Λ. Μπαμπαλιούτας/Κ. Μητσόπουλος, Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και περιφερειακή πολιτική της Ε.Ε., 2014
Η πρόκληση για τη μελέτη του διαρκώς μεταβαλλόμενου θεσμικού πλαισίου της Ε.Ε. είναι μεγάλη, ιδίως όταν οι εξελίξεις διαδέχονται η μία την άλλη με γοργούς ρυθμούς. Σημαντικό ρόλο καλούνται να διαδραματίσουν και τα νομοθετήματα περί των «ευρωπαϊκών» θεμελιωδών δικαιωμάτων, ιδίως στο πλαίσιο εκείνο όπου εκφράζεται ο «κοινωνικός χαρακτήρας» της Ε.Ε. Η ενσωμάτωση των κοινοτικών κανόνων στην εσωτερική κοινωνική, αλλά και θεσμική, πραγματικότητα, είναι το κύριο ζητούμενο της παρούσης χρονικής περιόδου.
Στην παρούσα μελέτη αναλύονται διεξοδικά: Η πορεία προς την Ε.Ε. – Τα στάδια της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης – Τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. – Οι πολιτικές της Ε.Ε. – Πολιτικές Συνοχής – Ο Εξευρωπαϊσμός της ελληνικής Περιφερειακής Πολιτικής – Το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (2007-2013) – Το Κοινό Στρατηγικό Πλαίσιο (2014-2020). Επίσης περιλαμβάνονται χρήσιμα παραρτήματα κι ευρετήριο όρων.
Edition info
Table of contents +-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ.
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ.
Ι. Ελληνικές.
ΙΙ. Αλλοδαπές.
ΜΕΡΟΣ Α’
ΕΙΣΑΓΩΓΗ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο
Το «φαινόμενο» της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης
1. Εισαγωγή.
2. Διεπιστημονική προσέγγιση μελέτης του «φαινομένου» της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, Ορισμός και Μηχανισμός Λειτουργίας.
3. Τα δύο βασικά αποτελέσματα της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης. Διεύρυνση και (ή) Εμβάθυνση.
4. Θεωρίες Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης.
5. Δομή του 1ου Μέρους.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο
Η Ιστορική Εξέλιξη της Ε.Ε.
1. Εισαγωγή.
2. Μεταπολεμικές διεργασίες και οι αιτίες ίδρυσης των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
3. Το Σχέδιο Schuman και οι ίδρυση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, (1950-1960.
4. Η «Ευρώπη των Πατρίδων», η θεσμική κρίση και η πρώτη διεύρυνση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Οι δεκαετίες του 1960 και του 1970.
5. Οι δύο «μεσογειακές διευρύνσεις», η ουσιαστική εμβάθυνση και το πρόγραμμα της Κοινής Αγοράς. Η δεκαετία του 1980.
6. Οι Κοινότητες στο νέο διεθνές περιβάλλον, η «Ένωση των 15» και το πρόγραμμα εγκαθίδρυσης της ΟΝΕ. Η δεκαετία του 1990.
7. Ο νέος αιώνας, η μεγάλη διεύρυνση «προς ανατολάς» και η ακόμη μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική κρίση.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο
Το Δίκαιο της Ε.Ε.
1. Εισαγωγή.
2. Το πρωτογενές δίκαιο τη Ε.Ε. Οι Ιδρυτικές Συνθήκες, οι αναθεωρήσεις τους και η διαδικασία δημιουργίας τους.
2.1. Η Διακυβερνητική Διάσκεψη.
2.2. Η Συνθήκη της ΕΚΑΧ.
2.3. Η Συνθήκη της ΕΚΑΕ.
2.4. Η Συνθήκη της ΕΟΚ.
2.5. Η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη (ΕΕΠ).
2.6. Η Συνθήκη για την Ε.Ε.
2.7. Η Συνθήκη του Άμστερνταμ.
2.8. Η Συνθήκη της Νίκαιας.
2.9. Η Συνθήκη της Λισαβόνας (ή Μεταρρυθμιστική Συνθήκη).
3. Το παράγωγο δίκαιο της Ε.Ε. και τα πέντε βασικά του είδη.
3.1. Εισαγωγικά.
3.2. Ο Κανονισμός.
3.3. Η Οδηγία.
3.4. Η Απόφαση.
3.5. Συστάσεις και Γνώμες.
4. Η προβληματική της υπερίσχυσης του ευρωπαϊκού έναντι του εθνικού δικαίου και οι διαφορετικές προσεγγίσεις.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο
Τα όργανα της Ε.Ε.
1. Εισαγωγή.
2. Τα όργανα της Ε.Ε.
2.1. Τυπολογία.
2.2. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
2.3. ΤοΕυρωπαϊκό Συμβούλιο.
2.4. Το Συμβούλιο Υπουργών.
2.5. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
2.6. Το Δικαστήριο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
2.7. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
2.8. Τo Ελεγκτικό Συνέδριο.
2.9. Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ).
2.10. Η Επιτροπή των Περιφερειών.
2.11. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
2.12. Υπηρεσίες και Εποπτικές Αρχές υπό τον έλεγχο της Ε.Ε.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο
Οι Πολιτικές της Ε.Ε.
1. Τυπολογία και ορισμός των πολιτικών.
2. Ο Προϋπολογισμός της Ε.Ε.
3. Πολιτικές ολοκλήρωσης της εσωτερικής αγοράς.
3.1. Η Κοινή Αγορά και τα στάδια της οικονομικής ολοκλήρωσης.
3.2. Η Τελωνειακή Ένωση.
3.3. Η Κοινή Αγορά.
3.4. Η Πολιτική Ανταγωνισμού.
3.5. Τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα (ΔΕΔ).
3.6. Η Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ).
4. Οι Πολιτικές Διόρθωσης και Αναδιανομής.
4.1. Εισαγωγικά.
4.2. Η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ).
4.3. Κοινωνική Πολιτική – Απασχόληση – Εκπαίδευση και Κατάρτιση.
4.4. Η Πολιτική Αλιείας.
5. Οι Πολιτικές Ελευθερίας – Ασφάλειας – Δικαιοσύνης.
6. Λοιπές Πολιτικές.
6.1. Εισαγωγικά.
6.2. Η Φορολογική Πολιτική.
6.3. Πολιτική Περιβάλλοντος.
6.4. Η Πολιτική Μεταφορών.
6.5. Η Ενεργειακή Πολιτική.
6.6. Η Πολιτική Έρευνας και Τεχνολογίας.
7. Η Ε.Ε. και η διεθνής δράση της. Οι Εξωτερικές Πολιτικές.
7.1. Εισαγωγικά.
7.2. Η Κοινή Εμπορική Πολιτική (ΚΕΠ).
7.3. Η Αναπτυξιακή Πολιτική.
7.4. Η Πολιτική Γειτονίας.
7.5. Οι Πολιτικές Διεύρυνσης.
7.6. Η Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ).
Σημαίνοντα Γεγονότα της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης (1945-2013).
ΜΕΡΟΣ Β’
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6ο
Πολιτικές Συνοχής στην Ε.Ε. και ο «εξευρωπαϊσμός» της Ελλάδας
1. Ο στόχος της Συνοχής στην Ε.Ε. και η Περιφερειακή Πολιτική ως μέσο επίτευξής του.
2. Η εξέλιξη της Περιφερειακής Πολιτικής από την ίδρυση των Κοινοτήτων έως και τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα (ΜΟΠ).
3. Οι διαστάσεις δημιουργίας της Ευρωπαϊκής Περιφερειακής Πολιτικής από το 1988 μέχρι σήμερα. Πολιτική Διαπραγμάτευση, Ύψος Χρηματοδότησης και Κανονιστικό Πλαίσιο.
3.1. Εισαγωγικά.
3.2. Τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα (ΜΟΠ).
3.3. Το Α΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (1988-1992).
3.4. Το Β΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (1993-1999).
3.5. Το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (2000-2006).
3.6. Η Προγραμματική Περίοδος 2007-2013 (ΕΣΠΑ Ι).
3.7. Η νέα Περίοδος των Διαρθρωτικών Δράσεων 2014-2020 (ΕΣΠΑ ΙΙ).
4. Οι διαστάσεις υλοποίησης.
4.1 Εισαγωγικά.
4.2. Τα Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία της Ε.Ε.
4.3. Οι Αρχές υλοποίησης της Περιφερειακής Πολιτικής και ο κανόνας αυτόματης αποδέσμευσης.
4.4. Επιλεγόμενα για την Ευρωπαϊκή Περιφερειακή Πολιτική και η σύνδεση με την ελληνική πραγματικότητα.
5. Ο «εξευρωπαϊσμός» της Ελλάδας.
5.1. Η έννοια του «εξευρωπαϊσμού».
5.2. Θεωρίες Ολοκλήρωσης, «Εξευρωπαϊσμός» και η σύνδεσή τους με την Ευρωπαϊκή Περιφερειακή Πολιτική.
5.3. Ο «Ελληνικός Εξευρωπαϊσμός». Προκλήσεις και Δυσκολίες.
5.4. Η Ελληνική Διοίκηση.
5.5. Η Διερεύνηση της σχέσης του «εξευρωπαϊσμού» και της ελληνικής περιφερειακής πολιτικής.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ο
Η συμβολή του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (Ε.Σ.Π.Α.)
στην ανάπτυξη της Χώρας
1. Το πρωτογενές δίκαιο της Ε.Ε. σχετικά με την πολιτική για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή της Ε.Ε.
2. Το δευτερογενές κοινοτικό δίκαιο και η Κοινοτική Οδηγία υπ’ αριθμ. 1083/2006 ως βάση του Α’ Ε.Σ.Π.Α. (2007-2013).
3. Ο Ν. 3614/2007 και η θεσμική συμβολή του στην πρακτική εφαρμογή του Ε.Σ.Π.Α.
3.1. Η Εθνική Αρχή Συντονισμού.
3.2. Η Διαχειριστική Αρχή.
3.3. Οι Ενδιάμεσοι Φορείς Διαχείρισης.
3.4. Οι Ενδιάμεσες Διαχειριστικές Αρχές.
3.5. Η Διάσκεψη των Προέδρων των Επιτροπών Παρακολούθησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του Ε.Σ.Π.Α.
3.6. Οι Επιτροπές Παρακολούθησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων.
3.7. Η Αρχή Πιστοποίησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του Ε.Σ.Π.Α.
3.8. Οι χρηματοδοτήσεις και οι πληρωμές από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
3.9. Η Αρχή Ελέγχου.
3.10. Η Διαχειριστική Αρχή του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης.
4. Το δικαίωμα υποβολής προτάσεων και τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των Δικαιούχων.
5. Η επίλυση των διαφορών.
6. Το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης Αλιείας.
6.1. Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης.
6.1.1. Η Διαχειριστική Αρχή του ΠΑΑ.
6.1.2. Ο Διαπιστευμένος Οργανισμός Πληρωμών.
6.1.3. Ο Οργανισμός Πιστοποίησης.
6.2. Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας.
6.2.1. Η Διαχειριστική Αρχή του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας.
6.2.2. Η Αρχή Πιστοποίησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας.
6.2.3. Ο Υπεύθυνος Φορέας για την είσπραξη των πληρωμών από την Επιτροπή και για τη διενέργεια πληρωμών στους Δικαιούχους.
6.2.4. Οι Ενδιάμεσες Αρχές του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας.
6.3. Δικαιώματα και υποχρεώσεις δικαιούχων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας.
6.4. Η Επιτροπή Παρακολούθησης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης
6.5. Η Επιτροπή Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8ο
Το Β’ Ε.Σ.Π.Α. και η Διαχειριστική Περίοδος
1. H πορεία προς την «Ευρώπη του 2020» και η Στρατηγική της.
2. Το παράγωγο ευρωπαϊκό δίκαιο για τη Διαχειριστική Περίοδο 2014-2020.
2.1. Το «Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης».
2.2. Το «Κοινό Στρατηγικό Πλαίσιο».
2.3. Αναπτυξιακά Προγράμματα, τοπική ανάπτυξη και η πρωτοβουλία των Τοπικών Κοινοτήτων.
2.4. Το «Κοινό Σχέδιο Δράσης».
3. Η Επιτροπή Παρακολούθησης των Προγραμμάτων.
4. Οι Υπεύθυνες Αρχές των Προγραμμάτων.
4.1. Η Διαχειριστική Αρχή και η Αρχή Πιστοποίησης.
4.1.1. Τα καθήκοντα-αρμοδιότητες της Διαχειριστικής Αρχής.
4.1.2. Η Αρχή Πιστοποίησης.
4.2. Η Αρχή Ελέγχου.
5. Οι προβλεπόμενες Εκθέσεις.
5.1. Οι Εκθέσεις Υλοποίησης.
5.2. Η Έκθεση Προόδου.
5.3. Η Συνοπτική Έκθεση της Επιτροπής προς τα λοιπά όργανα της Ε.Ε.
5.4. Η Έκθεση Αξιολόγησης.
5.5. Η Έκθεση της Επιτροπής για τη συνοχή.
6. Οι δεσμεύσεις του Κοινοτικού Προϋπολογισμού.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Ι. Νόμος 1262/1982. «Για την παροχή κινήτρων ενίσχυσης της Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης της Χώρας και τροποποίηση σχετικών διατάξεων»
ΙΙ. Νόμος /2004 «Κίνητρα Ιδιωτικών Επενδύσεων για την Οικονομική Ανάπτυξη και την Περιφερειακή Σύγκλιση».
ΙΙΙ. Πρωτόκολλο (αριθ. 28). «Σχετικά με την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή».
IV. Νόμος 3614/2007 (άρθρο 3).
V. Νόμος 3614/2007 (άρθρο 19).
VI. Κανονισμός 1303/2013 - Άρθρα 89-92, 96.
VII. ΕΙΣΗΓΗΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Ν. 3614/2007 «Διαχείριση, έλεγχος και εφαρμογή αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την Προγραμματική Περίοδο 2007 – 2013» (ΦΕΚ Α’ 207).
VIII. Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, «Περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006».
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ.
Ι. Ελληνική.
ΙΙ. Αλλοδαπή.
ΙΙΙ. Ηλεκτρονικές Διευθύνσεις.
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΡΩΝ.