Τ.-Ε. Συνοδινού, Κυπριακό Εμπράγματο Δίκαιο, 2011

Πρόλογος

Κεφαλαιο 1. Εισαγωγή: Η έννοια της ιδιοκτησίας στο εμπράγματο δίκαιο

Ι. Ορισμός και γενικές αρχές του εμπράγματου δικαίου

Α) Γενικά

Β) Τα χαρακτηριστικά της κυριότητας και των εμπράγματων

δικαιωμάτων

Γ) Εμπράγματα και ενοχικά δικαιώματα

Δ) Το πράγμα: ορισμός και βασικές εννοιολογικές διακρίσεις

Ε) Τα εμπράγματα δικαιώματα στην κυπριακή έννομη τάξη

ΣΤ) Κυριότητα, νομή και κατοχή

Ζ) Εγγραφή ακίνητης ιδιοκτησίας

ΙΙ. Η φιλοσοφική, συνταγματική και διεθνής διάσταση της ακίνητης

ιδιοκτησίας

Α) Φιλοσοφικές δικαιολογητικές βάσεις της ιδιοκτησίας

1. Ο Thomas Hobbes και ο Λεβιάθαν

2. Ο John Locke και ο φιλελευθερισμός

Β) Η συνταγματική και διεθνής προστασία της ιδιοκτησίας

1. Το άρθρο 23 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας

2. Η προστασία της ιδιοκτησίας στην Eυρωπαϊκή Eνωση

3. Η προστασία της ιδιοκτησίας από την ΕΣΔΑ

ΙIΙ. Η εξέλιξη της προστασίας της ακίνητης ιδιοκτησίας στην Κύπρο

A) Ο Οθωμανικός Κώδικας περί Γαιών

1. Η περίοδος πριν τον Οθωμανικό Κώδικα

2. Ο Οθωμανικός Κώδικας περί Γαιών (1857)

B) Η εξέλιξη του νομοθετικού καθεστώτος: η επιρροή του

commonwealth

1. Ο Ν. 12 του 1907

2. Ο Νόμος περί ακίνητης ιδιοκτησίας ΚΕΦ. 224: Αντικατάστα-

ση Οθωμανικού Κώδικα περί Γαιών (1946)

Κεφάλαιο 2. Οι τρόποι κτήσης και μεταβίβασης της ακίνητης ιδιοκτησίας

Ι. Η πρωτότυπη κτήση της ιδιοκτησίας: ο θεσμός της εχθρικής

κατοχής («χρησικτησία»)

Α) Έννοια και σκοποί

Β) Η απαγόρευση της εχθρικής κατοχής: ακίνητη ιδιοκτησία ανεπίδεκτη

χρησικτησίας

1. Κατά της ακίνητης ιδιοκτησίας της Δημοκρατίας

2. Κατά της ακίνητης ιδιοκτησίας εγγεγραμμένου κυρίου

3. Ακίνητη ιδιοκτησία στα κατεχόμενα και στις ελεύθερες περιοχές

Γ) Προϋποθέσεις και χαρακτηριστικά της εχθρικής κατοχής

1. Απόδειξη αδιαφιλονίκης και αδιάλειπτης εχθρικής κατοχής

2. Συμπλήρωση πλήρους περιόδου 30 ετών

Δ) Εννομη συνέπεια εχθρικής κατοχής και δικαιώματα τρίτων

Ε) Εχθρική κατοχή και ανθρώπινα δικαιώματα

ΙΙ. Η παράγωγη κτήση της ιδιοκτησίας: μεταβίβαση ιδιοκτησίας

Α) Το καθεστώς του κτηματολογίου: εγγραφή ακίνητης ιδιοκτησίας

1. Το στάδιο πριν την μεταβίβαση: η σύμβαση πώλησης και ο περί

Πώλησης Γης (Ειδική Εκτέλεσις Νόμος)

2. Οι προϋποθέσεις και η διαδικασία της μεταβίβασης

Β) Η υποχρεωτική μεταβίβαση ακίνητης ιδιοκτησίας

Γ) Κτήση ακίνητης ιδιοκτησίας από αλλοδαπούς

Κεφάλαιο 3. Ιδιαίτερες κατηγορίες ιδιοκτησίας

Ι. Κοινόκτητη ιδιοκτησία

Α) Ιστορία του θεσμού και ισχύον δίκαιο

Β) Νομικό καθεστώς μονάδας κοινόκτητης οικοδομής και κοινόκτητης

ιδιοκτησίας

Γ) Κανονισμοί

Δ) Η διαχειριστική επιτροπή

ΙΙ. Τουρκοκυπριακή ακίνητη ιδιοκτησία

Α) Οι εξουσίες του Κηδεμόνα

Β) Ο Ν. 139/1991 στη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου

Γ) Αποκλίσεις από το καθεστώς υποχρεωτικής διαχείρισης

Κεφάλαιο 4. Περιορισμοί και επιβαρύνσεις επί ακίνητης ιδιοκτησίας

Ι. Οι εμπράγματοι περιορισμοί ακίνητης ιδιοκτησίας

Α) Οι δουλείες

1. Το περιορισμένο εμπράγματο δικαίωμα της δουλείας: ορισμός

και διάκριση από συγγενείς έννοιες

2. Γενικές αρχές που ισχύουν για τις δουλείες

3. Τρόποι δημιουργίας δουλείας

4. Αναγκαστική κτήση δουλείας διόδου

5. Κατάργηση δουλείας

B) Τα εμπράγματα δικαιώματα οίκησης και επικαρπίας

Γ) Οι περιοριστικοί όροι και οι περιοριστικές συμβάσεις

ΙΙ. Επιβαρύνσεις και απαγορεύσεις

Α) Εμπράγματα βάρη

Β) Απαγορεύσεις

Γ) Η υποθήκη

1. Ορισμός και νομική φύση της υποθήκης

2. Σύσταση υποθήκης

3. Έννομες συνέπειες σύστασης υποθήκης

4. Μεταβίβαση υποθήκης

5. Εξάλειψη, δικαστική ακύρωση υποθήκης και απαλλαγή από

υποθήκη

6. Αναγκαστική πώληση ενυπόθηκου ακινήτου

7. Μεταβίβαση ενυπόθηκου ακινήτου

Κεφάλαιο 5. Εγγραφή μίσθωσης μακράς διαρκείας

Κεφάλαιο 6. Εμπιστεύματα

Κεφάλαιο 7. Οι αποφάσεις του Διευθυντή του Κτηματολογίου και τα μέσα προσβολής τους

Ι. Η φύση των αποφάσεων του Διευθυντή

ΙΙ. Διόρθωση λαθών και παραλείψεων και ακύρωση εγγραφής

ΙΙΙ. Έφεση κατά απόφασης Διευθυντή του Κτηματολογίου

Βιβλιογραφία

Νομολογία

Λημματικό ευρετήριο