Π. Αρβανιτάκης, Οι διάδικοι στην πολιτική και διοικητική δίκη, 2005

Πρόλογος ­

Συντομογραφίες ­

­

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ­

ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΩΝ­

ΣΤΗΝ ΚΑΤ’ ΑΝΤΙΔΙΚΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΗ ­

­

§ 1. Η διάκριση ουσιαστικής και δικονομικής έννομης σχέσεως και τα υποκείμενα της δίκης ­

Ι. Ο ατομοκρατικός χαρακτήρας των ιδιωτικών δικαιωμάτων και τα υποκείμενα της δίκης ­

ΙΙ. Η ουσιαστική έννομη σχέση και οι διάδικοι ­

1. Σύνδεση και αλληλεξάρτηση των υποκειμένων της ουσιαστικής και της δικονομικής έννομης σχέσεως: «διάδικοι», «νομιμοποίηση», «ουσιαστική βασιμότητα» ­

2. Κριτήρια προσδιορισμού της έννοιας των διαδίκων ­

α. Ουσιαστική έννοια ­

β. Τυπική έννοια ­

γ. Λειτουργική έννοια ­

δ. Η έννοια των διαδίκων στον ΚΠολΔ ­

3. Ουσιαστικό αντικείμενο της δίκης και διάδικοι ­

α. Τα υποκειμενικά όρια του ουσιαστικού αντικειμένου της δίκης ­

i. Εκκρεμοδικία-Δεδικασμένο ­

ii. Μεταβολή της αγωγής ­

β. Επίδραση των υποκειμενικών στοιχείων στα αντικειμενικά όρια του ουσιαστικού αντικειμένου της δίκης ­

ΙΙΙ. Η δικονομική έννομη σχέση και οι διάδικοι ­

1. Η έννομη σχέση της δίκης και η αρχή των δύο διαδίκων ­

2. Δικονομικό αντικείμενο της δίκης και διάδικοι ­

α. Διάδικοι και ικανότητα διαδίκου ­

β. Διάδικοι και ικανότητα δικαστικής παραστάσεως ­

γ. Διάδικοι και νομιμοποίηση/έννομο συμφέρον ­

3. Οι διάδικοι στη διαγνωστική δίκη και την αναγκαστική εκτέλεση ­

§ 2. Οι διάδικοι ως φορείς της έννομης σχέσεως της δίκης ­

Ι. Οι διάδικοι κατά το αρχικό διαδικαστικό στάδιο της δίκης – Αρχικοί διάδικοι ­

1. Απόκτηση της ιδιότητας των διαδίκων διά της ασκήσεως της αγωγής ­

α. Ακριβής προσδιορισμός των διαδίκων στο δικόγραφο της αγωγής ­

β. Άσκηση αγωγής από ή εναντίον ανύπαρκτου προσώπου ­

γ. Επίδοση της αγωγής σε εσφαλμένο πρόσωπο ­

2. Άσκηση της αγωγής για ίδιο ή για αλλότριο δικαίωμα ­

α. Κατά κανόνα και κατ’ εξαίρεση νομιμοποίηση ­

β. Η διαδικαστική θέση του αληθούς δικαιούχου επί αγωγής κατ’ εξαίρεση νομιμοποιούμενου διαδίκου­

i. Επέκταση του δεδικασμένου στον αληθή φορέα του δικαιώματος ­

ii. Το είδος της παρεμβάσεως του αληθούς φορέα του δικαιώματος ­

3. Οι τρίτοι κατά το αρχικό διαδικαστικό στάδιο της δίκης ­

ΙΙ. Οι διάδικοι κατά το ενδιάμεσο διαδικαστικό στάδιο της δίκης – Επιγενόμενοι διάδικοι ­

1. Απόκτηση της ιδιότητας του διαδίκου διά της συμμετοχής σε εκκρεμή δίκη ­

α. Κύρια παρέμβαση ­

β. Πρόσθετη παρέμβαση ­

γ. Προσεπίκληση αναγκαίων ομοδίκων και αληθούς κυρίου ή νομέως ­

i. Προσεπίκληση των άρθρ. 86 και 87 ΚΠολΔ ­

ii. Προσεπίκληση του άρθρ. 491 ΚΠολΔ ­

δ. Προσεπίκληση δικονομικού εγγυητή ­

ε. Ανακοίνωση δίκης ­

2. Υπεισέλευση τρίτου στη θέση αρχικού διαδίκου ­

3. Απόκτηση της ιδιότητας του διαδίκου διά της ασκήσεως ενδίκου μέσου ­

4. Οι διάδικοι και οι τρίτοι κατά το ενδιάμεσο διαδικαστικό στάδιο της δίκης ­

α. Αποδεικτική διαδικασία ­

β. Ένδικα μέσα ­

ΙΙΙ. Οι διάδικοι κατά το τελικό διαδικαστικό στάδιο της δίκης ­

1. Διάδικοι και υποκειμενικά όρια του δεδικασμένου ­

2. Τα υπαγόμενα στα διευρυμένα υποκειμενικά όρια του δεδικασμένου πρόσωπα ως τρίτοι ­

­

­

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ­

ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΩΝ­

ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΚΟΥΣΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ­

­

§ 3. Εκούσια δικαιοδοσία και μετέχοντα στη διαδικασία πρόσωπα ­

Ι. Αντικείμενο της δίκης και μετέχοντα στη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας πρόσωπα ­

1. Έννοια και χαρακτηριστικά της εκούσιας δικαιοδοσίας σε σχέση και προς την αμφισβητούμενη δικαιοδοσία ­

2. Το ουσιαστικό αντικείμενο της δίκης εν όψει του χαρακτήρα της εκούσιας δικαιοδοσίας ­

3. Αντικείμενο της δίκης και υποκείμενα της διαδικασίας στην εκούσια δικαιοδοσία ­

ΙΙ. Τα μετέχοντα στη διαδικασία πρόσωπα ως υποκείμενα της δίκης της εκούσιας δικαιοδοσίας ­

1. Η διάκριση «τυπικώς» και «ουσιαστικώς» μετεχόντων προσώπων ­

2. Η διάκριση εν όψει της δομής των κανόνων της εκούσιας δικαιοδοσίας ­

α. Η διάκριση κατά τον γερμανικό νόμο για την εκούσια δικαιοδοσία της 18.5.1898 (FGG) ­

β. Η διάκριση κατά το γαλλικό δίκαιο (άρθρ. 546 § 3 NCPC) ­

γ. Η διάκριση κατά την ΠολΔ/1835 ­

δ. Η διάκριση κατά τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας ­

3. Η άποψη περί των «ουσιαστικώς» μετεχόντων προσώπων στις δίκες προσωπικής καταστάσεως ­

α. Πτωχευτικές δίκες ­

β. Δίκη υιοθεσίας και δικαστικής συμπαραστάσεως ­

4. Συμπέρασμα: Σύνδεση της έννοιας των διαδίκων αποκλειστικά με τα «τυπικώς» μετέχοντα στη διαδικασία πρόσωπα ­

§ 4. Οι «τυπικώς» μετέχοντες ως διάδικοι στη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας ­

Ι. Απόκτηση της ιδιότητας του διαδίκου διά της συμμετοχής στη διαδικασία ­

1. Υποβολή αιτήσεως ­

α. Ο αιτών ως διάδικος – προϋποθέσεις αποκτήσεως της ιδιότητας του διαδίκου από τον καθ’ ού ­

β. Ικανότητα διαδίκου ­

γ. Ικανότητα δικαστικής παραστάσεως ­

δ. Νομιμοποίηση/έννομο συμφέρον ­

2. Κλήτευση με διαταγή του δικαστηρίου ­

3. Προσεπίκληση ­

4. Άσκηση κύριας ή πρόσθετης παρεμβάσεως ­

ΙΙ. Απόκτηση της ιδιότητας του διαδίκου εκ του νόμου ­

1. Ο εισαγγελέας ως εκ του νόμου διάδικος στη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας ­

2. Άλλες περιπτώσεις εκ του νόμου διαδίκων στη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας ­

ΙΙΙ. Διάδικοι και τρίτοι στη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας ­

­

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ­

ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΩΝ­

ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΚΗ ­

­

§ 5. Σχέση και αλληλεξάρτηση αντικειμένου και υποκειμένων της διοικητικής δίκης ­

Ι. Η περί διαδίκων συζήτηση στο διοικητικό δικονομικό δίκαιο εν όψει του χαρακτήρα της διοικητικής δίκης ­

IΙ. Το ουσιαστικό αντικείμενο της διοικητικής δίκης και τα υποκείμενά της ­

1. Η φύση της διοικητικής δίκης και η λειτουργία των διαδίκων στο διοικητικό δικονομικό δίκαιο ­

2. Οι διάδικοι ως προσδιοριστικό στοιχείο του αντικειμένου της δίκης ­

3. Σύνδεση των υποκειμένων της διοικητικής δίκης με το εννοιολογικό περιεχόμενο της διοικητικής διαφοράς ­

ΙΙΙ. Το δικονομικό αντικείμενο της διοικητικής δίκης και τα υποκείμενά της ­

1. Διάδικοι και διαδικαστικές προϋποθέσεις που αφορούν στα υποκείμενα της δίκης ­

2. Οι κατ’ ιδίαν διαδικαστικές προϋποθέσεις που αφορούν στα υποκείμενα της δίκης ­

α. Διάδικοι και ικανότητα διαδίκου ­

β. Διάδικοι και δικανική ικανότητα (ικανότητα δικαστικής παραστάσεως) ­

γ. Διάδικοι και νομιμοποίηση/έννομο συμφέρον ­

§ 6. Οι διάδικοι ως φορείς της έννομης σχέσεως της διοικητικής δίκης ­

Ι. Η έννοια των διαδίκων στη διοικητική δίκη ­

1. Η τυπική έννοια των διαδίκων ως φορέων της έννομης σχέσεως της διοικητικής δίκης ­

α. Η τυπική έννοια, ειδικά, στη διοικητική δίκη ­

β. Τυπική έννοια των διαδίκων και αυτεπάγγελτη κοινοποίηση του εισαγωγικού δικογράφου ­

γ. Τυπική έννοια των διαδίκων και άσκηση ενδίκου μέσου από μη κλητευθέντα (άρθρ. 89, 119 εδ. β΄ ΚΔιοικΔ) ­

δ. Τυπική έννοια των διαδίκων στις ενώσεις προσώπων χωρίς νομική προσωπικότητα, εν όψει και της ΟλομΣτΕ 971/1998 ­

2. Τυπική έννοια των διαδίκων και «τρίτοι» ­

ΙΙ. Διακρίσεις των διαδίκων ­

1. Κύριοι και παρεπόμενοι διάδικοι ­

2. Αρχικοί και επιγενόμενοι διάδικοι ­

ΙΙΙ. Η αρχή των δύο διαδίκων ­

1. Η διαφορετικότητα των διαδίκων ­

2. Ομοδικία ­

3. Η «ενδοστρεφής» δίκη ­

­

ΕΠΙΜΕΤΡΟ­

§ 7. Συγκριτικές παρατηρήσεις ως προς την έννοια των διαδίκων στην πολιτική και τη διοικητική δίκη ­

­

Βιβλιογραφία ­

Λημματικό ευρετήριο ­

Αριθμητικό ευρετήριο ­

­

­

­