Κ. Φινοκαλιώτης, Ευρωπαϊκό Φορολογικό & Τελωνειακό Δίκαιο, 2015

Πρόλογος

Εισαγωγή

ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ

ΟΙ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΝΩΣΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Ι. Οι ρυθμίσεις της σλεε στον τομέα του Τελωνειακού Δικαίου

Εισαγωγικά

Α. Ο Ενιαίος Τελωνειακός Χώρος

Β. Δασμοί και φορολογικές επιβαρύνσεις ισοδυνάμου προς δασμούς αποτελέσματος

Γ. Κοινό δασμολόγιο

ΙΙ. Εκσυγχρονισμένος Ενωσιακός Κώδικας

Εισαγωγή

Α. Γένεση της Τελωνειακής Οφειλής

1. Γένεση της Τελωνειακής Οφειλής κατά την εισαγωγή

2. Τελωνειακή οφειλή κατά την εξαγωγή

3. Συμπληρωματική βεβαίωση

B. Ειδικά καθεστώτα αναστολής των δασμοφορολογικών επιβαρύν­σεων

Εισαγωγή

1. Το τελωνειακό καθεστώς Διαμετακόμισης

2. Τελωνειακό καθεστώς αποθήκευσης

3. Τελωνειακό καθεστώς της Προσωρινής Εναπόθεσης

4. Τελωνειακό καθεστώς Τελωνειακής Αποταμίευσης

5. Τελωνειακό καθεστώς των Ελεύθερων Zωνών

6. Τα τελωνειακά καθεστώτα Ειδικών Χρήσεων

α) Τελωνειακό καθεστώς της Προσωρινής εισαγωγής

β) Τελωνειακό καθεστώς του ειδικού προορισμού

7. Το καθεστώς Τελειοποίησης

α) Τελειοποίηση προς εξαγωγή (Ενεργητική Τελειοποίηση)

β). Τελωνειακό καθεστώς Τελειοποίηση προς επανεισαγωγή (Πα­θη­τική Τελειοποίηση)

Γ. 1.Απόσβεση της Τελωνειακής Οφειλής και Επιστροφή των Δασμών

2. Επιστροφή Δασμοφορολογικών Επιβαρύνσεων

Δ. Τελωνειακή συνεργασία

ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ

Η ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΤΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ ΚΑΙ Η ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ

ΤΗΣ ΕΜΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΕ

Ι. Η απαγόρευση των φορολογικών διακρίσεων

Εισαγωγικά

Α. Η απαγόρευση των Φορολογικών Διακρίσεων κατ’ άρθ. 110 ΣΛΕΕ

Β. Η απαγόρευση των φορολογικών διακρίσεων και οι «κρατικές ενι­σχύσεις».

Γ. Οι ρυθμίσεις της Συνθήκης της ΕΕ για την εναρμόνιση της έμμεσης φορολογίας

ΙΙ. Η εναρμόνιση του Φόρου Κύκλου Εργασιών (ΦΠΑ)

Α. Η εξέλιξη της εναρμόνισης στον τομέα του φόρου κύκλου εργασιών

Β. Οι κοινοτικές ρυθμίσεις για το κοινό σύστημα του ΦΠΑ

Εισαγωγή

1. Γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής

2. Οι Υποκείμενοι στο φόρο

α). Στοιχεία της έννοιας

β). Υποκείμενοι στο φόρο πρόσωπα που διενεργούν περιστα­σια­κά παράδοση αυτοκινήτου

γ) Έναρξη και λήξη της ιδιότητας του υποκειμένου

Γ. Εξαιρέσεις από την ιδιότητα του υποκείμενου στο φόρο

3. Αντικείμενο του φόρου

Εισαγωγικά

α) Παράδοση αγαθών

i. Η έννοια της παράδοσης αγαθών

ii. Ειδικές περιπτώσεις παράδοσης αγαθών

Μεταβίβαση της κυριότητας αγαθού, κατ’ επιταγή της δημό­σιας αρχής

Πώληση αγαθού με τον όρο παρακράτησης της κυριότητας

Μίσθωση - Πώληση αγαθού

Μεταβίβαση αγαθού δυνάμει συμβάσεως εντολής προς αγορά ή πώληση

iii. Αυτοπαράδοση αγαθών

iv. Ο ΦΠΑ στα ακίνητα

v. Πράξεις που αντιμετωπίζονται ως παράδοση αγαθού

vi. Μεταβίβαση συνόλου επιχείρησης

β) Παροχή υπηρεσιών

Επαχθής αιτία

Η πράξη θα πρέπει να διενεργείται στο εσωτερικό της χώρας από πρόσωπο που είναι υποκείμενο του ΦΠΑ

γ) Η εισαγωγή αγαθών

δ) Ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών

Εισαγωγή

Η ενδοκοινοτική απόκτηση ως φορολογητέα πράξη

4. Ο τόπος των φορολογητέων πράξεων

Γενικά

α) Τόπος παράδοσης αγαθών

β) Τόπος της ενδοκοινοτικής απόκτησης αγαθών

γ) Τόπος παροχής υπηρεσιών

δ) Τόπος Εισαγωγής

5. Χρόνος γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης

Εισαγωγικά

α) Χρόνος γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης στην παράδο­ση αγαθών και την παροχή υπηρεσιών

β) Χρόνος γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης στην εισαγωγή των αγαθών

γ). Χρόνος γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης στις ενδοκοι­νο­τικές αποκτήσεις

6. Βάση επιβολής του φόρου

Εισαγωγικά

α). Βάση επιβολής του φόρου για φορολογητέες πράξεις που διε­νεργούνται στο εσωτερικό της χώρας

β) Βάση επιβολής του φόρου κατά την εισαγωγή αγαθών

γ) Βάση επιβολής του φόρου στις ενδοκοινοτικές αποκτήσεις

7. Οι συντελεστές του φόρου

Εισαγωγικά

α) Οι συντελεστές του φόρου στην 6η Οδηγία

β) Οι συντελεστές του φόρου κατά την Οδηγία 2006/112/ΕΚ

γ) Οι συντελεστές του φόρου στην Ελλάδα

8. Απαλλαγές από το ΦΠΑ

Εισαγωγικά

α) Απαλλαγές στο εσωτερικό της χώρας

Απαλλαγή ταχυδρομικών υπηρεσιών

Απαλλαγή της νοσοκομειακής περίθαλψης

Απαλλαγή της ιατρικής περίθαλψης

Παροχές υπηρεσιών και τις παραδόσεις αγαθών οι οποίες συν­δέ­ονται με την κοινωνική πρόνοια και ασφάλιση

Απαλλαγή υπηρεσιών και παραδόσεις αγαθών από οργανι­σμούς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα στα μέλη τους

Απαλλαγή από το φόρο υπηρεσιών που συνδέονται στενά με τον αθλητισμό

Απαλλαγή από το φόρο υπηρεσιών πολιτιστικού χαρακτήρα

Απαλλαγή των εκδηλώσεων που προσπορίζουν οικονομική ενί­σχυση στους οργανισμούς, των οποίων οι εργασίες απαλ­λάσ­σονται από φόρο

Απαλλαγή εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων

Απαλλαγή δραστηριοτήτων δημοσίων οργανισμών ραδιοφώ­νου και τηλεόρασης

Απαλλαγή υπηρεσιών που πραγματοποιούν στα μέλη τους ενώ­σεις προσώπων που ασκούν δραστηριότητα απαλλασσό­μενη του φόρου

β) Λοιπές απαλλαγές στο εσωτερικό της χώρας

γ) Απαλλαγές κατά την εισαγωγή

δ) Απαλλαγές των πράξεων κατά την εξαγωγή, και των εξοιμοιου­μέ­νων προς αυτές πράξεων και των διεθνών μεταφορών

Γενικά

Οι απαλλαγές κατά την εξαγωγή κατ’ άρθ. 146 της οδηγίας

Απαλλαγές συνδεόμενες με τις διεθνείς μεταφορές (άρθ. 148 της οδηγίας)

Απαλλαγές πράξεων που εξομοιώνονται με εξαγωγές

ε) Ειδικές απαλλαγές αναγόμενες στη διεθνή διακίνηση αγαθών

στ) Απαλλαγές στη διακίνηση αγαθών στην ενιαία αγορά

9. Δικαίωμα έκπτωσης του φόρου

Εισαγωγικά

α) Γένεση και έκταση του δικαιώματος προς έκπτωση

β) Περιορισμοί στη άσκηση του δικαιώματος προς έκπτωση

γ) Δικαίωμα έκπτωσης pro rata, κατά τα άρθρα 173 και

δ) Διακανονισμός εκπτώσεων και επιστροφή του φόρου

10. Ειδικά καθεστώτα του φόρου

Γενικά

α) Ειδικό καθεστώς των μικρών επιχειρήσεων

Το σύστημα της απαλλαγής από το φόρο

β) Ειδικό καθεστώς των αγροτών

γ) Ειδικό Καθεστώς Πρακτορείων ταξιδίων

δ). Το ειδικό καθεστώς που εφαρμόζεται στα μεταχειρισμένα αγα­θά και στα αντικείμενα καλλιτεχνικής, συλλεκτικής ή αρχαιολο­γικής αξίας

Το ειδικό καθεστώς των υποκείμενων στον φόρο μεταπωλη­τών

Το ειδικό καθεστώς για τις πωλήσεις σε δημοπρασία

ε) Το ειδικό καθεστώς για τον επενδυτικό χρυσό

στ) Ειδικό καθεστώς για μη εγκατεστημένους υποκείμενους στον φόρο που παρέχουν υπηρεσίες με ηλεκτρονικά μέσα σε μη υποκείμενους στον φόρο

ΙΙΙ. Ειδικοί φόροι κατανάλωσης

Εισαγωγικά

Α. Το καθεστώς κατοχής και κυκλοφορίας των προϊόντων που υπό­κεινται σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης

1. Πεδίο εφαρμογής της οδηγίας

2. Προϊόντα στα οποία επιβάλλονται ειδικοί φόροι κατανάλωσης

3. Οι ρυθμίσεις σχετικά με την παραγωγή, κατοχή και διακίνηση των υποκείμενων σε ειδικούς φόρους προϊόντων

4. Υπόχρεος καταβολής του φόρου

5. Κράτος επιβολής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης

6. Χρόνος Eπιβολής του ΕΦΚ – Απαιτητό του φόρου

7. Απαλλαγές από το φόρο

8. Διακίνηση και φορολόγηση των υποκείμενων σε ειδικό φόρο κατα­νάλωσης προϊόντων μετά τη θέση τους σε ανάλωση

α). Απόκτηση προϊόντων από ιδιώτες

β). Κατοχή σε άλλο κράτος μέλος

γ). Πωλήσεις εξ αποστάσεως

9. Καταστροφή και απώλεια των υποκείμενων σε ΕΦΚ προϊόντων

Β. Οι εναρμονισμένοι ειδικοί φόροι κατανάλωσης

Εισαγωγικά

1. Φορολογία των ενεργειακών προϊόντων και της ηλεκτρικής ενέρ­γειας

2. Ο ειδικός φόρος κατανάλωσης καπνικών προϊόντων

3. Ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στα αλκοολούχα ποτά

ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ

Η ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ ΤΩΝ ΑΜΕΣΩΝ ΦΟΡΩΝ

Α. Η αναγκαιότητα εναρμόνισης των ρυθμίσεων της φορολογίας εισο­δήμα­τος των επιχειρήσεων

Β. Η νομολογία του ΔΕΕ σε σχέση με τους άμεσους φόρους

α) Η νομολογία του ΔΕΕ σε σχέση με τις εταιρίες

β) Η νομολογία του ΔΕΕ σε σχέση με τη φορολογική μεταχείριση των φυσικών προσώπων μισθωτών ή αυτοαπασχολούμενων

γ). Η νομολογία του ΔΕΕ σε σχέση με το άρθρ. 49 Συνθ.ΕΚ. και ήδη άρθ. 56 ΣΛΕΕ, για την ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών

δ) Οι φορολογικές ρυθμίσεις και η ελευθερία κυκλοφορίας των κεφα­λαίων

ε) Συμπερασματικές κρίσεις

Γ. Η εναρμόνιση των νομοθεσιών και η φορολογική ουδετερότητα των αποφάσεων επενδύσεων

Δ. Ο ανταγωνισμός των φορολογικών συστημάτων και η αναγκαιότητα εναρμόνισης της άμεσης φορολογίας

Ε. Προβλήματα που δημιουργούνται σε σχέση με την εναρμόνιση

α) Η φορολογική κυριαρχία των κρατών και η εναρμόνιση της φορο­λογίας εισοδήματος

β) Διμερείς συμβάσεις και εναρμόνιση της άμεσης φορολογίας

γ) Η αρχή της επικουρικότητας και η εναρμόνιση της φορολογίας των επιχειρήσεων

δ) Δημοσιονομικές συνέπειες της εναρμόνισης της άμεσης φορολογίας

ε) Ο διεθνής ανταγωνισμός και η εναρμόνιση της φορολογίας εισοδή­ματος.

ΣΤ. Νομικό θεμέλιο της εναρμόνισης

Ζ. Η πορεία προς την εναρμόνιση της άμεσης φορολογίας

Η. Το φορολογικό καθεστώς για τις συγχωνεύσεις, διασπάσεις, εισφορές ενεργητικού και ανταλλαγή μετοχών μεταξύ των εταιριών διαφορε­τικών κρατών

Θ. Το φορολογικό καθεστώς των μητρικών και θυγατρικών εταιριών

Εισαγωγικές παρατηρήσεις

1. Πεδίο εφαρμογής της οδηγίας

2. «Κοινοτικές εταιρίες»

3. «Συνδεδεμένες επιχειρήσεις»

4. Φορολογική μεταχείριση των μερισμάτων συνδεδεμένων εταιριών

5. Αξιολόγηση των ρυθμίσεων

Ι. Η σύμβαση για την εξάλειψη της διπλής φορολογίας σε περίπτωση διόρθωσης των κερδών συνδεδεμένων επιχειρήσεων

Εισαγωγή

1. Νομικό θεμέλιο

2. Πεδίο εφαρμογής της σύμβασης

3. Αναμόρφωση των κερδών των επιχειρήσεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της σύμβασης

4. Η Διαδικασία επίλυσης της διαφοράς

Εισαγωγή

α. Η διαδικασία φιλικού διακανονισμού της διαφοράς σύμφωνα με τη σύμβαση διαιτησίας

β. Η διαδικασία της «διαιτησίας»

Η υποβολή του ζητήματος στην «διαιτησία» των άρθρων 7 επ

γ. Αντικείμενο της διαδικασίας

δ. Η διαδικασία ενώπιον της Συμβουλευτικής Επιτροπής

Κ. Η Οδηγία 2003/49/ΕΚ, για το κοινό σύστημα της φορολόγησης των τόκων και των δικαιωμάτων

Εισαγωγή

1. Πεδίο εφαρμογής της οδηγίας

2. Η φορολογική μεταχείριση των τόκων και τελών

Λ. Οδηγία για τη φορολογία των εισοδημάτων της αποταμίευσης υπό μορφή τόκων

Μ. Η διαδικασία εναρμόνισης της φορολογίας των επιχειρήσεων την τε­λευταία εικοσαετία

Ν. Η συνεργασία των κρατών μελών στον τομέα των άμεσων φόρων

Ξ. Η αντιμετώπιση της Φοροαποφυγής στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Εισαγωγικά

1. Η φοροαποφυγή στην Ευρωπαϊκή Ένωση

2. Η γενική διάταξη κατά της φοροαποφυγής στον ΚΦΔ

Βιβλιογραφία