Α. Αντωνοπούλου, Σύγχρονες τάσεις αντεγκληματικής πολιτικής: Η πολιτική της μηδενικής ανοχής και τα μέτρα διαχείρισης κρίσεων, 2010

Σημείωμα της συγγραφέως

Πρόλογος του Καθ. Νίκου Παρασκευόπουλου

Ευρετήριο πινάκων - σχημάτων

Πίνακας συντομογραφιών

Προλεγόμενα

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ:

Η αντεγκληματική διαχείριση των κινδύνων

στη μετανεωτερική εποχή

Α. Οι κοινωνικές μεταβολές

Β. Το έγκλημα στη μετανεωτερική εποχή

1. Οι άμεσες συνέπειες: οι ποιοτικές και ποσοτικές μεταβολές

2. Η νέα αντίληψη: το έγκλημα ως μορφή διακινδύνευσης

Γ. Η διαχειριστική τάση της αντεγκληματικής πολιτικής

1. Το περιεχόμενο της πρόληψης

2. Ο μηχανισμός της καταστολής

Δ. Αντεγκληματική διαχείριση τριών πεδίων

1. Η διαχείριση του φόβου

1.1. Η βαθύτερη φύση του φόβου του εγκλήματος

1.1.α. Ο φόβος θυματοποίησης

1.1.β. Η υποκειμενική ανασφάλεια

1.2. Η «αντεγκληματική» αξιοποίηση του φόβου

2. Η διαχείριση των πληθυσμιακών ομάδων

2.1. O διαχειριστικός-αναλογιστικός προσανατολισμός

2.2. Η αναλογιστική μέθοδος αποτίμησης του κινδύνου

2.3. Το στοιχείο της επικινδυνότητας και η έννοια της διακινδύνευσης

3. Η διαχείριση του χώρου

3.1. Η προσαρμογή του ελέγχου στο χώρο

3.2. Η συναίνεση και η αποδοχή του ελέγχου

Ε. Οι φορείς διαχείρισης των εγκληματικών κινδύνων

1. Το κράτος και ο ιδιωτικός τομέας

2. Ο επαναπροσδιορισμός του ρόλου της δημόσιας αστυνομίας

ΣΤ. Τα άκρα όρια της αντεγκληματικής διαχείρισης

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΗΔΕΝΙΚΗΣ ΑΝΟΧΗΣ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ:

Η πολιτική της μηδενικής ανοχής, η θεωρητική

της τεκμηρίωση και το πρότυπο της Νέας Υόρκης

Α. Προλεγόμενα

Β. Η απαρχή και οι αρχές της θεωρίας των «σπασμένων τζαμιών»

Γ. Από τη θεωρία στην πρακτική της εφαρμογή

1. Ο φορέας εφαρμογής της πολιτικής της μηδενικής ανοχής: η δημόσια αστυνομία της Νέας Υόρκης

1.1. Η διοικητική της αναδιοργάνωση

1.2. Ο επιχειρησιακός της αναπροσανατολισμός

1.3. Το στρατηγικό πρόγραμμα εφαρμογής της πολιτικής της μηδενικής ανοχής

2. Η δικαστική ανταπόκριση και η αξιοποίηση του νομοθετικού πλαισίου

3. Συγγενείς πρακτικές σε άλλες πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής

Δ. Το ευρύτερο ιδεολογικό πλαίσιο και η εγκληματολογική τεκμηρίωση της μηδενικής ανοχής

1. Η νεοσυντηρητική αιτιολογική προσέγγιση του εγκλήματος

1.1. Το «άτομο της χαμηλότερης τάξης»

1.2. Το άτομο με τις μειωμένες ηθικές αναστολές

2. Η νεοπροοδευτική αιτιολογική προσέγγιση του εγκλήματος

3. Τα σημεία τομής των επιμέρους θεωρητικών προσεγγίσεων

4. Συνοψίζοντας τη λογική του δόγματος της μηδενικής ανοχής

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ:

Κριτική προσέγγιση του δόγματος και της πολιτικής

της μηδενικής ανοχής

Α. Προλεγόμενα

Β. Η αοριστία των εννοιών και των διχοτομήσεων

1. Τάξη - αταξία - έγκλημα: μία κριτική προσέγγιση

2. Οι ομάδες-στόχοι: η υποκειμενική πλευρά της αταξίας

Γ. Οι απρεπείς δραστηριότητες στους δημόσιους χώρους: η επι-φάνεια προσβολής και προστασίας

1. Η προσπάθεια οριοθέτησης της αοριστίας

1.1. Τα γενικά χαρακτηριστικά των απρεπών δραστηριοτήτων

1.2. Ο «παρα-ποινικός» χαρακτήρας των απρεπών δραστηριοτήτων και οι επιμέρους διακρίσεις τους

2. Οι απρεπείς δραστηριότητες και η αρχή της βλάβης

Δ. Μύθοι και πραγματικότητες μέσα από τα δεδομένα των εμπει-ρικών ερευνών

1. Η εμπειρική διερεύνηση της σχέσης μεταξύ αταξίας και υποκειμενικής ανασφάλειας

2. Η εμπειρική διερεύνηση της σχέσης μεταξύ αταξίας και εγκλήματος

2.1. Η εξέταση της θετικής σχέσης αταξίας - ληστείας

2.2. Η απόδειξη της μη αιτιακής σύνδεσης αταξίας - εγκλήματος

Ε. Ο απολογισμός της εφαρμογής της πολιτικής της μηδενικής ανοχής

1. Συνδέοντας την εφαρμογή της πολιτικής της μηδενικής ανοχής με την αύξηση της αντικειμενικής ασφάλειας

2. Παράγοντας άλλες μορφές αταξίας και ανασφάλειας: η αρνητική πλευρά της πολιτικής της μηδενικής ανοχής

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ:

Τάσεις μηδενικής ανοχής στην Ελλάδα και

σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Α. Προλεγόμενα

Β. Οι ανοχές και οι αντοχές της Ευρώπης

1. Η βρετανική εκδοχή της μηδενικής ανοχής

2. Η απήχηση του δόγματος της μηδενικής ανοχής στη Γαλλία

3. Το Βέλγιο ως αποδέκτης επιρροών μηδενικής ανοχής

4. Ο γερμανικός τρόπος αφομοίωσης του δόγματος της μηδενικής ανοχής

Γ. Το ελληνικό πλαίσιο της μηδενικής ανοχής

1. Η διατήρηση της τάξης ως αποστολή της Ελληνικής Αστυνομίας κατά τη μετανεωτερική περίοδο

1.1. Ένα νομιμοποιητικό έρεισμα μηδενικής ανοχής

1.2. Η γενική αστυνόμευση της αταξίας στα τέλη του 20ού αιώνα

2. Η διαχείριση της αταξίας, της μικρο-εγκληματικότητας και της ανασφάλειας στον 21ο αιώνα

2.1. Η Δημοτική Αστυνομία ως συνδιαχειριστής της ευκοσμίας και της ευταξίας

2.2. Οι μαζικοί αστυνομικοί έλεγχοι του πληθυσμού

2.2.α. Εκφάνσεις μηδενικής ανοχής κατά τους ελέγχους: η αποτίμηση του Συνηγόρου του Πολίτη

2.2.β. Οι «προληπτικές» προσαγωγές ενόψει των διαδηλώσεων: μέτρο μηδενικής ανοχής και διαχείρισης κρίσεων

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΡΙΣΕΩΝ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ:

Η διαχείριση των κρίσεων ασφάλειας

Α. Προλεγόμενα

Β. Η κρατική ευθύνη για τη διαχείριση κρίσεων

1. Οι κίνδυνοι και οι κρίσεις σε ένα σύστημα διαχείρισης

2. Η θεμελιώδης αρχή και τα επιμέρους στάδια ενός συστήματος διαχείρισης

2.1. Η αρχή της προφύλαξης

2.2. Οι τρεις φάσεις της διαχείρισης

Γ. Κρίσεις ασφάλειας στο σύστημα αντεγκληματικής πολιτικής: η περίπτωση της τρομοκρατίας

1. Η τρομοκρατία μεταξύ άλλων μορφών κινδύνων και κρίσεων

2. Ο φόβος της τρομοκρατίας και η πρόσληψή της ως κρίση

3. Τα μέτρα διαχείρισης της τρομοκρατικής κρίσης

3.1 Μεταξύ ποινικής και διοικητικής ρύθμισης

3.2. Η φύση των μέτρων διαχείρισης

3.3. Οι σκοτεινές πλευρές της διαχείρισης

3.3.α. Εξωποινική συλλογή και αξιοποίηση των πληροφοριών

3.3.β. Στρατιωτικού τύπου μέτρα ελέγχου του αστικού χώρου

Δ. Οι πρακτικές της μηδενικής ανοχής στην εποχή της κρίσης

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ:

Πλαίσια και μέτρα διαχείρισης κρίσεων

Α. Προλεγόμενα

Β. Τα μέτρα διαχείρισης κρίσεων σε διεθνές πεδίο - Γενικό πλαίσιο

1. Τα Ηνωμένα Έθνη και η διαχείριση της κρίσης

2. Η Ευρώπη απέναντι στην κρίση ασφάλειας

2.1. Η στάση του Συμβουλίου της Ευρώπης

2.2. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η διαχείριση της κρίσης

2.2.α. Τα μέτρα διαχείρισης στο Πρόγραμμα της Χάγης

2.2.β. Ένα ειδικό πρόγραμμα για την πρόληψη, ετοιμότητα και διαχείριση των συνεπειών της τρομοκρατίας και άλλων κινδύνων που συνδέονται με την ασφάλεια

Γ. Τα μέτρα διαχείρισης κρίσεων σε εθνικό πεδίο - Ειδικό πλαίσιο

1. Η αμερικανική αντεγκληματική διαχείριση της τρομοκρατικής απειλής

1.1. Ένα εθνικό σχέδιο διαχείρισης της τρομοκρατίας ως κρίση

1.2. Τα διαχειριστικά της κρίσης μέτρα στην αντιτρομοκρατική νομοθεσία

1.3. Περαιτέρω ενίσχυση των μέτρων αντεγκληματικής διαχείρισης

2. Μια όψη της βρετανικής διαχείρισης του τρομοκρατικού κινδύνου

Δ. Το τοπικά και χρονικά περιορισμένο πλαίσιο διαχείρισης: το παράδειγμα των Ολυμπιακών Αγώνων

1. Τα μέτρα διαχείρισης κρίσεων στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας

1.1. Η Διεύθυνση Ασφάλειας Ολυμπιακών Αγώνων και η αποστολή της

1.1.α. Τα μέτρα προστασίας του χώρου

1.1.β. Τα μέτρα προστασίας των υποκειμένων

1.1.γ. Τα κλασικά αντεγκληματικά μέτρα

1.1.δ. Τα μέτρα των εκτάκτων αναγκών: μέτρα διαχείρισης κρίσεων με τη στενή έννοια

1.1.ε. Η διαχείριση των πληροφοριών

1.1.στ. Τα τεχνολογικά μέσα επιτήρησης

1.2. Η «συμπαραγωγή» της ολυμπιακής ασφάλειας

2. Τα μέτρα διαχείρισης κρίσεων μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες

Επίλογος

Βιβλιογραφία

Ελληνόγλωσση

Ξενόγλωσση

Λημματικό ευρετήριο

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΙΝΑΚΩΝ - ΣΧΗΜΑΤΩΝ

Πίνακας 1. Η θεωρητική διχοτόμηση του πληθυσμού με κριτήριο την προσαρμογή στην τάξη

Πίνακας 2. Η διαχειριστική αντεγκληματική πολιτική μέσα από τα δύο παραδείγματα της εργασίας

Σχήμα 1. Σχέση αταξίας - ανοχής - ανασφάλειας - εγκλήματος

Σχήμα 2. Σχέση μηδενικής ανοχής - τάξης - ασφάλειας - ποιότητας ζωής