Μ. Τσιλιγγερίδου, Η Τριτανακοπή στην Κτηματολογική Δίκη, 2021

Πρόλογος

Κυριότερες συντομογραφίες

Προδιάθεση

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

Διαδικαστικό πλαίσιο κτηματολογικών δικών.

Η αγωγή του άρθρου 6 § 2 και η αίτηση του άρθρου 6 §

ν. 2664/1998: σημεία τομής και διάκρισης

§ 1. Τα ένδικα βοηθήματα του άρθρου 6 §§ 2 και 3 ν. 2664/1998· ιστορική αναδρομή και τελολογικές προσεγγίσεις

§ 2. Φύση των υπαγόμενων στο άρθρο 6 §§ 2 και 3 ν. 2664/98 υποθέσεων και διαδικαστικές προϋποθέσεις της δίκης

Ι. Δογματική θεώρηση. Φύση και χαρακτήρας της αγωγής του άρθρου 6 § 2 ν. 2664/1998

ΙΙ. Η αίτηση διόρθωσης του άρθρου 6 § 3 ν. 2664/1998 και η επιλογή της εκούσιας δικαιοδοσίας

ΙΙΙ. Διαδικαστικές προϋποθέσεις της δίκης. Οι κατ’ ιδίαν διαδικαστικές προϋποθέσεις της αγωγής και της αίτησης του άρθρου 6 §§ 2 και 3 ν. 2664/1998 αντίστοιχα

1. Προδικασία. Προϋποθέσεις παραδεκτού της αγωγής και της αίτησης· καθ’ ύλην και κατά τόπο αρμοδιότητα

2. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση

ΙV. Υποκείμενα της δίκης. Η έννοια του διαδίκου στις υποθέσεις της εκούσιας δικαιοδοσίας σε αντίστιξη με αυτήν της αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας

V. Προϋποθέσεις παραδεκτού της συζήτησης τόσο της αγωγής, όσο και της αίτησης του άρθρου 6 §§ 2 και 3 ν. 2664/1998 αντίστοιχα

VI. Αντικείμενο δίκης

1. Το αντικείμενο της δίκης στην εκούσια δικαιοδοσία

2. Οι θέσεις της θεωρίας και της νομολογίας περί του αντικειμένου της δίκης στην αίτηση του άρθρου 6 § 3 ν. 2664/1998

3. Η αναλογική εφαρμογή του άρθρου 6 § 2 ν. 2664/1998

4. Αντικείμενο δίκης στην αγωγή του άρθρου 6 § 2 ν. 2664/1998

VII. Εναλλακτικές δυνατότητες διόρθωσης κτηματολογικών εγγραφών με την ένδειξη «άγνωστου ιδιοκτήτη»

1. Η δυνατότητα απευθείας προσφυγής στην αγωγή του άρθρου 6 § 2 ν. 2664/1998 για ακίνητα με την ένδειξη «άγνωστου ιδιοκτήτη»

2. Συμπεράσματα

VIII. Έννομες συνέπειες δικαστικής απόφασης η οποία κρίνει αίτηση του άρθρου 6 § 3 ν. 2664/1998 και αγωγή του άρθρου 6 § 2 ν. 2664/1998

1. Ειδικότερα η λειτουργία του δεδικασμένου

Α. Δεδικασμένο αποφάσεων εκούσιας και αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας

Β. Δεδικασμένο αποφάσεως επελθούσας επί αιτήσεως του άρθρου 6 § 3 ν. 2664/1998

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

Διαδικαστικό πλαίσιο της δίκης της τριτανακοπής

§3. Τριτανακοπή

I. Δογματική θεώρηση-εννοιολογικός προσδιορισμός

1. Θεωρητικές προσεγγίσεις

2. Τα είδη της τριτανακοπής

ΙΙ. Διαδικαστικές προϋποθέσεις της δίκης

1. Προδικασία, προϋποθέσεις παραδεκτού της τριτανακοπής, καθ’ ύλην και κατά τόπο αρμοδιότητα

Α. Προδικασία

Β. Οι υποκείμενες σε τριτανακοπή αποφάσεις

Γ. Καθ’ ύλην και κατά τόπο αρμοδιότητα

Δ. Νομιμοποίηση και έννομο συμφέρον

α. Ενεργητική νομιμοποίηση

β. Παθητική νομιμοποίηση

γ. Έννομο συμφέρον

2. Το αντικείμενο της δίκης επί της τριτανακοπής. Η αναγνώριση του ουσιαστικού δικαίου δικαιώματος του τριτανακόπτοντος και το δικονομικό διαπλαστικό δικαίωμα ακύρωσης ή κήρυξης ανενεργού της προσβαλλόμενης απόφασης

ΙΙΙ. Η άσκηση της τριτανακοπής και τα αποτελέσματά της

ΙV. Οι έννομες συνέπειες της απόφασης επί της τριτανακοπής

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

Η τριτανακοπή στο πεδίο της κτηματολογικής δίκης

§ 4. Η ένδικη προστασία του αληθούς δικαιούχου δια του ενδίκου βοηθήματος της τριτανακοπής στην κτηματολογική δίκη

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις. Η λειτουργικότητα του ενδίκου βοηθήματος της τριτανακοπής στην κτηματολογική δίκη

1. Η χρησιμότητα και σπουδαιότητα της τριτανακοπής στην τακτική και εκούσια δικαιοδοσία. Συγκριτική επισκόπηση

Α. Τακτική διαδικασία

Β. Εκούσια δικαιοδοσία

ΙΙ. Εναλλακτικότητα της τριτανακοπής στην εκούσια δικαιοδοσία. Ιδίως οι δικονομικές δυνατότητες αληθούς δικαιούχου πριν και μετά την έκδοση της απόφασης επί της αίτησης του άρθρου 6 § 3 ν. 2664/1998 κατά την εκούσια δικαιοδοσία

1. Δικονομικές δυνατότητες αληθούς δικαιούχου πριν την έκδοση απόφασης επί της αιτήσεως του άρθρου 6 § 3 ν. 2664/1998

Α. Άσκηση κύριας παρέμβασης

Β. Άσκηση αυτοτελούς αίτησης διόρθωσης

Γ. Άσκηση της αγωγής του άρθρου 6 § 2 ν. 2664/1998

2. Δικονομικές δυνατότητες αληθούς δικαιούχου μετά την έκδοση απόφασης επί της αιτήσεως του άρθρου 6 § 3 ν. 2664/1998

Α. Όταν ο αληθής δικαιούχος είχε ασκήσει παρέμβαση

α. Ειδικότερα η δυνατότητα προσφυγής στην τακτική αγωγή του άρθρου 6 § 2 ν. 2664/1998, εφόσον είχε ασκηθεί κύρια παρέμβαση

β. Ανάκληση ή μεταρρύθμιση της δικαστικής απόφασης

γ. Ειδικότερα, η προστασία των καλόπιστων τρίτων σε περίπτωση ανάκλησης ή μεταρρύθμισης της απόφασης της εκούσιας δικαιοδοσίας που διέταξε τη διόρθωση ανακριβούς πρώτης εγγραφής με την ένδειξη «άγνωστου ιδιοκτήτη», κατ’ άρθρα 779 ΚΠολΔ και 13 §§1 και 3 ν. 2664/1998

δ. Συμπεράσματα

Β. Όταν ο αληθής δικαιούχος δεν είχε ασκήσει παρέμβαση

α. Προσφυγή στην τακτική αγωγή του άρθρου 6 § 2 ν. 2664/1998

β. Η άσκηση τριτανακοπής

i. Τα νομιμοποιούμενα πρόσωπα

ii. Άσκηση τριτανακοπής εντός «προθεσμίας»

iii. Αντικείμενο της δίκης της τριτανακοπής και έννομα αποτελέσματα της δικαστικής απόφασης, που την κρίνει

ΙΙΙ. Η αποκλειστικότητα της τριτανακοπής στην τακτική διαδικασία. Οριοθέτηση των δικονομικών δυνατoτήτων των αληθών δικαιούχων. Σημασία του δεδικασμένου. Η σπουδαιότητα της τριτανακοπής

1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

2. Δικονομικές δυνατότητες αληθούς δικαιούχου. Ειδικότερα η λειτουργία της τριτανακοπής πριν και μετά την οριστικοποίηση των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών. Διαδικασία οριστικοποίησησης των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών και η επενέργειά της στη δικαστική ενάσκηση των δικαιωμάτων

Α. Πως επέρχεται η οριστικοποίηση των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών

α. Υπό προϋποθέσεις οριστικοποίηση πρώτων εγγραφών κατόπιν έκδοσης απόφασης της εκούσιας δικαιοδοσίας. Το χρονικό σημείο κατά το οποίο καθίσταται τελεσίδικη η απόφαση επί της αίτησης του άρθρου 6 § 3 ν. 2664/1998

β. Οριστικοποίηση αφού προηγουμένως έχει ασκηθεί η αίτηση του άρθρου 6 § 3 ν. 2664/1998

γ. Οριστικοποίηση χωρίς να έχει ασκηθεί η αίτηση του άρθρ. 6 § 3 ή η αγωγή του άρθρου 6 § 2 ν. 2664/1998

Β. Οριστικοποίηση των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών μετά την έκδοση αμετάκλητης δικαστικής απόφασης (κατ’ άρθρ. 6 § 2 ν. 2664/1998) και ο τρόπος που επενεργούν στη δικαστική ενάσκηση των αξιώσεων των θιγόμενων τρίτων. Η τριτανακοπή στην κτηματολογική δίκη. Έννοια αμάχητου τεκμηρίου

α. Οι υποστηριχθείσες απόψεις

β. Κριτική των απόψεων και προτεινόμενη λύση

Γ. Οριστικοποίηση και απόσβεση εμπράγματων αξιώσεων αληθούς δικαιούχου

3. Η λειτουργία της τριτανακοπής πριν την οριστικοποίηση των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών

Α. Δικονομικές δυνατότητες του τρίτου ο οποίος καταλαμβάνεται από τα υποκειμενικά όρια του δεδικασμένου

Β. Δικονομικές δυνατότητες του τρίτου ο οποίος δεν καταλαμβάνεται από τα υποκειμενικά όρια του δεδικασμένου. Τα πιθανά προβλήματα

Γ. Προτεινόμενες λύσεις ώστε η τυπική αλήθεια να αποδίδει και την ουσιαστική αλήθεια των κτηματολογικών εγγραφών

α. Η λύση της τριτανακοπής

β. Η δυνατότητα προσεπίκλησης κατόπιν διαταγής του δικαστηρίου ή/ και της συνεκδίκασης εκκρεμών συναφών δικών

4. Η τριτανακοπή κατά το στάδιο μετά την οριστικοποίηση των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών σε συνάρτηση με τη λειτουργία του δεδικασμένου ειδικότερα

Α. Η υπό προϋποθέσεις ανατροπή του δεδικασμένου και η δικονομική του αντιμετώπιση. Θεσμικό υπόβαθρο

Β. Ιδίως η δυνατότητα άσκησης αυτοτελούς αναγνωριστικής αγωγής ή αγωγής προσβολής δολίως επιτευχθέντος δεδικασμένου κατά παραμερισμό της τριτανακοπής από τον δεσμευόμενο από το δεδικασμένο τρίτο και μη διάδικο

Γ. Η σπουδαιότητα της τριτανακοπής μετά την οριστικοποίηση των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών

Δ. Δικονομικές δυνατότητες διαδίκων και διαδόχων τους, καθώς και των τρίτων, που καταλαμβάνονται ή όχι από το δεδικασμένο, μετά την οριστικοποίηση των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών, όταν αυτή έχει επέλθει δυνάμει αμετάκλητης δικαστικής απόφασης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

Η τριτανακοπή του ειδικού διαδόχου

στην κτηματολογική δίκη

§ 5. Η ένδικη προστασία του ειδικού διαδόχου ως τρίτου στην κτηματολογική δίκη (ΚΠολΔ 325, 333 § 2, 586, 542 § 1 και 13 § 3 ν. 2664/1998)

Ι. Η άσκηση τριτανακοπής από τον ειδικό διάδοχο

ΙΙ. Η συρροή της τριτανακοπής με τα υπόλοιπα ένδικα μέσα

ΙΙΙ. Συμπερασματικές παρατηρήσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ

Η προβληματική

στο πεδίο του Κτηματολογικού Κανονισμού Δωδεκανήσου

§ 6. Η ένδικη προστασία του αληθούς δικαιούχου κατά τον Κτηματολογικό Κανονισμό Δωδεκανήσου. Δικαιοσυγκριτική επισκόπηση

Ι. Η ένδικη προστασία των τρίτων βλαπτόμενων από το περιεχόμενο της κτηματολογικής εγγραφής κατά τον Κτηματολογικό Κανονισμό Δωδεκανήσου. Σημεία τομής και διάκρισης με το Εθνικό Κτηματολόγιο

ΙΙ. Η προστασία της καλόπιστης κτήσης στα δύο συστήματα. Δικαιοσυγκριτική επισκόπηση (άρθρ. 41 ΚτΚ και 13 § 3 ν. 2664/1998)

1. Η προστασία της καλόπιστης κτήσης στον ΚτΚ

2. Η προστασία της καλόπιστης κτήσης κατά το Εθνικό Κτηματολόγιο (ν. 2664/1998)

3. Το στοιχείο της καλής πίστης στα δύο συστήματα

§ 7. Συμπεράσματα

Βιβλιογραφία - Αρθρογραφία

Ι. Ελληνική

ΙΙ. Ξενόγλωσση

Α. Γερμανική

Β. Γαλλική/Ιταλική

Ευρετήριο ύλης