Ι. Κίτσος, Συμπράξεις Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα και Συμβάσεις Παραχώρησης, 2014

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΧΗΜΑΤΩΝ

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

Ι. ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

ΙΙ. ΑΛΛΟΔΑΠΕΣ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ

Ι. ΟΙ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ Ή ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΟΥΣ

ΙΙ. Η ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΩΣ ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΙΙΙ. Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ – ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

1) Στη Γαλλία

Α. Η γαλλική νομολογία

α) Το οργανικό κριτήριο

β) Η δημόσια υπηρεσία

γ) Οι ρήτρες δημόσιας εξουσίας

Β. Η γαλλική επιστήμη

Γ. Κριτική επισκόπηση

2) Στη Γερμανία

Α. Η γερμανική επιστήμη

Β. Η γερμανική νομολογία

Γ. Κριτική επισκόπηση

3) Στην Ελλάδα

Α. Η ελληνική επιστήμη

Β. Η ελληνική νομολογία

α) Η διοικητική σύμβαση στο ημίφως των πολιτικών δικαστηρίων

β) Η διοικητική σύμβαση ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας

i. Το οργανικό κριτήριο

ii. Ο δημόσιος σκοπός

iii. Οι ρήτρες δημόσιας εξουσίας

γ) Κριτική επισκόπηση

IV. ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ

V. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ

I. Η ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΚΑΙΟ

1) Η παραχώρηση ως συνεργασία της Δημόσιας Διοίκησης με τον ιδιωτικό τομέα και η κρατική προσφυγή σε αυτή

2) Η αναβίωση της παραχώρησης στον 21ο αιώνα - Ο δεύτερος «χρυσός» αιώνας της παραχώρησης

II. ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΩΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΘΕΣΜΟΣ

1) Διοικητικά συστήματα απόκτησης-προμήθειας δημοσίων υπηρεσιών και δη­μο­σίων έργων

Α. Η κρατική αυτεπιστασία

Β. Η απόκτησή τους από τους ιδιωτικούς φορείς μέσω παραδοσιακών δημοσίων

συμβάσεων

Γ. Η ανάθεση σε ιδιωτικούς φορείς της ευθύνης-αρμοδιότητας παροχής-υλοποίη-­­

σής τους μέσω εναλλακτικών μορφών δημοσίων συμβάσεων

2) Γενικά χαρακτηριστικά του νομικού συστήματος της παραχώρησης

Α. Διοικητικό φαινόμενο

α) Σύνθετο

β) Ιδιόμορφο (Επιχειρηματικές επενδύσεις σε δημόσιους τομείς;)

γ) Διαχρονικό

Β. Έντονος πολιτικο-οικονομικός χαρακτήρας

Γ. Κοινωνικό φαινόμενο προς όφελος των τρίτων χρηστών

Δ. Ο «έντονα προσωποπαγής» - “intuitus personae” χαρακτήρας των συμβάσεων

παραχώρησης και η εξ αυτού προκύπτουσα αρχή της ελεύθερης επιλογής του

παραχωρησιούχου

3) Νομική φύση πράξης ανάθεσης

Α. Η παραχώρηση ως μονομερή ενέργεια

Β. Η παραχώρηση ως σύμβαση

α) Δημόσια και διοικητική σύμβαση

β) Σύμβαση πλαίσιο

γ) Μεικτή σύμβαση

III. Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΥΜΜΕΤΟ­ΧΗΣ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΑΡΜΟΔΙΟ­ΤΗΤΩΝ

1) Κατά το ελληνικό και ρωμαϊκό δίκαιο

2) Κατά τον 18ο, 19ο και 20ό αιώνα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

ΟΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΟΥ ΔΙΑΠΛΑΣΤΗΚΑΝ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ

I. Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ

II. ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΜΟΝΟΜΕΡΟΥΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΟΡΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ

1) Η νομολογιακή αναγνώριση

2) Η εφαρμογή του στις διοικητικές συμβάσεις και τις συμβάσεις παραχώρησης

III. Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΟΥ

1) Η γαλλική θεωρία και νομολογία

A. Έννοια και χαρακτήρας της θεωρίας

B. Νομικό θεμέλιο

Γ. Πεδίο εφαρμογής

Δ. Προϋποθέσεις εφαρμογής

Ε. Νομικές συνέπειες

2) Η ελληνική θεωρία και νομολογία (η θεωρία του απροβλέπτου και η ΑΚ 388)

IV. Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΩΤΕΡΑΣ ΒΙΑΣ

1) Η διδασκαλία της ανωτέρας βίας στο αστικό δίκαιο

2) Η έννοια της «διοικητικής ανωτέρας βίας» στο γαλλικό διοικητικό δίκαιο

3) Στη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

Η ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ

I. H ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ

1) Η διάταξη του άρθρου 57§1 του ισχύοντος Συντάγματος όπως προέκυψε μετά την αναθεώρηση του 2001.

2) Η συνδυασμένη εφαρμογή των συνταγματικών διατάξεων που κατοχυρώνουν την αποτελεσματική προστασία και άσκηση των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων

3) Η συνταγματική αναγνώριση του θεσμού της παραχώρησης δε συνεπάγεται και υποχρεωτική κρατική προσφυγή στη μέθοδο αυτή

II. Η ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΕΝ ΕΥΡΕΙΑ ΕΝΝΟΙΑ (LATO SENSU) ΚΑΙ ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΗΣ

1) Παραχώρηση δημόσιας υπηρεσίας εν στενή εννοία (stricto sensu)

Α. Ο ορισμός της παραχώρησης δημόσιας υπηρεσίας κατά το ενωσιακό δίκαιο

Β. O ορισμός της παραχώρησης δημόσιας υπηρεσίας στα αλλοδαπά δίκαια (συγκριτικό δίκαιο)

α) Κατά το γαλλικό δίκαιο

β) Κατά το γερμανικό δίκαιο

Γ. Ο ορισμός της παραχώρησης δημόσιας υπηρεσίας κατά το ελληνικό δίκαιο

2) Μίσθωση δημόσιας υπηρεσίας

Α. Έννοια και χαρακτηριστικά στοιχεία

Β. Διάκριση από τις άλλες έννοιες

3) Η régié intéressée του γαλλικού δικαίου

Α. Έννοια και χαρακτηριστικά στοιχεία

Β. Διάκριση από τις άλλες έννοιες

4) Διαχείριση δημόσιας υπηρεσίας

Α. Έννοια και χαρακτηριστικά στοιχεία

Β. Διάκριση από τις άλλες έννοιες

III. Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΩΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ

1) Έννοια, κριτήρια προσδιορισμού και διακρίσεις της δημόσιας υπηρεσίας

Α. Έννοια

Β Κριτήρια προσδιορισμού

α) Η κυριαρχική βούληση του νομοθέτη

β) Η δημόσια φύση της υπηρεσίας

Γ. Διακρίσεις

2) Η εφαρμογή των γενικών αρχών που διέπουν τη λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών και στις παραχωρήσεις

Α. Η αρχή της συνεχούς λειτουργίας

α) Έννοια και περιεχόμενο

β) Η εφαρμογή της στις παραχωρήσεις

Β. Η αρχή της ισότητας

α) Έννοια και περιεχόμενο

β) Η εφαρμογή της στις παραχωρήσεις

Γ. Η αρχή της διαρκούς προσαρμογής (ή προσαρμοστικότητας)

α) Έννοια και περιεχόμενο

β) Η εφαρμογή της στις παραχωρήσεις

Δ. Η αρχή της προτεραιότητας

α) Έννοια και περιεχόμενο

β) Η εφαρμογή της στις παραχωρήσεις

Ε. Η αρχή της ειδικότητας

α) Έννοια και περιεχόμενο

β) Η εφαρμογή της στις παραχωρήσεις

ΣΤ. Η αρχή της ουδετερότητας

α) Έννοια και περιεχόμενο

β) Η εφαρμογή της στις παραχωρήσεις

IV. ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ – ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΟ ΔΙΚΑΙΟ

1) Ενωσιακό δίκαιο

2) Εθνικό δίκαιο

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ

Η ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΕΡΓΟΥ

I. ΟΡΙΣΜΟΣ

1) Κατά το ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο

2) Κατά το γαλλικό δίκαιο

3) Κατά το αγγλικό δίκαιο

4) Κατά το ελληνικό δίκαιο

II. ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΕΡΓΟ ΩΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ

III. ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΕΡΓΟΥ ΑΠΟ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

1) Παραχώρηση δημοσίου έργου και κατασκευή δημοσίου έργου με αυτοχρημα- τοδότηση κατά το άρθρο 9 Ν. 2052/1992

2) Διάκριση από τη σύμβαση έργου του άρθρου 681 ΑΚ

IV. ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ – ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΟ ΔΙΚΑΙΟ

1) Ενωσιακό δίκαιο

2) Εθνικό δίκαιο

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ

ΣΥΜΠΡΑΞΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ (ΣΔΙΤ)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΣΥΜΠΡΑΞΗΣ

I. ΕΝΝΟΙΑ

1) Κατά τη διεθνή εμπειρία και πρακτική

A. Έννοια-συγκριτική ορολογία

Β. Βασικά χαρακτηριστικά

2) Κατά το ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο

3) Κατά τον Ν. 3389/2005

Α. Έννοια

Β. Προϋποθέσεις υπαγωγής της σύμπραξης στις διατάξεις του νόμου

ΙΙ. Η ΕΚΡΗΚΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΣΔΙΤ ΣΕ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΠΙΠΕΔΟ

1)Στην Αγγλία

2) Στις ΗΠΑ

3) Στην Αυστραλία

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ

ΤΑ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΣΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΣΥΜΠΡΑΞΗΣ

I. ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΦΟΡΕΑΣ

1) Έννοια - Οι ειδικότερες περιπτώσεις

Α. Δημόσιο

Β. Οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης και τοπικές ενώσεις δήμων και κοινοτήτων

Γ. Νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου

Δ. Ανώνυμες εταιρίες των οποίων το σύνολο του μετοχικού κεφαλαίου ανήκει

στους ανωτέρω υπό (α) έως (γ) φορείς ή σε άλλη ή άλλες ανώνυμες εταιρίες που

υπάγονται στην παρούσα περίπτωση

2) Η αρμοδιότητα επί του αντικειμένου της σύμπραξης

3) Ο δημόσιος φορέας ως αναθέτουσα αρχή κατά τον Ν. 3389/2005 και τις Οδηγίες περί δημοσίων συμβάσεων

Α. Η έννοια του αναθέτοντος φορέα κατά την Οδηγία 2004/17/ΕΚ – Σύγκριση

Β. Η έννοια της αναθέτουσας αρχής κατά την Οδηγία 2004/18/ΕΚ – Σύγκριση

II. ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ

1) Έννοια

2) Οι ειδικότερες διακρίσεις

3) Η εταιρία ειδικού σκοπού στη διαδικασία σύμπραξης του Ν. 3389/2005

Α. Έννοια

α) Κατά τη διεθνή πρακτική

β) Κατά το ελληνικό δίκαιο

Β. Πλεονεκτήματα νομοθετικής επιλογής της υποχρεωτικής συμμετοχής των

ιδιωτικών φορέων μέσω ε.ε.σ

α) Η οικονομική και νομική απομόνωση-προστασία του αντικειμένου της

σύμβασης σύμπραξης

β) Η ενεργή συμμετοχή του ιδιωτικού φορέα στην ανάληψη των κινδύνων και

κατ’ επέκταση στα θετικά αποτελέσματα της σύμβασης ΣΔΙΤ

Γ. Εννοιολογικά χαρακτηριστικά της α.ε.ε.σ.

α) Η υποχρεωτική σύσταση της ε.ε.σ. με βάση τον εταιρικό τύπο της ανώνυμης

εταιρίας - Πλεονεκτήματα νομοθετικής επιλογής

i. Ο κεφαλαιουχικός χαρακτήρας της α.ε.ε.σ. και του αντικειμένου των

συμπράξεων, η απρόσωπη φύση της και η ανάγκη μακροπρόθεσμης

βιωσιμότητάς της

ii. Η διαφάνεια της ανώνυμης εταιρίας και η πιστοληπτική της ικανότητα

β) Η αποκλειστικότητα του εταιρικού σκοπού και η ανεξαρτησία-αυτονομία της

ε.ε.σ. για την πραγματοποίηση της οικονομικής και νομικής απομόνωσης του

εγχειρήματος της σύμπραξης

γ) Η υποχρεωτική εταιρική έδρα στην Ελλάδα - Λόγοι νομοθετικής επιλογής

i. Η εφαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας

ii. Η ελληνική εδαφικότητα της αναθέτουσας αρχής - συμβαλλομένου

δημοσίου φορέα και του αντικειμένου της σύμπραξης

δ) H μετοχική σύνθεση της ανώνυμης ε.ε.σ. και η νομοθετική πρόβλεψη

περιορισμών στην αλλαγή της

i. Η αρχική μετοχική σύνθεση (άρθρο 1 παρ. 4 εδ. β΄)

ii. Η νομοθετική πρόβλεψη περιορισμών στην αλλαγή της μετοχικής σύνθεσης

και η διαδικασία άρσης αυτών (άρθρο 28)

iii. Δικαιολογητικοί λόγοι περιορισμού της αλλαγής της μετοχικής σύνθεσης

iv. Η συμβατότητα της ειδικής νομοθετικής διάταξης με το ευρωπαϊκό

ενωσιακό δίκαιο και το ελληνικό συνταγματικό δίκαιο

ε) Η απαγόρευση της εταιρικής συμμετοχής του δημοσίου φορέα στην ε.ε.σ. της

διαδικασίας σύμπραξης

στ) Η μετάθεση των υποχρεώσεων της ε.ε.σ. μέσω σύναψης παρεπόμενων-

εκτελεστικών συμβάσεων με τους ιδιωτικούς φορείς

III. ΤΡΑΠΕΖΕΣ

IV. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΣΔΙΤ

I. ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΣΤΑΔΙΑ

1) Κατά τη διεθνή εμπειρία και πρακτική

2) Κατά τον Ν. 3389/2005

Α. Διυπουργική Επιτροπή και Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ

Β. Προκήρυξη και διαδικασία ανάθεσης της σύμβασης σύμπραξης

II. ΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ

1) Μοντέλο παραχώρησης (concession model, usage-based ή user-pay PPPs)

2) Μοντέλο PFI (PFI model, availability-based PPPs)

3) Μοντέλο πώλησης στον δημόσιο φορέα με παρακράτηση της κυριότητας

4) Μοντέλο χρηματοδοτικής μίσθωσης στον δημόσιο φορέα

5) Μοντέλο μίσθωσης στον δημόσιο φορέα

6) Μοντέλο κυριότητας του δημοσίου φορέα

7) Μοντέλο ανάθεσης της διαχείρισης στην εταιρία ειδικού σκοπού

8) Μοντέλο εταιρικής συμμετοχής

Α. Κατά το ευρωπαϊκό δίκαιο

Β. Κατά τη διεθνή πρακτική

Γ. Κατά το ελληνικό δίκαιο

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ

ΣΥΜΒΑΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΜΠΡΑΞΗΣ

I. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ

1) Η έννοια του κινδύνου

A. Ορισμός

Β. Φορέας ανάληψης κινδύνων

2) Ο κατάλογος κινδύνων και οι διακρίσεις τους

Α. Κατάλογος κινδύνων

Β. Διακρίσεις των κινδύνων

α) Γενικοί

β) Ειδικοί

i. Στάδιο κατασκευής (construction phase)

αα) Κίνδυνοι ως προς την τοποθεσία (site risks)

ββ) Κατασκευαστικοί κίνδυνοι (construction risks)

γγ) Κίνδυνοι ολοκλήρωσης (completion risks)

ii. Στάδιο λειτουργίας και εκμετάλλευσης (operation phase)

αα) Κίνδυνοι από τη λειτουργία και εκμετάλλευση

ββ) Κίνδυνοι εκκαθάρισης (termination risks)

3) Βασικές αρχές που διέπουν την κατανομή των κινδύνων μεταξύ των μερών

Α. H αρχή της ορθής ή βέλτιστης κατανομής των κινδύνων

Β. Η ουσιώδης ανάληψη των κινδύνων από τον ιδιωτικό φορέα και οι περιορισμοί

της

Γ. Η μεγαλύτερη επίρριψη των κινδύνων στον ιδιωτικό φορέα-επενδυτή συνε­-

πά­γεται και τη μεγαλύτερη απόληψη επιχειρηματικών κερδών από το μέρος

αυτό

Δ. Το δικαίωμα εκμετάλλευσης του αντικειμένου της αυτοχρηματοδοτούμενης

σύμβασης ως κριτήριο κατανομής των κινδύνων

Ε. Η αρχή της απόλυτης κατανομής των κινδύνων

ΣΤ. Η σαφής και ενδεικτική απαρίθμηση των κινδύνων για τη συμβατική

κατανομή τους

II. ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ

1) Κύριοι ή πρωτογενείς μηχανισμοί

Α. Αποπληρωμή από τον δημόσιο φορέα (availability payments)

Β. Αποπληρωμή από τους τρίτους χρήστες (usage-based payments)

Γ. Συνδυασμός των δύο συστημάτων (mixed usage and availability payments)

2) Συμπληρωματικοί ή δευτερογενείς μηχανισμοί

Α. Αποπληρωμή από τους τρίτους χρηματοδότες

Β. Αποπληρωμή από τη ρευστοποίηση της αξίας των εγκαταστάσεων

Γ. Επιπρόσθετες καταβολές από την άσκηση του δικαιώματος εκμετάλλευσης (Third party and secondary revenues)

III. ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΛΥΣΗ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

1) Εφαρμοστέο δίκαιο

2) Διαιτητική επίλυση διαφορών

Α. Η συμβατική πρόβλεψη ρήτρας διαιτησίας στις διαφορές Δημοσίου-ιδιωτών

α) Η συνταγματική βάση της συμφωνίας

β) Πλεονεκτήματα της προσφυγής στη μέθοδο της διαιτησίας στις διοικητικές

συμβάσεις και ειδικότερα στις συμβάσεις παραχώρησης

Β. Διαιτησία στις ΣΔΙΤ – Χαρακτηριστικά

Γ. Κριτική αποτίμηση – Σκέψεις και συμπεράσματα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ

Η ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΣΥΜΠΡΑΞΗΣ

I. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

1) Οι ειδικές νομοθετικές προβλέψεις του Ν. 3389/2005 για τη χρηματοδότηση του εγχειρήματος της σύμπραξης

2) Είδη χρηματοδότησης στη διαδικασία σύμπραξης

Α. Χρηματοδότηση με βάση τα ίδια κεφάλαια της ε.ε.σ

α) Έννοια – Χαρακτηριστικά στοιχεία

β) Είδη

Β. Χρηματοδότηση με βάση ξένα κεφάλαια

α) Έννοια – Χαρακτηριστικά στοιχεία

β) Είδη

Γ. Χρηματοδότηση με βάση τις εισροές κεφαλαίων εκ της εκμετάλλευσης του

αντικειμένου της σύμπραξης

α) Έννοια – Χαρακτηριστικά στοιχεία

β) Είδη

γ) Ειδικά οι χρηματοδοτικές ρυθμίσεις του άρθρου 25 Ν. 3389/2005

i. Η καταπιστευτική εκχώρηση απαιτήσεων από την ανώνυμη ε.ε.σ. (εδ. α΄)

ii. Η εκχώρηση απαιτήσεων από την ανώνυμη ε.ε.σ. προς τον σκοπό τιτλο-

ποίησή τους (εδ. β΄)

II. ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ (άρθρο 26 Ν. 3389/2005)

1) Το άθικτο του κύρους των μορφών εμπράγματης εξασφάλισης της χρημα­τοδότησης της σύμβασης σύμπραξης σε περίπτωση πτώχευσης ή υποβολής αίτη­σης πτώχευσης κατά του ασφαλειοδότη (παρ. 1)

Α. Έννοια - Χαρακτηριστικά στοιχεία

Β. Η αμφισβήτηση της συνταγματικότητας της διάταξης

2) Οι ειδικότερες μορφές εμπράγματης ασφάλειας και το απρόσβλητο του κύρους τους από το χρόνο δημοσιότητάς τους (παρ. 2)

Α. Η χρηματοδότηση της ε.ε.σ. εξασφαλισμένη με παραδοσιακές μορφές

εμπράγματης ασφάλειας (περ. α και β)

Β. Η χρηματοδότηση της ε.ε.σ. εξασφαλιζόμενη με ενέχυρο ή εξασφαλιστική

εκχώρηση απαιτήσεων (περ. γ και δ)

3) Η εμπράγματη εξασφάλιση υπέρ ενός εκπροσώπου της ομάδας δανειστών που παρέσχε τη χρηματοδότηση της α.ε.ε.σ. (παρ. 3)

Α. Η τραπεζική κοινοπρακτική δανειακή χρηματοδότηση εξασφαλιζόμενη με

εμπράγματη ασφάλεια υπέρ ενός εκπροσώπου αυτής (εδ. α΄)

α) Έννοια - Χαρακτηριστικά στοιχεία

β) Λόγοι νομοθετικής πρόβλεψης

Β. Η χρηματοδότηση μέσω έκδοσης ομολογιακού δανείου εξασφαλιζόμενη με

εμπράγματη ασφάλεια υπέρ ενός εκπροσώπου των ομολογιούχων δανειστών (εδ. β΄)

α) Έννοια - Χαρακτηριστικά στοιχεία

β) Λόγοι νομοθετικής πρόβλεψης

ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ

ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΕΣΗ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΕΚΑΤΟ

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΩΝ
ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΔΙΤ

I. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

1) Δημοσιονομικό όφελος (Βudgetary benefit)

2) Τεχνικοί – Τεχνολογικοί λόγοι (Technical – Technological benefit)

3) Ανάπτυξη βασικών υποδομών (major public infrastructure development) και δημιουργία οικονομιών κλίμακας (economies of scale)

4) Ικανότητες που διαθέτουν οι ιδιωτικοί φορείς (private sector skills)

5) Μεγαλύτερη οικονομική αποδοτικότητα (value for money) και κατανομή του επιχειρηματικού κινδύνου (risk allocation)

6) Η αναμόρφωση του δημοσίου τομέα (public sector reform) - Εφαρμογή των απόψεων περί ιδιωτικοποίησης, των αρχών του “New Public Management” και της επικουρικότητας του Κράτους

II. ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

1) Πολιτικοί-κοινωνικοί λόγοι (Η ανατροπή του τεκμηρίου αρμοδιότητας του δημοσίου φορέα και η απώλεια του ελέγχου του επί των δημοσίων υποδομών)

2) Δυσμενέστεροι οικονομικοί όροι παροχής της υπηρεσίας από τον ιδιώτη ανάδοχο

3) Πολύπλοκη διαδικασία με μακρά χρονική διάρκεια και αυξημένο κόστος ανάθεσης, χαρακτηριζόμενη από πιθανή έλλειψη ευελιξίας

4) Μείωση των φορολογικών εσόδων του Kράτους (φορολογικές απαλλαγές υπέρ του επενδυτή)

5) Υπερβολικά κέρδη από τον παραχωρησιούχο-ανάδοχο σύμπραξης

III. ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ

1) Απλές ή σύνθετες

2) Ετερογενείς ή ομοιογενείς

3) Ολικής ιδιοχρηματοδότησης και μερικής ιδιοχρηματοδότησης-συγχρηματοδό­τησης

4) Αμιγείς ή μικτές

5) Ολικές ή μερικές

6) Εθνικές ή τοπικές

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΩΔΕΚΑΤΟ

ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ-ΑΠΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ-ΣΔΙΤ

I. ΕΝΝΟΙΑ

1. Κατά τον εκάστοτε νομοθέτη

2. Κατά τη θεωρία

II. ΕΙΔΗ

1. Περιουσιακή και λειτουργική

2. Ουσιαστική και τυπική

III. Η ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΚΑΙ Η ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΩΣ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΟ ΕΙΔΟΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ-ΑΠΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ

1. Ιδιωτικοποίηση και αποκρατικοποίηση: Εννοιολογική αποσαφήνιση

2. Νομική σχέση

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΤΡΙΤΟ

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ TΗΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΜΠΡΑΞΗΣ

I. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

II. Η ΚΡΑΤΙΚΗ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΟΡΙΣΜΕΝΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΩΝ

1) Κατά τη νομολογία του ΣτΕ

2) Κατά τη θεωρία

III. Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ (ΑΝΕΚΧΩΡΗΤΟΥ) ΠΥΡΗΝΑ ΤΗΣ ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

ΟΜΟΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ – H ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΕΣΗ

I. ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ-ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΑΦΗΣ

1) ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΑ

Α. Η χρηματοδότηση-επένδυση και η ανάληψη των κινδύνων από τον ιδιωτικό

φορέα

Β. Εναλλακτικές δημόσιες συμβάσεις που διακρίνονται από τις παραδοσιακές

μορφές αυτών, με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών και την εκτέλεση

έργων

2) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΑ

Α. Η υπαγωγή στο ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο της ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων

Β. Η νομοθετική κύρωση της σύμβασης

II. ΔΙΑΦΟΡΕΣ-ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΚΡΙΣΗΣ

1) ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΑ

A. Μηχανισμοί αποπληρωμής του αναδόχου

Β. Νομική φύση της σύμβασης

Γ. Οι εξαιρετικές περιπτώσεις δημόσιας ολικής χρηματοδότησης και διατήρησης

των κινδύνων από τον δημόσιο φορέα

2) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΑ

Α. Νομική φύση του αναδόχου (η νομοθετική επιλογή απαγόρευσης ομοιογενών

ΣΔΙΤ)

Β. Νομική πράξη ανάθεσης (ο αποκλειστικά συμβατικός χαρακτήρας της

σύμβασης σύμπραξης του Ν. 3389/2005)

Γ. Εφαρμοστέο δίκαιο και επίλυση διαφορών από την εκτέλεση της σύμβασης

Δ. Η ενοποιημένη ή διακριτή διαδικασία ανάθεσης

Ε. Η εμπλοκή του ιδιωτικού φορέα στην εκτέλεση της αντίστοιχης σύμβασης

μέσω της υποχρεωτικής σύστασης της εταιρίας ειδικού σκοπού

ΣΤ. Προνομιακές ρυθμίσεις υπέρ του αναδόχου-επενδυτή και ιδίως οι

νομοθετικές αποκλίσεις από τις διατάξεις του πτωχευτικού δικαίου

III. ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΕΣΗ

1) Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο

2) Σύμφωνα με το ενωσιακό δίκαιο

3) Σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ι. ΕΛΛΗΝΙΚΗ

ΙΙ. ΑΛΛΟΔΑΠΗ

ΙΙΙ. ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

ΛΗΜΜΑΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΧΗΜΑΤΩΝ

Σχήμα 1 - Είδη διοικητικών συμβάσεων

Σχήμα 2 - Διακρίσεις των συμβάσεων παραχώρησης

Σχήμα 3 - Παρεπόμενες-εκτελεστικές συμβάσεις σε σύμβαση παραχώρησης αυτοκινητοδρόμου

Σχήμα 4 - Πίνακας κινδύνων

Σχήμα 5 - Οι ιδιωτικοποιήσεις σε 14 χώρες της Ε.Ε. την περίοδο 2001-2009 (σε δισ. ευρώ)

Σχήμα 6 - Η νομική φύση των συμβάσεων ΣΔΙΤ Ν. 3389/2005

Σχήμα 7 - Οι ΣΔΙΤ στον ελληνικό χώρο

Σχήμα 8 - Διακρίσεις των δημοσίων συμβάσεων