Γ. Μπεχρή-Κεχαγιόγλου, Ομαδική ασφάλιση, 2010

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

I. Εισαγωγή

Α. Γενική τοποθέτηση

Β. Πολυμορφία της ομαδικής ασφάλισης

Γ. Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ομαδικής ασφάλισης

1. Μορφές ομαδικής ασφάλισης

1.1) Ασφάλιση ζημίας ενεργητικού

1.2) Ασφάλιση ποσού

1.3) Ασφάλιση ευθύνης

1.4) Η ομαδική ασφάλιση με υποχρεωτικό ή μη υποχρεωτικό χαρακτήρα ως προς την προσχώρηση του ασφαλισμένου [adhésion obligatoire or facultative (antisélection)]

2. Νομικός χαρακτήρας της ομαδικής ασφάλισης

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΟΜΑΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

Α. Ο επαγγελματικός χαρακτήρας της ομαδικής ασφάλισης για το λήπτη της ασφάλισης.

1. Γενική Τοποθέτηση

2. Προσχωρητικός χαρακτήρας της ασφαλιστικής σύμβασης για τον ασφαλισμένο-καταναλωτή

2.1. Νομιμοποίηση του ασφαλισμένου να στραφεί κατά του ασφαλιστή

Β. Αντιμετώπιση των γενικών όρων συναλλαγών στο ομαδικό ασφαλιστήριο

1. Οι γενικοί όροι (γοσ) του ομαδικού ασφαλιστηρίου

2. Ένταξη των γενικών όρων στην ασφαλιστική σύμβαση

2.1) Έλεγχος ένταξης των γενικών όρων (γοσ) στην ασφαλιστική σύμβαση

2.1.1) Το παράδειγμα του γαλλικού δικαίου

2.2) Έλεγχος των γενικών όρων (γοσ) μέσω της ερμηνείας αυτών

2.3) Έλεγχος καταχρηστικότητας των γενικών όρων

(γος)

3. Προβλήματα που σχετίζονται με την άσκηση των δικαιωμάτων του ασφαλισμένου. Γενική τοποθέτηση

3.1. Αυτεπάγγελτη επίκληση του καταχρηστικού χαρακτήρων των γος

4. Συλλογική αγωγή και ομαδική ασφάλιση

5. Ατομική αγωγή του ασφαλισμένου καταναλωτή και ομαδική ασφάλιση

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

ΟΜΑΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

Α. Βασική διάκριση της ομαδικής ασφάλισης προσωπικού κερδοσκοπικού και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα

Β. Οι τρεις πυλώνες ασφάλισης

1) πρώτος πυλώνας ασφάλισης

2) δεύτερος πυλώνας ασφάλισης

3) τρίτος πυλώνας ασφάλισης

4) συνύπαρξη των τριών πυλώνων

Γ. Το Κοινοτικό πλαίσιο λειτουργίας των Ιδρυμάτων Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών με βάση τις Οδηγίες 2003/41/ ΕΚ σχετικά με τις δραστηριότητες και την εποπτεία των εν λόγω Ιδρυμάτων και 98/49/ΕΚ σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων συμπληρωματικής συνταξιοδότησης των μισθωτών και μη μισθωτών που μετακινούνται εντός της Κοινότητας

1) Η Οδηγία 2003/41/ΕΚ

2) Η Οδηγία 98/49/ΕΚ

2.1. Οι έννοιες «συμπληρωματική σύνταξη», «σύστημα συμπληρωματικής συνταξιοδότησης» κατά την Οδηγία 98/49/ΕΚ

3. Τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης ως η ελληνική εκδοχή των Ιδρυμάτων (ΙΕΣΠ)

3.1. Τρόπος προσχώρησης του ασφαλισμένου στα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης

3.2. Τα Επαγγελματικά Ταμεία Ασφάλισης στην πράξη

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΟΜΑΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

Α. Νομικό καθεστώς που διέπει την ομαδική ασφάλιση του προσωπικού

1. Ασφάλιση υπέρ τρίτου

1.2. Η ομαδική ασφάλιση ως ασφάλιση για λογαριασμό τρίτου (άρθρο 9 §1 Ασφ Ν)

2. Τήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης

3. Τρόποι σύναψης τόσο της ατομικής όσο και της ομαδικής ασφάλισης

α) Κίνδυνος θανάτου (κλάδος ζωής)

β) Κίνδυνος ατυχήματος (κλάδος ασφάλισης υγείας)

γ) Κίνδυνος ασθένειας (κλάδος ασφάλισης υγείας)

3.1. Σύναψη ατομικής ασφαλιστικής σύμβασης επί της ζωής

3.2. Σύναψη ομαδικής ασφαλιστικής σύμβασης ως ασφάλειας ζωής

3.2.1) Προσδιορισμός της ομάδας

3.2.2) Προσδιορισμός κοινού συνδέσμου (common link)

i) Γενική εκτίμηση του κινδύνου

ii) Εξειδικευμένη εκτίμηση του ασφαλιστικού κινδύνου

Β. Υπολογισμός του ασφαλίστρου

1) Ο παράγοντας επάγγελμα

2) Λοιποί κρίσιμοι παράγοντες

3) Αναπροσαρμογή της τιμής μονάδας

4) Επιβαρύνσεις εξόδων

Γ. Ασφαλιστικό ποσό

Δ. Η ύπαρξη του κινδύνου στην ομαδική ασφάλιση ή η ανυπαρξία του

1) Ύπαρξη κινδύνου

2) Η ανυπαρξία κινδύνου στην ομαδική ασφάλιση

Ε. Είδη της ομαδικής ασφάλισης του προσωπικού

ΣΤ. Πλεονεκτήματα της ομαδικής ασφάλισης του προσωπικού

Ζ. Τήρηση ασφαλιστικών βαρών

1. Έννοια ασφαλιστικών βαρών

2. Η ρύθμιση για τα ασφαλιστικά βάρη

2.1) Το ασφαλιστικό βάρος της προσυμβατικής δήλωσης

2.2) Το ασφαλιστικό βάρος της μη επίτασης του κινδύνου (το αμετάβλητο του κινδύνου)

2.3) Αποφυγή ή μείωση της ζημιάς

2.4) Ειδοποίηση του ασφαλιστή σε περίπτωση επέλευσης της ασφαλιστικής περίπτωσης

Η. Δικαιούχους του ασφαλίσματος

Θ. Παραίτηση του εργαζόμενου ασφαλισμένου από την ομαδική ασφάλιση που παρέχεται από τον εργοδότη ως πρόσθετη παροχή

Ι. Η θέση του ασφαλισμένου εργαζόμενου σε περίπτωση καταγγελίας της ομαδικής ασφάλισης ή τροποποίησής της

1. Γενικά για το δικαίωμα καταγγελίας

1.1 Ειδικοί λόγοι καταγγελίας της ασφαλιστικής σύμβασης σύμφωνα με το ασφαλιστικό δίκαιο

1.2. Τακτική και έκτακτη καταγγελία της ασφαλιστικής σύμβασης

1.3. Δυνατότητα καταγγελίας της ομαδικής ασφάλισης μετά την πραγματοποίηση του ασφαλισμένου κινδύνου

1.4. Η θέση του εργαζόμενου ασφαλισμένου σε περίπτωση καταγγελίας της ομαδικής ασφάλισης

1.4.1. Η καταγγελία της ομαδικής ασφάλισης στα ξένα δίκαια

2. Τροποποίηση του ομαδικού ασφαλιστηρίου

2.1) Τροποποίηση εκ μέρους του ασφαλιστή

2.2) Τροποποίηση εκ μέρους του εργοδότη

2.2.1. μισθολογική παροχή

2.2.2 Οικειοθελής παροχή

2.3) Η τροποποίηση της σύμβασης από άποψη ασφαλιστικού δικαίου

3. Η προστασία του ασφαλισμένου εργαζόμενου στην ελληνική πρακτική

3.1. Το δικαίωμα του λήπτη της ασφάλισης για καταγγελία ή τροποποίηση του ομαδικού ασφαλιστηρίου που προβλέπεται μέσα στην ασφαλιστική σύμβαση

4. Η προστασία του εργαζόμενου ως ασφαλισμένου ομαδικού ασφαλιστηρίου από άποψη εργατικού δικαίου

4.1. Γενική τοποθέτηση

4.2. Προϋποθέσεις για την ενεργοποίηση της ευθύνης του εργοδότη για αποζημίωση του ασφαλισμένου σε περίπτωση καταγγελίας εκ μέρους του, του ομαδικού ασφαλιστηρίου

α) Μισθολογική παροχή

β) Υπαιτιότητα του εργοδότη-λήπτη της ασφάλισης

γ) Ύπαρξη ζημίας στο πρόσωπο του ασφαλισμένου και αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της ζημίας και του νόμιμου λόγου ευθύνης του ζημιώσαντος

4.3. Βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας

5. Ευθύνη του εργοδότη προς αποζημίωση στην περίπτωση της επενδυτικής – διαχειριστικής ομαδικής ασφάλισης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

ΟΜΑΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ

ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

Α. Γενική τοποθέτηση

1. Το προϊσχύσαν καθεστώς υπό την επιρροή τόσο της Οδηγίας 77/178/ΕΟΚ, όσο και του ΠΔ 572/1998

1.1. Έννοια της επιχείρησης και της εγκατάστασης ή τμήμα εγκατάστασης κατά την Οδηγία 77/187/ΕΟΚ και το π.δ. 172/1988

1.2. Έννοια μεταβίβασης της επιχείρησης

1.2.1. Μη αυτόματη μεταβίβαση των ομαδικών προγραμμάτων επαγγελματικής ή διεπαγγελματικής ασφάλισης

2. Το ισχύον καθεστώς υπό την επιρροή τόσο της Οδηγίας 98/50/ΕΚ (2001/23/ΕΚ), όσο και του π.δ. 178/2002

2.1. Η έννοια της επιχείρησης

2.2. Ομοιότητες και διαφορές των όρων «επιχείρηση» τόσο στα πλαίσια της εφαρμογής της Οδηγίας 98/50/ΕΚ, όσο και στα πλαίσια εφαρμογής του δικαίου του ανταγωνισμού

3. Η έννοια της μεταβίβασης της επιχείρησης σύμφωνα με την Οδηγία 2001/23/ΕΚ και το Π.Δ. 178/2002

3.1) Αλλαγή στο πρόσωπο του εργοδότη (le changement d’ employeur)

3.2) Η διατήρηση της ταυτότητας της μεταβιβαζόμενης επιχείρησης ή εγκατάστασης ή τμήματος επιχείρησης ή εγκατάστασης

4. Μεταβίβαση επιχείρησης σε περίπτωση πτώχευσης του μεταβιβάζοντος – εκχωρητή

5. Συνέπειες της μεταβίβασης της επιχείρησης

5.1. Ειδικότερα για τη μη αυτόματη μεταβίβαση ομαδικών προγραμμάτων επαγγελματικής ή διεπαγγελματικής ασφάλισης

5.2. Το αυστηρό πλαίσιο εξαίρεσης που θέτει η Οδηγία και η συμβατότητα του ελληνικού δικαίου προς αυτήν

5.2.1) Η εξαίρεση του άρθρου 3§4 της Οδηγίας

5.2.2) Η έλλειψη συμβατότητας του ελληνικού δικαίου προς την Οδηγία

5.3. Προστασία των κεκτημένων δικαιωμάτων των εργαζομένων, σε περίπτωση ύπαρξης παροχών γήρατος, ή προς επιζώντες

5.3.1) Λήψη ασφαλίσματος

5.3.2) Δυνατότητα συνέχισης της σύμβασης σε ατομική βάση

5.3.3) Τα λοιπά κράτη μέλη και η μεταφορά του άρθρου 3 §4 της Οδηγίας

5.4. Δικαιώματα των εργαζομένων σε περίπτωση διακοπής εκ μέρους του εργοδότη του ομαδικού ασφαλιστηρίου

5.5. Τροποποίηση του ομαδικού ασφαλιστηρίου και διαβούλευση των εργαζομένων

5.5.1) Ελευθερία ως προς τη διαμόρφωση του περιεχομένου του ομαδικού ασφαλιστηρίου

5.5.2) Ανάγκη διαβούλευσης του εργοδότη με τους εργαζομένους πριν την τροποποίηση του ομαδικού ασφαλιστηρίου

5.5.3) Επιβαλλόμενες κυρώσεις

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ

BANKASSURANCE

Α. Το bankassurance ως χρηματοοικονομικό προϊόν

1. Έννοια του bankassurance

2. Ιστορική ανασκόπηση

3. Οι τράπεζες ως διαμεσολαβητές ασφαλιστικών προϊόντων

3.1. Η οδηγία 2002/92/ΕΚ και η προσαρμογή της στην ελληνική έννομη τάξη

4. Η ύπαρξη χρηματοοικονομικού ομίλου ετερογενών δραστηριοτήτων και η συμπληρωματική εποπτεία επ΄ αυτού

4.1. Η Οδηγία 2002/87/ΕΚ της 16ης Δεκεμβρίου

4.2. Ο ν. 3455/2006 για την προσαρμογή της Ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2002/87/ΕΚ

Β. Σύναψη και λειτουργία του bankassurance ως ομαδικής ασφάλισης

1. Σύναψη του bankassurance ως ομαδικής ασφάλισης. Έννοια της ομάδος – Απόκτηση κοινού συνδέσμου (common link)

1.1 Ασφαλιστικό ποσό

1.2 Ασφαλιστικός κίνδυνος

2. Ειδικότερα ζητήματα που αφορούν το bankassurance

2.1. Αναδόμηση (restructuration) του δανείου και μεταβίβαση της πιστωτικής σχέσεως

2.2. Πρόωρη αποπληρωμή του χρέους

2.3. Δωρεάν παροχές ασφαλιστικών καλύψεων στο πλαίσιο του bankassurance

IV. ΕΠΙΛΟΓΟΣ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ