Ι. Κυριτσάκη, Το δικαίωμα στο περιβάλλον, 2010


Ι. Κυριτσάκη, Το δικαίωμα στο περιβάλλον, 2010

Αντικείμενο της παρούσας μελέτης αποτελεί η διερεύνηση της αναγνώρισης ενός ουσιαστικού δικαιώματος διαβίωσης σε ένα υγιές και ισόρροπο περιβάλλον στο πλαίσιο της ενωσιακής έννομης τάξης. Καθώς διαπιστώνεται η ανυπαρξία ρητής κατοχύρωσης του δικαιώματος αυτού σε κάποιο νομικά δεσμευτικό κείμενο ευρωπαϊκού χαρακτήρα, αναζητούνται δικλείδες ασφαλείας στις ερμηνευτικές προσεγγίσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αλλά και στις νομολογιακές τοποθετήσεις των δικαιοδοτικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόσθετα προστατευτικά αναχώματα ανιχνεύονται στις νέες διατάξεις της Συνθήκης της Λισαβόνας. Αν και η εν λόγω Συνθήκη δεν εισάγει θεσμικές αλλαγές στην περιβαλλοντική πολιτική καθεαυτή, επιχειρεί τη συνολική αναδιάρθρωση του συστήματος λειτουργίας της Ένωσης, με αποτέλεσμα να ενδέχεται να συμβάλει θετικά στην έμμεση περιφρούρηση των ουσιαστικών πτυχών του δικαιώματος στο περιβάλλον.
Έμφαση, όμως, δίδεται και στις διαδικαστικές όψεις του εν λόγω δικαιώματος, και συγκεκριμένα στην πρόσβαση σε περιβαλλοντικές πληροφορίες, στη συμμετοχή του κοινού, καθώς και στην προσφυγή στη δικαιοσύνη. Όπως διαπιστώνεται από την πρακτική εφαρμογή της διαδικαστικής πλευράς του δικαιώματος, αν και οι νομικές εγγυήσεις προστασίας του είναι περισσότερες, η περιφρούρησή του επιδέχεται βελτιώσεις μέσω της συμβολής της νομοθετικής, δικαστικής και εκτελεστικής εξουσίας, αλλά και μέσω της ενεργούς δράσης των ίδιων των πολιτών.

Edition info

Title
Το δικαίωμα στο περιβάλλον
Υπό το πρίσμα του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης
© 2010
Author
ISBN
978-960-445-561-4
Pages
XVI + 200
Price
€ 18.00
In stock

Table of contents   +

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Συντομογραφίες

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1. Θεωρητικές προσεγγίσεις

2. Η ανυπαρξία ενός διεθνώς κατοχυρωμένου δικαιώματος στο περιβάλλον

3. Το αγαθό του περιβάλλοντος στην έννομη τάξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α

ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

1. Φύση και περιεχόμενο

1.1. Οι ουσιαστικές πτυχές του δικαιώματος

1.2. Οι διαδικαστικές όψεις του δικαιώματος

1.2.1. Πρόσβαση σε περιβαλλοντικές πληροφορίες

1.2.2. Συμμετοχή του κοινού

1.2.3. Πρόσβαση στη δικαιοσύνη

2. Η νομική κατοχύρωση του δικαιώματος στο περιβάλλον

2.1. Αναγνώριση του ουσιαστικού δικαιώματος στο περιβάλλον

2.1.1. Οι συνταγματικές διατάξεις των κρατών μελών

2.1.1.1. Αξία κοινών συνταγματικών παραδόσεων

2.1.1.2. Ελληνικό Σύνταγμα και περιβάλλον

2.1.1.3. Συγκριτική επισκόπηση λοιπών Συνταγμάτων

2.1.2. Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

2.1.2.1. Σημασία της ΕΣΔΑ για την ενωσιακή έννομη τάξη

2.1.2.2. ΕΣΔΑ και περιβάλλον

2.1.2.2.1. Προστασία ιδιωτικού βίου και περιβάλλον

2.1.2.2.2. Άλλα δικαιώματα και περιβάλλον

2.1.3. Ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ

2.1.3.1. Η νομική αξία του Χάρτη

2.1.3.2. Χάρτης και προστασία του περιβάλλοντος

2.2. Κατοχύρωση του διαδικαστικού δικαιώματος στο περιβάλλον

2.2.1. Αναγκαιότητα υιοθέτησης του διαδικαστικού δικαιώματος

2.2.2. Σύμβαση του Άαρχους

2.2.2.1. Πρώτος πυλώνας της Σύμβασης

2.2.2.2. Δεύτερος πυλώνας της Σύμβασης

2.2.2.3. Τρίτος πυλώνας της Σύμβασης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β

Η ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

1. Ιστορική εξέλιξη της κοινοτικής περιβαλλοντικής πολιτικής

1.1. Ιδρυτικές Συνθήκες

1.2. Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη

1.3. Συνθήκη του Μάαστριχτ

1.4. Συνθήκη του Άμστερνταμ

1.5. Συνθήκη της Νίκαιας

1.6. Συνταγματική Συνθήκη και Συνθήκη της Λισαβόνας

2. Χαρακτηριστικά της περιβαλλοντικής πολιτικής της Ένωσης

2.1. Στόχοι περιβαλλοντικής πολιτικής

2.2. Σημαντικότεροι παράμετροι περιβαλλοντικής πολιτικής

2.2.1. Υψηλή ποιότητα περιβαλλοντικής προστασίας

2.2.2. Εκτίμηση επιστημονικών και τεχνικών δεδομένων

3. Βασικές περιβαλλοντικές αρχές

3.1. Οι αρχές της πρόληψης και της προφύλαξης

3.1.1. Περιεχόμενο

3.1.2. Δικαστική ερμηνεία της αρχής της πρόληψης

3.1.3. Δικαστική ερμηνεία της αρχής της προφύλαξης

3.2. Η αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης ή αειφορίας

3.2.1. Περιεχόμενο

3.2.2. Δικαστική αναγνώριση

3.3. Η αρχή της ενσωμάτωσης

3.3.1. Περιεχόμενο

3.3.2. Δικαστική αναγνώριση

3.4. Η αρχή ο ρυπαίνων πληρώνει

3.4.1. Περιεχόμενο

3.4.2. Δικαστική αναγνώριση

3.5. Η αρχή της επανόρθωσης κατά προτεραιότητα στην πηγή

3.5.1. Περιεχόμενο

3.5.2. Δικαστική αναγνώριση

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ

Η ΕΚΤΑΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

1. Το ουσιαστικό δικαίωμα στο περιβάλλον

1.1. Η έλλειψη ενός ουσιαστικού δικαιώματος στο περιβάλλον

1.2. Έμμεση δικαστική περιφρούρηση δικαιώματος στο περιβάλλον

1.2.1. Ερμηνεία οδηγιών

1.2.1.1. Αναγνώριση άμεσου αποτελέσματος

1.2.1.2. Αναγνώριση έμμεσου αποτελέσματος

1.2.2. Αναγνώριση ιεραρχικής προτεραιότητας στην υγεία

1.2.2.1. Υγεία και προστασία της ατμόσφαιρας

1.2.2.2. Υγεία και προστασία των υδάτων

1.2.2.3. Υγεία και προστασία της φύσης

1.2.2.4. Υγεία και διαχείριση των αποβλήτων

1.2.3. Περιβάλλον και οικονομικές επιδιώξεις Ένωσης

1.2.3.1. Σύγκρουση των εννόμων αγαθών

1.2.3.2. Περιβάλλον και εμπορεύματα

2. Αναγνώριση διαδικαστικών πτυχών του δικαιώματος στο περιβάλλον

2.1. Δικαίωμα πρόσβασης σε πληροφορίες

2.1.1. Υποχρέωση παροχής πληροφοριών

2.1.2. Προθεσμία ικανοποίησης δικαιώματος

2.1.3. Η έννοια της περιβαλλοντικής πληροφορίας

2.1.4. Πρόσβαση σε πληροφορίες για ΓΤΤ

2.1.5. Πρόσβαση σε πληροφορίες για επιπτώσεις έργων

2.1.6. Πρόσβαση σε πληροφορίες για τα ύδατα

2.1.7. Πρόσβαση σε πληροφορίες για τα απόβλητα

2.2. Δικαίωμα συμμετοχής κοινού

2.3. Δικαίωμα πρόσβασης στη δικαιοσύνη

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΛΙΣΑΒΟΝΑΣ

1. Εμπλουτισμός των στόχων της Ένωσης

2. Περιβαλλοντική ανάπτυξης και εξωτερικές σχέσεις της Ένωσης

3. Θεσμοθέτηση νέων αρχών ενσωμάτωσης

3.1. Νέες περιβαλλοντικές αρχές ενσωμάτωσης

3.2. Σχέση περιβαλλοντικών αρχών με αρχές ενσωμάτωσης

4. Αναβάθμιση του συστήματος προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων

4.1. Η νομική αναγνώριση του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων

4.2. Η προσχώρηση της Ένωσης στην ΕΣΔΑ

5. Η ενδυνάμωση του ρόλου των πολιτών

5.1. Νομοθετική πρωτοβουλία των πολιτών

5.2. Διεύρυνση του δικαιώματος έννομης προστασίας των ιδιωτών

6. Η διευκόλυνση εφαρμογής του κοινοτικού περιβαλλοντικού δικαίου

6.1. Απλοποίηση της διαδικασίας επιβολής κυρώσεων

6.2. Η ποινική θωράκιση του περιβάλλοντος

ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ

Content type

Categories

 
Add to cart Add to wishlist
 

Related editions

Γ. Σιούτη, Εγχειρίδιο δικαίου περιβάλλοντος, 4η έκδ., 2022
Η νομική προστασία του περιβάλλοντος με έμφαση στις εξελίξεις σε νομοθεσία και νομολογία
Δ. Μέλισσας, Πλωτά Αιολικά Πάρκα, 2021
Παρουσίαση και προτάσεις για την εγκατάσταση και λειτουργία πλωτών αιολικών πάρκων στην Ελλάδα
Δ. Μέλισσας, Προστασία της βιοποικιλότητας στο Άγιο Όρος, 2021
Η διαχείριση και η προστασία της βιοποικιλότητας στο Άγιο Όρος στο πλαίσιο του δικτύου Natura 2000
Ένωση Διοικητικών Δικαστών/Γ. Μπάλιας/Ε.-Α. Μαριά..., Περιβαλλοντικές Προκλήσεις στον 21ο Αιώνα, 2020
Στο έργο αυτό παρουσιάζεται μια νέα διεπιστημονική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των πρωτοφανών περιβαλλοντικών προβλημάτων. Οι σύγχρονες καθολικές προκλήσεις, όπως η...