Ι. Άγγλος/Ε. Αντωνόπουλος/Χ. Αυγερινού..., Σὺ καὶ δικαστὴς ἄριστος, 2022
Η παρούσα έκδοση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Γεωργίου Χ. Παναγιωτόπουλου (1944-2020), ο οποίος υπήρξε ένας δικαστής από τους πιο σημαντικούς της γενιάς του και διετέλεσε Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας. Σε αναγνώριση της μεγάλης, ανεκτίμητης, πολυετούς προσφοράς του στη Δικαιοσύνη, στη νομική επιστήμη και στην ελληνική κοινωνία, η ανταπόκριση και η απόδοση τιμής από συναδέλφους, συνεργάτες και φίλους είναι μεγάλη. Στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνονται 105 μελέτες ακαδημαϊκών, δικαστών, καθηγητών πανεπιστημίων, επιστημόνων διαφόρων επιστημονικών κλάδων με τους οποίους συνεργάσθηκε και φίλων του, που τιμούν με τις μελέτες τους τη μνήμη του.
Οι μελέτες παρουσιάζονται κατά την αλφαβητική σειρά των ονομάτων των συγγραφέων. Honoris causa προηγούνται οι συμβολές του π. Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλόπουλου, Επιτίμου Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, του τ. Πρωθυπουργού, Αντιπροέδρου της Κυβερνήσεως κ. Παναγιώτη Πικραμμένου και του τ. Αντιπροέδρου της Κυβερνήσεως και Υπουργού κ. Ευάγγελου Βενιζέλου, Καθηγητή της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Edition info
Table of contents +-
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Πρόλογος
Βιογραφικά στοιχεία
Συντελεστές του τόμου
Η Κοινωνικοοικονομική «Ιδεολογία» του Συντάγματος. Οι παραδοσιακές συνιστώσες και οι σύγχρονες “φυγόκεντρες” οικονομικές τάσεις
Προκόπιος Παυλόπουλος
Θεσμοί του κράτους δικαίου και της πολιτικής στην ιστορία του Συμβουλίου της Επικρατείας
Παναγιώτης Πικραμμένος
Η σχέση Νικόλαου Δημητρακόπουλου και Ελευθέριου Βενιζέλου
Ευάγγελος Βενιζέλος
Φιλία μιας ζωής
Ιωάννης Άγγλος
Η εξέλιξη της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με το δικαίωμα προηγούμενης ακρόασης
Ευθύμιος Αντωνόπουλος
Σημαντική νομολογία, γνωμοδοτήσεις και πρακτικά Ν.Σ.Κ. επί υποθέσεων Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, με ευρύτερο κοινωνικό αντίκτυπο
Χρυσαφούλα Α. Αυγερινού
Governance and the Economy
Ioannis Vavouras / Chara Vavoura
Η ανάκληση των ομοίων πράξεων. Σύνοψη νομολογίας και προβληματισμοί
Νικόλαος Ι. Βαγιωνάκης
Πατμιακά, Σιναΐτικα και Αγιοταφιτικά Μετοχιακά της Σάμου
Εμμανουήλ Γ. Βαρβούνης
Επιτελικό Κράτος: Ο ρόλος της Εθνικής Ανεξάρτητης Αρχής στην καλύτερη διακυβέρνηση και λειτουργία του Κράτους
Μαρία Γ. Βενετσανοπούλου / Δρ. Βαρβάρα Βελή
Ο διπολισμός της ποριώτικης κοινωνίας στο κίνημα του 1831. Η “των ονομάτων επίσκεψις” – Προβληματισμοί και υποθέσεις
Αντώνης Βιρβίλης
Σύνταγμα, Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και ανωνυμία στο διαδίκτυο
Σπύρος Βλαχόπουλος
Η γνώσις του Θεού κατά την Αγίαν Γραφήν
Χρῆστος Σπυρ. Βούλγαρης
«Σύμπραξη» νομολογίας και κανόνων δικαίου για την αποτελεσματική προστασία της ελευθερίας της έκφρασης. Το φαινόμενο SLAPP
Χριστίνα Aντ. Βρεττού
Οι στρατηγικές επενδύσεις ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας
Γεωργία Γιαννακούρου
The foundation of the European Capital Markets Union (CMU)
Christos V. Gortsos
Η εύλογη διάρκεια της δίκης ως όψη του δικαιώματος στη χρηστή απονομή της δικαιοσύνης
Κωνσταντίνος Ε. Γώγος
«Επιλεκτικές» έννομες σχέσεις μεταξύ δημοσίων νομικών προσώπων και ιδιωτών – Η συνταγματική οριοθέτησή τους
Γιώργος Δελλής
Ο όρκος του Προέδρου της Δημοκρατίας
Άλκης Ν. Δερβιτσιώτης
Τo πρῶτο σχέδιο περi συγκροτήσεως Συμβουλίου τῆς Eπικρατείας
Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου
Το πραγματικό μήνυμα των διεθνών κατατάξεων (Rankings) για τα Ελληνικά Πανεπιστήμια
Μελέτιος-Αθανάσιος Δημόπουλος
Τα καθήκοντα των δικαστών και τα μέτρα πάταξης της δικαστικής διαφθοράς στο Ρωμαϊκό Δίκαιο
Αθηνά Α. Δημοπούλου
Οι επιτελικές κυβερνητικές δομές στην Ελλάδα: Τα υπουργικά γραφεία στο ελληνικό διοικητικό σύστημα
Γεώργιος Δίελλας
Θεσμολογία του ομοσπονδιακού φαινομένου κατά την ελληνική αρχαιότητα (3ος αι. π.Χ.) υπό το πρίσμα της αιτωλικής έννομης τάξης και δικαιικές αναλογίες με την ευρωπαϊκή ομοσπονδίωση υπό την κοινοτική μέθοδο
Νικόλαος Δρακόπουλος
Η Αρχή της Αξιοκρατίας και τα Κοινωνικά Δικαιώματα
Δημήτριος Εμμανουηλίδης
Το αβέβαιο μέλλον της ανθρωπότητας στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής
Χρήστος Σ. Ζερεφός
Ο τρόπος άσκησης των δικαστικών καθηκόντων και η ποιότητα των δικαστικών αποφάσεων: Αφιέρωμα στον αείμνηστο Πρόεδρο Γεώργιο Παναγιωτόπουλο (2005-2009)
Θεοδώρα Ζιάμου
Είναι νόμιμη ή όχι η εφαρμογή της διετούς παράτασης της αρχικής πενταετούς παραγραφής (για καταλογισμό φόρων ή και φορολογικών κυρώσεων) που απορρέει από το άρθρο 19 παρ. 18 του ν. 3091/2002 υπό το καθεστώς του νέου ΚΦΕ και του ΚΦΔ και υπό το πρίσμα του Συντάγματος και της ΕΣΔΑ;
Ελένη Λ. Θεοχαροπούλου
Προτάσεις για το μέλλον της Ευρώπης
Παναγιώτης Ι. Κανελλόπουλος
Αστική ευθύνη του Κράτους από παράνομες ενέργειες οργάνων της δικαστικής εξουσίας: Νομολογιακές εξελίξεις
Θεώνη Κανελλοπούλου
Τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων: Οι προκλήσεις για τον δικαστικό έλεγχο
Βασιλική (Βίκυ) Ι. Καραγεώργου
Ευθύνη του ελληνικού Δημοσίου για σύννομη ιατρική πράξη στο πλαίσιο υποχρεωτικού εμβολιαστικού προγράμματος
Μιχαήλ Γεωργ. Καρατσιώλης
Η ενδικοφανής προσφυγή στη δικαιοπλαστική νομολογία του ΣτΕ. Η περίπτωση των εκκλησιαστικών δικαστηρίων της Εκκλησίας της Ελλάδος
Ιωάννης Ε. Καστανάς
Ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας (μετά το Ν. 4842/2021) σε επανεκκίνηση (κατάργηση στρεβλώσεων του Ν. 4335/2015 και προσπάθεια για επιστροφή σε, κάποια, δικονομική κανονικότητα) – Σκέψεις για κάποιες μεταρρυθμίσεις του Ν. 4842/2021 (και) υπό το πρίσμα δικαιοκρατικών (και με βάση τη δικονομική δογματική) αξιολογήσεων
Νικόλαος Καν. Κλαμαρής
Ειδικές ρυθμίσεις για την απονομή της δικαιοσύνης σε χρυσόβουλλα της μέσης βυζαντινής περιόδου (11ος-12ος αι.): Πράξεις που απευθύνονται στο εσωτερικό της Αυτοκρατορίας
Βασίλειος-Αλέξανδρος Κόλλιας
Το συντρέχον πταίσμα του ζημιωθέντος στη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας
Ταξιαρχία Κων. Κόμβου
Η ανάκληση από τον διοικητικό δικαστή χορηγηθείσας αναστολής λόγω προσκομίσεως νεότερων κρίσιμων στοιχείων ή μεταβολής των δεδομένων
Βασίλης Θ. Κονδύλης
Η επίδραση του άρθρου 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ στο Ελληνικό Δημόσιο Δίκαιο
Μαρία-Ελένη Θ. Κόρσου-Παναγοπούλου
Εκφάνσεις της κανονιστικής εμβέλειας του άρθρου 20 παρ. 1 του Συντάγματος κατά την πρόσβαση στο δικαστή
Ηλίας Κουβαράς
Οι περιπτώσεις των παράνομων διορισμών υπαλλήλων λόγω πλαστότητας των πτυχίων τους ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Η ανάγκη για την απονομή ουσιαστικής δικαιοσύνης
Ευαγγελία-Ελισάβετ Κουλουμπίνη
Το δικαίωμα πρόσβασης στα έγγραφα κατά το Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ και η υποχρέωση αιτιολόγησης των ενωσιακών αποφάσεων
Ιωάννης Γ.-Στ. Κούρτης
Αειφόρος Ανάπτυξη και Διαχείριση του Αζώτου στα Μεσογειακά Αγροοικοσυστήματα
Σπυρίδων Δ. Κουτρούμπας
Από την ίδρυση της Ελευθέρας Σχολής Πολιτικών Επιστημών στο Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Ισμήνη Κριάρη
Η δικαιοδοσία επί της αστικής ευθύνης του Δημοσίου από ζημιογόνες ενέργειες των οργάνων της δικαστικής εξουσίας
Σταυρούλα Ν. Κτιστάκη
Νέα δημοσιονομική διακυβέρνηση και σύστημα εσωτερικού ελέγχου στο δημόσιο τομέα
Κωνσταντίνος Κωστόπουλος
Η βουλευτική ιδιότητα και τα βουλευτικά «προνόμια» σε περίπτωση στέρησης της προσωπικής ελευθερίας
Γρηγόρης Λαζαράκος
Η αρχή της άπαξ ασκήσεως των ενδίκων βοηθημάτων στην διοικητική δίκη –Με αφορμή την ΣτΕ 2460/2021–
Πάνος Λαζαράτος
Η χρηστή διακυβέρνηση προστιθέμενη αξία στην ποιότητα της δημόσιας διοίκησης
Άννα Λιγωμένου
La naissance de la notion de sanction en droit répressif européen
Sotiris Lytras
Το δίκαιο, το νόμιμο και το ίσο (ένας διάλογος μεταξύ Κρέοντος και Αντιγόνης)
Αντώνης Μακρυδημήτρης
Ηνωμένα Έθνη Συμφέρον και Δίκαιο: Αναζητώντας την ισορροπία (δίκαια μέν τῷ ἀνθρωπείῳ λόγῳ ἀπὸ τῆς ἴσης ἀνάγκης κρίνεται, Θουκυδίδης Ε.89.1)
Αλέξανδρος Π. Μαλλιάς
Καταγγελία για απόπειρα βιασμοῦ στα βενετοκρατούμενα Κύθηρα (1702)
Χρύσα Μαλτέζου
Δικαίωμα στη λήθη: νομολογιακές εξελίξεις
Παναγιώτης Μαντζούφας / Βασίλειος Νάιντος
Η εξέλιξη του ελέγχου της συνταγματικότητας των φορολογικών νόμων
Σπυρίδων-Κωνσταντίνος Μαρκάτης
Ο προσυμβατικός έλεγχος των συμβάσεων COVID-19 από το Ελεγκτικό Συνέδριο
Αργυρώ Δημ. Μαυρομμάτη
Τα προσωπικά δεδομένα ως έκφραση της προσωπικότητας του ατόμου. Από την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων
Κωνσταντίνος Φ. Μενουδάκος
Οι προγραμματικές συμβάσεις
Παρασκευή Μουζουράκη
Η αστική ευθύνη του Δημοσίου από διακινδύνευση: μια νέα μορφή αστικής ευθύνης του Δημοσίου – Επ’ αφορμή της ΣτΕ 622/2021
Μελέτιος Στυλ. Μουστάκας
Επιστήμη και Πολιτική: μια σχέση συνεργατική ή συγκρουσιακή;
Ευαγγελία Γ. Μπάλτα
Ο νέος Πτωχευτικός νόμος (άρθρα 75 επ. ν. 4738/2020, όπως ισχύει μετά το ν. 4818/2021) και οι νεωτερισμοί που αυτός επέφερε
Γεωργία Μπεχρή-Κεχαγιόγλου
Οι συνταγματικές δεσμεύσεις ως προς την κατάρτιση δασολογίου και το περιεχόμενο των δασικών χαρτών
Διονύσιος Α. Μπουγάτσος
Οι «Νόμοι» του Πόρου (1818)
Καλλιόπη (Κέλλυ) Α. Μπουρδάρα
Τα τέλη χρήσεως «κοινών αγαθών» στη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας
Ευαγγελία Ν. Νίκα
Τα θεσμικά όργανα αντιμετώπισης της απάτης στην Ευρωπαϊκή Ένωση (OLAF και EPPO)
Αντώνιος Νικητάκης
Στοιχεία απονομής της δικαιοσύνης στα μεσαιωνικά βαλκανικά κράτη. Η επίδραση του βυζαντινού δικαίου
Μαρία Νυσταζοπούλου-Πελεκίδου
Ἱκεσία. Ἕνα στοιχεῖο τοῦ Ομηρικοῦ κόσμου καί τοῦ Εθιμικοῦ δικαίου στό δημοτικό τραγούδι τοῦ Ἀη-Γιώργη (εὐρυτανική ἐκδοχή) καί ἡ ποιητική λειτουργία του
Μαρία Παν. Παναγιωτοπούλου-Μποτονάκη
Οι συνταγματικώς κατοχυρωμένες γενικές αρχές του δικαίου περιβάλλοντος
Θεόδωρος Ι. Παναγόπουλος
Η απονομή της δικαιοσύνης μέσω της τεχνητής νοημοσύνης. Συνταγματικά ζητήματα δικαστικής προστασίας
Φερενίκη Παναγοπούλου-Κουτνατζή
Ο ρόλος των στρατιωτικών αγίων στη βυζαντινή κοινωνία και ο Άγιος Γεώργιος στη Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή τέχνη
Ναυσικά Πανσελήνου
Έλληνες Μουσουλμάνοι και ΕΣΔΑ
Καλλιρρόη Δ. Παντελίδου
Μια απόφαση «λογαριαστή» καταχωρημένη σε πωλητήριο του έτους 1112 και οι προϋποθέσεις για εκποίηση προικώων ακινήτων
Ελευθερία Παπαγιάννη
Τα δικαιώματα τρίτης γενεάς και η συνταγματική προστασία τους
Πολυξένη Παπαδάκη
Πανδημία και Δικαιώματα του Ανθρώπου. Υποχρεωτικός ο εμβολιασμός
Πέτρος Ι. Παραράς
Η τυπολογία των διοικητικών πράξεων κατά την άσκηση δικαστικού ελέγχου
Ευαγγελία Παυλίδου
Η σύμπραξη νομοθέτη και τακτικών διοικητικών δικαστηρίων κατά τον προσδιορισμό του περιεχομένου της αρχής της ενιαίας δίκης, με αφετηρία τη διάταξη του άρθρου 7 παρ. 3 του Κ.Δ.Δ.
Νίκος Πενίδης
Η συμβολή της πνευματικής κληρονομιάς των τριών Ιεραρχών στη διαμόρφωση της παιδείας και εκπαίδευσης του Ελληνισμού
Εμμανουήλ Π. Περσελῆς
Η εγγυητική λειτουργία της ασφάλειας δικαίου για τη δημόσια εμπιστοσύνη στα όργανα του Κράτους
Μιχαήλ Ν. Πικραμένος
Οι εξελίξεις στη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας και των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων ως προς την ύπαρξη και τη διακοπή του αιτιώδους συνδέσμου
Χαρούλα Πόνη
Η αστική ευθύνη του Κράτους προς αποζημίωση από τα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας
Άννα Αντ. Πρεβενά
Ο δικαστικός έλεγχος της διαδικασίας κύρωσης των δασικών χαρτών
Δημήτριος Θ. Πυργάκης
Ένα ξεχασμένο προδικαστικό ερώτημα του Συμβουλίου της Επικρατείας στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Αθανάσιος Ράντος
Η αστική ευθύνη του κράτους από νόμιμες ενέργειες των οργάνων του μεταξύ «δικαιοκρατικού» και «κοινωνιοκρατικού» Συντάγματος
Κωνσταντίνος Σ. Ρέμελης
Δικαστική απόφαση. Διάσκεψη, ψηφοφορία, έγγραφος τύπος, αιτιολογία και η περί τούτων «συζήτηση» Ιπποδάμου και Αριστοτέλους
Βασίλειος Ρήγας
Η καθιέρωση πρωτοποριακών θεσμών κράτους δικαίου στην Ελλάδα του 19ου αιώνα και η συμβολή της αμερικανικής συνταγματικής σκέψης
Αικατερίνη Μ. Ρωξάνα
Η ενωσιακή και η ελληνική τεχνική του αναιρετικού ελέγχου
Ιωάννης Σαρμάς
Εξέλιξη της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας ως προς το ζήτημα της παραγραφής των φορολογικών αξιώσεων
Ειρήνη Σάρπ
Το έννομο συμφέρον του ανταγωνιστή στη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας
Γλυκερία Π. Σιούτη
Ὁ Κωλέττης καί τά μετά τή δολοφονία τοῦ Καποδίστρια συμβάντα
Νικόλαος Π. Σοϊλεντάκης
Νομιμοποίηση επί μεταβιβάσεως του αντικειμένου της αγωγής στον ΚΔΔ
Παναγιώτης Ν. Σοϊλεντάκης
Η αρχή της αξίας του Ανθρώπου. Η συμβολή της νομολογίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου
Βασιλική Ν. Σοφιανού
Δύο πρωτότυπες αποφάσεις του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου επί προεδρίας Γεωργίου Χ. Παναγιωτόπουλου
Φίλιππος Κ. Σπυρόπουλος
Competition Law: a “policy at war with itself” or an institutionelle Garantie der sozialen Marktwirthschaft?
Iannis Symplis
Νέο Δημόσιο Μάνατζμεντ και σοσιαλιστική οικογένεια: Το παράδειγμα των Ανεξάρτητων Αρχών στην Ελλάδα
Χρύσανθος Τάσσης
Οι εκατόν της Καρχηδόνας
Ιωάννης Τζαμτζής
Ο μητροπολίτης Αμασείας και Έξαρχος Κ. Ευρώπης Γερμανός Καραβαγγέλης και το ζήτημα της αποστολής αντιπροσώπου - αποκρισαρίου του Οικ. Πατριαρχείου στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Πολωνίας
Παναγιώτης Τζουμέρκας
Η συνταγματικότητα της επιβολής προστίμου ως διοικητικής κύρωσης για την μη συμμόρφωση στην υποχρέωση εμβολιασμού – Με αφορμή την ρύθμιση του άρθρου 24 Ν. 4865/2021
Χαράλαμπος Μ. Τσιλιώτης
Το έννομο συμφέρον οικονομικού φορέα, πιθανολογηθέντος ως νομίμως αποκλεισθέντος από διαγωνιστική διαδικασία αναθέσεως δημόσιας συμβάσεως, με πράξη της αναθέτουσας αρχής, για δικαστική προσβολή πράξεων της ίδιας διαδικασίας που αφορούν σε ανταγωνιστές του
Δημήτριος Αδ. Φαρμάκης
Η ελληνική Επανάσταση. Τρεις μύθοι για την παλιγγενεσία
Σπυρίδων Ι. Φλογαΐτης
Σκέψεις γύρω από το «ήπιο» δίκαιο
Θεόδωρος Φορτσάκης
Η ενεργητική νομιμοποίηση του Δημόσιου για την άσκηση αγωγής στο πλαίσιο των διαφορών από τις δημόσιες συμβάσεις
Χαράλαμπος Χρυσανθάκης
Αστική ευθύνη του Δημοσίου και των ΝΠΔΔ από ιατρικά σφάλματα. Επισκόπηση της πρόσφατης νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας
Σπυριδούλα Χρυσικοπούλου