Ι. Μάρκου, Δίκαιο επιταγής, 6η έκδ., 2023

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΜΕΡΟΣ Α΄

Γενική εισαγωγή

Ι. Ιστορική εξέλιξη

ΙΙ. Ενοποίηση δικαίου επιταγής

III. Ερμηνεία ισχύοντος νόμου περί επιταγής

IV. Ικανότητα προσώπων επιταγής

1. Ικανότητα προς ανάληψη υποχρέωσης

2. Ενεργητική ικανότητα

3. Εξουσία προς διάθεση του δικαιώματος

V. Χαρακτηριστικά ενοχής εξ επιταγής

1. Η επιταγή ως αξιόγραφο

α. Γενικά

β. H ονομασία τραπεζιτική ή τραπεζική επιταγή

γ. Δημιουργία υποχρέωσης/δικαιώματος

δ. «Ενσωμάτωση» δικαιώματος σε έγγραφο

ε. Αρχή της letteralita

στ. Αυτοτέλεια και αναιτιώδες

ζ. Αυτοτέλεια υπογραφών

η. Αυτονόμηση της θέσης του κομιστή

θ. Αντικειμενικά εμπορική πράξη

2. Διαφορές από συναλλαγματική

3. Οικονομικές λειτουργίες επιταγής

VI. Αποτελέσματα έκδοσης επιταγής

1. Γενικά

2. Επιταγή χάριν καταβολής

3. Προτεραιότητα της αξίωσης από επιταγή

4. Επιταγή αντί καταβολής

5. Επιταγή χάριν ανανεώσεως

6. Καταχώριση σε αλληλόχρεο λογαριασμό

7. Επιταγή ασφαλείας

VII. Κατάσχεση απαίτησης εξ επιταγής

VIII. Είδη (μορφές) επιταγών

1. Τρόπος κυκλοφορίας επιταγών

α. Επιταγή ονομαστική

β. Επιταγή ουχί εις διαταγήν

γ. Επιταγή εις διαταγήν

δ. Επιταγή εις τον κομιστήν

2. Ανάλογα με τον τόπο έκδοσης ή πληρωμής

3. Δίγραμμη και λογιστική

4. Ταχυδρομική επιταγή

5. Ταξιδιωτική επιταγή

6. Εγγυημένη με κάρτα εγγυήσεως

7. Διαστολή από πιστωτική κάρτα

8. Διάκριση από βιβλιάριο κατάθεσης

IX. Χαρτοσημάνσεις επιταγής

X. Υποχρέωση αναγραφής ΑΦΜ

ΜΕΡΟΣ Β΄

Τα κατ’ ιδίαν άρθρα του ν. 5960/1933

ΚΕΦΑΛΑΙΟ A΄

Περί εκδόσεως και τύπου της επιταγής

Άρθρο 1 [Τυπικά στοιχεία τίτλου]

I. Γενικές παρατηρήσεις

II. Τα αναγκαία τυπικά στοιχεία του τίτλου

1. Ονομασία επιταγή

2. Απλή και καθαρή εντολή ορισμένου ποσού

3. Το όνομα του πληρωτή

4. Σημείωση τόπου πληρωμής

5. Χρονολογία και τόπος έκδοσης

α. Χρονολογία έκδοσης

β. Tόπος έκδοσης

6. Υπογραφή του εκδίδοντος (εκδότη)

7. Ανάγκη πραγματολογικής προσέγγισης

8. Πρότυπο επιταγής

III. Ρήτρες επί της επιταγής

1. Ρήτρες ρητά επιτρεπόμενες

α. Η σημείωση του λήπτη

β. Ρήτρα περί πληρωμής σε κατοικία τρίτου

γ. Ρήτρα περί πληρωμής σε αλλοδαπό νόμισμα

δ. Ρήτρα άνευ ευθύνης

ε. Ρήτρα λόγω πληρεξουσιότητας

στ. Διγράμμιση επιταγής, επιταγή πληρωτέα εις λογαριασμό ή χωρίς διαμαρτύρηση

ζ. Επιταγή σε πολλά πρωτότυπα

2. Ρήτρες μη απαγορευμένες

3. Ρήτρες απαγορευμένες

Άρθρο 2 [Μη πλήρης ή ατελής επιταγή]

I. Γενικά

II. Ελλιπής επιταγή

1. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν τα ακόλουθα:

2. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκει η περίπτωση της § 2 εδ. β΄:

III. Συνέπειες ελλείψεων τίτλου

1. Βασικές παρατηρήσεις

2. Μετατροπή άκυρης επιταγής

α. Ανίσχυρη επιταγή

β. Ύπαρξη εγγράφου.

γ. Εφαρμογή της ΑΚ

δ. Αδυναμία μετατροπής

ε. Οι δηλώσεις βουλήσεως των μερών

στ. Επί του περιεχομένου της αγωγής

3. Χαρτοσήμανση άκυρης επιταγής

4. Κατ’ ιδίαν περιπτώσεις μετατροπής

Άρθρο 3 [Σύμβαση επιταγής]

I. Πληρωτής είναι τραπεζίτης

II. Σύμβαση περί επιταγής

1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

2. Περιεχόμενο της σύμβασης

III. Το «αντίκρυσμα» ειδικότερα

IV. Προστατευτική ενέργεια υπέρ του κομιστή

V. Ευθύνη πληρωτή από ιδιαίτερη σύμβαση

VI. Ο πληρωτής επί ελλείψεως κάλυψης

VII. Πληρωμή πλαστής επιταγής

1. Βασικές παρατηρήσεις

2. Ειδικές περιπτώσεις – Συγκεφαλαίωση

3. Έλλειψη πταίσματος συμβαλλόμενων

4. Βάρος αποδείξεως

VIII. Επίδραση πτώχευσης στη σύμβαση επιταγής

1. Πτώχευση του εκδότη

2. Πτώχευση του πληρωτή

3. Πτώχευση του κομιστή

4. Πληρωμή κατά την ύποπτη περίοδο

5. Προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης

Άρθρο 4 [Ανεπίδεκτη αποδοχής]

1. Απαγόρευση αποδοχής

2. Συνέπειες απαγόρευσης

3. Ευθύνη πληρωτή εκτός επιταγής

4. Βεβαιωμένη ή εγγυημένη επιταγή

5. Ευρωεπιταγές με κάρτα εγγυήσεως

Άρθρο 5 [Ορισμός του λήπτη]

1. Εισαγωγικά

2. Τρόποι ορισμού λήπτη

α. Επιταγή στον κομιστή

β. Επιταγή σε διαταγή

γ. Ονομαστική επιταγή

3. Mη σημείωση του λήπτη

Άρθρο 6 [Τρόποι έκδοσης επιταγής]

1. Είδη επιταγών

2. Επιταγή κατά παραγγελίαν

3. Άμεση αντιπροσώπευση

4. Επιταγή επ’ αυτού του εκδότη

Άρθρο 7 [Ρήτρα περί τόκων]

Άρθρο 8 [Επιταγή εις κατοικία τρίτου]

Άρθρο 9 [Αναγραφή διαφορετικών ποσών]

Άρθρο 10 [Αυτοτέλεια υπογραφών]

Άρθρο 11 [Έλλειψη αντιπροσώπευσης]

1. Δήλωση δεκτική αντιπροσώπευσης

2. Ικανότητα αντιπροσώπου και τρόπος ενέργειας

3. Συνέπειες άμεσης αντιπροσώπευσης

4. Προϋποθέσεις άμεσης αντιπροσώπευσης

5. Κατ’ εξαίρεση επιτρεπτό αυτοσύμβασης

Άρθρο 12 [Ευθύνη εκδότη]

Άρθρο 13 [Λευκή επιταγή]

I. Έκδοση λευκής επιταγής

1. Γενικές παρατηρήσεις

2. Δικαίωμα συμπλήρωσης

II. Ευθύνη εκδότη

ΙΙΙ. Ένσταση αντισυμβατικής συμπλήρωσης

IV. Αντισυμβατική συμπλήρωση και πλαστογραφία

V. Bάρος απόδειξης

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β΄

Περί μεταβιβάσεως

Άρθρο 14 [Μεταβίβαση επιταγής]

1. Προκαταρκτικά

2. Προϋποθέσεις οπισθογράφησης

Άρθρο 15 [Περιεχόμενο οπισθογράφησης]

1. Απλή και καθαρή οπισθογράφηση

2. Μερική οπισθογράφηση

3. Οπισθογράφηση από και για τον πληρωτή

4. Οπισθογράφηση υπέρ διαφορετικού καταστήματος

Άρθρο 16 [Τύπος οπισθογράφησης]

1. Γενικές επισημάνσεις

2. Τυπικά στοιχεία οπισθογράφησης

3. Μεταβίβαση στην εν λευκώ οπισθογράφηση

Άρθρο 17 [Αποτελέσματα οπισθογράφησης]

Άρθρο 18 [Ευθύνη οπισθογράφου]

Άρθρο 19 [Τυπική νομιμοποίηση δικαιούχου]

Άρθρο 20 [Οπισθογράφηση επιταγής στον κομιστή]

1. Γενικά

2. Οπισθογράφηση

3. Αποτελέσματα οπισθογράφησης

Άρθρο 21 [Στέρηση κατοχής τίτλου]

1. Γενικές παρατηρήσεις

2. Προϋποθέσεις απόκτησης

3. Αξιώσεις δικαιούχου επιταγής

4. Κατ’ ιδίαν περιπτώσεις

Άρθρο 22 [Απρόβλητο προσωπικών ενστάσεων]

1. Βασικές αρχές της ρύθμισης

2. Προϋποθέσεις ισχύος της αρχής

3. Κατάταξη των ρυθμισμένων ενστάσεων

4. Ενστάσεις από το κείμενο του τίτλου

5. Ενστάσεις κατά του κύρους της δήλωσης

6. Προσωπικές ενστάσεις (κατ’ ιδίαν)

α. Γενικά

β. Παίγνιο και στοίχημα

γ. Εικονικότητα, πλάνη και απάτη

δ. Ένσταση τοκογλυφικών τόκων

ε. Η ένσταση από το άρθρο 179 του ΑΚ

στ. Ένσταση εξόφλησης

7. Οι ενστάσεις στην πτώχευση

Άρθρο 23 [Οπισθογράφηση λόγω πληρεξουσιότητας]

1. Γενικές παρατηρήσεις

2. Ρήτρες πληρεξουσιοδότησης

3. Περιορισμένα αποτελέσματα

4. Καλυμμένη οπιοθογράφηοη

5. Κατ’ ιδίαν περιπτώσεις (συνέχεια)

Άρθρο 24 [Μετοπισθογράφηση]

1. Γενικές επισημάνσεις

2. Αποτελέσματα μετοπισθογράφησης

3. Έλλειψη χρονολόγησης – Νόμιμο τεκμήριο

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ΄

Περί τριτεγγυήσεως

Άρθρο 25 [Επιτρεπτό τριτεγγύησης]

Άρθρο 26 [Τύπος τριτεγγύησης]

1. Γενικά

2. Αναγκαία τυπικά στοιχεία

Άρθρο 27 [Ευθύνη τριτεγγυητή]

1. Γενικά

2. Ενοχή τριτεγγυητή

3. Κτήση δικαιωμάτων από τον τίτλο

4. Ενστάσεις τριτεγγυητή

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ΄

Περί χρόνου εμφανίσεως και πληρωμής

Άρθρο 28 [Πληρωτέα εν όψει]

1. Γενικές επισημάνσεις

2. Μεταχρονολόγηση επιταγής

3. Δυνατότητα πρόωρης εμφάνισης

4. Χρόνος και τόπος εμφάνισης

Άρθρο 29 [Προθεσμία εμφάνισης επιταγής]

1. Προθεσμία προς εμφάνιση

2. Έναρξη οκταημέρου

3. Συνέπειες μη εμφάνισης

4. Παράταση προθεσμίας

5. Αίτημα κομιστή προς πληρωμή

Άρθρο 30 [Διαφορά ημερολογίου]

Άρθρο 31 [Εμφάνιση σε συμψηφιστικό γραφείο]

Άρθρο 32 [Ανάκληση επιταγής]

1. Γενικές παρατηρήσεις

α. Καταγωγή της διάταξης

β. Σκοπός της διάταξης

γ. Συνέπειες για τον πληρωτή

δ. Ανάκληση διαθεσίμων κεφαλαίων

ε. Ανάκληση της επιταγής

2. Αρχή του μη ανακλητού

α. Προσδοκία πληρωμής

β. Ευχέρεια του πληρωτή

γ. Η αυτόνομη θέση του πληρωτή

δ. Μεροληπτική πρακτική τραπεζών

ε. Κλοπή και απώλεια επιταγής

στ. Συνέπειες της ανάκλησης

ζ. Δικαιώματα κομιστή

3. Νομικός χαρακτήρας ανάκλησης

4. Δικαίωμα εκδότη προς ανάκληση

5. Πληρωμή μετά το οκταήμερο

Άρθρο 33 [Θάνατος και ανικανότητα εκδότη]

Άρθρο 34 [Πληρωμή επιταγής]

1. Απαίτηση παράδοσης επιταγής

2. Μερική πληρωμή

3. Πληρωμή πλαστογραφημένης επιταγής

Άρθρο 35 [Υποχρέωση ελέγχου]

1. Γενικές παρατηρήσεις

2. Έλεγχος νομιμοποίησης κομιστή

3. Μέτρο ευθύνης πληρωτή

4. Έλεγχος ύπαρξης κάλυψης

5. Αποκλεισμός κυκλοφορίας

6. Ενστάσεις πληρωτή

Άρθρο 36 [Επιταγή σε αλλοδαπό νόμισμα]

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ε΄

Περί διγράμμου επιταγής και περί επιταγής εις λογαριασμόν

Άρθρο 37 [Δίγραμμη επιταγή]

1. Γενικές επισημάνσεις

2. Είδη δίγραμμης επιταγής

3. Δυνατότητα διγράμμισης

Άρθρο 38 [Αποτελέσματα διγράμμισης]

1. Γενικά

2. Απαγόρευση πολλαπλής διγράμμισης

3. Ευθύνη τραπεζίτη

Άρθρο 39 [Λογιστική επιταγή]

1. Γενικά

2. Τρόποι λογιστικού κανονισμού

3. Αποτελέσματα

4. Υποχρέωση προς αποζημίωση

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΣΤ΄

Περί αναγωγής ελλείψει πληρωμής

Άρθρο 40 [Αναγωγή ελλείψει πληρωμής]

1. Γενικές παρατηρήσεις

2. Δικαιούχοι - υπόχρεοι

3. Αναγωγή ελλείψει πληρωμής

4. Επί της βεβαιώσεως του πληρωτή

5. Έκπτωση του κομιστή

6. Υποχρεώσεις τράπεζας

Άρθρο 41 [Xρόνος σύνταξης βεβαίωσης]

Άρθρο 42 [Υποχρέωση ειδοποίησης]

Άρθρο 43 [Απαλλαγή από τη σύνταξη]

Άρθρο 44 [Ευθύνη υπογραφέων επιταγής]

Άρθρο 45 [Αξιώσεις κομιστή επί αναγωγής]

Άρθρο 46 [Αξιώσεις αναγωγής προς απόδοση]

Άρθρο 47 [Δικαιώματα πληρώσαντος υπόχρεου]

Άρθρο 48 [Ανώτερη βία]

1. Γενικά

2. Συνέπειες

3. Υποχρέωση ειδοποίησης

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ζ΄

Περί πλειόνων αντιτύπων

Άρθρο 49 [Επιτρεπτό της έκδοσης]

Άρθρο 50 [Πληρωμή αντιτύπων]

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Η΄

Περί αλλοιώσεων

Άρθρο 51 [Αλλοίωση κειμένου]

1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

2. Έκταση ευθύνης υπογραφόντων

3. Αλλοιώσεις και νόθευση κειμένου

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Θ΄

Περί παραγραφής

Άρθρο 52 [Προθεσμίες παραγραφής]

1. Γενικές παρατηρήσεις

2. Χρόνος παραγραφής

3. Επιμήκυνση παραγραφής

4. Συνέπειες παραγραφής

Άρθρο 53 [Διακοπή παραγραφής]

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ι΄

Γενικαί διατάξεις

Άρθρο 54 [Έννοια τραπεζίτη]

Άρθρο 55 [Εμφάνιση και σύνταξη διαμαρτυρικού]

Άρθρο 56 [Υπολογισμός προθεσμιών]

Άρθρο 57 [Απαγόρευση χάριτος]

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ΄

Πρόσθετοι διατάξεις

Άρθρο 58 [Ικανότητα προς ανάληψη υποχρεώσεως]

Άρθρο 59 [Εμπορικότητα των εξ επιταγής ενοχών]

Άρθρο 60 [Αξίωση αδικαιολόγητου πλουτισμού]

1. Εισαγωγικές επισημάνσεις

2. Δικαιολογητικός λόγος

3. Χαρακτήρας της αξίωσης

α. H δογματικά ορθότερη άποψη

β. Η κρατούσα άποψη

4. Κατ’ ιδίαν προϋποθέσεις

5. Παραγραφή

6. Αναγκαία διάκριση

7. Η ΑΠ 1458/1999

Άρθρο 61 [Δίκαιο επί αναστολής και διακοπής]

Άρθρο 62 [Νόμιμη αργία]

Άρθρο 63 [Σύνταξη διαμαρτυρικού]

Άρθρα 64 - 66 [Απώλεια και ακύρωση επιταγής]

Άρθρο 67 [Αγωγή αδικαιολόγητου πλουτισμού]

Άρθρο 68 [Ανάλογη εφαρμογή]

Άρθρο 69 [Ευθεία εφαρμογή]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IB΄

Διατάξεις ιδιωτικού διεθνούς δικαίου

Άρθρο 70 [Ικανότητα προς ανάληψη υποχρεώσεως]

Άρθρο 71 [Πληρωτής επιταγής]

Άρθρο 72 [Τύπος της εξ επιταγής υποχρέωσης]

Άρθρο 73 [Αποτελέσματα εξ επιταγής υποχρεώσεων]

Άρθρο 74 [Προθεσμίες άσκησης αγωγής]

Άρθρο 75 [Δίκαιο τόπου πληρωμής]

Άρθρο 76 [Δίκαιο επί συντάξεως διαμαρτυρικού]

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΓ΄

Δικονομικαί, φορολογικαί και ποινικαί διατάξεις

Άρθρο 77 [Ανάλογη εφαρμογή]

Άρθρο 78 [Σημασία έλλειψης χαρτοσήμανσης]

Άρθρο 79 [Ποινικές κυρώσεις]

I. Γενικές παρατηρήσεις

1. Δικαιολογητικός λόγος της διάταξης

2. Προστατευόμενο έννομο αγαθό

3. Σχέση προς την απάτη

4. Υπεξαίρεση και πλαστογραφία

5. Δράστης του εγκλήματος

6. Διαθέσιμα αντίστοιχα κεφάλαια

α. Ορολογικές διευκρινίσεις

β. Περιεχόμενο του όρου

7. Χρόνος τέλεσης ποινικού αδικήματος

8. Μεταχρονολογημένη επιταγή

9. Λευκή επιταγή

10. Παραγραφή – Δωσιδικία αδικήματος

II. Συνόψιση ουσιωδών στοιχείων αδικήματος

1. Τυπικά στοιχεία τίτλου

2. Εμπρόθεσμη εμφάνιση προς πληρωμή

3. Άρνηση πληρωμής ελλείψει προβλέψεως

4. Ύπαρξη απλού δόλου

5. Πλήρης αποζημίωση κομιστή

6. Βεβαίωση άρνησης πληρωμής

ΙΙΙ. Αδιάφορα για την τέλεση του εγκλήματος

1. Γνώση λήπτη επιταγής

2. Αιτία επιδόσεως (causa) επιταγής

IV. Ευθύνη εκδότη προς αποζημίωση

1. Γενικές διαπιστώσεις

α. Σχέση της αστικής προς την ποινική ευθύνη

β. Εφαρμογές στη νομική πράξη

2. Προϋποθέσεις της αστικής ευθύνης

α. Διεύρυνση δικαιούχων της αδικοπρακτικής αξίωσης

β. Ο εκδίδων την επιταγή ως υπόχρεος

γ. Έλλειψη διαθεσίμων κεφαλαίων

3. Ειδικά ζητήματα κατά την άσκηση

4. Συρροή αξιώσεων κομιστή

5. Συντρέχον πταίσμα ζημιωθέντος

V. Περιπτώσεις από τη νομολογία

VI. Το αδίκημα επί διεθνούς επιταγής

Άρθρο 80 [Ψευδής ένορκη βεβαίωση]

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΔ΄

Τελικαί διατάξεις

Άρθρο 81 [Έναρξη ισχύος του νόμου]

Άρθρο 82 [Κατάργηση και διατήρηση διατάξεων]

ΓΕΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ