Κ. Χριστοδούλου/Π. Τσίρης/Μ.-Δ. Παπαδοπούλου..., Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας, 2024
Το παρόν έργο αποτελεί μία πλήρη κατ’ άρθρο ερμηνεία των ρυθμίσεων των νόμων 4961/2022 και 4996/2022 στο πεδίο της πνευματικής ιδιοκτησίας από έγκριτους νομικούς με μεγάλη πρακτική εμπειρία.
Ειδικότερα, με τον ν. 4996/2022, τα άρθρα 54-57 ν. 4961/2022 και 67 ν. 5043/2023 επήλθαν μείζονες μεταβολές στους δύο κύριους νόμους που διέπουν τον θεσμό της πνευματικής ιδιοκτησίας στη χώρα μας, ήτοι στους ν. 2121/1993 και 4481/2017. Έτσι, το ανά χείρας συλλογικό ερμηνευτικό έργο πραγματεύεται τις διατάξεις του ν. 2121/1993 και του διέποντος τη συλλογική διαχείριση ν. 4481/2017, όπως αυτές διαμορφώθηκαν από τα προαναφερθέντα νομοθετήματα, καθώς και των άρθρων 54-57 του ν. 4961/2022 (για την τεχνητή νοημοσύνη κ.ά.).
Το παρόν συλλογικό έργο αποτελεί μία εις βάθος επικαιροποιημένη κατ’ άρθρον ερμηνεία των ανωτέρω διατάξεων, η οποία απορρέει από μία κατ’ ουσίαν μελέτη, ανάλυση και εμβάθυνση στο γράμμα και το πνεύμα κάθε ρύθμισης του νόμου, λαμβάνοντας υπ’ όψιν όλες τις εξελίξεις σε θεωρία και νομολογία. Με αυτό το περιεχόμενο, το έργο ανάγεται σε πολύτιμο εργαλείο για τον νομικό της πράξης, τον δικαστή και τον μελετητή που επιθυμεί να γνωρίσει το πλέγμα των κανόνων που προστατεύουν θεμελιωδώς την ίδια τη δημιουργικότητα, την πρόοδο και την εξέλιξη.
Edition info
Table of contents +-
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
Πρόλογος
Συνεργάτες του Τόμου
Συνεργάτες του Τόμου κατά τη σειρά των ερμηνευόμενων άρθρων
Συντομογραφίες
Γενική βιβλιογραφία
Ι. Εισαγωγή στις νέες ρυθμίσεις των ν. 4961/2022 και 4996/2022
Εισαγωγή
Ι. Occasiones & Rationes Legis για την ΕΕ
ΙΙ. Επισκόπηση των νέων ρυθμίσεων
1. Ψηφιακές εξαιρέσεις και περιορισμοί στα δικαιώματα
2. Νέοι θεσμοί υπέρ των δικαιούχων
3. Καλωδιακή και επιγραμμική ραδιοτηλεόραση
4. Προστασία του δικαιώματος δημοσίου δανεισμού
5. Αυτοτελής προστασία της τρισδιάστατης εκτύπωσης
ΙΙΙ. Κριτική
1. Στην ενωσιακή ρύθμιση
2. Στην ελληνική ενσωμάτωση
ΙΙ. Ν. 2121/1993. Α΄ Νέα αντικείμενα προστασίας - Τρισδιάστατες εκτυπώσεις
Άρθρο 2 [Ν. 2121/1993]. Αντικείμενο του Δικαιώματος
I. Πλέγμα διατάξεων
1. Ν. 4961/2022 και ν. 4996/2022
2. Στοχοθεσία διατάξεων
II. Ορισμοί (άρθρο 31 ν. 4961/2022)
1. Τρισδιάστατη εκτύπωση
2. Ψηφιακά αρχεία τρισδιάστατης εκτύπωσης
3. Ψηφιακό μοντέλο
III. Είδος δικαιώματος
1. Αρχεία CAD με πηγαίο κώδικα
2. Λοιπά αρχεία
3. Ζητήματα
IV. Προστασία προτύπων και αντικειμένων εκτύπωσης
1. Απεικονιζόμενα αντικείμενα
2. Προστασία εκτυπωμένων αντικειμένων
ΙΙ. Ν. 2121/1993. Β΄ Νέες μορφές εκμετάλλευσης και ρυθμίσεις
Άρθρο 3 [Ν. 2121/1993]. Το περιουσιακό δικαίωμα
I. Σύντομο ιστορικό ρύθμισης της περ. ε) της παρ. 1
IΙ. Επαναφορά του αποκλειστικού χαρακτήρα πνευματικού δικαιώματος δημοσίου δανεισμού μόνο για δημιουργούς οπτικοακουστικών έργων
ΙΙΙ. Πεδίο εφαρμογής αποκλειστικού πνευματικού δικαιώματος δημοσίου δανεισμού
1. Δικαιούχοι αποκλειστικού πνευματικού δικαιώματος δημόσιου δανεισμού
2. Αντικείμενο δανεισμού
ΙV. Περιεχόμενο και άσκηση αποκλειστικού δικαιώματος δημοσίου δανεισμού
V. Το αποκλειστικό δικαίωμα δημόσιου δανεισμού ως κατάλοιπο
VΙ. Ισχύς ψηφιακών εξαιρέσεων και περιορισμών και στο δικαίωμα του κατασκευαστή βάσεως δεδομένων (άρθρο 28 ν. 4996/2022 - άρθρο 3 παρ. 1, άρθρο 4 παρ. 1, άρθρο 5 παρ. 1 και άρθρο 6 Οδηγίας (ΕΕ) 2019/790)
1. Γενικά
2. Αρχικό Σχέδιο Νόμου
Άρθρο 3Α [Ν. 2121/1993]. Μετάδοση σημάτων - φορέων προγραμμάτων μέσω απευθείας διαβίβασης από ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς
Ι. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις
ΙΙ. Είδη μετάδοσης προγραμμάτων μέσω της τεχνικής απευθείας διαβίβασης
ΙΙΙ. Κρίσιμα νομικά ζητήματα
ΙV. Νομολογία
1. Νομολογία Κρατών μελών ΕΕ
2. Νομολογία Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης
α) Υπόθεση C-325/14 - SBS BELGIUM – Ευθύνη διανομέα σήματος στην γνήσια απευθείας διαβίβαση
β) Απλή παροχή τεχνικών μέσων ή (νέα) παρουσίαση στο κοινό από διανομέα σήματος; Ad hoc αξιολόγηση. Συναφής νομολογία ΔΕΕ
αα) C-403/08 & C-429/08- Football Association Premier League (4/10/2011) – Παρουσίαση στο κοινό από καφέ-εστιατόριο που παρέχει πρόσβαση σε συνδρομητικά προγράμματα μετάδοσης αθλητικών γεγονότων
ββ) C-431/09 και C-432/09 (Αirfield vs. SABAM & AGICOA, 13.10,2011) – Παρουσίαση στο κοινό από πάροχο δορυφορικού πακέτου
V. Ειδικότερα η διάταξη του άρθρου 3Α
1. Τα κρίσιμα άρθρα της Οδηγίας 2019/789 και η ενσωμάτωση στην χώρα μας – Σκοπός και κριτική επισκόπηση
2. Άρθρο 3A παρ. 1 – Ορισμός τεχνικής μετάδοσης με απευθείας διαβίβαση
3. Αντικείμενο
4. Υποκείμενα – Υπόχρεοι για λήψη αδείας
5. Έννομη συνέπεια – Καθεστώς ευθύνης στην περίπτωση της ‘γνήσιας’ μετάδοσης προγραμμάτων με απευθείας διαβίβαση (pure DI)
α) Γενικά – Η καθιέρωση πλάσματος δικαίου
β) Άδεια ή και εύλογη αμοιβή;
γ) Διαχείριση των θιγόμενων περιουσιακών δικαιωμάτων
δ) Άρθρο 3 παρ. 3 – Αποκλεισμός ευθύνης διανομέα σήματος που απλά παρέχει τα τεχνικά μέσα για τη βελτίωση ή λήψη της εκπομπής
ε) Φύση της ενοχής – Όχι εις ολόκληρον – Πρακτικά ζητήματα
VI. Τελικά συμπεράσματα
Άρθρο 3Β [Ν. 2121/1993]. Παρεπόμενες επιγραμμικές υπηρεσίες - Αρχή της χώρας προέλευσης
Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
ΙΙ. Γενικά
1. Σκοπός
2. Ιστορικό της ρύθμισης
3. Ενσωμάτωση διατάξεων Οδηγίας 2019/789 (ΕΕ) – Σύντομη επισκόπηση
ΙΙΙ. Πεδίο εφαρμογής – Πραγματικό κανόνα δικαίου
1. Σύνοψη
2. Η «παρεπόμενη επιγραμμική υπηρεσία» (3Β παρ. 1) – Βασικά εννοιολογικά στοιχεία
3. Τα υπαγόμενα ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά προγράμματα (άρθρο 3Β παρ. 2 εδ. α΄)
α) Οι προβλέψεις της παρ. 2
β) Ειδικά ως προς τα εκτός πεδίου εφαρμογής τηλεοπτικά προγράμματα
IV. Έννομη συνέπεια – Η καθιέρωση της αρχής της χώρας προέλευσης (Country of Origin Principle)
1. Πλάσμα δικαίου
2. Σημασία – Δικαιολόγηση ρύθμισης
3. Συνέπειες
4. Νομική φύση – Λειτουργία της αρχής
5. Υποκείμενο
6. Κρίσιμος τόπος
7. Εξουσίες άρθρου 3Β παρ. 2
α) Γενικά
β) Ειδικότερα οι εξουσίες παρουσίασης και κατ’ αίτηση διάθεσης στο κοινό
γ) Αναγκαίες αναπαραγωγές
δ) Ηθικό δικαίωμα;
8. Ειδικά Ζητήματα – Η διαχείριση στην πράξη
α) Σύμβαση αδειοδότησης χρήσης
β) Ατομική ή συλλογική διαχείριση;
γ) Δικαιούχοι αμοιβής οι κάτοχοι δικαιωμάτων αδείας ή και εύλογης αμοιβής (άρθρο 49 ν. 2121/1993);
V. Λοιπές διατάξεις
1. Κριτήρια καθορισμού αμοιβής (άρθρο 3Β παρ. 3)
2. Συμβατική ελευθερία – Περιορισμοί
VI. Τελικά σχόλια – Συμπεράσματα
Άρθρο 5Α [Ν. 2121/1993]. Δημόσιος δανεισμός - Εξουσιοδοτικές διατάξεις
Ι. Γενικά
ΙΙ. Έννοια (δημόσιου) δανεισμού και παρέκκλιση από το αποκλειστικό δικαίωμα (άρθρο 5Α παρ. 1 ν. 2121/1993)
1. Ορισμός (δημοσίου) δανεισμού (άρθρο 5Α παρ. 1 εδ. β΄ ν. 2121/1993)
α) Προέλευση και πεδίο εφαρμογής ορισμού
αα) Αυτούσια ενσωμάτωση ορισμού ενωσιακής προέλευσης
ββ) Ορισμός οριζόντιας φύσεως
β) Στοιχεία του ορισμού: Διάθεση έργων προς χρήση για περιορισμένο χρονικό διάστημα και όχι για άμεσο ή έμμεσο οικονομικό ή εμπορικό όφελος από ιδρύματα ανοιχτά στο κοινό
αα) Διάθεση έργου προς χρήση για περιορισμένο χρονικό διάστημα
ββ) Διάθεση όχι για άμεσο ή έμμεσο οικονομικό ή εμπορικό όφελος
γγ) Διάθεση από «ιδρύματα που είναι ανοικτά στο κοινό»
δδ) Ψηφιακός δημόσιος δανεισμός;
2. Περιορισμός του αποκλειστικού δικαιώματος δημοσίου δανεισμού (άρθρο 5Α παρ. 1 εδ. α΄ ν. 2121/1993)
α) Έλλειψη αποκλειστικής εξουσίας: εκ του νόμου άδεια
β) Προϋποθέσεις για τη χορήγηση της εκ του νόμου άδειας (δημόσιου) δανεισμού
αα) Νομίμως δημοσιευμένα έργα
ββ) Νόμιμη κατοχή υλικών φορέων δανειζόμενων έργων
γ) Περιορισμοί στον περιορισμό
αα) Επί υλικών φορέων οπτικοακουστικών έργων και ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών
ββ) Η επιφύλαξη των παρ. 2-6 του άρθρου 5Α ν. 2121/1993
III. Η υποχρέωση καταβολής εύλογης αμοιβής (άρθρο 5Α παρ. 2 ν. 2121/1993)
1. Έκταση υποχρέωσης καταβολής και φύση εύλογης αμοιβής
2. Εξαίρεση (απαλλαγή) από καταβολή εύλογης αμοιβής
3. Υποχρεωτική συλλογική διαχείριση
4. Οι δικαιούχοι του δικαιώματος εύλογης αμοιβής για δημόσιο δανεισμό
5. Ύψος και κατανομή εύλογης αμοιβής
6. Μέσα επιβολής σε περίπτωση μη καταβολής
ΙV. Ρύθμιση ειδικών περιπτώσεων δημοσίου δανεισμού
1. Ρύθμιση δημοσίου δανεισμού από Κρατικούς Φορείς (άρθρο 5Α παρ. 3-5 ν. 2121/1993)
α) Πεδίο εφαρμογής
αα) Δανείζων φορέας
ββ) Αντικείμενο δανεισμού
β) Ύψος και καταβολή εύλογης αμοιβής
αα) Ex lege καθορισμένο ύψος εύλογης αμοιβής και αναπροσαρμογή
ββ) Κριτήρια προσδιορισμού εύλογης αμοιβής
γγ) Υπόχρεοι καταβολής
δδ) Δικαιούχοι εύλογης αμοιβής και είσπραξη
γ) Κατανομή αμοιβής για δημόσιο δανεισμό
2. Ρύθμιση δημοσίου δανεισμού από ορισμένες κατηγορίες μη κρατικών βιβλιοθηκών (άρθρο 5Α παρ. 6 ν. 2121/1993)
α. Πεδίο εφαρμογής
αα) Δανείζων φορέας
ββ) Αντικείμενο δανεισμού
β) Ύψος, καταβολή και κατανομή εύλογης αμοιβής
ΙΙ. Ν. 2121/1993. Γ΄ Νέοι όροι της μεταβίβασης και των συμβάσεων και αδειών εκμετάλλευσης
Άρθρο 15Α [Ν. 2121/1993]. Υποχρέωση διαφάνειας
Ι. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις – Σκοπός (ratio) της διάταξης
1. Ιστορική προσέγγιση
2. Δογματικό θεμέλιο
ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 15Α
1. Ατομικές συμβάσεις δικαιούχων με χρήστες για την εκμετάλλευση έργων/ερμηνειών
2. Περιορισμός της αξίωσης για την παροχή πληροφοριών
3. Εξαιρέσεις από το πεδίο εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 15Α
α) Ρητά προβλεπόμενες εξαιρέσεις
αα) Σημασία της συμβολής του δικαιούχου
ββ) Συμβάσεις ανάθεσης σε ΟΣΔ ή σε ΑΟΔ
γγ) Συμφωνίες από συλλογικές διαπραγματεύσεις που περιέχουν όρους για μηχανισμό/υποχρέωση διαφάνειας
β) Συναγόμενες ερμηνευτικώς εξαιρέσεις
αα) Εκμετάλλευση χωρίς αμοιβή ή παύση της εκμετάλλευσης του έργου/ερμηνείας
ββ) Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή και συγγενικά ως αντικείμενο των συμβάσεων εκμετάλλευσης
γγ) Ο δικαιούχος ως φυσικό πρόσωπο
ΙΙΙ. Δικαιούχοι και υπόχρεοι
1. Δικαιούχοι
2. Υπόχρεοι για την παροχή πληροφόρησης: Αντισυμβαλλόμενοι του δικαιούχου και ειδικοί διάδοχοί τους
IV. Προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 15Α
1. Άσκηση της αξίωσης έναντι του αρχικού αντισυμβαλλόμενου (παρ. 1)
2. Άσκηση της αξίωσης έναντι ειδικού διαδόχου (υποαδειούχου) του αρχικού αντισυμβαλλόμενου (παρ. 2)
α) Παραχώρηση άδειας εκμετάλλευσης
β) Υποβολή αιτήματος από τον δικαιούχο
γ) Μη κατοχή ή μη παροχή, από τον αρχικό αντισυμβαλλόμενο, των αναγκαίων πληροφοριών
V. Νομική φύση και αντικείμενο της αξίωσης για την παροχή πληροφοριών κατ’ άρθρο 15Α
VI. Πρακτικά ζητήματα
1. Συνάρτηση της λογοδοσίας προς τον τρόπο καθορισμού της αμοιβής του δικαιούχου
2. Περιπτωσιολογία
3. Μη συμμόρφωση του δοσιλόγου
VII. Διαχρονικό Δίκαιο
VIIΙ. Ζητήματα Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου
Άρθρο 15Β [Ν. 2121/1993]. Δικαίωμα ανάκλησης
Ι. Ratio
ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής
1. Υποκειμενικό
2. Αντικειμενικό
ΙΙΙ. Βάρος του αντισυμβαλλομένου του δικαιούχου
1. Αδράνεια του αντισυμβαλλομένου του δικαιούχου
2. Εύλογος χρόνος «αναμονής»
3. Όχι αχρησία εξαιτίας του ίδιου του δικαιούχου
IV. Φύση και άσκηση του δικαιώματος ανάκλησης
V. Έννομες συνέπειες
VI. Αναγκαστικό δίκαιο
VII. Διαχρονικό δίκαιο
VIII. Σχέση με άλλους θεσμούς και ρυθμίσεις
ΙΙ. Ν. 2121/1993. Δ΄ Νέες «ψηφιακές» εξαιρέσεις και περιορισμοί
Άρθρο 18 [Ν. 2121/1993]. Αναπαραγωγή για ιδιωτική χρήση
I. Ορισμοί
1. Τρισδιάστατοι εκτυπωτές/σαρωτές
2. Αναπαραγωγή
II. Ζητήματα
1. Ύψος αμοιβής
2. Κατανομή αμοιβής
3. Υλικό εκτύπωσης
4. Σαρωτές
Άρθρο 21 [Ν. 2121/1993]. Χρήση για διδασκαλία
Ι. Ιστορική αναδρομή
II. Εξαίρεση για διδασκαλία για αναλογικές χρήσεις
1. Περιοριζόμενες Εξουσίες
2. Είδος έργων
3. Σκοπός της αναπαραγωγής και εκπαιδευτικό ίδρυμα
4. Έκταση αναπαραγωγής
ΙΙΙ. Περιορισμός για τις ψηφιακές χρήσεις έργων κατά τη διδασκαλία
1. Πεδίο Εφαρμογής
2. Είδος έργων
3. Σκοπός χρήσης
4. Επωφελούμενοι
5. Προηγούμενη νόμιμη δημοσίευση
6. Επιφύλαξη αναφοράς του ονόματος του δημιουργού και του εκδότη και της πηγής
7. Υπό την ευθύνη εκπαιδευτικού ιδρύματος
8. Καταβολή εύλογης αμοιβής
9. ‘Εξαίρεση’ στον περιορισμό – Λήψη άδειας
10. Μη επιτρεπτή αντίθετη συμβατική ρύθμιση
11. Εφαρμοστέο δίκαιο
Εισαγωγικές παρατηρήσεις στα άρθρα 21Α και 21Β ν. 2121/1993
Ι. Έννοια της εξόρυξης
ΙΙ. Πρακτική σημασία
ΙΙΙ. Επιτρεπτό
Άρθρο 21Α [Ν. 2121/1993]. Ορισμοί της εξόρυξης κειμένων και δεδομένων, του ερευνητικού οργανισμού και του ιδρύματος πολιτιστικής κληρονομιάς - Εξαίρεση της αναπαραγωγής έργων με σκοπό την εξόρυξη κειμένων και δεδομένων για σκοπούς επιστημονικής έρευνας και αποκλεισμός αντίθετων συμβατικών ρυθμίσεων
Ι. Σκοπός επιστημονικής έρευνας
ΙΙ. Ωφελούμενοι
1. Ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς
2. Ερευνητικοί οργανισμοί
ΙIΙ. Νόμιμη πρόσβαση
IV. Όχι τεχνικά μέτρα κατά της εξόρυξης
V. Αναγκαστικό δίκαιο
VI. Διατήρηση δεδομένων ακόμη και μετά την ολοκλήρωση της εξόρυξης;
Άρθρο 21Β [Ν. 2121/1993]. Εξαίρεση της εξόρυξης κειμένων και δεδομένων από την αναπαραγωγή και εξαγωγή νομίμως προσβάσιμων έργων και άλλου υλικού
I. Σκοπός όχι η επιστημονική έρευνα
ΙΙ. Νόμιμη πρόσβαση
ΙΙΙ. Δικαίωμα εναντίωσης του δικαιούχου
IV. Διάρκεια της αποθήκευσης δυνάμει του άρθρου 21 Β ν. 2121/93
Άρθρο 22 [Ν. 2121/1993]. Αναπαραγωγή πρόσθετου αντιτύπου από μη κερδοσκοπικές βιβλιοθήκες ή αρχεία
Ι. Γενικά
ΙΙ. Επιδιωκόμενος σκοπός
1. Η ουσία της διάταξης
2. Πεδίο εφαρμογής
3. Σχέση με Οδηγία 2019/790 και με υφιστάμενο νομικό πλαίσιο
IIΙ. Κατάργηση της παρ. 2
ΙV. Ζητήματα αναδρομικότητας
Άρθρο 22Α [Ν. 2121/1993]. Διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς
Ι. Γενικά
IΙ. Σχέση με την Οδηγία 2019/790
1. Το κείμενο της Οδηγίας
2. Σκοπός
3. Ορισμοί
α) Ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς
β) Δημιουργία αντιγράφων
γ) Έργα και αντικείμενα που βρίσκονται μόνιμα στις συλλογές των ιδρυμάτων
δ) Αποκλειστικά για τους σκοπούς της διατήρησης των εν λόγω έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας και στον βαθμό που απαιτείται για την εν λόγω διατήρηση
ε) Τρίτα μέρη, που ενεργούν για λογαριασμό και υπό την ευθύνη των πολιτιστικών ιδρυμάτων
4. Εξασφάλιση προστασίας και εξασφάλιση εξαίρεσης
5. Ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς εκτός ΕΕ
6. Σχέση με το άρθρο 22 ν. 2121/1993
Άρθρο 27Β [Ν. 2121/1993]. Χρήση έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας μη διαθέσιμων στο εμπόριο, διασυνοριακές χρήσεις από ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, μέτρα δημοσιότητας και διάλογος με τα ενδιαφερόμενα μέρη
Ι. Σκοπός του θεσμού των μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων
ΙΙ. Έννοια
1. Άκαρπη εύλογη προσπάθεια
2. Διάκριση από τα «ορφανά» έργα
ΙΙΙ. Ελάχιστη διάρκεια
IV. Νόμιμη κατοχή του ιδρύματος πολιτιστικής κληρονομιάς
V. Νόμιμη δημοσίευση
VI. Άδεια από ΟΣΔ
VII. Άδεια εκ του νόμου
VIII. Καταχώριση σε δημόσιο κατάλογο
ΙΙ. Ν. 2121/1993. Ε΄ Συνέπειες της λήξης της διαρκείας προστασίας
Άρθρο 31A [Ν. 2121/1993]. Έργα εικαστικών τεχνών που έχουν καταστεί κοινό κτήμα
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Ο κανόνας: Μη προστατευόμενες αναπαραγωγές
1. Έννοια ‘κοινού κτήματος’ ή ‘δημόσιου τομέα’
2. Διάρκεια προστασίας έργων
3. Πεδίο εφαρμογής
α) Έργα εικαστικών τεχνών
β) ‘Υλικό’ αναπαραγωγής
ΙΙΙ. Η εξαίρεση: Προστατευόμενες αναπαραγωγές
IV. Η επιφύλαξη του ν. 4858/2021
V. Πιθανές μορφές παράτασης της προστασίας
1. Προστασία αναπαραγωγών εικαστικών έργων του δημόσιου τομέα μέσω του ηθικού δικαιώματος
2. Προστασία εικαστικών έργων μέσω του δικαίου των σημάτων
3. Άλλες νομικές βάσεις
ΙΙ. Ν. 2121/1993. ΣΤ΄ Νέο δίκαιο των συμφωνιών εκμετάλλευσης
Άρθρο 32 [Ν. 2121/1993]. Αμοιβή του δημιουργού
Ι. Η ρυθμιστική παρέμβαση του ενωσιακού νομοθέτη στις συμφωνίες εκμετάλλευσης - Ratio legis
II. Το περιεχόμενο της νέας ρύθμισης – Η αρχή της δέουσας και αναλογικής αμοιβής και η συστηματική εναρμόνιση με τις λοιπές ρυθμίσεις της Οδηγίας για τις συμφωνίες εκμετάλλευσης
ΙΙΙ. Περιθώριο εκτίμησης των κρατών μελών
IV. Η εναρμόνιση του ελληνικού δικαίου
V. Καθυστέρηση εναρμόνισης – αναδρομική εφαρμογή
VΙ. Αναγκαστικό δίκαιο
VII. Πεδίο εφαρμογής ratione personae
VIII. Πεδίο εφαρμογής ratione materiae
IX. Το περιεχόμενο της αρχής της δέουσας και αναλογικής αμοιβής
Χ. Μηχανισμός εφαρμογής όπως αρχόπωςτης δέουσας και αναλογικής αμοιβής – Διεύρυνση των αρμοδιοτήτων των ΟΣΔ
XΙ. Η έννομη προστασία του δικαιούχου – Αξίωση αναπροσαρμογής της συμφωνηθείσης αμοιβής
ΧΙΙ. Δικονομικά ζητήματα
XIΙΙ. Η σχέση με την αξίωση πρόσθετης αμοιβής κατά το άρθρο 32Α ν. 2121/1993
Άρθρο 32Α [Ν. 2121/1993]. Αξίωση πρόσθετης αμοιβής
Ι. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις – Σκοπός (ratio) της διάταξης
ΙΙ. Ιστορική αναδρομή στη διαδικασία θέσπισης της διάταξης του άρθρου 20 της Οδηγίας 2019/790
ΙΙΙ. Η δογματική προέλευση της διάταξης του άρθρου 32Α
IV. Πεδίο εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 32Α
1. Ατομικές συμβάσεις δημιουργών-ερμηνευτών με χρήστες για εκμετάλλευση του έργου ή της ερμηνείας τους
2. Εξαιρέσεις από το πεδίο εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 32Α
α) Συμφωνίες από ΟΣΔ και ΑΟΔ
β) Συμφωνίες από συλλογικές διαπραγματεύσεις σε ισχύ με πρόβλεψη για μηχανισμό χορήγησης πρόσθετης αμοιβής
γ) Άλλες περιπτώσεις μη εφαρμογής του άρθρου 32Α
V. Δικαιούχοι της αξίωσης πρόσθετης αμοιβής και υπόχρεοι για την καταβολή της
1. Δικαιούχοι της αξίωσης πρόσθετης αμοιβής
2. Υπόχρεοι για την καταβολή της πρόσθετης αμοιβής
3. Ειδικότερα ζητήματα
VI. Προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 32Α
1. Δυσαναλογία αρχικής αμοιβής και εσόδων που προκύπτουν από την εκμετάλλευση
2. Αρχικώς συμφωνηθείσα αμοιβή (αρχική αμοιβή)
3. Έσοδα προερχόμενα από την εκμετάλλευση του έργου ή της ερμηνείας
4. Ειδικές περιστάσεις
VIΙ. Αντικείμενο της αξίωσης πρόσθετης αμοιβής κατ’ άρθρο 32Α
VIII. Ειδικές κατηγορίες έργων και εφαρμογή του άρθρου 32Α
IX. Διαχρονικό Δίκαιο
Χ. Ζητήματα Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου
Άρθρο 33 [Ν. 2121/1993]. Ρυθμίσεις για τη σύμβαση έντυπης έκδοσης και δικαιώματα μεταφραστή
Ι. Λειτουργία της τροποποιητικής διάταξης του Ν. 4996/2022
ΙΙ. Περιεχόμενο της τροποποιημένης διάταξης του ν. 2121/1993
ΙΙΙ. Εναλλακτικός τρόπος ελέγχου των κυκλοφορούντων αντιτύπων του έργου
Άρθρο 34 [Ν. 2121/1993]. Ρυθμίσεις για τη σύμβαση οπτικοακουστικής παραγωγής
Άρθρο 34Α [Ν. 2121/1993]. Μηχανισμός διαπραγμάτευσης για την πρόσβαση και διαθεσιμότητα οπτικοακουστικών έργων σε πλατφόρμες διάθεσης βίντεο κατά παραγγελία
Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις επί των νέων ρυθμίσεων του ν. 2121/1993 για τη διαμεσολάβηση
ΙI. Η διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις κατά τον ν. 4640/2019
ΙΙΙ. Η διαμεσολάβηση ως προς την πρόσβαση και διαθεσιμότητα οπτικοακουστικών έργων σε πλατφόρμες διάθεσης βίντεο κατά παραγγελία
Άρθρο 35 [Ν. 2121/1993]. Ρυθμίσεις για τη ραδιοφωνική και τηλεοπτική μετάδοση και αναμετάδοση
Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
ΙΙ. Γενικά
1. Σκοπός
2. Ενσωμάτωση Κεφαλαίου ΙΙΙ της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/789 στο άρθρο 35
α) Περιεχόμενο νέων διατάξεων – Σύνοψη – Ιστορικό της ρύθμισης
β) Η σχέση της «αναμετάδοσης» του άρθρου 35 με άλλες διατάξεις – Νομική φύση
ΙΙΙ. Πεδίο εφαρμογής – Ορισμένες υπηρεσίες αναμετάδοσης ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών προγραμμάτων
1. Εισαγωγικά
2. Η έννοια «αναμετάδοση» του άρθρου 35 (άρθρο 35 §§ 4 και 5)
3. Ειδικά η αναμετάδοση μέσω υπηρεσίας πρόσβασης στο διαδίκτυο (άρθρο 35 παρ. 5 υπό στοιχ. β))
α) Σύνοψη – Αιτιολόγηση
β) Υπηρεσία πρόσβασης στο διαδίκτυο – Ορισμός
γ) Αναμετάδοση σε «ελεγχόμενο περιβάλλον»
αα) Εξουσιοδοτημένοι Χρήστες
ββ) Ασφάλεια
IV. Άσκηση δικαιωμάτων επί των αναμεταδόσεων του άρθρου 35 – Υποχρεωτική συλλογική διαχείριση και λοιπές διατάξεις
1. Έννομη συνέπεια – Καθιέρωση υποχρεωτικής συλλογικής διαχείρισης (άρθρο 35 παρ. 6 και 7)
α) Ο κανόνας της ex lege υποχρεωτικής συλλογικής διαχείρισης
β) Υποκείμενα – Αμοιβή
γ) Ειδικά η περίπτωση τρίτων δικαιούχων μη εκπροσωπούμενων από ΟΣΔ (άρθρο 35 παρ. 7)
2. Η εξαίρεση υπέρ των ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών (broadcasters’ veto, άρθρο 35 παρ. 8)
α) Αιτιολογία και περιεχόμενο
β) Διαπραγματεύσεις με καλή πίστη
3. Εναλλακτική επίλυση διαφορών: Η (δια)μεσολάβηση του άρθρου 35 παρ. 9
V. Τελικά Συμπεράσματα
Άρθρο 39A [Ν. 2121/1993]. Εναλλακτικές διαδικασίες επίλυσης διαφορών
ΙΙ. Ν. 2121/1993. Ζ΄ Διευκρινιστικές διατάξεις για προγράμματα Η/Υ και βάσεις δεδομένων
Άρθρο 42 [Ν. 2121/1993]. Περιορισμοί
Ι. Γενικά
ΙΙ. Δικλείδες ασφαλείας
Άρθρο 45 [Ν. 2121/1993]. Ισχύς άλλων διατάξεων και συμφωνιών
Ι. Γενικά
ΙΙ. Σχέση διάταξης με την Οδηγία 2019/790
ΙΙ. Ν. 2121/1993. Η΄ Συγγενικά δικαιώματα
Άρθρο 46 [Ν. 2121/1993]. Άδεια από ερμηνευτές ή εκτελεστές καλλιτέχνες
Ι. Κατάργηση αποκλειστικού δικαιώματος δημοσίου δανεισμού ερμηνευτών ή εκτελεστών καλλιτεχνών
1. Λειτουργία της τροποποιητικής διάταξης του ν. 4996/2022 (άρθρο 36 ν. 4996/2022)
2. Περιεχόμενο της τροποποιημένης διάταξης του Ν. 2121/1993
ΙΙ. Το πρόβλημα που ανακύπτει για τους ερμηνευτές ή εκτελεστές καλλιτέχνες αναφορικά με το δημόσιο δανεισμό υλικών φορέων ήχου και εικόνας που ενσωματώνουν ερμηνείες ή εκτελέσεις τους
ΙII. Προστασία αμοιβής των ερμηνευτών και δικαίωμά τους προς ανάκλησιν συμφωνιών εκμεταλλεύσεως
Άρθρο 47 [Ν. 2121/1993]. Άδεια από παραγωγούς υλικών φορέων
Ι. Απαλοιφή αποκλειστικού δικαιώματος δημοσίου δανεισμού παραγωγών φωνογραφημάτων (υλικών φορέων ήχου)
1. Λειτουργία της τροποποιητικής διάταξης του ν. 4996/2022 (άρθρο 37 ν. 4996/2022)
2. Περιεχόμενο της διάταξης
ΙΙ. Διατήρηση αποκλειστικού δικαιώματος δημοσίου δανεισμού παραγωγών οπτικοακουστικών έργων (υλικών φορέων εικόνας ή ήχου και εικόνας)
1. Ολιγόμηνη κατάργηση του αποκλειστικού δικαιώματος δημόσιου δανεισμού παραγωγών οπτικοακουστικών έργων (άρθρο 38 ν. 4996/2022)
2. Επαναφορά του αποκλειστικού χαρακτήρα δικαιώματος δημόσιου δανεισμού παραγωγού φορέων εικόνας ή ήχου και εικόνας (άρθρο 67 παρ. 2-4 ν. 5043/2023)
ΙΙΙ. Αποκλειστικό δικαίωμα παραγωγών οπτικοακουστικών έργων προς ραδιοτηλεοπτική μετάδοσιν ή αναμετάδοσίν τους
Άρθρο 48 [Ν. 2121/1993]. Άδεια από ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς
Ι. Εξουσία απαγόρευσης ακόμη και της δωρεάν δημόσιας παρουσίασης της εκπομπής
ΙΙ. Ολιγόμηνη κατάργηση του (αποκλειστικού) δικαιώματος δημοσίου δανεισμού ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών (άρθρο 39 Ν. 4996/2022)
ΙΙΙ. Επαναφορά του αποκλειστικού χαρακτήρα δικαιώματος δημόσιου δανεισμού ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών (άρθρο 67 παρ. 5 Ν. 5043/2023)
Άρθρο 51Β [Ν. 2121/1993]. Προστασία των εκδόσεων τύπου για επιγραμμικές χρήσεις – Εξουσιοδοτική διάταξη
Ι. Σκοπός της διατάξεως
ΙΙ. Υποκείμενο του ‘επιγραμμικού’ συγγενικού δικαιώματος – Προϋποθέσεις
1. Περιοδικός – διαρκής χαρακτήρας
2. Συλλογή και σύνταξη ειδήσεων
3. Εγκατάσταση στην ΕΕ
ΙΙΙ. Αντικείμενο του συγγενικού δικαιώματος
1. Δημοσιογραφικός χαρακτήρας
2. Όχι επιστημονικά άρθρα
3. Σε μορφή έντυπη ή ψηφιακή
4. Έργο πνευματικό ή μη
5. Όχι μεμονωμένες λέξεις ή πολύ σύντομα αποσπάσματα
6. Όχι αυτά καθ’ εαυτά τα γεγονότα
IV. Περιεχόμενο – Εξουσίες
1. Ο θετικός κατάλογος
α) Εξουσία αναπαραγωγής
β) Εξουσία διάθεσης κατ’ αίτησιν στο κοινό
2. Ο αρνητικός κατάλογος
α) Μη εμπορικές χρήσεις
β) Οι πράξεις τοποθέτησης υπερσυνδέσμου
V. Διάρκεια προστασίας – Διαχρονικό δίκαιο
VI. Αμοιβή των εκδοτών τύπου από τις πλατφόρμες
1. Κριτήρια
2. Εξώδικη διαδικασία προσδιορισμού
3. Δικαστικός προσδιορισμός
4. Πορίσματα από τη διεθνή πρακτική
VII. Σχέση με το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας του δημιουργού
1. Παράλληλη ισχύς
2. Πρακτικές διαφορές
3. ‘Συμπληρωματική αμοιβή’ του δημιουργού από τον εκδότη
α) Ύψος
β) Ανεκχώρητο
γ) Πρωτοτυπία της συμβολής του δημοσιογράφου;
4. Ένταξη στο σύστημα του ν. 2121/1993 – Τελικές παρατηρήσεις
Άρθρο 52 [Ν. 2121/1993]. Τύπος άδειας, περιορισμοί και διάρκεια δικαιωμάτων καθώς και η ρύθμιση άλλων θεμάτων
Ι. Διάρκεια συγγενικού δικαιώματος εκδοτών τύπου
ΙΙ. Δημόσιος δανεισμός συγγενικώς προστατευόμενου περιεχομένου
1. Λειτουργία της διάταξης
2. Πεδίο εφαρμογής της διάταξης
3. Το περιεχόμενο του αναλόγως εφαρμοζόμενου καθεστώτος
ΙΙ. Ν. 2121/1993. Ι΄-ΙΑ΄ Νέοι θεσμοί έννομης προστασίας
Άρθρο 66Α [Ν. 2121/1993]. Τεχνολογικά μέτρα
Άρθρο 66ΣΤ [Ν. 2121/1993]. Ορισμός παρόχου επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου και χρήση έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας από παρόχους επιγραμμικών υπηρεσιών διαμοιρασμού περιεχομένου
I. Εισαγωγικές επισημάνσεις
II. Κριτήρια προσδιορισμού του παρόχου διαμοιρασμού περιεχομένου
1. Διαμοιρασμός σημαντικής ποσότητας περιεχομένου
2. Καθοριστική συμβολή του παρόχου στην οργάνωση
3. Κερδοσκοπική δραστηριότητα
4. Εξαιρούμενοι πάροχοι
III. Το υποκείμενο της πράξης αναφόρτωσης
1. Η άμεση αντικειμενική ευθύνη του παρόχου διαμοιρασμού περιεχομένου
2. Νομική φύση της πράξης αναφόρτωσης
3. Ενιαία ή διακριτές πράξεις αναφόρτωσης;
IV. Είδος και έκταση της άδειας αναφόρτωσης
1. Είδος της άδειας
2. Έκταση της άδειας: υπολανθάνουσα διάκριση σε επαγγελματίες και ερασιτέχνες χρήστες
V. Άρση του καθεστώτος ουδετερότητας των παρόχων
VI. Ειδικός μηχανισμός απαλλαγής από την ευθύνη
1. Βέλτιστη προσπάθεια για λήψη άδειας
2. Βέλτιστη προσπάθεια για έλλειψη διαθεσιμότητας του επίμαχου περιεχομένου
3. Ενεργοποίηση κατασταλτικού και προληπτικού μηχανισμού
α) Η έννοια της επαρκώς τεκμηριωμένης ειδοποίησης
β) Η εξαίρεση σε βάρος των πειρατικών παρόχων
4. Το ζήτημα της διασφάλισης του δικαιώματος έκφρασης και πληροφόρησης των χρηστών
5. Βάρος απόδειξης των προϋποθέσεων απαλλαγής
6. Διεθνής δικαιοδοσία
VII. Κριτήρια αξιολόγησης της προσπάθειας συμμόρφωσης
VIII. Ευνοϊκές ρυθμίσεις υπέρ της νεοφυούς επιχειρηματικότητας
IX. Υποχρέωση διαφάνειας και συνεργασίας
X. Μηχανισμός καταγγελιών και επανόρθωσης υπέρ των χρηστών
1. Οι ασφαλιστικές δικλίδες του μηχανισμού
2. Παράμετροι εξέτασης της καταγγελίας
XI. Ενημέρωση των χρηστών για τις νόμιμες χρήσεις
XII. Προστασία των προσωπικών δεδομένων των χρηστών
ΧΙΙΙ. Εξαίρεση παράθεσης αποσπασμάτων, παρωδίας κ.τ.τ.
1. Σκοπός της ρύθμισης
2. Πεδίο εφαρμογής
3. Δικαίωμα παράθεσης αποσπασμάτων
4. Έννοια παρωδίας
α) Κατά τη νομολογία του ΔΕΕ
β) Κατά την εθνική νομολογία
5. Έννοιες γελοιογραφίας και μίμησης
6. Κριτική
Άρθρο 68Α [Ν. 2121/1993]. Διαχρονικό Δίκαιο
III. Ν. 4481/2017. Νέοι θεσμοί συλλογικής διαχείρισης
Άρθρο 2 [Ν. 4481/2017]. Πεδίο εφαρμογής
Ι. Γενικά
ΙΙ. Η εισαγωγή της υποχρέωσης για συμβάσεις εκπροσώπησης και ρεπερτόριο
ΙΙΙ. Διαχρονικό δίκαιο
Εισαγωγικές παρατηρήσεις στα άρθρα 7 και 7Α ν. 4481/2017
Ι. Προαιρετική συλλογική διαχείριση (opt-in)
ΙΙ. Υποχρεωτική συλλογική διαχείριση (no-opt)
ΙΙΙ. Διευρυμένη συλλογική διαχείριση (opt-out)
1. Τεκμαιρόμενη διαχείριση
2. Αναγκαστικώς διευρυμένη διαχείριση
3. Προαιρετικώς διευρυμένη διαχείριση
Άρθρο 7 [Ν. 4481/2017]. Τεκμήρια
Άρθρο 7Α [Ν. 4481/2017]. Χορήγηση συλλογικών αδειών με διευρυμένη ισχύ
Άρθρο 28 [Ν. 4481/2017]. Δημοσιοποίηση πληροφοριών
Ι. Η προαιρετική διευρυμένη συλλογική διαχείριση του άρθρου 7Α ν. 4481/2017
ΙΙ. Νομοθετικές εγγυήσεις υπέρ των δικαιούχων
ΙΙΙ. Κρίσιμος χρόνος της συνδρομής των εγγυήσεων
Άρθρο 32 [Ν. 4481/2017]. Ανεξάρτητες οντότητες διαχείρισης
Ι. Γενικά
ΙΙ. Οι ανεξάρτητες οντότητες διαχείρισης (ΑΟΔ) στον νόμο 4481/2017
ΙΙΙ. Είδη ΑΟΔ
1. ΑΟΔ εγκατεστημένες στην Ελληνική επικράτεια
2. ΑΟΔ εγκατεστημένες σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ
3. ΑΟΔ εγκατεστημένες εκτός ΕΕ
IV. Δικλείδες ασφαλείας
V. ΑΟΔ και ΕΕ – Αποφάσεις ΔΕΕ
VI. Διαχρονικό δίκαιο
IV. Ν. 4961/2022. Ρυθμίσεις για τις τρισδιάστατες εκτυπώσεις
Άρθρο 54 [Ν. 4961/2022]. Χρήση ψηφιακών μοντέλων ή ψηφιακών αρχείων που σχετίζονται με τη διαδικασία της τρισδιάστατης εκτύπωσης μέσω επιγραμμικών πλατφορμών διαμοιρασμού
I. Ορισμοί
1. Ψηφιακά αρχεία – Ψηφιακά μοντέλα
2. Πλατφόρμες διαμοιρασμού – Βάσεις δεδομένων σχεδιασμού
3. Χρήση, διαμοιρασμός, φιλοξενία
II. Εφαρμογή
1. Περιπτωσιολογία περιορισμών
2. Έλεγχος τριών βημάτων
Άρθρο 55 [Ν. 4961/2022]. Υποχρεώσεις παρόχων επιγραμμικών πλατφορμών
I. Πεδίο εφαρμογής
1. Ψηφιακά αρχεία – ψηφιακά μοντέλα
2. Χρήση, διαμοιρασμός, φιλοξενία, πάροχος
II. Εφαρμοστέα διάταξη
1. Άρθρο 66ΣΤ του ν. 2121/1993
2. Προϊσχύσασα διάταξη
Άρθρο 56 [Ν. 4961/2022]. Περιορισμοί επί δικαιωμάτων ψηφιακού μοντέλου ή αρχείου που σχετίζεται με τη διαδικασία της τρισδιάστατης εκτύπωσης
I. Ορισμοί
1. Χρήση
2. Περιορισμοί
II. Εφαρμογή
1. Νόμιμη κτήση, κατοχή, πρόσβαση
2. Έλεγχος τριών βημάτων
II. Περιπτωσιολογία
1. Ιδιωτική, δικαστική ή διοικητική χρήση – εδ. α)
2. Χρήση προς όφελος ατόμων με αναπηρία – εδ. β)
3. Χρήση για προσωρινές ή παρεπόμενες φάσεις μιας τεχνολογικής μεθόδου που δεν έχουν αυτοτελώς οικονομική σημασία – εδ. γ)
4. Εκπαιδευτικοί ή ερευνητικοί σκοποί - εδ. δ)
5. Ειδησεογραφικοί σκοποί - εδ. ε)
6.
Χρήση εικόνων ή αντικειμένων σε δημόσιους χώρους ή εκθέσεων σε μουσεία ή σε καταλόγους έργων - εδ. στ)
Άρθρο 57 [Ν. 4961/2022]. Ευθύνη εμπλεκόμενων προσώπων
I. Πεδίο εφαρμογής
1. Ψηφιακά αρχεία, ψηφιακά μοντέλα
2. Εκτυπωμένο προϊόν, υλικό εκτύπωσης
3. Εκτυπωτές, σαρωτές
II. Παραπομπή σε ν. 2251/1994
1. Αγαθό
2. Δημιουργός/πωλητής/παραγωγός
3. Καταναλωτής
4. Ζημία
5. Απαλλαγή από ευθύνη
Λημματικό Ευρετήριο