Κ. Καλαβρός, Η αναίρεση κατά τον ΚΠολΔ, 5η έκδ., 2023

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πρόλογος πέμπτης έκδοσης

Πρόλογος τέταρτης έκδοσης

Πρόλογος τρίτης έκδοσης

Πρόλογος δεύτερης έκδοσης

Πρόλογος πρώτης έκδοσης

Έννοια και σκοπός της αναίρεσης

Άρθρο 552 [Δικαστήρια, των οποίων οι αποφάσεις προσβάλλονται με αναίρεση]

Άρθρο 553 [Είδη προσβαλλόμενων αποφάσεων]

Ι. Οριστικές και τελεσίδικες αποφάσεις

Α. Κατηγορίες τελεσίδικων αποφάσεων

Β. Χρόνος συνδρομής της τελεσιδικίας

Γ. Οριστικές και τελειωτικές αποφάσεις - Εν μέρει οριστικές αποφάσεις επί περισσοτέρων αντικειμένων δίκης

Δ. Εν μέρει οριστικές αποφάσεις επί μοναδικού αντικειμένου δίκης

Ε. Αποφάσεις διόρθωσης και μη οριστικές αποφάσεις. 22.

ΣΤ. Ερήμην αποφάσεις πρώτου βαθμού

Ζ. Ερήμην αποφάσεις δεύτερου βαθμού

Η. Κατ’ αντιμωλία αποφάσεις

ΙΙ. Συνέπειες έλλειψης τελεσιδικίας

Άρθρο 554 [Αναίρεση επί απόρριψης ανακοπής ερημοδικίας]

Άρθρο 555 [Ανεπίτρεπτο δεύτερης αναίρεσης]

Ι. Αντικειμενικές προϋποθέσεις

ΙΙ. Υποκειμενική προϋπόθεση

Άρθρο 556 [Ενεργητική νομιμοποίηση και έννομο συμφέρον]

Ι. Ενεργητική νομιμοποίηση

Α. Νομιμοποιούμενα πρόσωπα

Β. Πλαγιαστική άσκηση αναίρεσης. 52.

ΙΙ. Έννομο συμφέρον ηττηθέντος διαδίκου

Α. Το έννομο συμφέρον ως διαδικαστική προϋπόθεση

Β. Η βλάβη του διαδίκου ως προϋπόθεση του εννόμου συμφέροντος. 57.

Γ. Η ήττα του διαδίκου ως στοιχείο του εννόμου συμφέροντος. 57.

1. Η ήττα του ενάγοντος

2. Η ήττα του εναγομένου

Δ. Το έννομο συμφέρον ως προς κάθε λόγο αναίρεσης

Ε. Το έννομο συμφέρον επί ομοδικίας

ΣΤ. Περιπτώσεις έλλειψης εννόμου συμφέροντος

ΙΙΙ. Έννομο συμφέρον του νικήσαντος δια­δίκου. 62.

Α. Έννοια νικήσαντος διαδίκου

Β. Το έννομο συμφέρον του νικήσαντος διαδίκου στη δίκη διαζυγίου

1. Το ηθικό έννομο συμφέρον για τη λύση του γάμου και η παλαιά νομολογία του Αρείου Πάγου

2. Η νομολογιακή μεταστροφή. 66.

3. Κριτική - Το αντικείμενο της δίκης διαζυγίου. 67.

4. Έννομο συμφέρον για την παραίτηση από το δικαίωμα διάζευξης

α. Η θέση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου

β. Η ιδία άποψη

Άρθρο 557 [Αναίρεση υπέρ του νόμου]

Ι. Προέλευση, σκοπός και λειτουργία της αναίρεσης υπέρ του νόμου. 75.

Α. Προέλευση και σκοπός της αναί­ρεσης υπέρ του νόμου

Β. Λειτουργία της αναίρεσης υπέρ του νόμου - Προσβαλλόμενες απο­φά­σεις.

Γ. Η καταργηθείσα αναίρεση κατ’ άρθρο 699 ΚΠολΔ

Δ. Απρόθεσμο το δικαίωμα του Ει­σαγγε­λέα του Αρείου Πάγου

Ε. Τρόπος άσκησης. 79.

ΣΤ. Η δίκη επί της αναίρεσης υπέρ του νόμου

ΙΙ. Αποτελέσματα της αναίρεσης υπέρ του νόμου. 81.

Άρθρο 558 [Παθητική νομιμοποίηση]

Ι. Παθητική νομιμοποίηση για άσκη­ση αναίρεσης

Α. Οι διάδικοι

Β. Επί ομοδικίας

Γ. Επί παρέμβασης

Δ. Επί προσεπίκλησης

ΙΙ. Σε περίπτωση θανάτου ή λύσης της νομικής προ­σω­πικότητας του αρχικού διαδίκου

ΙΙΙ. Παθητική νομιμοποίηση στην εκούσια δικαιοδοσία

Άρθρο 559 [Λόγοι αναίρεσης]

Ι. Διακρίσεις των λόγων αναίρεσης

ΙΙ. Παράβαση ουσιαστικού κανόνα δι­καί­ου (559 αριθ. 1)

Α. Αντικείμενο της παράβασης

1. Η φύση του παραβιασθέντος κα­νόνα δικαίου

α. Η διάκριση ουσιαστικών και δι­κο­νομικών κανόνων δι­καί­ου

β. Κριτήρια διάκρισης και οριακά ζητήματα διάκρισης. 107.

γ. Οριοθέτηση του πεδίου εφαρ­μογής των λόγων αναίρεσης από τους αρι­θμούς 1 και 19 του άρθρου 559 ένα­ντι του λόγου από τον αριθμό 14 του άρθρου 559, ιδίως στο πεδίο της ανα­γκαστικής εκτέλεσης και της δι­αι­τησίας

2. Ουσιαστικοί κανόνες δικαίου

α. Ιεραρχική βαθμίδα

β. Πηγή προέλευσης

γ. Η παραβίαση των κανόνων σύγκρουσης ως αντικείμενο του αναιρετικού ελέγχου

δ. Η παραβίαση των γενικών αρχών του δικαίου ως λόγος αναίρεσης

3. Ερμηνευτικοί κανόνες δικαιοπραξιών

α. Εσφαλμένη παράλειψη προσφυγής στους ερμηνευτικούς κα­νό­νες των δικαιοπραξιών

β. Εσφαλμένη προσφυγή στους ερμη­νευτικούς κανόνες των δι­και­ο­πραξιών

γ. Εσφαλμένη ερμηνεία της δι­και­οπραξίας επί εφαρμογής των ερμη­νευτικών κανόνων - Πα­ρά­βαση των κα­νό­νων της κοι­νής λογικής - Εσφαλμένος νο­μι­κός χαρακτηρισμός της δι­­καιο­πρα­ξίας. 153.

δ. Ερμηνεία της δικαιοπραξίας και κατάρτιση αυτής - Ερμηνεία της δικαιοπραξίας και εικονικότητα. 154.

ε. Ερμηνεία της δικαιοπραξίας και η διάκριση πραγματικού και νομικού ζητήματος. 157.

4. Διδάγματα κοινής πείρας - Συ­ναλ­λακτικά ήθη - Χρηστά ήθη - Έθιμα - Αλ­λο­δαπό δίκαιο 165.

Β. Είδη της παράβασης 172.

1. Προϊσχύσαν δίκαιο 172.

2. Ψευδής ερμηνεία 174.

3. Εσφαλμένη εφαρμογή 175.

4. Ευθεία και εκ πλαγίου παρά­βα­ση - Διά­κριση εσφαλμένης εφαρ­­μογής και έλ­λει­ψης νόμιμης βά­σης

5. Ουσιαστικώς εσφαλμένο δι­α­τα­κτι­κό - Επάλληλες αιτιολογίες

6. Έλλειψη μείζονος πρότασης στην προσ­βαλλόμενη απόφαση

α. Η νομολογία του Αρείου Πά­γου

β. Κριτική. 181.

Γ. Tο ορισμένο του λόγου αναίρεσης

1. Η νομολογία του Αρείου Πά­γου. 186.

2. Η εφαρμογή της αρχής iura novit curia στην αναιρετική δίκη. 188.

3. Η πρόσθετη επιχειρη­ματο­λο­γία του Αρείου Πάγου. 190.

4. Κριτική. 190.

5. Οι προτεινόμενες αμβλύνσεις στη νο­μο­λογία του Αρείου Πάγου. 191.

6. Η νομολογία του ΕΔΔΑ

7. Οι αντιδράσεις στη νομολογία του ΕΔΔΑ. 196.

α. Η άποψη Ρήγα. 196.

β. Η άποψη Μαργαρίτη. 198.

γ. Η άποψη Ματθία

8. Συμπεράσματα από τη νομο­λο­γία του ΕΔΔΑ. 200.

9. Η αντίδραση της Διοικητικής Πλήρους Ολομέλειας του Αρείου Πάγου

10. Η ορθή αντιμετώπιση του ζη­τή­ματος του ορισμένου του λό­γου αναί­ρεσης από τον αριθμό 1 του άρθρου 559

α. Η σταθερή νομολογία του Αρείου Πάγου. 213.

β. Το άρθρο 561 § 2. 215.

γ. Η αρχή iura novit curia. 216.

δ. Το άρθρο 562 § 4. 217.

ε. Τελικές παρατηρήσεις. 220.

στ. Συμπέρασμα

11. Η αναιρετική αντιμετώπιση της αό­ριστης αγωγής. 222.

IΙΙ. Έλλειψη νόμιμης βάσης και πα­ντελής έλλειψη αιτιολογιών (559 αριθ. 19)

Α. Προϊστoρία της διάταξης. 223.

1. Προϊσχύσαν δίκαιο. 223.

2. Προπαρασκευαστικές εργασίες. 226.

Β. Ισχύον δίκαιο. 227.

1. Η έλλειψη παντελώς αιτιολογιών. 227.

α. Νομολογιακές θέσεις. 227.

β. Η παντελής έλλειψη αιτιολογιών ως προς τη μείζονα πρόταση. 230.

γ. Η παντελής έλλειψη αι­τιο­λο­γιών ως προς την ελάσσονα πρό­ταση. 236.

2. Η έλλειψη νόμιμης βάσης με στενή έννοια. 237.

α. Νομολογιακές θέσεις. 237.

β. Ανεπάρκεια ή αντίφαση αιτιολογιών

γ. Η λογική ανάλυση της έν­νοιας της έλλειψης νόμιμης βάσης. 240.

δ. Έλλειψη νόμιμης βάσης και ως προς τον νομικό χαρακτηρισμό των πραγ­μα­τικών γεγονότων. Οριακά ζητήματα έλλειψης νόμιμης βάσης και εσφα­λμένης εφαρμογής

ε. Ποιοτικές ή ποσοτικές ελλείψεις στην έκθεση των πραγματικών περι­στα­τικών

στ. Η διάκριση πραγματικού και νομικού ζητήματος επί ενιαίου και συνεπτυγμένου αποδεικτικού και υπαγωγικού πορίσματος στο πλαίσιο της οριστικής υπαγωγής

ζ. Έλλειψη νόμιμης βάσης και επί παραβάσεων του αποδεικτικού συλλογισμού

η. Έλλειψη νόμιμης βάσης επί παράβασης δικονομικών διατάξεων

Γ. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης

1. Η νομολογία του Αρείου Πάγου

2. Κριτική. 274.

ΙV. Κακή σύνθεση του δικαστηρίου (559 αριθ. 2)

Α. Γενικές προϋποθέσεις θεμελίωσης του λόγου. 277.

1. Συγκρότηση του δικαστηρίου. 277.

2. Περιπτώσεις κακής σύνθεσης. 279.

3. Ανυπαρξία κακής σύνθεσης. 281.

Β. Ειδικές περιπτώσεις κακής σύνθεσης

V. Μη εξαίρεση εξαιρετέου δικαστή (559 αριθ. 3)

VI. Υπέρβαση δικαιοδοσίας (559 αριθ. 4)

Α. Ύπαρξη διαφορετικών δικαιοδοσιών

Β. Υπέρβαση δικαιοδοσίας. 292.

1. Περιπτώσεις υπέρβασης της δικαιο­δο­σίας. 292.

2. Συνδρομή περισσότερων ενδίκων βο­η­θημάτων. 297.

VII. Αναρμοδιότητα του δικαστηρίου (559 αριθ. 5)

Α. Πεδίο εφαρμογής της διάταξης. 299.

1. Εσφαλμένη κήρυξη αρμοδιότητας ή αναρμοδιότητας καθ’ ύλην. 299.

α. Η νομολογιακή προσέγγιση. 300.

β. Κριτική. 300.

2. Μη συμμόρφωση προς παραπεμπτική απόφαση κατ’ άρθρο 46.

B. Η μη τήρηση της προσήκουσας δια­δικασίας και λοιπά ζητήματα. 302.

1. Εφαρμογή εσφαλμένης διαδικασίας

2. Λοιπά ζητήματα. 305.

VIII. Παράνομη ερημοδικία (559 αριθ. 6)

IX. Παράνομος αποκλεισμός δημοσιότητας (559 αριθ. 7)

X. Λήψη ή μη λήψη υπόψη πραγμάτων (559 αριθ. 8)

Α. Αντικείμενο της παράβασης. 315.

1. Πραγματικοί ισχυρισμοί

α. Έννοια του πραγματικού ισχυρισμού

β. Προέλευση του πραγματικού ισχυ­ρι­σμού. 320.

γ. Φύση και λειτουργία του πραγματικού ισχυρισμού. 321.

2. Ουσιώδεις πραγματικοί ισχυρισμοί

α. Εισαγωγικές παρατηρήσεις. 326.

β. Η νομολογία του Αρείου Πάγου. 329.

γ. Κριτικές παρατηρήσεις. 332.

Β. Είδη της παράβασης. 339.

1. Μη λήψη υπόψη προταθέντων ισχυρι­σμών. 339.

2. Λήψη υπόψη μη προταθέντων ισχυ­ρι­σμών. 341.

α. Μη προταθέντες και εξομοιούμενοι μ’ αυτούς ισχυρισμοί

β. Έγκυρη λήψη υπόψη μη προταθέντων καν ισχυρισμών. 342.

Γ. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης

1. Η νομολογία του Αρείου Πάγου. 346.

2. Κριτική. 348.

ΧΙ. Παραβάσεις ως προς το αίτημα (559 αριθ. 9)

Α. Αντικείμενο της παράβασης - Οι αιτήσεις των διαδίκων. 353.

Β. Είδη της παράβασης. 356.

1. Επιδίκαση μη αιτηθέντος ή πλέον του αιτηθέντος. 356.

2. Αδίκαστη αίτηση. 358.

3. Οριακά ζητήματα διόρθωσης της απόφασης και αναίρεσής της κατ’ άρθρο 559 αριθ. 9

Γ. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης. 363.

ΧΙΙ. Παραδοχή πραγμάτων ως αληθών χω­ρίς απόδειξη (559 αριθ. 10)

Α. Αντικείμενο της παράβασης. 365.

Β. Είδος της παράβασης. 366.

Γ. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης

XIII. Παράβαση των διατάξεων για τα αποδεικτικά μέσα (559 αριθ. 11)

Α. Αντικείμενο της παράβασης. 371.

1. Δικαιολογητική βάση. 371.

2. Αποδεικτικά μέσα. 372.

3. Για απόδειξη ουσιωδών πραγματικών ισχυρισμών. 376.

Β. Είδος της παράβασης. 378.

1. Λήψη υπόψη μη επιτρεπόμενων από τον νόμο αποδεικτικών μέσων. 378.

α. Μη επιτρεπόμενα αποδεικτικά μέσα

β. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης

2. Λήψη υπόψη αποδείξεων που δεν προ­σκομίσθηκαν ή δεν έγινε επίκλησή τους

α. Μη προσκομισθέντα ή μη επικληθέντα αποδεικτικά μέσα. 383.

β. Η επίκληση του αποδεικτικού μέσου στη μεταγενέστερη συ­ζήτηση, και ιδίως στον δεύτερο βαθμό. 387.

γ. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης

3. Μη λήψη υπόψη αποδεικτικών μέ­σων που οι διάδικοι επι­κα­λέ­σθη­καν και προσκόμισαν 399.

α. Αποδεικτικά μέσα που οι διάδικοι επικαλέσθηκαν και προσκό­μισαν

β. Μη λήψη υπόψη από το δικαστήριο του νομίμως προσαχθέντος και επι­κλη­θέντος αποδεικτικού μέσου

γ. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης

XIV. Παράβαση του νόμου σε σχέση με τη δύναμη των αποδεικτικών μέσων (559 αριθ. 12)

Α. Αντικείμενο της παράβασης. 407.

Β. Είδος της παράβασης. 407.

Γ. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης

XV. Εσφαλμένη εφαρμογή των κανόνων πε­ρί βάρους απόδειξης (559 αριθ. 13)

Α. Αντικείμενο της παράβασης. 413.

Β. Είδος της παράβασης. 414.

Γ. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης

XVI. Παρά το νόμο κήρυξη ή μη κήρυξη ακυρότητας, έκπτωση από το δικαίωμα ή απαράδεκτο (559 αριθ. 14)

Α. Αντικείμενο της παράβασης. 418.

1. Περιπτώσεις ανισχύρου των διαδικαστικών πράξεων. 418.

2. Έκπτωση από δικαίωμα. 420.

Β. Είδος της παράβασης. 423.

1. Επί ανυποστάτων διαδικαστικών πρά­ξεων. 423.

2. Οι περιπτώσεις της δικονομικής ακυ­ρό­τητας

α. Γενικώς περί της δικονομικής ακυρότητας. 425.

αα. Η έννοια της δικονομικής ακυρότητας. 425.

ββ. Υπάρχει και αυτοδίκαιη δικονομική ακυρότητα. 427.

β. Οι κατ’ ιδίαν περιπτώσεις της δικονομικής ακυρότητας. 432.

αα. Η ανεξαρτήτως βλάβης επερχόμενη δικονομική ακυρότητα. 432.

ββ. Η ακυρότητα που θεμελιώνει λόγο αναψηλάφησης ή αναί­ρεσης. 434.

γγ. Η συνεπεία βλάβης επερχόμενη δικονομική ακυρότητα. 437.

a. Το στοιχείο της βλάβης. 437.

b. Διατάξεις δημοσίου και ιδιωτικού συμφέροντος. 439.

δδ. Παράβαση διάταξης που ρυθμίζει τη διαδικασία και ιδίως τον τύπο κάποιας διαδικαστικής πράξης

a. Εισαγωγή. 442.

b. Ελλείψεις περί τα υποκείμενα. 443.

aa. Του δικαστικού οργάνου. 443.

bb. Των διαδίκων

γ. Γενικός δικονομικός λόγος αναίρεσης

δ. Οι ακυρότητες της αναγκαστικής εκτέλεσης και της διαιτησίας

ε. Ακυρότητες διαδικαστικών πράξεων ενεργουμένων εντός ή και εκτός δίκης

στ. Ακυρότητες προτεινόμενες ή και αυτεπαγγέλτως λαμβανόμενες υπόψη

3. Τα δικονομικά απαράδεκτα. 458.

α. Εισαγωγικές παρατηρήσεις - Περι­πτώ­­σεις. 458.

β. Αναιρετικός έλεγχος αόριστης αγω­γής

γ. Το «προσωρινό» απαράδεκτο. 464.

δ. Εκδίκαση της υπόθεσης με εσφαλ­μένη διαδικασία. 467.

Γ. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης

XVII. Παρά το νόμο ανάκληση οριστικής από­φασης (559 αριθ. 15)

Α. Αντικείμενο της παράβασης. 471.

Β. Είδος της παράβασης. 476.

Γ. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης

ΧVIII. Παράβαση του δεδικασμένου (559 αριθ. 16)

Α. Αντικείμενο της παράβασης. 478.

Β. Είδος της παράβασης. 479.

1. Η δεύτερη εκδοχή του αναιρετικού λόγου. 479.

2. Η πρώτη εκδοχή του λόγου αναίρεσης - Προπαρασκευαστικές εργα­σίες. 481.

3. Αναιρετικός έλεγχος των προϋποθέσεων του άρθρου 324. 484.

4. Προβολή της ένστασης δεδικασμένου - Αυτεπάγγελτη λήψη υπόψη του δεδι­κασμένου - Αναιρετικός έλεγχος

Γ. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης

XIX. Ύπαρξη αντιφατικών διατάξεων στην ίδια απόφαση (559 αριθ. 17)

A. Αντικείμενο και είδος της παράβασης

Β. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης

ΧΧ. Μη συμμόρφωση προς την αναιρετική απόφαση (558 αριθ. 18)

A. Αντικείμενο και είδος της παράβασης

Β. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης

ΧΧΙ. Παραμόρφωση του περιεχομένου εγγράφου (559 αριθ. 20)

Α. Αντικείμενο της παράβασης. 509.

B. Είδος της παράβασης. 513.

Γ. Το ορισμένο του λόγου αναίρεσης

Άρθρο 560 [Λόγοι αναίρεσης στις υποθέσεις ειρηνοδικείου]

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ. Παράβαση κανόνα ουσιαστικού δικαί­ου.

ΙΙΙ. Μη νόμιμη συγκρότηση του δι­κα­στη­ρίου.

ΙV. Υπέρβαση δικαιοδοσίας και παράβαση της καθ’ ύλην αρμοδιό-τητας

V. Παράνομος αποκλεισμός δημο­σιό­τητας

VI. Παρά το νόμο λήψη ή μη λήψη υπόψη πραγμάτων

VΙI. Ελλείψη νομικής βάσης

VΙΙΙ. Διαχρονικό δίκαιο

Άρθρο 561 [Διάκριση πραγματικού και νομικού ζητήματος και εκτί­μηση διαδικαστικών εγγράφων]

Ι. Διάκριση πραγματικού και νο­μι­κού ζητήματος - Αόριστες νο­μικές έν­νοιες. 534.

Α. Εισαγωγικές παρατηρήσεις. 534.

1. Η διάταξη του άρθρου 561 § 1. 534.

2. Προπαρασκευαστικές εργα­σί­­­­ες. 534.

3. Πραγματικό γεγονός - Πραγ­μα­­τικός ισχυρισμός - Πραγματικό ζή­τημα. 535.

Β. Αναιρετικός έλεγχος και δικανικός συλλογισμός. 537.

1. Δικανικός συλλογισμός - Υπα­γω­γικός συλλογισμός. 539.

2. Η λογική ανάλυση της δικαστικής απόφασης. 544.

α. Ο δικανικός συλλογισμός ως συλλογισμός.

β. Η λογική διεργασία της υπαγωγής.

γ. Οι λογικές, νοητικές και γνωσιολογικές δυσχέρειες της υπαγωγής.

αα. Η υπαγωγή ως συλλογιστική διαδικασία

ββ. Η υπαγωγική κρίση στην κλίμακα του τελολογικού συστήματος του δικαίου

a. H έννοια του τελολογικού συστήματος του δικαίου

b. Η υπαγωγή ως η πρώτη μετά την κατώτατη βαθμίδα της τελολογικής κλίμακας του δικαίου

i. Ο τελικός και οι επιμέρους υπαγωγικοί συλλογισμοί στην προκαθεστηκυία και οριστική τους μορφή

Γ. Ζητήματα διάκρισης πραγματικού και νομικού ζητήματος κατά την ανεύρεση και ερμηνεία του εφαρμοστέου κανόνα δικαίου 561.

1. Η ανεύρεση του εφαρμοστέου κανόνα δικαίου

α. Η σημασία της προκαθεστηκυίας υπαγωγής και η σχέση της με την οριστική υπαγωγή

2. Η ανεύρεση του εφαρμοστέου κανόνα δικαίου επί κενών του δικαίου

3. Η ερμηνεία του εφαρμοστέου κανόνα δικαίου. 573.

Δ. Η διάκριση πραγματικού και νο­­μικού ζητήματος κατά την ερμηνεία και εφαρμογή του κανόνα δικαίου

1. Νομικές έννοιες και εξειδίκευση αυτών. 574.

2. Ορισμός των νομικών εννοιών και προκαθεστηκυία υπαγωγή

3. Αναιρετικές πλημμέλειες του υπαγωγικού συλλογισμού εξειδίκευσης των αόριστων νομικών εννοιών - Η λειτουργία του ενδιάμεσου κανόνα δικαίου

4. Η διάκριση πραγματικού και νομικού ζητήματος επί δικαστικής διακριτικής ευχέρειας

α. Η διάρθωση του δικανικού συλλογισμού και των επιμέρους υπα­γωγικών συλλογισμών

β. Οι επιμέρους αναιρετικές πλημμέλειες - Τα όρια του αναιρετικού ελέγχου

γ. Η αντιμετώπιση του ζητήματος από τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας

Ε. Συμπερασματικές παρατηρήσεις

1. Αναιρετικός έλεγχος και δικανικός συλλογισμός

2. Αόριστες έννοιες και επιτρεπτός αναιρετικός έλεγχος

3. Η διάκριση πραγματικού και νομικού ζητήματος

Στ. Ο αναιρετικός έλεγχος της επιδίκασης χρηματικής ικανοποίησης κατ’ άρθρο 932 ΑΚ

1. Εισαγωγή

2. Η έκταση του αναιρετικού ελέγχου

α. Οι βασικές κρίσεις της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου

αα. Αναιρετικός έλεγχος ως προς το στοιχείο του ευλόγου της χρηματικής ικανοποίησης

ββ. Αναιρετικός έλεγχος ως προς την παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας

β. Σχολιασμός των βασικών θέσεων των Ολομέλειας του Αρείου Πά­γου

αα. Γενικές παρατηρήσεις

ββ. Ειδικές παρατήσεις

3. Τελικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Έλεγχος εγγράφων. 620.

Α. Αποδεικτικά έγγραφα. 620.

Β. Διαδικαστικά έγγραφα

1. Έννοια διαδικαστικών εγ­γρά­­φων. 622.

2. Έκταση του ελέγχου. 622.

3. Έλεγχος διαδικαστικών εγ­γρά­φων και εκτίμηση των αποδείξεων. 624.

4. Έκταση ελέγχου της αγωγής. 625.

5. Έκταση ελέγχου των προ­τά­σεων. 627.

6. Έλεγχος δικαστικών απο­φά­σεων

Άρθρο 562 [Απαράδεκτα λόγων αναίρεσης και αυτεπαγγέλτως εξε­τα­ζόμενοι λόγοι]

Ι. Προσβολή της απόφασης του δι­καστηρίου της παραπομπής. 632.

IΙ. Νέοι ισχυρισμοί στον Άρειο Πάγο. 633.

Α. Πεδίο εφαρμογής. 633.

Β. Έκταση εφαρμογής. 636.

Γ. Ισχυρισμός νομίμως επαναφερ­θείς κατ’ άρθρο 240. 637.

1. Η ορθή ερμηνεία και εφαρμο­γή του άρθρου 240. 637.

2. Όταν αναιρεσείων είναι ο εκ­καλών. 641.

Δ. Μνεία στο δικόγραφο της αναί­ρεσης. 643.

Ε. Εξαιρέσεις. 644.

1. Όταν η παράβαση δεν μπορούσε να προβληθεί στο δι­καστήριο της ουσίας. 644.

2. Όταν το σφάλμα προκύπτει από την ίδια την απόφαση. 645.

3. Όταν πρόκειται για ισχυρισμό που αφορά τη δημόσια τάξη ή το δεδικασμένο. 646.

α. Έννοια δημόσιας τάξης. 646.

β. Κριτήρια διάκρισης. 647.

γ. Ισχυρισμοί, που ανήκουν ή δεν ανήκουν στη δη­μόσια τάξη. 649.

III. Απαράδεκτο λόγου αναίρεσης από τη συμπεριφορά του αναι­ρεσείοντος. 652.

IV. Αυτεπαγγέλτως εξεταζόμενοι λό­­γοι αναίρεσης

Α. Προδικασία και εκκρεμοδικία των αυτεπαγγέλτως εξεταζό­με­νων λό­γων αναίρεσης 653.

Β. Συμφωνία της διάταξης του άρθρου 562 § 4 με το Σύνταγμα και η τελολογία της ρύθμισης

1. Το προϊσχύσαν του ν. 4335/2015 δίκαιο

2. Η επελθούσα με τον ν. 4335/2015 τροποποίηση

3. Η αποκατάσταση των πραγμάτων με τον ν. 4842/2021

Άρθρο 563 [Αρμοδιότητα ολομέλειας και τμημάτων]

Ι. Τμήματα Αρείου Πάγου. 664.

ΙΙ. Ολομέλεια του Αρείου Πάγου

A. Πλήρης και τακτική Ολομέ­λεια. 666.

B. Αρμοδιότητα Ολομέλειας. 666.

Γ. Κατανομή αρμοδιότητας μεταξύ πλήρους και τακτικής Ολο­μέ­λειας

Άρθρο 564 [Προθεσμία αναίρεσης]

Ι. Η προθεσμία ως διαδικαστική προϋπόθεση

ΙΙ. Η γνήσια προθεσμία. 673.

ΙΙΙ. Η καταχρηστική προθεσμία. 676.

IV. Επί θανάτου του διαδίκου

V. Παράταση και αναστολή της προθεσμίας

VI. Διαχρονικό Δίκαιο

Άρθρο 565 [Αναστολή εκτέλεσης]

Ι. Οι προπαρασκευαστικές εργα­σί­ες του ΚΠολΔ. 685.

ΙΙ. Η επελθούσα νομοθετική μεταβολή με τους νόμους 733/1977 και 1329/1983 ως προς τις αποφάσεις επιμέλειας και επικοινωνίας τέκνων

ΙΙΙ. Οι προϋποθέσεις αναστολής εκτέ­­λεσης των προσβαλλόμενων με αναί­ρεση αποφάσεων

Α. Άσκηση και προσδιορισμός αί­τησης αναίρεσης. 689.

Β. Πιθανολόγηση κινδύνου βλά­βης. 689.

1. Έννοια βλάβης. 689.

2. Χρόνος επέλευσης της βλάβης. 690.

3. Πιθανολόγηση παραδεκτού και βασιμότητας της αίτησης αναί­ρεσης και των λόγων της

4. Βλάβη από εκτέλεση της προσ­βαλλόμενης με αναίρεση από­φασης

Γ. Αναστολή της ισχύος των αναγνωριστικών αποφάσεων. 696.

1. Η νομολογιακή εξέλιξη. 696.

2. Η στάση της θεωρίας. 698.

Δ. Ειδικότερα το ζήτημα της ανα­­­στολής των διαπλαστι­κών αποφάσεων

1. Η στάση της νομολογίας. 699.

2. Η «εκτέλεση» των διαπλα­στικών αποφάσεων. 702.

3. Συμπερασματικές παρατη­ρήσεις. 710.

ΙV. Η διαδικασία χορήγησης της ανα­στολής - Αποτελέσματα της ανα­στο­λής

V. Αυτοδίκαιη αναστολή εκτέλεσης επί αναίρεσης του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ

A. Το νομοθετικό πλαίσιο

B. Η νομολογιακή αντιμετώπιση του ζητήματος

Γ. Η ορθή αντιμετώπιση του ζητήματος

Άρθρο 566 [Περιεχόμενο του αναιρετηρίου]

Ι. Άσκηση της αναίρεσης. 723.

Α. Οι όροι άσκησης της αναίρεσης

Β. Η κατάθεση παράβολου

ΙΙ. Περιεχόμενο της αίτησης αναί­ρεσης. 728.

Α. Γενικά στοιχεία του δικογρά­φου

Β. Οι λόγοι αναίρεσης ως στοιχείο του δικογράφου. 729.

1. Η θεώρηση της αίτησης αναί­­ρεσης ως ακυρωτικής αγωγής. 730.

2. Μη αναγκαία η θεώρηση της αίτησης αναίρεσης ως ακυρωτικής αγωγής. 731.

Γ. Λοιπά στοιχεία του δικογράφου. 733.

ΙΙΙ. Παραδεκτό της αναίρεσης

Άρθρο 567 [Διαδικασία επί αναίρεσης εισαγγελέα]

Άρθρο 568 [Προσδιορισμός δικασίμου και κλήση για συζήτηση]

Ι. Προσδιορισμός δικασίμου

ΙΙ. Κλήση για συζήτηση

Άρθρο 569 [Πρόσθετοι λόγοι αναίρεσης]

Ι. Προϋπόθεση του παραδεκτού των πρόσθετων λόγων: Η άσκηση παρα­δεκτής αναίρεσης

ΙΙ. Αντικείμενο προσβολής. 747.

Α. Η προσβαλλόμενη με αναίρεση απόφαση. 747.

Β. Τα ίδια κεφάλαια και τα ανα­γκαί­ως συνεχόμενα μ’ αυτά. 747.

1. Έννοια κεφαλαίων. 748.

2. Τα αναγκαίως συνεχόμενα κε­φά­λαια. 749.

α. Οι υπαγόμενες περιπτώ­σεις. 749.

β. Ειδικότερα οι περιπτώσεις της κοινής ιστορικής βά­σης ή κοι­νού βιοτικού συμ­­βάντος. 752.

ΙΙΙ. Νομιμοποίηση για την άσκηση πρόσθετων λόγων. 755.

IV. Νομότυπη άσκηση. 755.

Α. Η προθεσμία άσκησης αναφέ­ρεται στη συζήτηση της αναίρεσης. 756.

Β. Άσκηση των πρόσθετων λόγων και επίδοση αυτών. 758.

Γ. Υπολογισμός της προθεσμίας. 759.

1. Νομολογιακές διακυμάνσεις. 759.

2. Προθεσμία ενέργειας ή προ­­παρασκευαστική προθεσμία. 761.

α. Η διπλή όψη των δικονο­μικών προθεσμιών - Η άπο­­ψη της Ολο­μέλειας του Αρείου Πάγου

β. Η ορθή τοποθέτηση του ζητήματος

Άρθρο 570 [Κατάθεση προτάσεων και εγγράφων]

Ι. Προαιρετική κατάθεση προτάσεων

ΙΙ. Υποχρεωτική κατάθεση προτάσεων. 770.

ΙΙΙ. Κατάθεση τυχόν αποδεικτικών εγ­­γράφων

Άρθρο 571 [Έκθεση του εισηγητή]

Ι. Η διαδικασία επί του παραδεκτού της αναίρεσης

ΙΙ. Η κατάργηση της εισηγητικής έκθεσης και διαδικαστικά ζητήματα του προ­ληπτικού ελέγχου του παραδεκτού

Άρθρο 572 [Εφαρμογή διατάξεων επί αναίρεσης εισαγγελέων]

Άρθρο 573 [Κανόνες της αναιρετικής διαδικασίας]

Άρθρο 574 [Συζήτηση στο ακροατήριο]

Άρθρο 575 [Αναβολή της συζήτησης]

Άρθρο 576 [Ερημοδικία στην αναιρετική δίκη]

Ι. Παράσταση κατά τη συζήτηση

ΙΙ. Ερημοδικία

Άρθρο 577 [Εξέταση του παραδεκτού της αναίρεσης και του πα­ρα­δεκτού και βασίμου των λόγων της]

I. Όροι ισχύος της αίτησης αναίρεσης και των λόγων αναίρεσης

A. Όροι ισχύος της αίτησης αναί­ρεσης

B. Όροι ισχύος των λόγων αναί­ρεσης. 800.

1. Οι βαθμίδες δικονομικής αξιολόγησης των λόγων αναίρεσης

2. Διαφοροποιήσεις στους όρους ισχύος της αίτησης αναίρεσης και των λόγων αναίρεσης 801.

ΙΙ. Έρευνα του παραδεκτού της αναίρεσης

ΙΙΙ. Έρευνα παραδεκτού και βασίμου των λόγων αναίρεσης. 803.

ΙV. Λογικοί και νομικοί συσχετισμοί των σωρευόμενων λόγων αναίρεσης

A. Το ζήτημα της αντίφασης των περισσοτέρων λόγων αναίρεσης υπό το πρίσμα των νομικών συσχετισμών των σωρευόμενων λόγων αναί­ρεσης

B. H λογική ανάλυση των λόγων αναίρεσης

Γ. Τελικές παρατηρήσεις

Άρθρο 578 [Αναίρεση ως προς τις αιτιολογίες]

Ι. Εισαγωγικά. 813.

ΙΙ. Έννοια αιτιολογιών και όρια αυτεπάγγελτης ενέργειας του Αρείου Πάγου. 814.

Α. Έννοια αιτιολογιών κατ’ άρθρο 578

Β. Όρια αυτεπάγγελτης δικαιοδοτικής ενέργειας του Αρείου Πάγου κατά την εφαρμογή του άρθρου 578

ΙΙΙ. Η εξαιρετική περίπτωση του άρθ­ρου 578. 825.

Α. Δυσμενές δεδικασμένο λόγω διαφορετικής βαθμίδας δικονο­μι­κής αξιολόγησης της αυτοτε­λούς αίτησης

Β. Δυσμενές δεδικασμένο επί προ­δικαστικού ή και κυρίου ζητή­ματος

IV. Ο κανόνας του άρθρου 578. 831.

Α. Το πεδίο εφαρμογής της διάταξης

Β. Νομολογιακή διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής

V. Το έννομο συμφέρον

Άρθρο 579 [Συνέπειες της αναίρεσης και επαναφορά των πραγμά­των]

Ι. Συνέπειες της αναίρεσης της από­φασης. 838.

Α. Ανατροπή των συνεπειών της αναι­ρεθείσας απόφασης. 839.

Β. Ανατροπή καταστάσεων και πρά­ξεων, που απορρέουν από την αναι­­ρε­θεί­σα απόφαση

Γ. Τύχη λοιπών αποφάσεων. 842.

Δ. Τύχη των μη κριθέντων λόγων αναίρεσης 844.

ΙΙ. Επαναφορά των πραγμάτων στην προτέρα κατάσταση. 850.

Α. Επαναφορά και αποζημίωση

Β. Προϋποθέσεις της επαναφοράς των πραγμάτων. 852.

1. Εκούσια ή αναγκαστική εκτέ­λεση. 852.

2. Εκτέλεση της αναιρεθείσας απόφασης. 854.

3. Αντικείμενο της επαναφοράς. 857.

4. Αίτηση επαναφοράς. 859.

5. Υποχρεωτική προαπόδειξη. 860.

Γ. Απόφαση επί της αίτησης επα­ναφοράς

Άρθρο 580 [Διαδικασία μετά την αναίρεση]

Ι. Διαδικασία μετά την αναίρεση

ΙΙ. Δεσμευτικότητα αποφάσεων Αρεί­ου Πάγου

ΙΙΙ. Προσβολή των αποφάσεων του Αρείου Πάγου με ένδικα μέσα ή βοηθήματα

Α. Προσβολή των αποφάσεων του Αρείου Πάγου με το ένδικο μέσον της αναψηλάφησης 878.

Β. Προσβολή των αποφάσεων του Αρείου Πάγου με το ένδικο βοήθημα της τριτανακοπής

Άρθρο 581 [Διαδικασία στο δικαστήριο της παραπομπής]

Ι. Διαδικασία στο δικαστήριο της παραπομπής. 888.

ΙΙ. Έκταση της συζήτησης στο δι­καστήριο της παραπομπής. 889.

ΙΙΙ. Εφαρμοστέα διαδικασία. 893.

Άρθρο 582 [Σημείωση της αναιρετικής απόφασης στο περιθώριο]

Άρθρο 20Α [Πιλοτική δίκη]

I. Εισαγωγή - Η καθιερούμενη ρύθ­μιση

1. Η Αιτιολογική Έκθεση του ν. 4842/2021. 899.

2. Η προβλεπόμενη διαδικασία.

α. Εισαγωγή νομικού ζητήματος γενικοτέρου ενδιαφέροντος στην Ολο­μέλεια του Αρείου Πάγου

β. Προδικασία και διαδικασία ενώπιον της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου

αα. Διαδικασία ενώπιον της Επιτροπής

ββ. Διαδικασία ενώπιον της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου

γ. Η δέσμευση από την απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου.

ΙΙ. Σκέψεις νομοθετικής πολιτικής

Βιβλιογραφικός πίνακας

Αλφαβητικό ευρετήριο