Γ. Παπαδημητρίου, Συνταγματικές μελέτες, τόμ. 4, 2010
Το τετράτομο αυτό έργο αποτελεί το καρπό συστηματικής δουλειάς 30 σχεδόν χρόνων του Δικηγόρου, Νομικού, Επιστήμονα, Καθηγητή Γιώργο Παπαδημητρίου.
Οι τόμοι Ι και ΙΙ περιλαμβάνουν τα πιο αντιπροσωπευτικά κείμενα της περιόδου 1975-2005. Η ιστορία του πολιτεύματος, οι αρχές του, η αναθεώρηση του Συντάγματος, τα θεμελιώδη δικαιώματα, το εκλογικό σύστημα, η δικαιοσύνη, η ευρωπαϊκή ενοποίηση, η συνταγματοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το κυπριακό πρόβλημα και το περιβαλλοντικό Σύνταγμα αποτελούν τις βασικές ενότητες, στις οποίες εντάσσονται. Ο τρίτος τόμος περιλαμβάνει γνωμοδοτήσεις που έχουν δημοσιευτεί κατά βάση σε επιστημονικά περιοδικά κατά την περίοδο 1984-2008.
Στις σελίδες του τόμου Ι και ΙΙ αναδεικνύονται προσπάθειες για τη συγκρότηση και την ωρίμανση της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας, την ενίσχυση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, την εύρυθμη λειτουργία του πολιτικού συστήματος, την παραπέρα οικοδόμηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την επίλυση του συνταγματικού προβλήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και την εμπέδωση του περιβαλλοντικού Συντάγματος.
Στον τρίτο τόμο παρουσιάζονται γνωμοδοτήσεις του συγγραφέα για το οικονομικό σύνταγμα, την ελευθερία του τύπου της επιστήμης και της τέχνης, την παροχή δικαστικής προστασίας, την κοινωνική ασφάλιση, ενώ τέλος προστέθηκε η τελευταία και αδημοσίευτη γνωμοδότησή του για τη συνταγματικότητα της σύγκλησης Γενικής Συνέλευσης σωματείου του Δεκεμβρίου του 2008
Στον τέταρτο και τελευταίο τόμο των Συνταγματικών Μελετών περιέχονται κείμενα του Γ. Παπαδημητρίου που έγραψε την τριετία 2006-2008. Πρόκειται ίσως για την πιο παραγωγική περίοδο της ζωής του. Οι εξελίξεις στη χώρα αλλά και διεθνώς του έδωσαν την αφορμή και πλούσια ερεθίσματα για γόνιμο προβληματισμό. Πολλές από τις επεξεργασίες αποτελούν εμπλουτισμένη μορφή της δουλειάς του στο Κοινοβούλιο, ως βουλευτή Επικρατείας του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος, συνιστούν δε έμπρακτη απόδειξη της ευσυνειδησίας με την οποία επιτέλεσε και αυτά του τα καθήκοντα.
Edition info
Table of contents +-
Βασικές συντομογραφίες
ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΣΗΜΕΡΑ
Ι. Εισαγωγικά
ΙΙ. Η ΕΣΔΑ
ΙΙΙ. Ο Χάρτης
IV. ΕΣΔΑ και Χάρτης
V. Μηχανισμοί συνάρθρωσης
VΙ. Νέες προκλήσεις
VII. Επίμετρο
ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ
Ι. Εισαγωγικά
II. Διάχυση της εξουσίας
ΙΙΙ. Νέα δικαιώματα
IV. Νέοι θεσμοί
V. Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις
VI. Δικαιώματα και διαφορετικότητα
VII. Κοινωνικά ευάλωτες ομάδες
VIII. Διεθνοποίηση και κοινοτικοποίηση της προστασίας
ΙΧ. Ελευθερία και ασφάλεια
Χ. Επίμετρο
Η «ΑΒΟΛΗ ΑΛΗΘΕΙΑ» ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΜΑΣ
Ι. Η επικαιροποίηση της κλιματικής πολιτικής
ΙΙ. Η κατάσταση στη χώρα μας
ΙΙΙ. Απρόσφορες προσπάθειες
IV. Τα Εθνικά Προγράμματα
V. Η νέα κλιματική πολιτική της Ένωσης
VI. Στον αστερισμό της εικονικής πραγματικότητας
ΤΟ ΧΑΣΜΑ ΜΕΤΑΞΥ ΚΑΝΟΝΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥΣ
Ι. Εισαγωγικά
ΙΙ. Κανονιστικό και επιχειρησιακό πρότυπο
ΙΙΙ. Η αειφορική διαχείριση των υδάτων
IV. Κλιματικές αλλαγές
V. Η Σύμβαση του Aärhus
VI. Ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης
VII. Προοπτική
VIII. Επίμετρο
Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ
Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ-ΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
Ι. Η προστασία του περιβάλλοντος στις Καταστατικές Συνθήκες
α. Οι απαρχές
β. Η Συνθήκη του Άμστερνταμ
ΙΙ. Οι Καταστατικές Συνθήκες στην περιβαλλοντική νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας
α. Από το 1994 ως την αναθεώρηση του Συντάγματος το 2001
β. Από την αναθεώρηση του Συντάγματος ως σήμερα
ΙΙΙ. Κριτική αποτίμηση
α. Επισημάνσεις
β. Η επίκληση των Καταστατικών Συνθηκών
γ. Η αξιοποίηση των Καταστατικών Συνθηκών
IV. Συμπεράσματα
ΤΟ ΑΝΩΤΑΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΩΣ ΕΓΓΥΗΤΗΣ ΤΗΣ ΕΚΛΟ-ΓΙΚΗΣ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ
Ι. Ιστορικό
ΙΙ. Το πρόβλημα
ΙΙΙ. Η πλειοψηφία και η μειοψηφία του Δικαστηρίου
IV. Κριτική
V. Συμπέρασμα
ΟΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΑΡΧΕΣ
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΑΡΧΕΣ. Η ΑΡΓΟΣΥΡΤΗ ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΩΡΙΜΑΝΣΗ
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Ο δημόσιος έλεγχος
ΙΙΙ. Ανεξάρτητες αρχές και Βουλή
IV. Θεσμική ευπρέπεια
V. Επίμετρο
Η ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟ 2006 ΤΟΥ ΣΥΝΗΓΟΡΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
Ι. Εισαγωγικά
ΙΙ. Η Έκθεση
ΙΙΙ. Η σχέση Συνηγόρου του Πολίτη και διοίκησης
IV. Προοπτική
V. Επίμετρο
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ
ΕΙΚΟΣΙ ΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Από τις διαπραγματεύσεις στην προσχώρηση
ΙΙΙ. Η δύσκολη δεκαετία του ’80
IV. Προς την ενηλικίωση
V. Προς την ωρίμανση
VI. Τα χρόνια της ωριμότητας
VII. Προς οπισθοδρόμηση;
VIII. Συμπεράσματα και προτάσεις
α. Η προσαρμογή του ελληνικού δικαίου
β. Η αναμόρφωση της διοίκησης
γ. Η ενεργοποίηση των δικαστηρίων
δ. Η επιστήμη
Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ
Ι. Γεωγραφία και ιστορία
II. Από τη σύνδεση στην προσχώρηση
ΙΙΙ. Τα πρώτα δύσκολα χρόνια
IV. Η πορεία προς την Οικονομική και Νομισματική Ένωση
V. Η ωρίμανση
VI. Στο σκληρό πυρήνα
VII. Αποστασιοποίηση
VIII. Η παρατεινόμενη ρευστότητα
ΙΧ. Τι κάνουμε;
Χ. Η Ευρώπη των δύο ταχυτήτων
ΧΙ. Η στάση μας
Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΕΓΓΥΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΚΕΚΤΗΜΕΝΟΥ
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Η ενοποιητική λειτουργία
ΙΙΙ. Η εγγυητική λειτουργία
IV. Το περιεχόμενο της εγγυητικής λειτουργίας
α. Κοινοί κανόνες
β. Συνταγματικοί κανόνες
V. Η υπόθεση του «βασικού μετόχου»
VI. Συμπεράσματα
ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΕΡΕΙΣΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Η πρόταση «βαθειάς τομής»
ΙΙΙ. Η αναθεώρηση του 1975
ΙV. Το συνταγματικό έρεισμα
V. Συμπέρασμα
Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Ο ΧΑΡΤΗΣ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
I. Εισαγωγή
ΙΙ. Η εκπόνηση
ΙΙΙ. Οι σταθερές
IV. Το περιεχόμενο
V. Φορείς και αποδέκτες των δικαιωμάτων
VI. Ο χαρακτήρας του Χάρτη
VII. Η κανονιστική λειτουργία
VIII. Η προοπτική της δεσμευτικής ισχύος
IX. Επίμετρο
Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Οι λόγοι
α. Η εμβάθυνση
β. Η διεύρυνση
γ. Εμβάθυνση και διεύρυνση
δ. Η μετεξέλιξη σε πολιτική Ένωση
ε. Ο εκδημοκρατισμός
στ. Η παγκοσμιοποίηση
ΙΙΙ. Η θέσπιση Ευρωπαϊκού Συντάγματος
α. Η πορεία προς τη θέσπισή του
β. Το πρότυπο παραγωγής του
γ. Η Συνέλευση
δ. Η Διακυβερνητική Διάσκεψη
ε. Η έγκρισή του
στ. Αξιολόγηση
IV. Επίμετρο
Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ Η ΒΟΥΛΗ
Ι. Η αρχή της επικουρικότητας
ΙΙ. Η επικουρικότητα στη Μεταρρυθμιστική Συνθήκη
ΙΙΙ. Η Βουλή και η αρχή της επικουρικότητας
IV. Συμπεράσματα
Η ΚΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Η επεξεργασία του κυρωτικού νομοσχεδίου
ΙΙΙ. Οι δύο δυνατότητες
ΙV. Η νομιμοποίησή της
ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Ή ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ
Ι. Η ιστορία γράφεται και από τους πρωταγωνιστές
ΙΙ. Ο συγγραφέας
ΙΙΙ. Το βιβλίο
IV. Ευκαιρίες ή δυνατότητες;
ΔΙΑΦΟΡΑ
ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Οι θέσεις της Κυβέρνησης
ΙΙΙ. Οι θέσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης
IV. Προγραμματικές δηλώσεις και Σύνταγμα
V. Κριτική αποτίμηση
VI. Συμπέρασμα
ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙ-ΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟ-ΛΙΤΕΥΣΗΣ
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Οι έδρες του Συνταγματικού και του Γενικού Δημοσίου Δικαίου
ΙΙΙ. Από τις έδρες στην Εκπαιδευτική Ερευνητική Μονάδα
IV. Η δημιουργία της
V. Η οργάνωση και η λειτουργία της
VI. Η απήχησή της
VII. Συμπεράσματα
ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΓΜΑ
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Η υιοθέτηση του άρθρου 100Α Συντ.
ΙΙΙ. Οι βασικές επιλογές του Συντάγματος
α. Οι αρμοδιότητες
β. Εγγυήσεις
γ. Η επιλογή των μελών του Προεδρείου
IV. Από τη ρύθμιση στην πράξη
Ο ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟ
Ι. Η πρώτη περίοδος (1910-1920)
ΙΙ. Η δεύτερη περίοδος (1928-1932)
ΙΙΙ. Οι επιλογές της πρώτης μεταπολιτευτικής περιόδου