P. Jougleux, Ευρωπαϊκό Δίκαιο Διανοητικής Ιδιοκτησίας, 2020

Πρόλογος

Κατάλογος συντομεύσεων

Γενική Εισαγωγή: Η έννοια της διανοητικής ιδιοκτησίας στο ενωσιακό δί­καιο

Πρώτο μέρος

Η Πνευματική Ιδιοκτησία

Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στην πνευματική ιδιοκτησία

Ι. Ιστορική ανάλυση της πνευματικής ιδιοκτησίας

Α. Πνευματική ιδιοκτησία και εξέλιξη των τεχνολογιών επικοινωνίας

1) Τα πρώτα βήματα της πνευματικής ιδιοκτησίας

2) Η γέννηση του διεθνούς δικαίου πνευματικής ιδιοκτησίας

Β. Η πνευματική ιδιοκτησία ως κοινωνικό οικοδόμημα

Γ. Η πνευματική ιδιοκτησία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

1) Το νομοθετικό οπλοστάσιο του ευρωπαϊκού δικαίου της πνευματικής ιδιοκτησίας

2) Το κάλεσμα θεωρητικών προς μια μεγαλύτερη εναρμόνιση.

II. Φιλοσοφική θεμελίωση της πνευματικής ιδιοκτησίας

Α. Η πνευματική ιδιοκτησία ως φυσικό δικαίωμα

Β. Η πνευματική ιδιοκτησία ως κίνητρο

Γ. Η σύγχρονη χρήση νομιμότητας της πνευματικής ιδιοκτησίας.

ΙΙΙ. Μια οικονομική προσέγγιση της πνευματικής ιδιοκτησίας

Α. Η πνευματική ιδιοκτησία ως οικονομικός τομέας

Β. Η πνευματική ιδιοκτησία, προώθηση του πολιτισμού;

Κεφάλαιο 2: Το αντικείμενο της προστασίας

I. Πνευματική ιδιοκτησία και διατυπώσεις

A. Η αρχή της αυτόματης προστασίας των έργων

Β. Θέματα απόδειξης

II. Ο κατάλογος των προστατευόμενων έργων

Α. Η αρχή της ενιαίας προστασίας των έργων και η αρχή της αδιαφορίας προς την αξία

1) Μια ολική προστασία

2) Περί παράνομων έργων

Β. Ανοιχτή λίστα - Κλειστή λίστα

III. Η διάκριση ιδέας - μορφής

Α. Η αρχή της μη προστασίας της απλής ιδέας

Β. Η υπόθεση Levola και το κριτήριο της αντικειμενικότητας του έργου

Γ. Το κριτήριο της ενσωμάτωσης

IV. Η πρωτοτυπία: μια Ενωσιακή έννοια

Α. Η παραδοσιακή διχοτόμηση μεταξύ υποκειμενικής και αντικειμενικής προσέγγισης

Β. Η επιβολή ενός Ενωσιακού ορισμού της πρωτοτυπίας

Κεφάλαιο 3: Το υποκείμενο της προστασίας

I. Δημιουργός και δικαιούχοι συγγενικών δικαιωμάτων

Α. Η έννοια του δημιουργού και η ανθρώπινη επέμβαση στην ψηφιακή ε­ποχή

Β. Δικαιούχοι συγγενικών δικαιωμάτων

Γ. Το συγγενικό δικαίωμα του εκδότη εφημερίδας

II. Ο προσδιορισμός του δικαιούχου

Α. Η αναζήτηση του δικαιούχου

Β. Τα καθεστώτα των ορφανών έργων και των μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων

1). Τα ορφανά έργα

2). Τα εκτός εμπορίου έργα

III. Η συνδημιουργία

Α. Γενικό καθεστώς συνδημιουργίας

Β. Ειδικές περιπτώσεις συνδημιουργίας

IV. Η δημιουργία του εξαρτημένου δημιουργού

Α. Η μεταβίβαση των δικαιωμάτων του εργαζομένου στον εργοδότη

Β. Η παραγγελία του έργου

Κεφάλαιο 4: Τα περιουσιακά δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.

I. Το δικαίωμα αναπαραγωγής

Α. Βασικά στοιχεία του δικαιώματος αναπαραγωγής

Β. Η προβληματική της έμμεσης αναπαραγωγής

II. Το δικαίωμα παρουσίασης στο κοινό

Α. Γενικές αρχές που διέπουν το δικαίωμα παρουσίασης στο κοινό

Β. Η διαδικτυακή «παραπομπή» ως παρουσίαση στο κοινό

1) Παρουσίαση του ζητήματος

2) Οι αποφάσεις Svensson - GS Media

3) Η μετά Svensson / GS Media εποχή

Γ. Η καλωδιακή, η δορυφορική μετάδοση και η διαδικτυακή προσφορά τηλεοπτικών προγραμμάτων

1) Η επιβολή της αρχής της χώρας προέλευσης

2) Η χαμένη ευκαιρία της Οδηγίας 2019/789

Δ. Η διασυνοριακή φορητότητα των υπηρεσιών επιγραμμικού περιεχομέ­νου

1) Η αρχή της εδαφικότητας ως παρεμβολή στην ελεύθερη κυκλοφορία των διαδικτυακών υπηρεσιών

2) Η προστασία της φορητότητας από τον Κανονισμό 2017/1128

III. Το δικαίωμα παρακολούθησης

IV. Το δικαίωμα διανομής

Α. Γενικές αρχές του δικαιώματος διανομής

Β. Η ανάλωση του δικαιώματος και το ψηφιακό περιβάλλον

V. Τα δικαιώματα εκμίσθωσης και δανεισμού

VI. Το δικαίωμα διασκευής

Κεφάλαιο 5: Το ηθικό δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας

I. Η φύση και τα όρια του ηθικού δικαιώματος

Α. Μονισμός, δυϊσμός και η σχέση με τις γενικές αρχές του ιδιωτικού δικαί­ου

Β. Ο μη απόλυτος χαρακτήρας του ηθικού δικαιώματος

II. Τα ηθικά δικαιώματα στην σύμβαση της Βέρνης

Α. Το δικαίωμα πατρότητας

Β. Το δικαίωμα σεβασμού της ακεραιότητας του έργου

III. Λοιπά ηθικά δικαιώματα

Α. Το δικαίωμα πρόσβασης

Β. Το δικαίωμα ανάκλησης

Γ. Το δικαίωμα δημοσιότητας

Κεφάλαιο 6: Οι εξαιρέσεις και περιορισμοί στην πνευματική ιδιοκτησία

I. Η χρονικά περιορισμένη προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας

Α. Ο Δημόσιος Τομέας και οι προσπάθειες υπονόμευσής του

Β. Ο υπολογισμός της λήξης της προστασίας

Γ. Η λήξη προστασίας των συγγενικών δικαιωμάτων

Δ. Προστασία προτέρων αδημοσίευτων έργων

II. Το τεστ των τριών σταδίων, κριτής των εξαιρέσεων και διαιτητής της πνευματικής ιδιοκτησίας

Α. Οι τρεις (συν μια) ζωές του τεστ των τριών σταδίων

Β. Ορισμός και ερμηνεία του τεστ των τριών σταδίων

Γ. Η εύλογη αποζημίωση, καρπός του τεστ των τριών σταδίων

III. Εξαιρέσεις από τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας

Α. Ο χρήστης, τα δικαιώματά του και η νομιμότητά του

Β. Οι υποχρεωτικές εξαιρέσεις στο Ενωσιακό δίκαιο

1) Η προσωρινή αναπαραγωγή

2) H εξόρυξη κειμένων και δεδομένων

3) Η αρχειοθέτηση

4) Η διδασκαλία

5) Άτομα με αναπηρία

Γ. Οι μη δεσμευτικές εξαιρέσεις από το δικαίωμα αναπαραγωγής

1) Φωτοτύπηση και ιδιωτική αναπαραγωγή

2) Βιβλιοθήκες, εκπαιδευτικά ιδρύματα και μουσεία

Δ. Οι μη δεσμευτικές γενικές εξαιρέσεις από την πνευματική ιδιοκτησία

1) Η διδασκαλία

2) Η είδηση

3) Η παράθεση αποσπασμάτων

4) Η παρωδία

5) Το πανόραμα

6) Περιπτώσεις ήσσονος σημασίας

IV. Οι εξωγενείς περιορισμοί της πνευματικής ιδιοκτησίας

Α. Η ανθρωπιστική προσέγγιση της πνευματικής ιδιοκτησίας

1) Η πνευματική ιδιοκτησία ως παρέμβαση στην ελευθερία έκφρασης

2) Τα ανθρώπινα δικαιώματα ως πηγή εξαιρέσεων

Β. Η θεωρία των βασικών διευκολύνσεων

Κεφάλαιο 7: Νέες μορφές έργων στο ψηφιακό περιβάλλον

I. Η προστασία των λογισμικών από την πνευματική ιδιοκτησία

Α. Η εμβέλεια της προστασίας

1) Ο θετικός ορισμός του λογισμικού

2) Ο αρνητικός ορισμός του λογισμικού

Β. Το καθεστώς προστασίας των λογισμικών

1) Τα δικαιώματα

2) Οι εξαιρέσεις

II. Το υβριδικό καθεστώς προστασίας των βάσεων δεδομένων

A. Ένας επαναστατικός και αμφιλεγόμενος θεσμός προστασίας

B. Η υιοθέτηση της θεωρίας του «spin-off», πλήγμα στην προστασία

1) Η νομολογιακή στροφή του

2) Η σύμβαση, μια εναλλακτική λύση προστασίας

Κεφάλαιο 8: Η διαχείριση της πνευματικής ιδιοκτησίας

I. Συμβάσεις στην πνευματική ιδιοκτησία

Α. Μορφές σύμβασης και δικαίωμα ανάκλησης

1) Γενικές αρχές του δικαίου των συμβάσεων περί πνευματικής ιδιοκτησίας

2) Το δικαίωμα ανάκλησης

Β. Η αμοιβή του δημιουργού

II. Η συλλογική διαχείριση

Α. Η φύση της συλλογικής διαχείρισης

Β. Οι υποχρεώσεις των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης

Γ. Συλλογική διαχείριση και κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης

III. Η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας

Α. Αστικές κυρώσεις της προσβολής πνευματικής ιδιοκτησίας

1) Ο υπολογισμός της αποζημίωσης

2) Κανόνες απόδειξης

Β. Ποινικό δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας

Γ. Η αναστολή παράδοσης και η καταστροφή παραποιημένων προϊόντων

Δ. Εναλλακτικές διαδικασίες επίλυσης διαφορών

Ε. Η τεχνολογική προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας

IV. Η επιβολή της πνευματικής ιδιοκτησίας στο διαδίκτυο

Α. Το άσυλο των μεσολαβητών

Β. Η εγκατάσταση φίλτρου

1) Η λειτουργία και οι αδυναμίες του ασύλου του παρόχου υπηρεσίας φι­λοξενίας

2) Το άρθρο 17 της Οδηγίας 2019/790

Γ. Δικαστικά διατάγματα κατά μεσολαβητών

1) Η επιβολή της αρχής της αναλογικότητας στα ασφαλιστικά μέτρα κατά μεσολαβητών

2) Η γνωστοποίηση της ταυτότητας του χρήστη

3) Η φραγή πρόσβασης

δευτερο μέρος

Βιομηχανική Ιδιοκτησία

Κεφάλαιο 1: Η προστασία του εμπορικού σήματος

I. Γενικές αρχές του καθεστώτος προστασίας του εμπορικού σήματος

Α. Ο σκοπός της προστασίας του σήματος

1) Η προστασία της προέλευσης του προϊόντος ή της υπηρεσίας

2) Η προστασία της ποιότητας του προϊόντος ή της υπηρεσίας

3) Η προστασία της επικοινωνιακής επένδυσης

Β. Οι διάφορες μορφές προστασίας

1) Το ατομικό σήμα : γενικές αρχές της προστασίας

2) Το συλλογικό σήμα

3) Το σήμα πιστοποίησης

Γ. Η ταξινόμηση της Νίκαιας

Δ. Το δικαίωμα προτεραιότητας

II. Τα κριτήρια προστασίας ενός εμπορικού σήματος

Α. Ο διακριτικός χαρακτήρας του σήματος : βασικό κριτήριο της προστα­σίας

1) Γενικές αρχές εκτίμησης του διακριτικού χαρακτήρα του σήματος

2) Ειδικές εφαρμογές του κριτηρίου του διακριτικού χαρακτήρα

Β. Η ελεύθερη μορφή του σήματος : προς μια νέα εποχή της προστασίας του σήματος

Γ. Η καλή πίστη του καταθέτη

III. Οι λόγοι απαράδεκτου της καταχώρισης του σήματος

Α. Οι απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου

1) Γενικές αρχές εκτίμησης

2) Η περιγραφή του είδους

3) Η παραπλάνηση του καταναλωτή

4) Η δημόσια τάξη και τα χρηστά ήθη

5) Το σχήμα ως σήμα

Β. Οι σχετικοί λόγοι απαραδέκτου και η προστασία άλλων μορφών δια­νοη­τικής ιδιοκτησίας

1) Οι σχετικοί λόγοι απαραδέκτου

2) Οι σχετικοί λόγοι ακυρότητας

IV. Το πεδίο εφαρμογής της προστασίας

Α. Η προστασία κατά τη χρήση ή την καταχώριση ιδίου σήματος

Β. Ο γενικός θεσμός προστασίας του σήματος και η εκτίμηση του κινδύνου σύγχυσης

1) Ο ρόλος του διακριτικού χαρακτήρα

2) Η αρχή της αλληλεξάρτησης

3) Ο μέσος καταναλωτής

Γ. Η προστασία του σήματος φήμης

V. Η διάρκεια της προστασίας

Α. Η λήξη της προστασίας και η χρήση του σήματος

1) Διάρκεια και ανανέωση της προστασίας

2) Η υποχρεωτική χρήση του σήματος

Β. Η έκπτωση του δικαιώματος για σήμα που έχει καταστεί συνήθης εμπο­ρική ονομασία

Κεφάλαιο 2: Η προστασία των σχεδίων και υποδειγμάτων

I. Προϋποθέσεις της προστασίας των σχεδίων και υποδειγμάτων

Α. Η διαδικασία καταχώρισης

Β. Οι ουσιαστικές προϋποθέσεις

1) Ο νεωτερισμός του σχεδίου

2) Ο ατομικός χαρακτήρας

3) Η ορατότητα κατά τη συνήθη χρήση του προϊόντος

Γ. Γενικές απαγορεύσεις

1) Σχέδια και υποδείγματα υπαγορευόμενα από την τεχνική λειτουργία τους

2) Η δημόσια τάξη και τα χρηστά ήθη

3) Το ακυρώσιμο σχέδιο

II. Η προστασία των σχεδίων και υποδειγμάτων

Α. Η συρροή προστασίας με την πνευματική ιδιοκτησία

Β. Η εμβέλεια της προστασίας

1) Δικαιώματα που παρέχει το κοινοτικό σχέδιο ή υπόδειγμα.

2) Χρήσεις που δεν καλύπτονται από την προστασία

Γ. Η διάρκεια της προστασίας

Κεφάλαιο 3: Η προστασία της ευρεσιτεχνίας

I. Η πολυμορφία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας

Α. Η «διεθνής πατέντα»

Β. Η «ευρωπαϊκή πατέντα»

Γ. Η ενωσιακή πατέντα

1) Η δυσκολία ως προς τη γέννηση μιας ενωσιακής πατέντας.

2) Η αμφισβητήσιμη σχέση με την ευρωπαϊκή πατέντα

II. Οι προϋποθέσεις απόκτησης ενός ευρωπαϊκού διπλώματος ευρεσιτεχνί­ας

Α. Η έννοια της εφεύρεσης

1) Εφεύρεση ή ανακάλυψη

2) Εφεύρεση, εμπορική μέθοδος και η απαίτηση ενός τεχνικού χαρακτήρα

3) Εφεύρεση και λογισμικό

Β. Ο νεωτερισμός της εφεύρεσης

1) Η στάθμη της τεχνικής

2) Η αίτηση «Ελβετικού τύπου»

Γ. Μια εφευρετική δραστηριότητα

Δ. Η δυνατότητα βιομηχανικής εφαρμογής

III. Η διαδικασία καταχώρισης ενός Ευρωπαϊκού διπλώματος ευρεσιτεχνίας

Α. Περιορισμός της καταχώρισης

Β. Νομικό πλαίσιο της καταχώρισης της ευρεσιτεχνίας

1) Υποχρεώσεις του καταθέτη και σχέση με τον εφευρέτη

2) Η περιγραφή και το ενιαίο της εφεύρεσης

3) Το δικαίωμα προτεραιότητας

IV. Χαρακτηριστικά της προστασίας της ευρεσιτεχνίας

Α. Η αποκλειστικότητα του δικαιούχου

Β. Περιορισμοί

Γ. Το ειδικό καθεστώς των βασικών ευρεσιτεχνιών

1) Η συμβατική υποχρέωση αδειοδότησης

2) Η δικαστική υποχρέωση αδειοδότησης

Δ. Η διάρκεια της προστασίας

1) Η λήξη του διπλώματος ευρεσιτεχνίας

2) Τα συμπληρωματικά πιστοποιητικά προστασίας

ΤΡΙΤΟ μέρος

Η «Οιονεί» διανοητική ιδιοκτησία

Κεφάλαιο 1: Προστασία της πληροφορίας και το εμπορικό μυστικό.

I. Η προστασία της πληροφορίας : εθνικές παραδοσιακές τοποθετήσεις

Α. Στο κοινοδίκαιο: μια νομολογιακή προστασία

Β. Στο ηπειρωτικό δίκαιο: μια θεωρητική αντιπαράθεση

1) Η θεωρία της ιδιοκτησίας στην πληροφορία

2) Νομολογιακές εφαρμογές της προστασίας του εμπορικού μυστικού

II. Οι Ευρωπαϊκές λύσεις προστασίας της πληροφορίας ως αγαθό

Α. Η έμμεση προστασία των ηλεκτρονικών δεδομένων

Β. Η πρόταση θέσπισης μιας άμεσης προστασίας των δεδομένων

III. Η Οδηγία για το εμπορικό μυστικό

Α. Η κτήση της προστασίας

Β. Η εμβέλεια της προστασίας

1) Οι εξουσίες του κατόχου του εμπορικού μυστικού

2) Εμπορικό μυστικό και προστασία της ελευθερίας έκφρασης.

Κεφάλαιο 2: Ο αθέμιτος ανταγωνισμός ως έμμεση προστασία της δια­νοητικής ιδιοκτη­σίας

I. Ο αθέμιτος ανταγωνισμός στο κοινοδίκαιο

Α. Το αστικό αδίκημα του αθέμιτου ανταγωνισμού (passing-off).

1) Συστατικά του αδικήματος

2) Οι μορφές εκδήλωσης του αδικήματος

Β. Συγγενικά και συμπληρωματικά αδικήματα

II. Ο αθέμιτος ανταγωνισμός στο ηπειρωτικό δίκαιο

Α. Βασικά χαρακτηριστικά της προστασίας

Β. Η σχέση ανταγωνισμού και η θεωρία του παρασιτισμού

Κεφάλαιο 3: Ο πολλαπλασιασμός των sui generis μορφών διανοη­τικής ιδιοκτησίας

I. Οι γεωγραφικές ενδείξεις

Α. Τα καθεστώτα ποιότητας

1) Η έννοια της γεωγραφικής ένδειξης

2) Η διάκριση των καθεστώτων

Β. Στον τομέα των οινοπνευματωδών

II. Τα ονόματα χώρου

Α. Το φαινόμενο του κυβερνοσφετερισμού

1) Περί ονομάτων χώρου γενικώς

2) Η σύγκρουση με άλλες μορφές διανοητικής ιδιοκτησίας

Β. Η εναλλακτική επίλυση των διαφορών

1) Η διαμεσολάβηση ως υποχρεωτική απάντηση στον κυβερνοσφετερισμό

2) Η δικαστική προσέγγιση του θέματος

III. Φυτικές ποικιλίες

Α. Βασικές αρχές και προϋποθέσεις της προστασίας

Β. Εξουσίες του δικαιούχου

1) Τα δικαιώματα και η διάρκεια προστασίας

2) Τα όρια της προστασίας

3) Η αποζημίωση

IV. Πιστοποιητικό Υποδείγματος Χρησιμότητας

Α. Το αντικείμενο της προστασίας

Β. Οι προσπάθειες εναρμόνισης

Κατάλογος Αποφάσεων

I. Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

II. Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

III. Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

IV. Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας

V. Κέντρο διαιτησίας και διαμεσολάβησης του Παγκοσμίου Οργανισμού Διανοητικής Ιδιοκτησίας

VI. Εθνικά δικαστήρια

Αγγλία

Αμερική

Βέλγιο

Βουλγαρία

Γαλλία

Γερμανία

Δανία

Ελλάδα

Εσθονία

Ιρλανδία

Ισπανία

Ιταλία

Καναδάς

Κύπρος

Λετονία

Λιθουανία

Ολλανδία

Νέα Ζηλανδία

Πολωνία

Πορτογαλία

Σουηδία

Φινλανδία

Ευρετήριο Λημμάτων