Γ. Διαμαντόπουλος/Ε. Ασημακοπούλου/Α. Βεζυρτζή..., Εθνικό Κτηματολόγιο, 2020

Πρόλογος

Συνεργάτες του έργου

Πίνακας συντομογραφιών

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 2664/1998

Ι. Από το σύστημα μεταγραφών στο σύστημα του κτηματολογίου

Α. Συστήματα δημοσιότητας των εμπράγματων σχέσεων επί ακινήτων

Β. Ισχύοντα κτηματολόγια στην Ελλάδα

1. Κτηματολογικός Κανονισμός Δωδεκανήσου

2. Γραφείο Κτηματολογίου Πρωτευούσης

3. Ειδικά κτηματολόγια

4. Το Εθνικό Κτηματολόγιο

5. Σχέση Κτηματολογίου και Δασολογίου

ΙΙ. Η σπουδαιότητα της καταχώρισης στα κτηματολογικά φύλλα (όπως και της μεταγραφής στα βιβλία μεταγραφών), αφού αυτή αποτελεί όρο ενεργού της εμπράγματης σύμβασης έγγειας ιδιοκτησίας, χάριν προστασίας των τρίτων

ΙΙΙ. Εθνικό Κτηματολόγιο και φορείς πραγμάτωσης της καταχώρισης στα κτηματολογικά φύλλα

Α. Νομικά θεμέλια του Εθνικού Κτηματολογίου

Β. Φορέας του θεσμού το ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο»

Γ. Προϊστάμενοι κτηματολογικών γραφείων και προσωπικό των κτη­μα­τολογικών γραφείων

Δ. Κτηματολογικοί δικαστές

ΙV. Aρχές του Εθνικού Κτηματολογίου

V. Βασικοί κτηματολογικοί όροι

VΙ. Δίκαιο Κτηματολογίου

VΙI. Ένδικα βοηθήματα χάριν διασφάλισης των σκοπών του Εθνικού Κτη­μα­τολογίου

Α. Αγωγή του άρθρου 6 § 2 ΕθνΚτημ

Β. Αίτηση του άρθρου 6 § 3 ΕθνΚτημ

Γ. Αίτηση του άρθρου 6 § 8 ΕθνΚτημ

Δ. Αγωγή του άρθρου 13 § 2 ΕθνΚτημ

Ε. Αντιρρήσεις κατά πράξεων του προϊσταμένου κτηματολογικού γραφείου (άρθρ. 6 § 4, 16 § 5, 17 § 3, 18 § 2 και 19 § 2 ΕθνΚτημ)

VIII. Επίμετρο

ΝΟΜΟΣ 2664/1998

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Εισαγωγικές παρατηρήσεις επί των άρθρων 1-5 ν. 2664/1998

Άρθρο 1. Ορισμός, φορέας τήρησης, σκοπός και έκταση εφαρμογής του Εθνικού Κτηματολογίου

Ι. Εννοιολογική προσέγγιση

ΙΙ. Είδος καταχώρισης· πληροφορίες

ΙΙΙ. Πρώτες εγγραφές

IV. Λειτουργία

Άρθρο 2. Αρχές του Εθνικού Κτηματολογίου

Ι. Προλεγόμενα

ΙΙ. Αρχή κτηματοκεντρικής οργάνωσης

ΙΙΙ. Αρχή ελέγχου της νομιμότητας

Α. Η αρχή της νομιμότητας στο στάδιο της κτηματογράφησης

Β. Η αρχή της νομιμότητας στο στάδιο του λειτουργούντος Κτηματολογίου

IV. Αρχή διασφάλισης της τάξης. Αρχής χρονικής προτεραιότητας

V. Αρχή δημοσιότητας των κτηματολογικών βιβλίων

VI. Αρχή διασφάλισης της δημόσιας πίστης

VII. Αρχή καταλληλότητας του Κτηματολογίου. Αρχή του ανοικτού Κτηματο­λογίου

Α. Αντικείμενο καταχώρισης

Β. Στόχευση της αρχής

Άρθρο 3. Κτηματολογικά γραφεία - Κτηματολογικά στοιχεία

Ι. Διάρθρωση και λειτουργία

ΙΙ. Ο προϊστάμενος του κτηματολογικού γραφείου

Α. Νομική φύση

Β. Αρμοδιότητες

Γ. Περαιτέρω αρμοδιότητες

ΙΙΙ. Προσωπικό

ΙV. Κτηματολογικά στοιχεία

Α. Τα κτηματολογικά διαγράμματα

Β. Κτηματολογικοί πίνακες

Γ. Κτηματολογικά φύλλα

Δ. Κτηματολογικό βιβλίο

Ε. Ημερολόγιο

Στ. Αλφαβητικό ευρετήριο δικαιούχων

Ζ. Αρχείο τίτλων, διαγραμμάτων και λοιπών δικαιολογητικών

Η. Το ειδικό μητρώο διαπιστευμένων μηχανικών

Άρθρο 4. Αντικείμενο των κτηματολογικών εγγραφών - Δαπάνη εγγραφής

Ι. Προλεγόμενα

ΙΙ. Κωδικός Αριθμός Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ)

ΙΙΙ. Καταβολή τελών και δικαιωμάτων

IV. Περιπτωσιολογία

Άρθρο 5. Τοπική αρμοδιότητα των κτηματολογικών γραφείων

Ι. Προσδιορισμός τοπικής αρμοδιότητας

ΙΙ. Αρμοδιότητα περισσότερων κτηματολογικών γραφείων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΣΤΑ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ

Άρθρο 6. Πρώτες εγγραφές - Προθεσμία αμφισβήτησης

ΜΕΡΟΣ Α: ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΓΓΡΑΦΕΣ

Ι. Εγγραφές κατά το στάδιο της κτηματογράφησης

ΙΙ. Πρώτες εγγραφές

Α. Έννοια πρώτων εγγραφών

Β. Αντικείμενο και νομική φύση των πρώτων εγγραφών

1. Αντικείμενο των πρώτων εγγραφών

2. Νομική φύση των πρώτων εγγραφών

Γ. Διακρίσεις πρώτων εγγραφών και συσχέτισή τους με το τεκμήριο ακρίβειας

ΙΙΙ. Μεταγενέστερες εγγραφές

IV. Καταχώριση εγγραφής

V. Ακρίβεια και ανακρίβεια πρώτων εγγραφών

Α. Περιπτωσιολογία

1. Ανακρίβεια εγγραπτέου δικαιώματος

2. Ανακρίβεια ως προς τον δικαιούχο

3. Ανακρίβεια ως προς το ιδιοκτησιακό αντικείμενο

Β. Ανακρίβεια κτηματολογικής εγγραφής ως προσβολή του εγγραπτέου δικαιώματος

VI. Διόρθωση ανακριβών εγγραφών στο λειτουργούν Κτηματολόγιο

ΜΕΡΟΣ Β: ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΠΡΩΤΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ

Ι. Αγωγή διόρθωσης πρώτης εγγραφής κατ’ άρθ. 6 § 2 ΕθνΚτημ

Α. Νομική φύση και χαρακτήρας αγωγής

1. Νομική φύση

2. Χαρακτήρας αγωγής

Β. Προϋποθέσεις νόμω βασίμου αγωγής

1. Ύπαρξη εγγραπτέου δικαιώματος

2. Προσβολή δικαιώματος

3. Προθεσμία

α. Νομική φύση προθεσμίας

β. Αναστολή και διακοπή προθεσμίας

i. Αναστολή προθεσμίας και συνέπειες

ii. Διακοπή προθεσμίας

γ. Συνέπειες αναστολής και διακοπής

δ. Συνέπειες παρέλευσης της προθεσμίας

Γ. Δίκη επί αγωγής του άρθρου 6 § 2 ΕθνΚτημ

1. Νομιμοποίηση

α. Ενεργητική νομιμοποίηση

β. Παθητική νομιμοποίηση

2. Άσκηση αγωγής

α. Αίτημα

β. Καταχώριση της αγωγής και λοιπή προδικασία

γ. Συνέπειες άσκησης αγωγής του άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ

3. Δικονομικό πλαίσιο αγωγής του άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ

α. Δικαιοδοσία, αρμοδιότητα και διαδικασία

β. Ορισμένο της αγωγής

i. Σαφής έκθεση γεγονότων που θεμελιώνουν δικαίωμα του ενά­γοντος

ii. Ακριβής περιγραφή του αντικειμένου της δίκης

γ. Ομοδικία και σώρευση αγωγών

i. Ομοδικία

ii. Σώρευση αγωγών

δ. Συμμετοχή τρίτων στη δίκη

4. Προϋποθέσεις παραδεκτής συζητήσεως

α. Πιστοποιητικό κτηματογραφήσεως

β. Προηγούμενη άσκηση αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος

γ. Καταβολή δικαστικού ενσήμου

δ. Πιστοποιητικό φόρου ιδιοκτησίας

ε. Αντίγραφο κτηματολογικού φύλλου και αποσπάσματος κτηματολο­γικού διαγράμματος

στ. Τεχνική εισήγηση κεντρικής υπηρεσίας

ζ. Πρακτικό της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης

5. Άμυνα εναγομένου

α. Άρνηση αγωγής

β. Ανταγωγή

γ. Ενστάσεις

i. Ύπαρξη ιδίου δικαιώματος

ii. Ένσταση δικαιωματικής νομής και κατοχής (ΑΚ 1095)

iii. Ένσταση καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος κατά την ΑΚ 281

iv. Ένσταση εκπρόθεσμης άσκησης αγωγής και οριστικοποίησης εγγρα­φής

6. Σχέση μεταξύ αγωγής άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ και λοιπών ενδίκων βοη­θημάτων

α. Αγωγή άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ και ένδικα βοηθήματα ΕθνΚτημ

i. Αγωγή άρθρ. 6 § 2 και αίτηση άρθρ. 6 § 3 α’ ΕθνΚτημ

ii. Αγωγή άρθρ. 6 § 2 και αιτήσεις των άρθρ. 6 § 4 και 18 ΕθνΚτημ

iii. Αγωγή άρθρ. 6 § 2 και αίτηση άρθρ. 6 § 8 ΕθνΚτημ

β. Αγωγή άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ και ένδικα βοηθήματα κοινού δικαίου

i. Αγωγή άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ και ένδικα βοηθήματα ΑΚ-

ii. Αγωγή άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ και ένδικα βοηθήματα ΚΠολΔ

ΙΙ. Αίτηση διόρθωσης ανακριβούς εγγραφής με την ένδειξη «άγνωστος ιδιο­κτή­της» κατ’ άρθρ. 6 § 3 α’ ΕθνΚτημ

Α. Φύση διαφορών υπαγόμενων στο άρθρ. 6 § 3α’ ΕθνΚτημ. Η επιλογή της εκούσιας δικαιοδοσίας

Β. Διαδικαστικές προϋποθέσεις της δίκης

1. Τηρητέα προδικασία

2. Νομιμοποίηση

α. Ενεργητική νομιμοποίηση

β. Παθητική νομιμοποίηση

3. Έννομο συμφέρον

Γ. Αντικείμενο δίκης. Αίτημα. Ορισμένο αιτήματος

1. Αντικείμενο δίκης

2. Αίτημα. Ορισμένο αιτήματος

Δ. Συμμετοχή τρίτων. Άμυνα αληθούς δικαιούχου

1. Συμμετοχή τρίτων

2. Κύρια και πρόσθετη παρέμβαση

3. Άμυνα αληθούς δικαιούχου

Ε. Παραδεκτό συζητήσεως

Στ. Σχέση με λοιπά ένδικα βοηθήματα

1. Σχέση με αγωγή του άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ

α. Έκτακτη χρησικτησία ως τίτλος κτήσης

β. Χρησικτησία κατά του ελληνικού Δημοσίου και οθωμανικό δίκαιο

γ. Δάση και δασικές εκτάσεις

2. Σχέση με αίτηση του άρθρ. 18 ΕθνΚτημ

Ζ. Απόφαση επί αιτήσεως του άρθρ. 6 § 3 α’ ΕθνΚτημ

ΙΙΙ. Αντιρρήσεις ενώπιον κτηματολογικού δικαστή κατ’ άρθρ. 6 § 4 γ’ ΕθνΚτημ

Α. Προηγούμενη κατάθεση αίτησης ενώπιον προϊσταμένου κτηματο­λογι­κού γραφείου. Τηρητέα προδικασία

Β. Συσχέτιση με άρνηση καταχώρισης σε δημόσια βιβλία κατ’ άρθρ. 791 § 1 ΚΠολΔ

Γ. Δίκη αντιρρήσεων

Δ. Απόφαση επί των αντιρρήσεων

ΙV. Αίτηση διόρθωσης περιγραφικών και γεωμετρικών στοιχείων κατ’ άρθρ. 6 § 8 α’ ΕθνΚτημ

Α. Περιεχόμενο διατάξεως. Έννοια περιγραφικών και γεωμετρικών στοιχείων

Β. Αρμοδιότητα. Διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας. Νομιμοποίηση

Γ. Τηρητέα προδικασία

Δ. Αντικείμενο δίκης

Άρθρο 7. Οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών και έννομα αποτελέσματα αυτής

Ι. Περιεχόμενο, τελολογία και σημασία της ρύθμισης

Α. Περιεχόμενο

Β. Τελεολογία και σημασία της ρύθμισης

ΙΙ. Η οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών

Α. Η έννοια της οριστικοποίησης

Β. Τρόποι οριστικοποίησης

1. Γενικά

2. Οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών που δεν αμφισβητήθηκαν (άρθρο 7 § 1 ΕθνΚτημ)

3. Οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών που αμφισβητήθηκαν με την άσκηση αγωγής του άρθρου 6 § 2 (άρθρο 7 § 3 ΕθνΚτημ)

α. Αμετάκλητη δικαστική απόφαση που απορρίπτει την αγωγή (άρθρο 7 § 3 εδ. α΄ ΕθνΚτημ)

β. Αμετάκλητη δικαστική απόφαση που δέχεται την αγωγή (άρθρο 7 § 3 εδ. β’ και γ’ ΕθνΚτημ)

γ. Ειδικότερα: Η προϋπόθεση της έκδοσης αμετάκλητης δικαστικής απόφασης

4. Το ζήτημα της οριστικοποίησης σε περίπτωση έκδοσης αμετάκλητης δικαστικής απόφασης πριν το πέρας της προθεσμίας του άρθρου 6 § 2 ΕθνΚτημ

α. Θέση του ζητήματος

β. Υποστηριζόμενες απόψεις

γ. Κριτική απόψεων και προτεινόμενη λύση

5. Οριστικοποίηση σε περιπτώσεις άλλων δικαστικών και εξωδικαστικών διαδικασιών διόρθωσης πρώτων εγγραφών

ΙΙΙ. Το αμάχητο τεκμήριο των πρώτων εγγραφών

Α. Γενικά

Β. Νομική φύση του αμάχητου τεκμηρίου

Γ. Το ζήτημα της συνταγματικότητας του αμάχητου τεκμηρίου

Δ. Σχέση του αμάχητου τεκμηρίου του άρθρου 7 ΕθνΚτημ με το μαχητό τεκμήριο του άρθρου 13 ΕθνΚτημ τεκμηρίου

IV. Το αντικείμενο της οριστικοποίησης και του αμάχητου τεκμηρίου

Α. Οι πρώτες εγγραφές

Β. Τα αντικειμενικά όρια της οριστικοποίησης και του αμάχητου τεκμηρίου

1. Τυπικά ισχυρές και ανίσχυρες πρώτες εγγραφές

2. Πραγματικά γεγονότα δημιουργικά έννομων σχέσεων

3. Ουσιαστικά ακριβείς και ανακριβείς πρώτες εγγραφές

4. Πρώτες εγγραφές με δικαιούχο «γνωστό» και «άγνωστο» ιδιοκτήτη

5. Είδη εγγραπτέων πράξεων (εμπράγματα δικαιώματα, ενοχικές έννομες σχέσεις, λοιπές εγγραφές)

6. Ακίνητα του ελληνικού Δημοσίου

V. Χρησικτησία και οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών

Α. Γενικά

Β. Συμπλήρωση της χρησικτησίας από τον εγγεγραμμένο ως δικαιούχο

Γ. Συμπλήρωση της έκτακτης χρησικτησίας από μη αναγραφόμενο ως δικαιούχο

VI. Οι έννομες συνέπειες της οριστικοποίησης και του αμάχητου τεκμηρίου (άρθρο 7 § 2 ΕθνΚτημ)

A. Εισαγωγικά

B. Οι κατ’ ιδίαν έννομες συνέπειες

1. Αποκλεισμός οποιασδήποτε μεταβολής του περιεχομένου των πρώ­των εγγραφών (άρθρο 7 § 2 εδ. α’ ΕθνΚτημ)

2. Απόσβεση των εμπράγματων αξιώσεων του αληθούς κυρίου ή πρω­τότυπη κτήση κυριότητας από τον αναγραφόμενο ως δικαιούχο;

α. Το ζήτημα

β. Οι υποστηριζόμενες απόψεις

i. Η άποψη υπέρ της απόσβεσης των εμπράγματων δικαιωμάτων του αληθούς κυρίου

ii. Η άποψη υπέρ της πρωτότυπης κτήσης κυριότητας από τον ανα­κριβώς εγγεγραμμένο ως δικαιούχο

γ. Κριτική των απόψεων

δ. Προτεινόμενη λύση

i. Αμάχητο τεκμήριο δικαιώματος

ii. Έννομες σχέσεις επί οριστικοποίησης ακριβών πρώτων εγ­γρα­φών

iii. Έννομες σχέσεις επί οριστικοποίησης ανακριβών πρώτων εγ­γρα­φών

3. Αξίωση αδικαιολόγητου πλουτισμού (άρθρο 7 § 2 εδ. β΄και γ΄ ΕθνΚτημ)

4. Αυτούσια απόδοση κατά τον αδικαιολόγητο πλουτισμό (άρθρο 7 § 2 εδ. ε΄έως η΄ ΕθνΚτημ)

5. Αξίωση αποζημίωσης λόγω αδικοπραξίας (άρθρο 7 § 2 εδ. δ΄ ΕθνΚτημ)

6. Αποκατάσταση προηγούμενης κατάστασης (άρθρο 7 § 2 εδ. ε’ ΕθνΚτημ)

VII. Ανάλογη εφαρμογή διατάξεων περί παραγραφής του Αστικού Κώδικα (άρθρο 7 § 3 εδ. δ’ ΕθνΚτημ)

VIII. Ποινική διάταξη (άρθρο 7 § 4 ΕθνΚτημ)

Άρθρο 7α. Ρυθμίσεις που αφορούν στην ανακριβή εγγραφή μέχρι την οριστι­κοποίησή της

Ι. Τελεολογία, περιεχόμενο και πεδίο εφαρμογής της ρύθμισης

ΙΙ. Ρυθμίσεις σε περίπτωση ανακριβούς πρώτης εγγραφής μέχρι την οριστικοποίησή της (άρθρο 7α § 1 περ. α’ ΕθνΚτημ)

Α. Γενικός κανόνας για τη μεταβίβαση ή επιβάρυνση δικαιωμάτων που δεν έχουν καταχωριστεί στις πρώ­τες εγγραφές (άρθρο 7α § 1 περ. α’ εδ. α’ ΕθνΚτημ)

Β. Ειδική ρύθμιση επί μεταβίβασης κυριότητας (άρθρο 7α § 1 περ. α’ εδ. β’ ΕθνΚτημ)

1. Επί ειδικής διαδοχής

α. Προϋποθέσεις

β. Το ζήτημα της εγγραφής της μεταβιβαστικής δικαιοπραξίας στο κτηματολογικό φύλλο

2. Επί κληρονομικής διαδοχής

Γ. Ειδική ρύθμιση επί σύστασης περιορισμένου εμπράγματου δικαιώματος ή εγγρα­πτέου ενοχικού δικαιώματος (άρθρο 7α § 1 περ. α’ εδ. γ’ και δ’ ΕθνΚτημ)

Δ. Ειδικές ρυθμίσεις για μεταγενέστερες μεταβιβάσεις ή επιβαρύνσεις, διόρθωση ανακριβούς πρώτης εγγραφής και κτήση δικαιώματος με αναγκαστική εκτέλεση

ΙΙΙ. Βάρη και δεσμεύσεις της εξουσίας διάθεσης που δεν έχουν καταχωρισθεί (άρθρο 7α § 1 περ. β’ ΕθνΚτημ)

Α. Μεταβίβαση του μη καταχωρισθέντος δικαιώματος στις πρώτες εγγραφές και στη συνέχεια επιβάρυνσή του με υποθήκη

IV. Επιβάρυνση δικαιωμάτων καταχωρισμένων στο Κτηματολόγιο πριν τις πρώτες εγγραφές (άρθρο 7α § 1 περ. γ’ ΕθνΚτημ)

V. Επιβολή κατάσχεσης σε ακίνητο μετά τις πρώτες εγγραφές (άρθρο 7α § 2 ΕθνΚτημ)

Άρθρο 8. Μεταγενέστερες εγγραφές έως την οριστικοποίηση της πρώτης εγ­γραφής

I. Περιεχόμενο και τελεολογία της ρύθμισης

II. Σχέση του άρθρου 8 ΕθνΚτημ προς το άρθρο 13 ΕθνΚτημ

IΙI. Πεδίο εφαρμογής

IV. Οι κατ’ ιδίαν ρυθμίσεις του άρθρου 8 ΕθνΚτημ

Α. Η εφαρμογή του άρθρου 13 (εδ. α’) ΕθνΚτημ

Β. Οι περιπτώσεις μη αντιταξιμότητας του άρθρου 13 (εδ. β’) ΕθνΚτημ.

Γ. Εφαρμογή του άρθρου 13 ΕθνΚτημ σε περίπτωση πρωτότυπης κτήσης δικαιώματος (εδ. β’)

Άρθρο 9. Περιερχόμενα στο Δημόσιο ακίνητα με την οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών

Ι. Περιεχόμενο και τελεολογία της ρύθμισης

ΙI. Προϋποθέσεις εφαρμογής

Α. Ακίνητο «άγνωστου ιδιοκτήτη»

Β. Οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών (άρθρο 9 § 1 εδ. α’ ΕθνΚτημ)

III. Έννομες συνέπειες της οριστικοποίησης (άρθρο 9 § 1 εδ. α’ και β’ ΕθνΚτημ)

IV. Σημείωση στα κτηματολογικά βιβλία (άρθρο 9 § 2 ΕθνΚτημ)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΚΑΙ ΕΝΝΟΜΑ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ

Άρθρο 10. Κτηματολογικό βιβλίο

Άρθρο 11. Κτηματολογικά φύλλα

Ι. Αντιστοίχιση κτηματολογικού φύλλου και ακινήτου

ΙΙ. Περιεχόμενο κτηματολογικού φύλλου

Άρθρο 12. Καταχωριζόμενες στα κτηματολογικά φύλλα πράξεις

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Καταχωριστέες πράξεις

Α. Εμπράγματες δικαιοπραξίες

Β. Λοιπές πράξεις που επιφέρουν εμπράγματη μεταβολή

Γ. Δικαστικές αποφάσεις που περιέχουν καταδίκη σε δήλωση βούλησης

Δ. Δικαστικές αποφάσεις που αναγνωρίζουν κτήση δικαιώματος λόγω έκ­τακτης χρησικτησίας

Ε. Αποδοχές κληρονομίας ή κληροδοσίας και κληρονομητήρια

Στ. Υποθήκες και προσημειώσεις υποθηκών

Ζ. Αγωγές και ανακοπές

Η. Κατασχέσεις και άλλες δεσμεύσεις της εξουσίας διάθεσης

Θ. Μισθώσεις

Ι. Άλλες καταχωριστέες πράξεις

ΙΙΙ. Έννομες συνέπειες της καταχώρισης

Α. Συστατική ενέργεια

Β. Δηλωτική (πληροφοριακή) λειτουργία

Γ. Καταχώριση για την επέλευση των έννομων συνεπειών του ουσιαστικού ή δικονομικού δικαίου

Δ. Δικαστική απόφαση με τίτλο κτήσης έκτακτη χρησικτησία

Άρθρο 13. Μαχητό τεκμήριο ακρίβειας των κτηματολογικών εγγραφών και δη­μό­σια πίστη

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Τεκμήριο δικαιώματος

ΙΙΙ. Ανατροπή του τεκμηρίου

IV. Αγωγή διόρθωσης ανακριβούς εγγραφής

V. Παράκαμψη του τεκμηρίου κατά τη διενέργεια επιγενόμενων εγγραφών

VI. Καλόπιστη κτήση δικαιώματος από τον ανακριβώς αναγραφόμενο ως δικαιούχο

A. Κτήση δικαιώματος

B. Ειδική διαδοχή από επαχθή αιτία

Γ. Ανακρίβεια της εγγραφής ως προς τον δικαιούχο

Δ. Καλή πίστη του τρίτου

E. Έννομες συνέπειες

Στ. Ενοχικές αξιώσεις

Άρθρο 13α. [Εμβαδόν ακινήτου και αποδεκτή απόκλισή του]

Ι. Τελεολογία και περιεχόμενο της ρύθμισης

ΙΙ. Το εμβαδόν ως προσδιοριστικό στοιχείο της ταυτότητας του ακινήτου (§ 1 εδ. α΄)

ΙΙΙ. Η αποδεκτή απόκλιση της τιμής του εμβαδού ακινήτου (§ 1 εδ. β΄ έως δ΄)

Α. Ο υπολογισμός και η συμβατότητα της αποδεκτής απόκλισης

Β. Βεβαίωση της συμβατότητας από μηχανικό (άρθρ. 5 § 1 τελ. εδάφιο ν. 651/1977)

Γ. Η «αποδεκτή απόκλιση» ως στοιχείο του κτηματολογικού και κτηματογραφικού διαγράμματος

Δ. Οι σχετικές αποφάσεις του Ο.Κ.Χ.Ε. και το ερμηνευτικό ζήτημα

1. Οι υπ’ αριθμ. 461/03/21.7.2008 και 462/03/5.8.2008 αποφάσεις του Δ.Σ. του Ο.Κ.Χ.Ε.

2. Το ερμηνευτικό ζήτημα

3. Η υπ’ αριθμ. 5/2009 γνωμοδότηση του Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου

4. Οι υπ’ αριθμ. 475/06, 07, 08/16.3.2009 αποφάσεις του Δ.Σ. του Ο.Κ.Χ.Ε.

ΙV. Η ζώνη κανονισμού ορίων ακινήτου (§ 1 εδ. ε’ έως ζ’)

A. H αποτύπωση της ζώνης κανονισμού ορίων

Β. Καθορισμός της ακριβούς θέσης του ακινήτου με βάση την ΑΚ 1020

V. Η συμβατότητα της «αποδεκτής απόκλισης» και της «ζώνης κανονισμού ορίων» ως όρος για την καταχώριση μιας πράξης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ

Άρθρο 14. Αίτηση εγγραφής και συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά

Άρθρο 15. Εγγραφή της αίτησης στο ημερολόγιο - Χρονική προτεραιότητα.

Ι. Διαδικασία

ΙΙ. Ταχεία διεκπεραίωση

Άρθρο 16. Έλεγχος των αιτήσεων και των συνυποβαλλόμενων δικαιολογητικών - Άρνηση καταχώρισης - Διαδικασία επίλυσης διαφορών

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Έλεγχος νομιμότητας

Α. Νομική φύση

Β. Σημασία

Γ. Σκοπός

ΙΙΙ. Ο έλεγχος νομιμότητας στο στάδιο της κτηματογράφησης

Α. Νομική φύση ελέγχου

Β. Αντικείμενο

1. Το υποκείμενο του ελέγχου

2. Το αντικείμενο του ελέγχου

α. Αρμοδιότητα του γραφείου κτηματογράφησης

β. Αν η δήλωση αφορά σε εγγραπτέο δικαίωμα

γ. Αν υπάρχει η αιτία κτήσης του δικαιώματος

δ. Αν υπάρχει νομιμοποίηση του δηλούντος προς υποβολή της αί­τησης

IV. Ο έλεγχος νομιμότητας στο στάδιο του λειτουργούντος Κτηματολογίου

Α. Έννοια

Β. Διακρίσεις ελέγχου

Γ. Έννοια αίτησης

Δ. Έκταση του ελέγχου

Ε. Τομείς ελέγχου

1. Η τοπική αρμοδιότητα του κτηματολογικού γραφείου

2. Η ένταξη του δικαιώματος επί του οποίου η αίτηση και η πράξη της οποίας ζητείται η καταχώριση στα κτηματολογικά φύλλα, στον κύκλο των δικαιωμάτων εκείνων επί των οποίων ο νόμος επιτάσσει την καταχώριση

α. Ο έλεγχος του δικαιώματος

β. Ο έλεγχος της πράξης

γ. Η ταυτότητα του ακινήτου

3. Η καταλληλότητα της εγγραπτέας πράξης

α. Οι εγγραπτέες στο κτηματολογικό φύλλο αγωγές

β. Ο έλεγχος εγγραφής κατασχέσεως

γ. Οι καταχωριστέες δικαστικές αποφάσεις

i. Έλεγχος της αγωγής επί της εκδοθείσας απόφασης

ii. Η ορθότητα της δικαστικής κρίσης

iii. Περιεχόμενο ελέγχου

iv. Στο πεδίο των μεταγραφών

v. Άρνηση καταχώρισης δικαστικής απόφασης και αναλογικά ή πά­για δικαιώματα

vi. Το ζήτημα του επιτρεπτού καταχώρισης ή μη προσωρινής δια­ταγής

δ. Οι καταχωριστέες διοικητικές πράξεις

ε. Οι εμπράγματες δικαιοπραξίες

i. Διάκριση περιπτώσεων ακυρωσίας και ακυρότητας

αα. Ακυρωσία

ββ. Ακυρότητα

4. Συνυποβολή με εγκυρότητα, πληρότητα και ακρίβεια όλων των απαιτούμενων δικαιολογητικών του άρθρου 14 ν. 2664/1998 για την πράξη της οποίας ζητείται η καταχώριση

5. Η αναγραφή στο κτηματολογικό βιβλίο ως δικαιούχου του προσώπου, το οποίο προβαίνει σε εκποίηση ή του οποίου δικαίωμα επιδιώκεται να επιβαρυνθεί ή δεσμευτεί

6. Νομιμοποίηση του προσώπου το οποίο υποβάλλει την αίτηση ως ληρεξούσιος, νόμιμος αντιπρόσωπος ή εκπρόσωπος νομικού προσώπου για τη ζητούμενη καταχώριση

V. Έλεγχος νομιμότητας και Κτηματολογικός Κανονισμός Δωδεκανήσου.

VI. Συνέπειες ελέγχου νομιμότητας

Α. Αποδοχή της αίτησης και καταχώριση της πράξης

Β. Απόρριψη της αίτησης

Γ. Προσωρινή καταχώριση της πράξης

VII. Διαδικασία αντιρρήσεων

Α. Εννοιολογικό πλαίσιο

Β. Περιπτώσεις αντιρρήσεων

1. Αντιρρήσεις κατά της άρνησης διόρθωσης των αρχικών εγγραφών (άρθρ. 6 § 4 ΕθνΚτημ)

2. Αντιρρήσεις κατά της άρνησης καταχώρισης μεταγενέστερης πράξης (άρθρ. 16 § 5 ΕθνΚτημ)

3. Αντιρρήσεις κατά της άρνησης διόρθωσης πρόδηλων σφαλμάτων (άρθρ. 18 § 2 ΕθνΚτημ)

4. Αντιρρήσεις κατά της άρνησης διόρθωσης γεωμετρικών στοιχείων (άρθρ. 19 § 2 ΕθνΚτημ)

5. Αντιρρήσεις κατά της άρνησης καταχώρισης αμετάκλητης δικαστικής απόφασης (άρθρ. 17 § 3 ΕθνΚτημ)

6. Αντιρρήσεις κατά της άρνησης του άρθρ. 22 ΕθνΚτημ

Γ. Διαδικαστικό πλαίσιο

1. Εγγραφή στο κτηματολογικό φύλλο

2. Απρόθεσμος ή μη χαρακτήρας

3. Εγγραφή στα βιβλία διεκδικήσεων

4. Περιπτώσεις σώρευσης

5. Ορισμένο της αίτησης

6. Ενεργητική νομιμοποίηση

7. Η έννοια του διαδίκου

8. Παρέμβαση

α. Κύρια παρέμβαση

β. Πρόσθετη παρέμβαση

9. Προσεπίκληση

10. Προσκόμιση αντιγράφου κτηματολογικού φύλλου και αποσπάσματος κτηματολογικού διαγράμματος

11. Απόφαση κτηματολογικού δικαστή

12. Το πεδίο ελέγχου του κτηματολογικού δικαστή

13. Διαταγή σε γραμματεία

14. Δικαστική δαπάνη

Δ. Άρνηση υποθηκοφύλακα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ

ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Άρθρο 17. Διόρθωση ύστερα από δικαστική αμφισβήτηση των αναγραφόμενων στα κτηματολογικά φύλλα δικαιωμάτων

Ι. Εισαγωγή. Πεδίο εφαρμογής της διάταξης

ΙΙ. Υλική αρμοδιότητα για την εκδίκαση των αγωγών άρθρου 6 § 2 και άρθρου13 § 2 ΕθνΚτημ

ΙΙΙ. Η σύνθεση του δικαστηρίου κατά την εκδίκαση των κτηματολογικών διαφορών και υποθέσεων

ΙV. Η διόρθωση της κτηματολογικής εγγραφής μετά την έκδοση δικαστικής απόφασης

Α. Η δικαστική απόφαση που εκδίδεται επί κτηματολογικής διαφοράς.

Β. Η διαδικασία της αίτησης για τη διόρθωση

Γ. Ο έλεγχος του προϊστάμενου του κτηματολογικού γραφείου

Δ. Ειδικότερα, η διόρθωση μετά από προσφυγή στη διαμεσολάβηση

Άρθρο 18. Διόρθωση πρόδηλων σφαλμάτων

Ι. Εισαγωγή και έννοια πρόδηλου σφάλματος

ΙΙ. Σύντομη ιστορική ανασκόπηση της διάταξης και προηγούμενες μορφές αυτής

ΙΙΙ. Επιμέρους ρυθμίσεις του άρθρου 18 ΕθνΚτημ

Α. Η ρύθμιση του άρθρου 18 § 1 περ. α΄ ΕθνΚτημ

1. Περιπτωσιολογία

α. Πρόδηλο σφάλμα στα στοιχεία του δικαιούχου

β. Πρόδηλο σφάλμα στο δικαίωμα που καταχωρήθηκε

γ. Πρόδηλο σφάλμα στον τίτλο δικαιώματος που καταχωρήθηκε.

δ. Πρόδηλο σφάλμα στο ιδιοκτησιακό αντικείμενο

Β. Η ρύθμιση του άρθρου 18 § 1 περ. β΄ ΕθνΚτημ

1. Πρόδηλο σφάλμα αρχικής εγγραφής, όταν η ανακρίβεια προκύπτει από δημόσιο έγγραφο καταχωρισθέν στα βιβλία του οικείου υποθηκοφυλακείου (άρθρ. 18 § 1 περ. β΄στοιχ. αα΄ ΕθνΚτημ)

2. Πρόδηλο σφάλμα αρχικής εγγραφής, όταν η ανακρίβεια προκύπτει από την συσχέτιση της αρχικής εγγραφής προς τα στοιχεία της ανάρτησης και παρατηρείται απόκλιση μεταξύ τους χωρίς νόμιμο λόγο (άρθρ. 18 § 1 περ. β΄ στοιχ. ββ΄ ΕθνΚτημ)

3. Πρόδηλο σφάλμα αρχικής εγγραφής, όταν η ανακρίβεια προκύπτει από τη συσχέτιση αρχικής εγγραφής προς τα στοιχεία διοικητικής πράξης ή δικαστικής απόφασης που συνιστούν πρωτότυπο τρόπο κτήσης δικαιώματος (άρθρ. 18 § 1 περ. β΄ στοιχ. γγ΄ ΕθνΚτημ)

4. Πρόδηλο σφάλμα αρχικής εγγραφής, όταν η ανακρίβεια αφορά στην ολική ή μερική έλλειψη ή στην ανακρίβεια στοιχείων ιδιοκτησιών (οριζοντίων ή καθέτων) (άρθρ. 18 § 1 περ. β΄ στοιχ. δδ΄ ΕθνΚτημ)

Γ. Η ρύθμιση του άρθρου 18 § 1 περ. γ΄ ΕθνΚτημ

Δ. Η ρύθμιση του άρθρου 18 § 1 περ. δ΄ ΕθνΚτημ

Ε. Η ρύθμιση του άρθρου 18 § 1 περ. ε΄ ΕθνΚτημ

Στ. Η ρύθμιση του άρθρου 18 § 1 περ. στ΄ ΕθνΚτημ

Ζ. Η ρύθμιση του άρθρου 18 § 1 περ. ζ΄ ΕθνΚτημ

IV. Διαδικαστικό πλαίσιο υποβολής αίτησης διόρθωσης πρόδηλου σφάλματος και έκδοση απόφασης επί αυτής

V. Δικαστική επίλυση πρόδηλων σφαλμάτων

Α. Προσφυγή κατά απόφασης προϊσταμένου· η ρύθμιση του άρθρου 18 § 2 ΕθνΚτημ

Β. Άσκηση απευθείας αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος ενώπιον του κτηματολογικού δικαστή

VI. Συσχέτιση αίτησης του άρθρου 18 ΕθνΚτημ με αίτηση του άρθρου 6 § 3 ΕθνΚτημ

VΙI. Συσχέτιση αίτησης του άρθρου 18 ΕθνΚτημ με αίτηση του άρθρου 6 § 8 ΕθνΚτημ

VΙΙI. Συνοπτικός παραλληλισμός της ρύθμισης του άρθρου 18 ΕθνΚτημ με τις δια­τάξεις των άρθρων 315 επ. ΚΠολΔ

Άρθρο 19. Διόρθωση κτηματολογικών εγγραφών σε άλλες περιπτώσεις

Ι. Διόρθωση ληξιαρχικών στοιχείων

ΙΙ. Διόρθωση σφαλμάτων σε γεωμετρικά στοιχεία

Α. Εξωδικαστική διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων ενώπιον του προϊσταμένου κτηματολογικού γραφείου

Β. Η προσφυγή στον κτηματολογικό δικαστή

ΙΙΙ. Εγγραφή αποφάσεως για κύρωση αναδασμού

ΙV. Διορθώσεις σφαλμάτων σε περιπτώσεις ακινήτων που κείνται σε περιοχές για τις οποίες δεν υφίσταται κυρωμένος δασικός χάρτης

Άρθρο 19Α. Προσαρμογή των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω επανα­προσ­διο­­ρισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων

Ι. Κήρυξη επαναπροσδιορισμού θέσης και ορίων γεωτεμαχίων και ανάρτηση σχετικών κτηματολογικών διαγραμμάτων και πινάκων

ΙΙ. Καταχωρήσεις εγγραπτέων πράξεων μετά την εγγραφή της απόφασης κήρυξης επαναπροσδιορισμού των γεωτεμαχίων μιας κτηματογραφημένης περιοχής

ΙΙΙ. Αντιρρήσεις κατά των διαγραμμάτων και πινάκων

Άρθρο 20. Προσαρμογή συνεπεία εφαρμογής νέων τεχνικών προδιαγραφών για τη σύνταξη των κτηματολογικών διαγραμμάτων

Άρθρο 20α. Εφαρμογή των άρθρων 18 και 19 και σε περίπτωση διόρθωσης πρώτων εγγραφών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ

ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Άρθρο 21. Δικαίωμα πρόσβασης στα κτηματολογικά στοιχεία

I. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Περιεχόμενο της αρχής της δημοσιότητας και του δικαιώματος πρόσβασης στα κτηματολογικά στοιχεία

ΙΙΙ. Η προβληματική της παραπομπής στη νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα

1. Η σύγκρουση και η εναρμόνιση του συστήματος δημοσιότητας με εκείνο της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα

2. Το ζήτημα της υπαγωγής των κτηματολογικών στοιχείων στο ρυθμιστικό βεληνεκές του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία των Δεδομένων (ΓΚΠΔ) και του ν. 4624/2019

3. Η πρόσβαση στα κτηματολογικά στοιχεία υπό το πρίσμα της νομοθεσίας για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα

Άρθρο 22. Χορήγηση, πιστοποιητικών, αντιγράφων και αποσπασμάτων

I. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Η χορήγηση πιστοποιητικών, αντιγράφων και αποσπασμάτων από τα κτηματολογικά βιβλία

ΙΙΙ. Η καταβολή των προβλεπόμενων τελών και δικαιωμάτων για τη χορήγηση πιστοποιητικών, αντιγράφων και αποσπασμάτων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ

ΤΕΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 23. Μετάβαση από το σύστημα μεταγραφών και υποθηκών στο σύστημα Κτηματολογίου

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Η διάταξη του άρθρου 23 ΕθνΚτημ υπό το φως του ν. 4512/2108

ΙΙΙ. Η ΟλΣτΕ 1758/2019

Άρθρο 24. Νομοθετικές εξουσιοδοτήσεις

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Η διάταξη του άρθρου 24 ΕθνΚτημ πριν το ν. 4512/2018

ΙΙΙ. Το άρθρο 40 του ν. 4512/2018

Άρθρο 25. Τροποποίηση και συμπλήρωση ν. 2308/1995 (παραλείπεται επειδή δεν πρόκειται για διάταξη του ν. 2664/1998)

Άρθρο 26. Δαπάνες ή ελάττωση εσόδων

Ι. Σκοπός εφαρμογής της διάταξης

ΙΙ. Συναφείς διατάξεις

Άρθρο 27. Δασικοί χάρτες (καταργημένη διάταξη)

Άρθρο 28. Διαδικασία αναγνώρισης δασικής ιδιοκτησίας, Μεταβατικές και καταργούμενες διατάξεις

Ι. Εισαγωγή. Πεδίο εφαρμογής της διάταξης

ΙΙ. Δήλωση ιδιωτικών δικαιωμάτων επί δασικών εκτάσεων

ΙΙΙ. Δήλωση δικαιωμάτων του Δημοσίου επί δασικών εκτάσεων

IV. Κτηματολόγιο και Δασικοί Χάρτες. Νομολογιακά δεδομένα

Άρθρα 29-33. Παραλείπονται διότι δεν πρόκειται για διατάξεις που αφορούν στο Κτηματολόγιο

Άρθρο 34. Έναρξη ισχύος

Βιβλιογραφία

Ευρετήριο ύλης

Έργα του συγγραφέα