Π. Νάσκου-Περράκη/Ι. Τζιβάρας, Το δικαίωμα στην εκπαίδευση, 2021
Το δικαίωμα στην εκπαίδευση αποτελεί την πύλη προς την επιτυχία, είναι το όχημα μέσω του οποίου παιδιά και ενήλικες μπορούν να ξεφύγουν από τη φτώχεια και να αποκτήσουν τα μέσα για ενεργό συμμετοχή στην κοινωνία. Τα κράτη θα πρέπει να σχεδιάσουν την εκπαίδευση και το εκπαιδευτικό τους πρόγραμμα σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις Διεθνείς Συμβάσεις, αλλά και με τρόπο που να συμβάλει στην ανάπτυξη τόσον του ατόμου, όσον και της κοινωνίας γενικότερα.
Η Ελλάδα δεσμεύεται σε παγκόσμιο επίπεδο από τις διεθνείς συμβάσεις, τις οποίες έχει κυρώσει και οι οποίες, μεταξύ άλλων, κατοχυρώνουν το δικαίωμα στην εκπαίδευση. Τα κείμενα αυτά εντάσσονται και παρουσιάζονται συστηματικά στην παρούσα έκδοση που περιέχει τις σχετικές διατάξεις και την ερμηνεία τους, εμπλουτισμένη με σχετική νομολογία. Το χαρακτηριστικότερο στοιχείο του έργου είναι το γεγονός ότι δίνεται στον αναγνώστη η ευκαιρία να μελετήσει το περιεχόμενο των διατάξεων, την ερμηνεία τους και τον τρόπο εφαρμογής τους, όπως αυτός υιοθετείται από τα ίδια τα όργανα που προβλέπουν οι διεθνείς συμβάσεις.
Με τον τρόπο αυτό το έργο φιλοδοξεί να συμβάλει στην ενημέρωση για τα δικαιώματα του ανθρώπου και συγκεκριμένα το δικαίωμα στην εκπαίδευση με έναν τρόπο απλό, εύχρηστο και πρακτικό, που απευθύνεται τόσο τους δημόσιους φορείς όσο και στο ευρύ κοινό.
Edition info
Table of contents +-
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
Προλογικό Σημείωμα
α. παγκοσμιο επιπεδο
1. Ο ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ
Προοίμιο (αποσπάσματα)
Άρθρο 1.3. Σκοποί και Αρχές
Άρθρο 8. Όργανα. Συμμετοχή με ίσους όρους
Άρθρο 13.1β. Η Γενική Συνέλευση. Καθήκοντα και εξουσίες
Άρθρο 55.1γ. Διεθνής Οικονομική και Κοινωνική Συνεργασία
Άρθρο 62.2. Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο. Καθήκοντα και εξουσίες
Άρθρο 76γ. Διεθνές Σύστημα Κηδεμονίας
2. ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Προοίμιο
Άρθρο 1. Ισότητα
Άρθρο 2. Απαγόρευση διακρίσεων
Άρθρο 26. Δικαίωμα στην Εκπαίδευση
Η UNICEF για το άρθρο 26 της ΟΔΔΑ
3. ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΜΒΑΣΙΣ ΠΕΡΙ ΚΑΤΑΡΓΗΣΕΩΣ ΠΑΣΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΕΤΙΚΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ
Προοίμιο (αποσπάσματα)
Άρθρο 1.1. Ο όρος φυλετική διάκριση
·. Σχόλια - Προτάσεις Επιτροπής για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων
Γενική Σύσταση Αριθμός 29 (2002), Σχετικά με το άρθρο 1, παράγραφος 1, της Σύμβασης (παράγραφος 8)
Άρθρο 2. Υποχρεώσεις των κρατών
·. Σχόλια - Προτάσεις Επιτροπής για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων
Γενική Σύσταση Αριθμός 13 (1993), Σχετικά με την εκπαίδευση των οργάνων επιβολής του νόμου στην προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου
Γενική Σύσταση Αριθμός 36 (2020), Για την πρόληψη και αντιμετώπιση των διακρίσεων από όργανα επιβολής νόμου (παράγραφοι 42, 43, 44, 45)
Άρθρο 5. Θεμελιώδεις υποχρεώσεις σύμφωνα με το άρθρο 2 της Σύμβασης
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων
Γενική Σύσταση Αριθμός 20 (1996), Για το άρθρο 5 της Σύμβασης
Γενική Σύσταση Αριθμός 22 (1996), Για το άρθρο 5 της Σύμβασης για πρόσφυγες και εκτοπισμένους (παράγραφος 1)
Γενική Σύσταση Αριθμός 30 (2005), Σχετικά με διάκριση κατά μη υπηκόων (παράγραφοι 29, 30, 31)
Άρθρο 7. Άμεσα και αποτελεσματικά μέτρα στους τομείς διδασκαλίας, εκπαίδευσης
·. Σχόλια - Προτάσεις Επιτροπής για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων
Γενική Σύσταση Αριθμός 5 (1977), Σχετικά με τις υποχρεώσεις των Κρατών Μερών για την κατάθεση Εκθέσεων (άρθρο 7 της Σύμβασης)
Γενική Σύσταση Αριθμός 27 (2000), Διακρίσεις σε βάρος Ρομά (παράγραφοι 11, 17-26, 34, 36-40, 44, 45)
4. Διεθνές Σύμφωνο Για Τα Ατομικά Και Πολιτικά Δικαιώματα
Προοίμιο
Άρθρο 2. Υποχρεώσεις των κρατών. Απαγόρευση διακρίσεων
Άρθρο 18. Δικαίωμα στην ελευθερία σκέψης συνείδησης και θρησκείας
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Γενικό Σχόλιο: Αριθμός 22 (1993), Το Δικαίωμα στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας (άρθρο 18)
Άρθρο 27. Εθνικές, θρησκευτικές ή γλωσσικές μειονότητες
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Γενικό Σχόλιο: Αριθμός 23 (1994), Δικαιώματα των Μειονοτήτων (άρθρο 27)
Γενικό Σχόλιο: Αριθμός 21 (1992), Ανθρώπινη συμπεριφορά σε άτομα που στερούνται της ελευθερίας τους (άρθρο 10) (σε αντικατάσταση Γενικού Σχολίου Αριθμός 9) (απόσπασμα, παράγραφος 11)
·. Νομολογία της Επιτροπής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
5. ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΜΦΩΝΟ ΓΙΑ ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
Προοίμιο (αποσπάσματα)
Άρθρο 2.2. Απαγόρευση διακρίσεων
Άρθρο 3. Δικαίωμα ισότητας
·. Σχόλια - Προτάσεις Επιτροπής Οικονομικών, Κοινωνικών και Πολιτιστικών Δικαιωμάτων
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 16 (2005), Για την ισότητα του δικαιώματος ανδρών και γυναικών στην απόλαυση όλων των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων (άρθρο 3) (παράγραφοι 3, 30, 31)
Άρθρο 13. Δικαίωμα στην Εκπαίδευση
·. Σχόλια - Προτάσεις Επιτροπής Οικονομικών, Κοινωνικών και Πολιτιστικών Δικαιωμάτων
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 13 (1999), Το Δικαίωμα στην Εκπαίδευση (άρθρο 13 )
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 5 (1994), Άτομα με αναπηρία (παράγραφος 35)
Άρθρο 14. Εκπαίδευση
·. Σχόλια - Προτάσεις Επιτροπής Οικονομικών, Κοινωνικών και Πολιτιστικών Δικαιωμάτων
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 11 (1999), Σχέδια Δράσης για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (Άρθρο 14)
Άρθρο 15. Συμμετοχή στον πολιτιστικό βίο
·. Σχόλια - Προτάσεις Επιτροπής Οικονομικών, Κοινωνικών και Πολιτιστικών Δικαιωμάτων
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 21(2009), Σχετικά με το Δικαίωμα συμμετοχής στην Πολιτιστική Ζωή (άρθρο15) (παράγραφοι 26 και 27)
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 14 (2000), Δικαίωμα στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο υγείας (άρθρο 12) (παράγραφοι 1,44)
·. Νομολογία της Επιτροπής Οικονομικών, Κοινωνικών και Πολιτιστικών Δικαιωμάτων
6. Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞAΛΕΙΨΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Προοίμιο (αποσπάσματα)
Άρθρο 2. Απαγόρευση των διακρίσεων
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για την εξάλειψη όλων των μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών
Γενική Σύσταση Αριθμός 28 (2010), Για τις βασικές υποχρεώσεις των Κρατών Μερών σύμφωνα με το άρθρο 2 της Σύμβασης (παράγραφοι 13, 21, 36)
Γενική Σύσταση Αριθμός 3 (1987), Εκπαίδευση και δημόσια προγράμματα πληροφόρησης
Άρθρο 3. Ισότητα ανδρών και γυναικών
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για την εξάλειψη όλων των μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών
Γενική Σύσταση Αριθμός 5 (1988), Προσωρινά ειδικά μέτρα (άρθρο 4)
Γενική Σύσταση Αριθμός 25 (2004), Σχετικά με το άρθρο 4, παρ.
Άρθρο 10. Λήψη μέτρων για την εξάλειψη των διακρίσεων
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για την εξάλειψη όλων των μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών
Γενική Σύσταση Αριθμός 36 (2017), Για το δικαίωμα των κοριτσιών και των γυναικών στην εκπαίδευση
Γενική Σύσταση Αριθμός 18 (1991), Γυναίκες με αναπηρία
Γενική Σύσταση Αριθμός 34 (2016), Για τα δικαιώματα της αγρότισσας γυναίκας (παράγραφοι 42, 43, 44)
Γενική Σύσταση Αριθμός 24 (1999), Γυναίκες και υγεία (άρθρο 12) (παράγραφοι 28, 29, 30, 31)
Γενική Σύσταση Αριθμός 32 (2014), Για ζητήματα φύλου σχετικά με το καθεστώς πρόσφυγα, ασύλου, ιθαγένειας και γυναίκες ανιθαγενείς (παράγραφος 33)
·. Νομολογία της Επιτροπής για την Εξάλειψη όλων των μορφών των Διακρίσεων κατά των Γυναικών
7. Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΗΣ ΣΚΛΗΡΗΣ, ΑΠΑΝΘΡΩΠΗΣ, ΚΑΙ ΤΑΠΕΙΝΩΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ή ΤΙΜΩΡΙΑΣ
Προοίμιο
Άρθρο 10. Εκπαίδευση και πληροφόρηση
8. Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
Προοίμιο (αποσπάσματα)
Άρθρο 1. Ορισμός της έννοιας του παιδιού
Άρθρο 2. Υποχρεώσεις κρατών. Απαγόρευση διακρίσεων
Άρθρο 3. Συμφέρον του παιδιού
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 14 (2013). Σχετικά με το δικαίωμα του παιδιού να λαμβάνονται υπόψη το βέλτιστο συμφέρον του ως πρωταρχικό μέλημα (άρθρο 3, παράγραφος 1)
Άρθρο 28. Δικαίωμα στην εκπαίδευση
Άρθρο 29. Στόχοι της εκπαίδευσης
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 1 (2001), Στόχοι της Εκπαίδευσης (άρθρο 29,1)
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 7 (2005), Εφαρμόζοντας τα Δικαιώματα του Παιδιού στην Προσχολική Ηλικία (παράγραφοι 28-33)
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 9 (2006), Τα δικαιώματα των παιδιών με αναπηρία (παράγραφοι 62-72)
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 21 (2017), Για τα παιδιά του δρόμου (παράγραφοι 54,55)
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 6 (2005): Μεταχείριση Ασυνόδευτων και Χωρισμένων από την Οικογένειά τους Παιδιών εκτός της Χώρας Καταγωγής τους (παράγραφοι 41,42,43)
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 11 (2009), Αυτόχθονα παιδιά και τα δικαιώματα τους βάσει της Σύμβασης (παράγραφοι 56-63)
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 20 (2016), Σχετικά με την εφαρμογή των δικαιωμάτων του παιδιού κατά την εφηβεία (παράγραφοι 68-75)
Σχέδιο Γενικού Σχολίου Αριθμός 25 (2020), Τα δικαιώματα των παιδιών σε σχέση με το ψηφιακό περιβάλλον (παράγραφος ΧΙ)
·. Νομολογία της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού
9. H ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ
Προοίμιο (αποσπάσματα)
Άρθρο 5. Ισότητα και μη διάκριση
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 6 (2018), Ισότητα και μη διάκριση (άρθρο 5) (παράγραφοι 50, 51, 52 )
Άρθρο 24. Εκπαίδευση
·. Σχόλια - Προτάσεις της Επιτροπής για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 4 (2016), Δικαίωμα στην εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς (άρθρο 24)
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 3 (2016), Γυναίκες και κορίτσια με αναπηρία (άρθρο 6)
Γενικό Σχόλιο Αριθμός 5 (2017), Ανεξάρτητη διαβίωση και ένταξη στην κοινωνία (άρθρο 19) (παράγραφοι 1, 2, 16, 33, 76, 88, 90, 97 )
·. Νομολογία της Επιτροπής για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία
10. H ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΑΠΟ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ
Προοίμιο (αποσπάσματα)
Άρθρο 23. Εκπαίδευση του προσωπικού εφαρμογής του νόμου
11. Συλλογή καταληκτικών παρατηρήσεων των Επιτροπών του ΟΗΕ σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου απο την Ελλάδα
·. Το δικαίωμα στην εκπαίδευση
12. ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
Προοίμιο (αποσπάσματα)
Άρθρα 2. Γενικαί υποχρεώσεις
Άρθρο 3. Ισότης μεταχειρίσεως
Άρθρο 22. Δημοσία Εκπαίδευσις
·. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (ΥΑΟΗΕΠ)
·. Ο Ειδικός Εισηγητής για το Δικαίωμα στην Εκπαίδευση (σχετικά με τα παιδιά πρόσφυγες)
13. ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΑΝΙΘΑΓΕΝΩΝ
Προοίμιο (αποσπάσματα)
Άρθρα 2. Γενικαί υποχρεώσεις
Άρθρο 3. Αποκλεισμός διακρίσεων
Άρθρο 22. Δημοσία Εκπαίδευσις
·. Ερμηνεία του άρθρου
Β. Περιφερειακό επιπεδο
Α. ΤΟ συμβουλιο της ευρωπησ
1. ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της ΕΥΡΩΠΗΣ
Προοίμιο (αποσπάσματα)
Άρθρο 1.β. Σκοπός του Συμβουλίου της Ευρώπης
2. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΙΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΙΝ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ
Άρθρο 1. Υποχρέωση σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου
Άρθρο 14. Απαγόρευση των διακρίσεων
3. Το ΠΡΟΣΘΕΤΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΣΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ
Άρθρο 2. Δικαίωμα στην εκπαίδευση
·. Η Νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) για το Δικαίωμα στην Εκπαίδευση (περίληψη αποφάσεων)
4. ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ
Προοίμιο (αποσπάσματα)
Άρθρο 7. Το δικαίωμα των παιδιών και των νέων ατόμων στην προστασία
·. Σχόλια - Προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων
Επιτρεπόμενη διάρκεια ελαφριάς εργασίας (Άρθρο 7.1 και 7.3)
Άρθρο 9. Το δικαίωμα στον επαγγελματικό προσανατολισμό
·. Σχόλια - Προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων
Το δικαίωμα επαγγελματικού προσανατολισμού (Άρθρο 9)
Άρθρο 10. Το δικαίωμα στην επαγγελματική κατάρτιση
Άρθρο 11.2. Το δικαίωμα στην προστασία της υγείας
Άρθρο 15.1. Το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία στην ανεξαρτησία, την κοινωνική ένταξη και τη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή
·. Σχόλια - Προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων
Το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία στην ανεξαρτησία, την κοινωνική ένταξη και τη συμμετοχή στη ζωή της κοινότητας (Άρθρο 15)
Άρθρο 17. Το δικαίωμα των παιδιών και των νέων στην κοινωνική, νομική και οικονομική προστασία
·. Σχόλια - Προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων (σχετικά με το άρθρο 17)
Άρθρο 19.11 και 12. (Αποσπάσματα)
Άρθρο 30. Το δικαίωμα στην προστασία κατά της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού
·. Παράρτημα στον ΕΚΧ, Μέρος
Άρθρο E. Απαγόρευση των διακρίσεων
Άρθρο 17.
·. Η Νομολογία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων για το Δικαίωμα στην Εκπαίδευση (Περίληψη αποφάσεων)
Β. ευρωπαΪκη ενωση
1. Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΛΙΣΑΒΟΝΑΣ
Προοίμιο (αποσπάσματα)
Άρθρο 3. Πρώην άρθρο 2 ΣΕΕ
Άρθρο 6. Πρώην άρθρο 6 ΣΕΕ
Άρθρο 9.
2. Ο ΧΑΡΤΗΣ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Προοίμιο
Άρθρο 1. Ανθρώπινη αξιοπρέπεια
Άρθρο 14. Δικαίωμα εκπαίδευσης
Άρθρο 20. Ισότητα έναντι του νόμου
Άρθρο 21. Απαγόρευση των διακρίσεων
Άρθρο 22. Πολιτιστική, θρησκευτική και γλωσσική πολυμορφία
·. Η Νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Δικαίωμα στην Εκπαίδευση (Περίληψη αποφάσεων)