Β. Σκουρής/Ε. Βενιζέλος, Η σύμφωνη με το ενωσιακό δίκαιο ερμηνεία του άρθρου 16 παρ. 5 και 8 του Συντάγματος, 2024
Η εξαγγελθείσα αναθεώρηση του άρθρου 16 παρ. 5 και 8 του Συντάγματος προϋποθέτει την τήρηση των διαδικαστικών προδιαγραφών του άρθρου 110 παρ. 2-6 Σ. Ακόμη συνεπώς και αν όλες οι διαδικασίες κινηθούν και εξελιχθούν με τον ταχύτερο ρυθμό, υπάρχει ένα χρονικό διάστημα κατά το οποίο εξακολουθεί να έχει πρακτική σημασία το ερώτημα για τα περιθώρια που διαθέτει ο εθνικός κοινός νομοθέτης κατά τη ρύθμιση ζητημάτων σχετικών με την παροχή υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης στην Ελλάδα από παρόχους που δεν έχουν τη μορφή του ελληνικού νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου.
Η ερμηνεία του άρθρου 16 παρ. 5 και 8, όπως και του Συντάγματος συνολικά, δεν μπορεί να είναι ούτε γραμματική ούτε ιστορική, προσκολλημένη στην αρχική βούληση του συντακτικού νομοθέτη και στην πρόσληψη της γραμματικής διατύπωσης σύμφωνα με τα δεδομένα και τα συμφραζόμενα της εποχής κατά την οποία θεσπίστηκαν οι διατάξεις. Το Σύνταγμα, ιδίως σήμερα, υπό συνθήκες πολυεπίπεδου συνταγματισμού και πολλαπλότητας των έννομων τάξεων (εθνική, ενωσιακή, διεθνής) πρέπει να ερμηνεύεται σε αρμονία προς το Δίκαιο της ΕΕ και προς το Διεθνές Δίκαιο με στόχο να διατηρούνται σε κάθε περίπτωση στο ύψιστο δυνατό επίπεδο οι εγγυήσεις της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Διαμορφώνεται κατά τον τρόπο αυτό το «επαυξημένο Σύνταγμα» που δεν συνιστά υποχώρηση του εθνικού Συντάγματος, αλλά διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής του κανονιστικού περιεχομένου του χωρίς περιττές και κυρίως μάταιες πρακτικά συγκρούσεις με την νομολογία του ΔΕΕ και του ΕΔΔΑ.
Στο παρόν έργο αποτυπώνονται και τεκμηριώνονται τα βήματα και τα συμπεράσματα της σχετικής έρευνας των Συγγραφέων. Τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγει η έρευνα και η γνωμοδότηση τους τροφοδοτούν τον επιστημονικό διάλογο και συμβάλλουν στη δημόσια συζήτηση και τη διαμόρφωση των αποφάσεων των αρμοδίων οργάνων, πρωτίστως της Βουλής των Ελλήνων.
Edition info
Table of contents +
Πίνακας Περιεχομένων
Πρόλογος
Εισαγωγή – Ερωτήματα
ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ
Οι συνταγματικές επιταγές
I. Η συνταγματική πρόνοια περί κρατικών ΑΕΙ
Α. Οι κρίσιμες συνταγματικές διατάξεις
Β. Η νομολογιακή διάκριση ακαδημαϊκής και επαγγελματικής ισοτιμίας
II. Ανάγκη επανεξέτασης των νομολογιακών θέσεων υπό το πρίσμα των θεμελιωδών ενωσιακών ελευθεριών εγκατάστασης και παροχής υπηρεσιών
ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ
Οι επιταγές του ενωσιακού δικαίου
I. Οι θεμελιώδεις ελευθερίες κατά το δίκαιο της ΕΕ
Α. Η ελευθερία εγκατάστασης
1. Προλεγόμενα
2. Η αρχική φάση της νομολογίας του Δικαστηρίου και η εξέλιξή της
3. Νεώτερες νομολογιακές θέσεις
Β. Η ελεύθερη παροχή υπηρεσιών
1. Προλεγόμενα
2. Η κοινή διάσταση με την ελευθερία εγκατάστασης
Γ. Περιορισμοί στην ελευθερία εγκατάστασης και την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών
Δ. Η εκπαιδευτική δραστηριότητα κατά το Δίκαιο της ΕΕ
1. Πρωτογενές ενωσιακό δίκαιο και βασική νομολογία του ΔΕΕ
2. Το άρθρο 16 του Συντάγματος περί μη κρατικών ΑΕΙ σε σχέση με το ενωσιακό δίκαιο
Ε. Οι δυνατότητες λειτουργίας μη κρατικών ΑΕΙ στην Ελλάδα υπό το φως του πρωτογενούς ενωσιακού δικαίου
1. Δυνάμει των θεμελιωδών ελευθεριών της ΣΛΕΕ
2. Δυνάμει του ΧΘΔ
3. Συμπεράσματα
ΙΙ. Η εκπαίδευση υπό το πρίσμα της σχέσης μεταξύ ενωσιακού δικαίου και συνταγματικών διατάξεων
Α. Η εκπαίδευση από την άποψη της εθνικής ταυτότητας κατά το Δίκαιο της ΕΕ
1. Η υποχρέωση σεβασμού της εθνικής ταυτότητας των κρατών μελών στο πρωτογενές ενωσιακό δίκαιο
2. Η έννοια της εθνικής ταυτότητας στη νομολογία του ΔΕΕ.
α. Τα σημεία τριβής ΔΕΕ και εθνικών συνταγματικών δικαστηρίων.
β. Τα στοιχεία που εντάσσονται στον στενό πυρήνα των εθνικών Συνταγμάτων
γ. Τα στοιχεία που δεν εντάσσονται στον στενό πυρήνα της εθνικής ταυτότητας
δ. Συμπεράσματα
3. Η απαγόρευση ίδρυσης μη κρατικών ΑΕΙ ως έκφανση της ελληνικής εθνικής ταυτότητας
Β. Η εκπαίδευση από την άποψη της σύμφωνης με το ενωσιακό δίκαιο ερμηνείας του εθνικού δικαίου
1. Αρχή της υπεροχής και σύμφωνη με το ενωσιακό δίκαιο ερμηνεία του άρθρου 16 του Συντάγματος
2. Πάγιες νομολογιακές θέσεις του ΔΕΕ
3. Αξιοποίηση των διδαγμάτων από την υπόθεση του «βασικού μετόχου»
4. Συμπεράσματα
Τελικά συμπεράσματα
Content type
Categories
Related editions
