Π. Νάσκου-Περράκη, Τα δικαιώματα του παιδιού, 2023
Τα δικαιώματα του παιδιού κατοχυρώνονται άμεσα ή έμμεσα σε μια σειρά διεθνών συμβάσεων προστασίας, με σημαντικότερη τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, την πιο ολοκληρωμένη Σύμβαση που υιοθέτησε ποτέ ο Οργανισμός στον τομέα των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Η Ελλάδα προβλέπει την υπεροχή των διατάξεων της Σύμβασης, όταν συγκρούονται με διατάξεις του εσωτερικού νόμου, σύμφωνα με το Σύνταγμα στο άρθρο 28.1.
Η πρωτοτυπία του εγχειρήματος εστιάζεται, κυρίως, στην παρουσίαση στην ελληνική γλώσσα των Γενικών Σχολίων/Γενικών Συστάσεων των Επιτροπών του ΟΗΕ και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη και στην παρουσίαση σε κατάλογο των αποφάσεων των δύο ευρωπαϊκών δικαστηρίων, του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου στα θέματα που εξετάζουμε, δεδομένου ότι οι αποφάσεις τους είναι υποχρεωτικές για την Ελλάδα.
Το παρόν ανήκει σε μια σειρά έργων που παρουσιάζουν συγκεκριμένα θέματα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου και έχουν ως στόχο την ενημέρωση για τα δικαιώματα του ανθρώπου με έναν τρόπο απλό, εύχρηστο και πρακτικό, και ενδιαφέρουν τόσο τους δημόσιους φορείς όσο και το ευρύ κοινό, περιλαμβάνοντας, πέραν των διατάξεων, την ερμηνεία και τον τρόπο εφαρμογής τους, όπως ορίζεται από τα ίδια τα όργανα που προβλέπουν οι διεθνείς συμβάσεις.
Edition info
Table of contents +-
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
Προλογικό Σημείωμα
α. παγκοσμιο επιπεδο
h ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
Πρώτο Μέρος
Άρθρο 1. Ορισμός της έννοιας παιδί
Άρθρο 2. Απαγόρευση διακρίσεων
Άρθρο 3: Το συμφέρον του παιδιού
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 14 (2013), Για το δικαίωμα του Παιδιού να λαμβάνεται υπόψη το βέλτιστο συμφέρον του/της ως πρωταρχικό μέλημα (άρθρο 3, παράγραφος 1)
Άρθρο 4: Μέτρα της πολιτείας
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 5 (2003), Γενικά μέτρα εφαρμογής της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού (άρθρα 4, 42 και 44, παράγραφος 6)
– Γενικό Σχόλιο Αριθμός 2 (2002), Ο ρόλος των ανεξάρτητων εθνικών οργανισμών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην προώθηση και προστασία των Δικαιωμάτων του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 19 (2016), Σχετικά με τον δημόσιο προϋπολογισμό για την εφαρμογή των Δικαιωμάτων των Παιδιών (άρθρο 4)
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 21 (2017), Για τα παιδιά του δρόμου
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 7 (2005), Εφαρμόζοντας τα Δικαιώματα του Παιδιού στην Προσχολική Ηλικία
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 20 (2016), Σχετικά με την εφαρμογή των δικαιωμάτων του παιδιού κατά την εφηβεία
Άρθρο 5: Ρόλος γονέων, κηδεμόνων και κοινότητας
Άρθρο 6: Δικαίωμα στη ζωή και στην ανάπτυξη
Άρθρο 7: Δικαίωμα στο όνομα και στην ιθαγένεια. Δικαίωμα να γνωρίζει τους γονείς του
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 6 (2005), Μεταχείριση των ασυνόδευτων και χωρισμένων από την οικογένειά τους παιδιών που βρίσκονται εκτός της χώρας καταγωγής τους
Άρθρο 8: Διατήρηση της ταυτότητος
Άρθρο 9: Χωρισμός από τους γονείς
Άρθρο 10: Οικογενειακή επανένωση
Άρθρο 11: Αθέμιτες μετακινήσεις και μη επάνοδος
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Κοινό Γενικό Σχόλιο Αριθμός 3 (2017), της Επιτροπής για την προστασία των δικαιωμάτων όλων των Εργαζομένων Μεταναστών και των Μελών των Οικογενειών τους και Αριθμός 22 (2017), της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού σχετικά με τις γενικές αρχές όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα των παιδιών στο πλαίσιο της διεθνούς μετανάστευσης
–. Κοινό Γενικό Σχόλιο Αριθμός 4 (2017), της Επιτροπής για την προστασία των δικαιωμάτων όλων των Εργαζομένων Μεταναστών και των Mελών των Oικογενειών τους και Αριθμός 23 (2017), της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού σχετικά με τις υποχρεώσεις των κρατών όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα των παιδιών στο πλαίσιο της διεθνούς μετανάστευσης στις χώρες καταγωγής, διέλευσης, προορισμού και επιστροφής
Άρθρο 12: Σεβασμός στις απόψεις του παιδιού
Άρθρο 13: Ελευθερία έκφρασης
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού.
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 12 (2009), Το δικαίωμα του παιδιού να ακούγεται η άποψη του
Άρθρο 14: Ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας
Άρθρο 15: Ελευθερία του συνεταιρίζεστε και της ειρηνικής συνάθροισης
Άρθρο 16: Σεβασμός της ιδιωτικής ζωής
Άρθρο 17: Μ.Μ.Ε. - Πληροφόρηση
Άρθρο 18: Ευθύνη γονέων
Άρθρο 19: Προστασία από βία, εγκατάλειψη, εκμετάλλευση
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 13 (2011), Το δικαίωμα του παιδιού στην ελευθερία από όλες τις μορφές βίας
Άρθρο 20: Εναλλακτική επιμέλεια
Άρθρο 21: Υιοθεσία
Άρθρο 22: Προστασία παιδιών προσφύγων
Άρθρο 23: Προστασία παιδιού με αναπηρία
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 9 (2006), Για δικαιώματα των παιδιών με αναπηρία
Άρθρο 24: Δικαίωμα στην υγεία και στις ιατρικές υπηρεσίες
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 4 (2003), Εφηβική Υγεία και Ανάπτυξη στο πλαίσιο της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 3 (2003), HIV/AIDS και τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 15 (2013), Σχετικά με το Δικαίωμα του Παιδιού για την απόλαυση του υψηλότερου δυνατού επιπέδου υγείας (άρθρο 24)
Άρθρο 25: Ιατρική παρακολούθηση σε ανάδοχη οικογένεια
Άρθρο 26: Κοινωνική ασφάλιση
Άρθρο 27: Ανάπτυξη παιδιού. Δικαίωμα για ένα κατάλληλο επίπεδο ζωής
Άρθρο 28: Δικαίωμα στην εκπαίδευση
Άρθρο 29: Σκοποί της εκπαίδευσης του παιδιού
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 1 (2001), Οι Στόχοι της Εκπαίδευσης (άρθρο 29,1)
Άρθρο 30: Μειονότητες
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 11 (2009), Αυτόχθονα παιδιά και τα δικαιώματα τους σύμφωνα τη Σύμβαση
Άρθρο 31: Δικαίωμα στην ανάπαυση και στο παιχνίδι
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 17 (2013), Σχετικά με το δικαίωμα του παιδιού στην ανάπαυση, την ψυχαγωγία, το παιχνίδι, τις ψυχαγωγικές δραστηριότητες, την πολιτιστική ζωή και τις τέχνες (άρθρο 31)
Άρθρο 32: Προστασία από οικονομική εκμετάλλευση και επικίνδυνη εργασία
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 16 (2013), Για τις υποχρεώσεις των κρατών σχετικά με την επίδραση του επιχειρηματικού τομέα στα Δικαιώματα του Παιδιού
Άρθρο 33: Προστασία από ναρκωτικές ουσίες
Άρθρο 34: Προστασία από σεξουαλική εκμετάλλευση και βία
Άρθρο 35: Απαγόρευση απαγωγής, πώλησης και εμπορίας παιδιών
Άρθρο 36: Προστασία από κάθε μορφή εκμετάλλευσης
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Κοινή Γενική Σύσταση Αριθμός 31 (2014), της Επιτροπής για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών/Γενικό Σχόλιο Αριθμός 18 της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού σχετικά με τις επιβλαβείς πρακτικές
Άρθρο 37: Προσωπική ελευθερία, απαγόρευση βασανιστηρίων
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 8 (2006), Το δικαίωμα του παιδιού στην προστασία από τη σωματική τιμωρία και άλλες βάναυσες και εξευτελιστικές μορφές τιμωρίας
Άρθρο 38: Προστασία κατά τη διάρκεια ενόπλων συρράξεων
Άρθρο 39: Επανένταξη του παιδιού θύματος
Άρθρο 40: Ποινική μεταχείριση
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 10 (2007), Τα δικαιώματα των παιδιών στη δικαιοσύνη ανηλίκων
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 24 (2019), Σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης ανηλίκων
–. Γενικό Σχόλιο Αριθμός 25 (2021), Για τα δικαιώματα των παιδιών σε σχέση με το ψηφιακό περιβάλλον
Άρθρο 41: Επιφύλαξη υπέρ ευνοϊκότερης, για το παιδί, εθνικής ή διεθνούς ρύθμισης
Δεύτερος Μέρος
Άρθρο 42: Γνωστοποίηση περιεχομένου της Σύμβασης
Άρθρο 43: Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Παιδιού
Άρθρο 44: Υποβολή Εκθέσεων κρατών μερών σχετικά με την εφαρμογή της Σύμβασης
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
–. Καταληκτικές παρατηρήσεις επί των συνδυασμένων τέταρτης έως έκτης περιοδικών Εκθέσεων για την Ελλάδα
Άρθρο 45: Συνεργασία με Ειδικευμένες Οργανώσεις
Τρίτο Μέρος
Άρθρο 46: Υπογραφή της Σύμβασης
Άρθρο 47: Επικύρωση της Σύμβασης
Άρθρο 48: Προσχώρηση στη Σύμβαση
Άρθρο 49: Θέση σε ισχύ της Σύμβασης
Άρθρο 50: Αναθεώρηση της Σύμβασης
Άρθρο 51: Επιφυλάξεις
Άρθρο 52: Καταγγελία της Σύμβασης
Άρθρο 53: Θεματοφύλακας της Σύμβασης
Άρθρο 54: Επίσημες γλώσσες δημοσίευσης της Σύμβασης
ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΣΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΜΙΞΗ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΕ ΕΝΟΠΛΗ ΣΥΡΡΑΞΗ (άρθρα 1-13)
ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΣΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΠΟΡΙΑ ΠΑΙΔΙΩΝ, ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΟΡΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΟΡΝΟΓΡΑΦΙΑ (άρθρα 1-17)
Η ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ.
Β. Περιφερειακό επιπεδο
Α. ΤΟ συμβουλιο της ευρωπησ
1. ΤΟ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της ΕΥΡΩΠΗΣ
Προοίμιο (αποσπάσματα)
Άρθρο 1. Σκοπός του Συμβουλίου της Ευρώπης
2. Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ
Προοίμιο
Άρθρο 1. Υποχρέωση σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου
Άρθρο 5. Δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία και ασφάλεια
Άρθρο 6. Δικαίωμα σε δίκαιη δίκη
Άρθρο 14. Απαγόρευση των διακρίσεων
2.1. ΤΟ ΠΡΟΣΘΕΤΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΣΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ
Άρθρο 2. Δικαίωμα στην εκπαίδευση
η ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΖΩΗ/ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΤΩΝ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΩΝ (άρθρο 3 της Σύμβασης)
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ (άρθρο 5 της Σύμβασης)
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΕ ΔΙΚΑΙΗ ΔΙΚΗ (άρθρο 6 της Σύμβασης)
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΕΒΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΖΩΗΣ (άρθρο 8 της Σύμβασης)
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΚΕΨΗΣ, ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ (άρθρο 9 της Σύμβασης)
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ (άρθρο 1 του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου)
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (άρθρο 2 του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου)
3. Ο ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ
Προοίμιο
Άρθρο 7. Το δικαίωμα των παιδιών και των νέων ατόμων στην προστασία
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ
Άρθρο 7,1 και 7,3. Επιτρεπόμενη διάρκεια ελαφριάς εργασίας
Άρθρο 17. Το δικαίωμα των παιδιών και των νέων στην κοινωνική, νομική και οικονομική προστασία
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ (Σχετικά με το Άρθρο 17,1)
Η ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
β. η ευρωπαΪκη ενωση
1. Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΛΙΣΑΒΟΝΑΣ (Αποσπάσματα)
Προοίμιο
Άρθρο 3. (πρώην άρθρο 2 ΣΕΕ)
Άρθρο 6. (πρώην άρθρο 6 ΣΕΕ)
Άρθρο 9. Ισότητα πολιτών
2. Ο ΧΑΡΤΗΣ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Άρθρο 1. Ανθρώπινη αξιοπρέπεια
Άρθρο 14. Δικαίωμα εκπαίδευσης
Άρθρο 20. Ισότητα έναντι του νόμου
Άρθρο 21. Απαγόρευση διακρίσεων
Άρθρο 22. Πολιτιστική, θρησκευτική και γλωσσική πολυμορφία
Άρθρο 24. Δικαιώματα του παιδιού
Άρθρο 32. Απαγόρευση της εργασίας των παιδιών και προστασία των νέων στην εργασία
Η ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑϊΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ