Δ. Ράικος, Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο, 2024
Το παρόν έργο αποτελεί το πληρέστερο σύγγραμμα διοικητικού δικονομικού δικαίου, ξεχωρίζοντας για την ολοκληρωμένη παρουσίαση της ύλης, την κατανοητή δομή και την πλούσια νομολογία. Προσανατολισμένο να λειτουργήσει ως ένα απαραίτητο εργαλείο για τον δικηγόρο της πράξης, όλα τα ζητήματα εξετάζονται με στόχο την κατανόηση της λειτουργίας και της αντιμετώπισής τους εντός του συστήματος δικαστικής επίλυσης των διοικητικών διαφορών, δίχως όμως να επιβαρύνεται το κείμενο του έργου από επί μέρους ογκώδεις βιβλιογραφικές παραπομπές. Η γενική παρουσίαση των βιβλιογραφικών πηγών του έργου γίνεται στο τέλος του βιβλίου.
Στο βιβλίο δίνεται μεγάλη έμφαση στην παρουσίαση της σχετικής νομολογίας των διοικητικών δικαστηρίων, ιδίως του Συμβουλίου της Επικρατείας, των Διοικητικών Εφετείων και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αλλά κατά περίπτωση και του Δικαστηρίου της ΕΕ, του ΕΔΔΑ, και των οικείων πολιτικών δικαστηρίων (κυρίως του Αρείου Πάγου), με συνοπτική ανάπτυξη, όπου αυτό κρίθηκε απολύτως αναγκαίο για την κατανόησή της, του σκεπτικού της δικαστικής απόφασης. Με το περιεχόμενο αυτό, το παρόν βιβλίο παρακολουθεί στενά τις δοθείσες νομολογιακές λύσεις στα διάφορα επί μέρους δικονομικά ζητήματα, τις οποίες και παραθέτει είτε στο ίδιο το κείμενο είτε σε υποσημείωση, δίχως όμως να διστάζει να ασκεί και την προσήκουσα κριτική σε εκείνες που τυχόν θεωρεί εσφαλμένες ή ανεπιτυχείς.
Με αυτό το περιεχόμενο, το έργο εξασφαλίζει στον αναγνώστη την πλήρη κατανόηση και γνώση όλων των ζητημάτων, την επισκόπηση των νομολογιακών λύσεων που επικρατούν και τον τρόπο αντιμετώπισης των δυσχερειών που θα κληθούν να ξεπεράσουν στην καθημερινή πρακτική.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΕΝΝΟΜΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
ΣΤΙΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ
Ι. Η δικαστική προστασία μέσα στο γενικό πλαίσιο της έννομης προστασίας του ιδιώτη
Α. Γενικά για τον έλεγχο της Διοίκησης
Β. Τα μέσα ελέγχου της διοικητικής δράσης
1. Εσωτερικός και εξωτερικός έλεγχος της Διοίκησης
2. Κοινοβουλευτικός έλεγχος
3. Διοικητικός αυτοέλεγχος
3.1. Έννοια και είδη
3.2. Ο ιεραρχικός έλεγχος
3.3. Διοικητικές προσφυγές
3.3.1. Άτυπες διοικητικές προσφυγές: Αίτηση θεραπείας και ιεραρχική προσφυγή
3.3.2. Ειδική διοικητική προσφυγή ή προσφυγή νομιμότητας και ενδικοφανής προσφυγή
3.4. Διοικητική εποπτεία
ΙΙ. Έννοια και σκοπός της δικαιοδοσίας της διοικητικής δικαιοσύνης
Α. Έννοια και σημασία
Β. Σκοπός
Γ. Δικαιολογητικός λόγος της διοικητικής δικαιοσύνης
IΙΙ. Τα νομικά θεμέλια της διοικητικής δικαιοσύνης – Το δικαίωμα παροχής δικαστικής έννομης προστασίας
Α. Οι συνταγματικές βάσεις
1. Γενικά
2. Το θεμελιώδες δικονομικό δικαίωμα της παροχής έννομης προστασίας
Β. Το ενωσιακό δίκαιο
Γ. Το νομικό οπλοστάσιο του Διεθνούς Δικαίου: Τα άρθρα 6 παρ. 1 και 13 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Δ. Το Διεθνές Σύμφωνο του Ο.Η.Ε.
IV. Ορισμός και πηγές του διοικητικού δικονομικού δικαίου
V. Η οργάνωση της διοικητικής δικαιοσύνης και οι εγγυήσεις δικαστικής ανεξαρτησίας των λειτουργών της
Α. Η οργάνωση της διοικητικής δικαιοσύνης
1. Η έννοια της διοικητικής διαφοράς και η διάκριση από την ιδιωτική
2. Διοικητικές διαφορές ουσίας και ακυρωτικές
3. Η επίλυση διοικητικών διαφορών με διαιτησία
4. Η ιστορική εξέλιξη της διοικητικής δικαιοσύνης
5. Τα κατιδίαν διοικητικά δικαστήρια και η δικαιοδοσία αυτών
5.1. Συμβούλιο της Επικρατείας
5.2. Το Ελεγκτικό Συνέδριο
5.3. Τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια
5.4. Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο
5.5. Το Ειδικό κατ’ άρθρο 88 του Συντάγματος Δικαστήριο
Β. Οι εγγυήσεις δικαστικής ανεξαρτησίας των λειτουργών της διοικητικής δικαιοσύνης
1. Γενικά
2. Προσωπική ανεξαρτησία
3. Λειτουργική ανεξαρτησία
VI. Ο έλεγχος της συνταγματικότητας και της συμφωνίας των νόμων με το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο
VIΙ. Δικονομικά αξιώματα ή αρχές που διέπουν τη διοικητική δίκη
Α. Εισαγωγή
Β. Η αρχή της ελεύθερης διάθεσης του αντικειμένου της δίκης ή διαθετική αρχή
Γ. Η αρχή της αυτεπάγγελτης ενέργειας του δικαστή ως προς την προώθηση της δίκης
Δ. Η ανακριτική αρχή ή αξίωμα της ανάκρισης
Ε. Η αρχή της εκατέρωθεν ακρόασης
ΣΤ. Η αρχή της ισότητας των διαδίκων
Ζ. Το συγκεντρωτικό αξίωμα ή αξίωμα του άνευ επικουρίας δικάζεσθαι
Η. Η αρχή της δημοσιότητας
Θ. Η αρχή της προφορικότητας και της έγγραφης διεξαγωγής της δίκης
Ι. Η αρχή της προδικασίας
Κ. Η αρχή της τήρησης της καλής πίστης και του καθήκοντος αληθείας
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η ΑΚΥΡΩΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΚΗ
VIII. Γενικές παρατηρήσεις
IX. Οι προϋποθέσεις του παραδεκτού ή διαδικαστικές προϋποθέσεις της αίτησης ακυρώσεως
Α. Έννοια και διακρίσεις
Β. Οι κατ’ ιδίαν προϋποθέσεις του παραδεκτού
1. Δικαιοδοσία
2. Αρμοδιότητα
2.1. Ακυρωτική αρμοδιότητα του Συμβουλίου της Επικρατείας
2.2. Ακυρωτική αρμοδιότητα Διοικητικού Εφετείου
2.3. Ακυρωτική αρμοδιότητα Διοικητικού Πρωτοδικείου
2.4. Συνέπειες έλλειψης αρμοδιότητας
3. Ικανότητα διαδίκου ή διαδικαστική ικανότητα
4. Ικανότητα παράστασης ή δικολογική ικανότητα
5. Η φύση της προσβαλλόμενης πράξης
6. Έννομο συμφέρον
6.1. Έννοια
6.2. Χαρακτηριστικά εννόμου συμφέροντος
6.2.1. Προσωπικό
6.2.2. Άμεσο
6.2.3. Ενεστώς
6.3. Δικονομική μεταχείριση
6.4. Έκλειψη εννόμου συμφέροντος
6.5. Ειδικότερα ζητήματα εννόμου συμφέροντος
6.5.1. Επί ανυπόστατων ή ανύπαρκτων διοικητικών πράξεων
6.5.2. Το διευρυμένο έννομο συμφέρον στις περιβαλλοντικές και πολεοδομικές διαφορές
7. Η έλλειψη «παράλληλης προσφυγής»
8. Τήρηση της διοικητικής προδικασίας: Η προηγούμενη άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής
9. Το εμπρόθεσμο
9.1. Γενικά
9.2. Αφετηρία και υπολογισμός της προθεσμίας
9.3. Αναστολή και διακοπή της προθεσμίας
10. Τυπική ορθότητα της άσκησης του ενδίκου βοηθήματος
11. Η καταβολή παραβόλου
12. Έλλειψη δεδικασμένου
Χ. Η βασιμότητα της αίτησης ακυρώσεως
Α. Γενικά
Β. Οι λόγοι ακύρωσης
1. Αναρμοδιότητα
2. Παράβαση ουσιώδους τύπου
3. Παράβαση (ουσιαστικής διάταξης) νόμου
3.1. Γενικά
3.2. Πράξεις δέσμιας αρμοδιότητας –πράξεις διακριτικής ευχέρειας
3.2.1. πράξεις δέσμιας αρμοδιότητας
3.2.2. πράξεις διακριτικής ευχέρειας
3.3. Πλάνη περί τα πράγματα
4. Κατάχρηση εξουσίας
ΧΙ. Η διαδικασία της ακυρωτικής δίκης
Α. Η άσκηση της αίτησης ακυρώσεως
1. Η κατάθεση του δικογράφου
2. Η υπογραφή του δικογράφου
3. Το περιεχόμενο του δικογράφου
4. Οι διάδικοι
5. Η πληρεξουσιότητα και η επανασυζήτηση της υπόθεσης
5.1. Η πληρεξουσιότητα
5.2. Η επανασυζήτηση της υπόθεσης
6. Ομοδικία (υποκειμενική σώρευση)
7. Συνάφεια (αντικειμενική σώρευση)
8. Ο χαρακτηρισμός του δικογράφου
9. Αποκλεισμός δεύτερου ένδικου βοηθήματος
Β. Η λοιπή προδικασία
1. Ορισμός εισηγητή
2. Κοινοποιήσεις
3. Αποστολή φακέλου και έκθεσης απόψεων
4. Υπομνήματα (άρθρ. 25 παρ. 2 π.δ. 18/1989)
5. Πρόσθετοι λόγοι (άρθρ. 25 παρ. 1 π.δ. 18/1989)
6. Παρέμβαση (άρθρ. 49 π.δ. 18/89)
7. Βίαιη διακοπή της δίκης (άρθρο 31 π.δ. 18/1989)
8. Παραίτηση (άρθρ. 30 π.δ. 18/89)
9. Κατάργηση ή περάτωση της δίκης
Γ. Η κύρια διαδικασία
1. Η συζήτηση της υπόθεσης και η έκδοση απόφασης
2. Η διαδικασία των άρθρων 34Α και 34Β του π.δ. 18/1989
2.1. Η απόρριψη προδήλως απαράδεκτων ή αβάσιμων ενδίκων βοηθημάτων ή μέσων
2.2. Η αποδοχή προδήλως βάσιμων ενδίκων βοηθημάτων ή μέσων
Δ. Η δικαστική απόφαση
1. Έννοια και διακρίσεις
2. Διόρθωση και ερμηνεία των αποφάσεων
2.1. Διόρθωση
2.2. Ερμηνεία
2.3. Διαδικασία
Ε. Συνέπειες των αποφάσεων
1. Απορριπτικές και ακυρωτικές αποφάσεις – διαπλαστική ενέργεια των ακυρωτικών αποφάσεων
2. Υποχρέωση συμμόρφωσης της διοίκησης
3. Δεδικασμένο
ΧΙI. Ένδικα μέσα στην ακυρωτική δίκη
Α. Γενικά
Β. H Έφεση
Γ. Η τριτανακοπή
ΧIΙΙ. Η προσωρινή δικαστική προστασία στις ακυρωτικές διαφορές
Α. Το νομοθετικό καθεστώς του άρθρου 52 του π.δ. 18/1989
1. Γενικά
1.1. Έλλειψη ανασταλτικού αποτελέσματος
1.2. Η αναγκαιότητα των προσωρινών μέτρων
1.3. Τα χαρακτηριστικά των προσωρινών μέτρων
1.4. Η ενωσιακή διάσταση
1.5. Η συνταγματική εγγύηση
2. Προϋποθέσεις του παραδεκτού
2.1. Η ανυπαρξία διοικητικής αναστολής εκτέλεσης της πράξης
2.2. Άσκηση αίτησης ακυρώσεως
2.3. Πράξη διοικητικής λειτουργίας
2.4. Αρμόδιο δικαστήριο για την αναστολή
2.5. Προσωρινά μέτρα επί αρνητικών πράξεων της Διοίκησης
2.6. Η μη εκτέλεση της πράξης
2.7. Έννομο συμφέρον του αιτούντος
3. Προϋποθέσεις του βασίμου
3.1. Πρόκληση ανεπανόρθωτης ή δυσεπανόρθωτης βλάβης
3.1.1. Υλική βλάβη
3.1.2. Ηθική βλάβη
3.2. Η αποδοχή για λόγους πρόδηλης βασιμότητας της αίτησης ακυρώσεως
3.3. Απόρριψη της αίτησης προσωρινών μέτρων για λόγους δημοσίου συμ-φέροντος
3.4. Απόρριψη όταν η αίτηση ακυρώσεως είναι προδήλως απαράδεκτη ή αβάσιμη
4. Η προδικασία
4.1. Η άσκηση της αίτησης
4.2. Το περιεχόμενο του δικογράφου
4.3. Κοινοποιήσεις – Προσαγωγή των αποδεικτικών στοιχείων
5. Η κύρια διαδικασία
5.1. Συζήτηση
5.2. Το δικαστήριο της αναστολής
5.3. Παρέμβαση
5.4. Η παραίτηση από την αίτηση
6. Η προσωρινή διαταγή
7. Η απόφαση των προσωρινών μέτρων
7.1. Το περιεχόμενο της απόφασης
7.2. Η διαταγή των κατάλληλων μέτρων
7.3. Η ανάκληση της απόφασης
7.4. Δεύτερη αίτηση προσωρινών μέτρων
7.5. Ένδικα μέσα
Β. Η προσωρινή δικαστική προστασία στο προσυμβατικό στάδιο των δημοσίων συμβάσεων (ν. 4412/2016)
1. Γενικά
2. Δικαιοδοσία και αρμοδιότητα
3. Το παραδεκτό της αίτησης
4. Το βάσιμο της αίτησης
5. Η διαδικασία –Παρέμβαση
6. Τα αποτελέσματα της αίτησης – Η προσωρινή διαταγή
7. Η απόφαση
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
Η ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΚΗ
ΧΙV. Το δικονομικό αντικείμενο της ουσιαστικής διοικητικής δίκης
Α. Δικαιοδοσία στις διοικητικές διαφορές ουσίας: Όρια εξουσίας δικαστηρίων ουσίας και δέσμευση από αποφάσεις άλλων δικαστηρίων
Β. Τα δικαστήρια που δικαιοδοτούν στις διοικητικές διαφορές ουσίας
1. Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια
2. Συμβούλιο της Επικρατείας
Γ. Αρμοδιότητα τακτικών διοικητικών δικαστηρίων
1. Απαγόρευση υπέρβασης βαθμού δικαιοδοσίας
2. Υλική αρμοδιότητα
2.1. Διοικητικό Πρωτοδικείο
2.1.1. Γενική αρμοδιότητα τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου
2.1.2. Αρμοδιότητα μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου
2.1.3. Εξαιρετική αρμοδιότητα Προέδρου Πρωτοδικών
2.2. Διοικητικό Εφετείο
2.2.1. Τριμελές Διοικητικό Εφετείο
2.2.2. Μονομελές Διοικητικό Εφετείο
3. Κατά τόπο αρμοδιότητα
4. Διατήρηση και κανονισμός αρμοδιότητας
5. Απαγόρευση παρέκτασης αρμοδιότητας
6. Εξέταση αρμοδιότητας
ΧV. Ένδικα βοηθήματα
Α. Εισαγωγή
Β. Προσφυγή
1. Αντικείμενο
2. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση – Προθεσμία
2.1. Ενεργητική νομιμοποίηση
2.2. Παθητική νομιμοποίηση
2.3. Προθεσμία
3. Η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής
4. Το δικόγραφο της προσφυγής
5. Τρόπος άσκησης
6. Παράβολο
7. Συμπλήρωση των τυπικών παραλείψεων (άρθρ. 139 Α ΚΔΔ)
8. Το απαράδεκτο της άσκησης δεύτερης προσφυγής
Γ. Η αγωγή
1. Το αντικείμενο της αγωγής
2. Είδη αγωγών
3. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση
4. Η αυτοτέλεια της αγωγής έναντι της προσφυγής και της αίτησης ακυρώσεως
4.1. Ο κανόνας
4.2. Η εξαίρεση από τον κανόνα της δικονομικής αυτοτέλειας
5. Το δικόγραφο της αγωγής
5.1. Τα κατ’ άρθρο 45 ΚΔΔ γενικά στοιχεία του δικογράφου της αγωγής
5.2. Ο προσδιορισμός του αντικειμένου της αγωγής
5.3. Τα κατ’ άρθρο 73 ΚΔΔ ειδικά στοιχεία του δικογράφου της αγωγής
5.3.1. Η ιστορική βάση της αγωγής – Ο καθορισμός της έννομης σχέσης που θεμελιώνει την επίδικη αξίωση
5.3.2. Η νομική βάση της αγωγής
5.3.3. Το αίτημα της αγωγής
5.3.3.1. Γενικά
5.3.3.2. Επικουρικό αίτημα δικαστικής προστασίας – Ο κανόνας της απαγόρευσης άσκησης αγωγής υπό αίρεση
5.3.4. Τα στοιχεία του εννόμου συμφέροντος, της ενεργητικής και παθητικής νομιμοποίησης
5.4. Η υπογραφή του δικογράφου
5.5. Δικονομικές συνέπειες ελλείψεων του περιεχομένου του δικογράφου
6. Η άσκηση της αγωγής
7. Οι ουσιαστικές και δικονομικές συνέπειες της άσκησης της αγωγής
7.1. Το απαράδεκτο της άσκησης δεύτερης αγωγής
7.2. Το απαράδεκτο της μεταβολής του αντικειμένου της αγωγής μετά την κατάθεση του εισαγωγικού δικογράφου
7.3. Η διακοπή της παραγραφής
7.4. Η τοκοφορία από την επίδοση του αγωγικού δικογράφου
ΧVΙ. Οι διάδικοι στην ουσιαστική διοικητική δίκη
Α. Ικανότητα συμμετοχής
1. Ικανότητα διαδίκου ή διαδικαστική ικανότητα
2. Ικανότητα παράστασης
3. Δικολογική ικανότητα. Δικαστική πληρεξουσιότητα
3.1. Δικολογική ικανότητα
3.2. Δικαστική πληρεξουσιότητα
Β. Συμμετοχή στη δίκη περισσοτέρων
1. Ομοδικία
1.1. Απλή ή δυνητική ομοδικία
1.2. Αναγκαστική ομοδικία
2. Παρέμβαση –Ανακοίνωση – Προσεπίκληση
2.1. Παρέμβαση
2.2. Ανακοίνωση δίκης – Προσεπίκληση
XVIΙ. Συνάφεια. Αντικειμενική σώρευση. Συνεκδίκαση
Α. Συνάφεια
Β. Αντικειμενική σώρευση
Γ. Συνεκδίκαση
ΧVΙΙΙ. Γενικά θέματα της διαδικασίας
Α. Οι διαδικαστικές πράξεις
Β. Διαδικαστικά έγγραφα
Γ. Επιδόσεις
Δ. Αντίκλητος
Ε. Προθεσμίες
ΣΤ. Δικονομικές ακυρότητες
ΧΙΧ. Η τακτική διαγνωστική δίκη
Α. Προδικασία – Ο καθορισμός του πλαισίου της διαφοράς
Β. Το δικόγραφο πρόσθετων λόγων
Γ. Προφανώς απαράδεκτα ή αβάσιμα ένδικα βοηθήματα
Δ. Επίδοση δικογράφου και κλήσης για συζήτηση – Υποχρεώσεις της διοίκησης – Εισηγητής της υπόθεσης
Ε. Η μεταβολή του αντικειμένου της δίκης
ΣΤ. Παραίτηση από τα ένδικα βοηθήματα ή μέσα
Ζ. Η κύρια διαδικασία
1. Συζήτηση της υπόθεσης
2. Πρόοδος της δίκης
3. Διακοπή και επανάληψη της δίκης
4. Υπόμνημα
5. Αναβολή
Η. Η απόδειξη
1. Γενικά
1.1. Έννοια και διακρίσεις
1.2. Η σημασία της απόδειξης
1.3. Η πρόσβαση του δικαιώματος προς απόδειξη στη συνταγματικά κατοχυρωμένη αξίωση δικαστικής προστασίας και ακρόασης
2. Τα αποδεικτικά μέσα
2.1. Έννοια – Κανόνες χρήσης
2.2. Ανταπόδειξη
2.3. Η εκτίμηση των αποδείξεων από τον δικαστή – Συστήματα απόδειξης
3. Το αντικείμενο της απόδειξης
4. Το βάρος απόδειξης
5. Το σύνηθες μέτρο ή κριτήριο απόδειξης στη διοικητική δίκη
6. Τα κατ’ ιδίαν μέσα απόδειξης
6.1. Η αυτοψία
6.2. Η πραγματογνωμοσύνη
6.3. Τα έγγραφα
6.4. Η ομολογία
6.5. Οι εξηγήσεις των διαδίκων
6.6. Οι μάρτυρες
6.7. Τα δικαστικά τεκμήρια
7. Το ισχύον συγκεντρωτικό σύστημα στην απόδειξη
7.1. Η υποχρέωση για προαπόδειξη
7.2. Η απόφαση περί απόδειξης
8. Η χρήση των διδαγμάτων της κοινής πείρας
9. Συντηρητική απόδειξη
Θ. Η έκταση του δικαστικού ελέγχου
1. Η απόφαση επί της προσφυγής
2. Η απόφαση επί της αγωγής
Ι. Το πέρας της δίκης
1. Περάτωση ή κατάργηση δίκης
2. Η δικαστική απόφαση και οι συνέπειές της
2.1. Έννοια, τύπος και περιεχόμενο δικαστικής απόφασης
2.2. Είδη δικαστικών αποφάσεων
2.2.1. Τελειωτικές ή οριστικές, μη οριστικές και εν μέρει οριστικές
2.2.2. Ανέκκλητες- τελεσίδικες- αμετάκλητες
2.3. Ελαττώματα δικαστικής απόφασης
2.4. Αποτελέσματα δικαστικών αποφάσεων
2.4.1. Το δεδικασμένο
2.4.2. Η έναντι πάντων ισχύς της ακυρωτικής ή τροποποιητικής απόφα-σης
2.4.3. Η υποχρέωση συμμόρφωσης της Διοίκησης
3. Η εκτελεστότητα της δικαστικής απόφασης
3.1. Οι εκτελεστοί τίτλοι και η διαδικασία εκτέλεσης
3.2. Προσωρινώς εκτελεστές αποφάσεις
3.3. Περιαφή του εκτελεστήριου τύπου
3.4. Δικαστήριο εκτέλεσης
Κ. Τα έξοδα της δίκης
XΧ. Ένδικα μέσα
Α. Γενικά
1. Έννοια και διακρίσεις ένδικων μέσων
2. Γενικές αρχές που ισχύουν για τα ένδικα μέσα
2.1. Έννομο συμφέρον- ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση
2.2. Η άσκηση των ένδικων μέσων
2.3. Προθεσμίες
2.4. Αρμοδιότητα
2.5. Οι προσβαλλόμενες αποφάσεις
2.6. Ο κανόνας της άπαξ άσκησης
2.7. Αναστολή εκτέλεσης
Β. Τα κατ’ ιδίαν ένδικα μέσα
1. Ανακοπή ερημοδικίας
1.1. Δικαίωμα – Παθητική νομιμοποίηση
1.2. Προϋποθέσεις του παραδεκτού – Προθεσμία
1.3. Προϋποθέσεις του βασίμου
1.4. Η απόφαση
2. Έφεση
2.1. Έννοια - αντικείμενο προσβολής
2.2. Το παραδεκτό της έφεσης
2.2.1. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση
2.2.2. Η προθεσμία
2.2.3. Παράβολο
2.3. Λόγοι έφεσης
2.4. Τα αποτελέσματα της άσκησης έφεσης
2.4.1. Ανασταλτικό
2.4.2. Μεταβιβαστικό
2.4.3. Επικοινωτικό
2.5. Διαδικασία
2.5.1. Νέοι ισχυρισμοί και αποδείξεις
2.5.2. Παρέμβαση
2.5.3. Πρόσθετοι λόγοι
2.6. Η απόφαση
3. Αναθεώρηση
3.1. Έννοια και προσβαλλόμενες αποφάσεις
3.2. Δικαίωμα άσκησης αναθεώρησης
3.3. Λόγοι αναθεώρησης
3.4. Προθεσμία αναθεώρησης
3.5. Αποτελέσματα
3.6. Απόφαση
3.7. Αίτηση επανάληψης της διαδικασίας
4. Τριτανακοπή
4.1. Έννοια
4.2. Δικαίωμα
4.3. Προθεσμία
4.4. Απόφαση
5. Διόρθωση και ερμηνεία δικαστικής απόφασης
6. Αναίρεση
6.1. Έννοια και χαρακτηριστικά
6.2. Το παραδεκτό της αναίρεσης
6.2.1. Προσβαλλόμενες αποφάσεις
6.2.2. Δικαίωμα άσκησης αναίρεσης
6.2.3. Προθεσμία
6.2.4. Άλλοι όροι του παραδεκτού
6.2.4.1. Το ελάχιστο ποσό διαφοράς
6.2.4.2. Η θέση συγκεκριμένου νομικού ζητήματος
6.2.4.3. Ζητήματα που κατ’ εξαίρεση ερευνώνται αυτεπάγγελτα από το αναιρετικό δικαστήριο δίχως τη συνδρομή των όρων των παρ. 3 και 4 του άρθρου 53 του π.δ. 18/1989
6.2.4.3.1. Ζητήματα δημόσιας τάξης
6.2.4.3.2. Κρίση περί αντισυνταγματικότητας του τυπικού νόμου ή αντίθεσης σε υπερνομοθετική διάταξη
6.3. Το βάσιμο της αναίρεσης
α) Υπέρβαση καθηκόντων ή καθ’ ύλην αναρμοδιότητα του διοικητικού δικαστηρίου που εξέδωσε την προσβαλλομένη απόφαση
β) Μη μόνιμη συγκρότηση ή κακή σύνθεση του δικαστηρίου
γ) Παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας
δ) Εσφαλμένη ερμηνεία ή πλημμελής εφαρμογή του νόμου που διέπει την επίδικη σχέση
ε) Ύπαρξη δύο ή περισσότερων τελεσίδικων αποφάσεων που είναι αντιφατικές μεταξύ τους στην ίδια υπόθεση και για τους ίδιους διαδίκους
6.4. Αποτελέσματα αίτησης αναίρεσης
6.5. Διαδικασία
6.5.1. Άσκηση της αναίρεσης
6.5.2. Πρόσθετοι λόγοι
6.5.3. Παρέμβαση
6.5.4. Λοιπά ζητήματα
6.6. Απόφαση
6.7. Αναίρεση υπέρ του νόμου
ΧΧI. Τα προσωρινά μέτρα στον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας
Α. Η αναστολή εκτέλεσης διοικητικής πράξης
1. Ο κανόνας: Έλλειψη ανασταλτικού αποτελέσματος των ενδίκων βοηθημάτων
2. Η εξαίρεση: Φορολογικές υποθέσεις χρηματικού περιεχομένου
3. Η δικαστική αναστολή εκτέλεσης
3.1. Η αίτηση αναστολής
3.1.1. Γενικά
3.1.2. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση
3.1.3. Η άσκηση και το περιεχόμενο της αίτησης – Προδικασία
3.1.4. Η προσωρινή διαταγή
3.1.5. Απαράδεκτο δεύτερης αίτησης
4. Ουσιαστικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση αναστολής από το δικαστήριο
4.1. Θετικές προϋποθέσεις
4.1.1. Γενική ρύθμιση
4.1.2. Επί φορολογικών, τελωνειακών και διαφορών με χρηματικό αντικείμενο
4.1.3. Η αναστολή εκτέλεσης πράξεων ανάκτησης παράνομων κρατικών ενισχύσεων
4.2. Αρνητικοί όροι του βασίμου
5. Απόδειξη
6. Αρμοδιότητα και διαδικασία
6.1. Αρμοδιότητα
6.2. Διαδικασία
7. Η απόφαση
7.1. Έκταση εξουσίας του δικαστηρίου
7.2. Μη προσβολή με ένδικα μέσα
7.3. Αίτηση ανάκλησης
Β. Αναστολή εκτέλεσης δικαστικής απόφασης
Γ. Προσωρινή ρύθμιση κατάστασης
Δ. Προσωρινή επιδίκαση απαίτησης
1. Γενικά
2. Ουσιαστικές προϋποθέσεις
3. Αρμοδιότητα – Προδικασία – Διαδικασία
4. Απόφαση
ΧΧΙΙ. Ειδικές διαδικασίες στον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας
Α. Διαφορές διοικητικής εκτέλεσης
1. Η ανακοπή εκτέλεσης – Έννοια και φύση
2. Το παραδεκτό της ανακοπής εκτέλεσης
2.1. Το αντικείμενο της προσβολής με ανακοπή
2.2. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση
2.2.1. Δικαίωμα άσκησης ανακοπής
2.2.2. Παθητική νομιμοποίηση
2.3. Προθεσμία
2.4. Άσκηση ανακοπής – Το περιεχόμενο του δικογράφου
2.5. Δικαιοδοσία
2.6. Αρμόδιο δικαστήριο
2.7. Η άσκηση δεύτερης ανακοπής
3. Το βάσιμο της ανακοπής εκτέλεσης
3.1. Το εύρος του δικαστικού ελέγχου επί ανακοπής εκτέλεσης
3.2. Η απόφαση επί της ανακοπής
4. Η διαδικασία της ανακοπής
4.1. Η παρέμβαση
4.2. Υπόμνημα
5. Ένδικα μέσα
6. Η προσωρινή δικαστική προστασία επί ανακοπής
7. Αιτήσεις λήψης μέτρων σχετικών με τη διαδικασία εκτέλεσης
B. Εκλογικές Διαφορές
1. Διαφορές κατά την εκλογική διαδικασία στους Ο.Τ.Α.
1.1. Φύση της εκλογικής διαφοράς – Αρμοδιότητα
1.2. Το ένδικο βοήθημα της ένστασης – Αντικείμενο προσβολής
1.2.1. Οι όροι του παραδεκτού της ένστασης
1.2.1.1. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση
1.2.1.2. Η προθεσμία
1.2.3. Η άσκηση και το περιεχόμενο του δικογράφου – Αποτελέσματα άσκησης
1.2.4. Το βάσιμο της ένστασης
1.3. Η αντένσταση
1.4. Η προδικασία
1.4.1. Γενικά
1.4.2. Τα καθήκοντα του εισηγητή δικαστή
1.5. Η κύρια διαδικασία
1.5.1. Γενικά
1.5.2. Υπόμνημα
1.5.3. Παρέμβαση
1.5.4. Η απόδειξη
1.5.5. Άλλα ζητήματα διαδικασίας
1.6. Έκταση δικαστικού ελέγχου – Η απόφαση του εκλογικού δικαστηρίου
1.7. Ένδικα μέσα
2. Διαφορές κατά την εκλογική διαδικασία στα Ν.Π.Δ.Δ.
Γ. Η Διαταγή Πληρωμής
XXIII. Υπαλληλική προσφυγή
Α. Δικονομικό καθεστώς
B. Το παραδεκτό της υπαλληλικής προσφυγής
1. Η δικαιοδοσία
2. Αρμοδιότητα
2.1. Υλική
2.2. Τοπική
3. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση
4. Προθεσμία
5. Η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής
6. Το δικόγραφο της προσφυγής – Πληρεξουσιότητα
Γ. Το βάσιμο της υπαλληλικής προσφυγής
Δ. Προσωρινή δικαστική προστασία – Η αναστολή εκτέλεσης
Ε. Η διαδικασία
ΣΤ. Η εξουσία του δικαστηρίου επί της προσφυγής – Περάτωση της δίκης
Ζ. Ένδικα μέσα
ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
ΧΧΙV. Δικαιοδοσία και ένδικα βοηθήματα
Α. Δικαιοδοσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου
Β. Ένδικα βοηθήματα ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου
1. Η έφεση
1.1. Προσβαλλόμενες πράξεις
1.2. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση
1.3. Η προθεσμία της έφεσης
1.4. Το δικόγραφο της έφεσης, πρόσθετοι λόγοι
1.5. Οι εξουσίες του δικαστηρίου
2. Η αγωγή
2.1. Γενικά περί της αγωγής του ΕΣ
2.2. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση
2.3. Το δικόγραφο της αγωγής – Πρόσθετοι λόγοι
2.4. Συνέπειες της αγωγής
2.5. Η εξουσία του ΕΣ επί αγωγής
3. Η ανακοπή
3.1. Γενική ρύθμιση
3.2. Οι προσβαλλόμενες πράξεις
3.3. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση
3.4. Προθεσμία
3.5. Το δικόγραφο και οι πρόσθετοι λόγοι
3.6. Η παρέμβαση επί ανακοπής
3.7. Η εξουσία του ΕΣ επί ανακοπής
3.8. Η λήψη μέτρων
3.9. Ένδικα μέσα
4. Αίτηση καταλογισμού
ΧΧV. Ένδικα μέσα ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου
Α. Η ανακοπή ερημοδικίας
1. Αντικείμενο προσβολής
2. Ενεργητική νομιμοποίηση
3. Προθεσμία
4. Το δικόγραφο
5. Η απόφαση επί της ανακοπής ερημοδικίας
Β. Η τριτανακοπή
1. Έννοια – Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση
2. Προθεσμία
3. Το δικόγραφο της τριτανακοπής – Πρόσθετοι λόγοι
4. Διαδικασία – Απόφαση
Γ. Η αίτηση επανάληψης της διαδικασίας
1. Προσβαλλόμενες αποφάσεις
2. Ενεργητική νομιμοποίηση
3. Προθεσμία
4. Η άσκηση και το περιεχόμενο του δικογράφου
5. Διαδικασία και απόφαση
Δ. Η διόρθωση και ερμηνεία της απόφασης
Ε. Η αναίρεση
1. Γενικά
2. Αντικείμενο προσβολής με την αναίρεση
3. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση
4. Προθεσμία
5. Το δικόγραφο της αίτησης αναίρεσης
6. Οι λόγοι αναίρεσης
6.1. Παραδεκτοί λόγοι αναίρεσης
6.2. Πρόσθετοι λόγοι αναίρεσης
7. Ο έλεγχος του αναιρετικού δικαστηρίου
8. Η διαδικασία μετά την αναίρεση
9. Η αναίρεση υπέρ του νόμου
10. Η ειδική παρέμβαση στην αναιρετική δίκη
ΣΤ. Η αίτηση αναθεώρησης
1. Αντικείμενο προσβολής – Αρμόδιο δικαστήριο
2. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση
3. Λόγοι αναθεώρησης
4. Προθεσμία
5. Η απόφαση επί της αίτησης αναθεώρησης
ΧΧVI. Προδικασία και κύρια διαδικασία - Απόφαση - Προσωρινή δικαστική προστασία στο ΕΣ
A. Προδικασία και κύρια διαδικασία
Β. Η απόφαση
Γ. Η προσωρινή δικαστική προστασία στο ΕΣ
ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ
Η ΠΡΟΤΥΠΗ ΔΙΚΗ ΚΑΙ Η ΔΙΚΑΙΗ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΩΝ
ΛΟΓΩ ΥΠΕΡΒΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΥΛΟΓΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
XXVII. Η πρότυπη δίκη
Α. Η πρότυπη δίκη ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας
Β. Η πρότυπη δίκη ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου
XXVIII. Η δίκαιη ικανοποίηση των διαδίκων λόγω υπέρβασης του εύλογου χρόνου της δίκης
Α. Η αξίωση για απονομή της δικαιοσύνης σε εύλογο χρόνο
Β. Το ειδικό ένδικο βοήθημα της αίτησης για δίκαιη ικανοποίηση
1. Η διαδρομή προς τη νομοθετική ρύθμιση
2. Το θεσπιζόμενο νομοθετικό καθεστώς
3. Το αντικείμενο της αίτησης
Γ. Το παραδεκτό της αίτησης
1. Η κατάθεση παραβόλου
2. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση
3. Αρμοδιότητα
4. Η προθεσμία και το επίκαιρο της αίτησης
5. Το νομότυπο της άσκησης και το ορισμένο της αίτησης
6. Η πληρεξουσιότητα
Δ. Το βάσιμο της αίτησης
1. Πρώτο στάδιο: Η διαπίστωση της υπέρβασης της εύλογης διάρκειας της δίκης
2. Δεύτερο στάδιο: Η διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου για την επιδίκαση χρηματικού ποσού
3. Τρίτο στάδιο: Ο καθορισμός του ύψους της χρηματικής ικανοποίησης
Ε. Η διαδικασία
ΣΤ. Η απόφαση
Ζ. Η δίκαιη ικανοποίηση ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ελληνική
Ξενόγλωσση