.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
ΝΑΥΑΓΙΑ
Ι. Προβληματική.
1. Έννοια.
2. Προϋποθέσεις.
3. Διαδικασία.
4. Δικαίωμα πλειοδότη/μειοδότη.
ΙΙ. Λοιπά ζητήματα.
1. Υποχρέωση ασφάλισης.
2. Περιορισμός ευθύνης.
3. Υπερεθνικοί νομικοί κανόνες.
Βιβλιογραφία.
Ελληνική.
Ξενόγλωσση.
Αλφαβητικό ευρετήριο. σελ.
Α. Ελληνόγλωσσο. σελ.
Β. Ξενόγλωσσο. σελ.
Content type
Categories
Related editions
