Γ. Διαμαντόπουλος/Ε. Κώνστα/Ε. Γκιόγκη..., Ο θεσμός της χρησικτησίας από το πεδίο του Εμπράγματου Δικαίου στο σύστημα του Εθνικού Κτηματολογίου, 2024

Πίνακας περιεχομένων

Πρόλογος

Κυριότερες συντομογραφίες

Προσφώνηση Προέδρου Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων Χριστόφορου Σεβαστίδη

Προσφώνηση του Προέδρου και Επιστημονικού Διευθυντή του Κέντρου Κτηματολογικών Μελετών Καθηγητή Γεωργίου Διαμαντόπουλου

Γεώργιος Διαμαντόπουλος

Η χρησικτησία στη νομολογία της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, καταδεικνύουσα τη σπουδαιότητα του θεσμού και στην ημεδαπή έννομη τάξη

Ι. Ο ρόλος της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου στην ταχεία και αποτελεσματική παροχή δικαστικής προστασίας

ΙΙ. Η δίκη ως μέσο πραγμάτωσης της έννομης τάξης

IΙΙ. Σκοποί της πολιτικής δίκης· η πραγμάτωση του εξ αντικειμένου δικαίου, ώστε να καταστεί δυνατή η ικανοποίηση του ουσιαστικού δικαιώματος στην κορυφή των σκοπών και της πολιτικής δίκης που έχει ως αντικείμενο πρωτότυπη κτήση κυριότητας επί ακινήτου, λόγω χρησικτησίας

ΙV. Η χρησικτησία ως τρόπος κτήσης κυριότητας πρωτοτύπως, η πραγμάτωση της οποίας, όμως, δεν αποκλείει την κάταρξη πολιτικής δίκης. Επιτακτική η τελευταία όταν επιδιώκεται η διόρθωση κτηματολογικής εγγραφής με επίκληση ως καταχωριστέου δικαιώματος την κυριότητα επί ακινήτου, η οποία αποκτήθηκε με χρησικτησία

V. Η χρησικτησία στο πεδίο του εμπράγματου δικαίου απασχόλησε κατ’ επανάληψη την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου

Α. Το ελληνικό Δημόσιο ως ενεργητικός ή παθητικός φορέας χρησικτησίας

Β. Η πλασματική νομή ως αποτρεπτική της χρησικτησίας συνθήκη, καθιστώσα το ακίνητο ανεπίδεκτο χρησικτησίας

Γ. Ζητήματα χρόνου στο δίκαιο της χρησικτησίας, που απασχόλησαν την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου

VΙ. Η χρησικτησία στο σύστημα του Κτηματολογίου και τα επόμενα έτη θα οδηγήσει σειρά καίριων ζητημάτων προς επίλυση στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου

Α. Η χρησικτησία και στο πεδίο του Κτηματολογικού Κανονισμού Δωδεκανήσου ήδη απασχόλησε την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου

Β. Ρυθμίσεις του Εθνικού Κτηματολογίου σύντομα προ των πυλών της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου

1. Η λυσιτέλεια της κατ’ άρθρ. 6 § 2 ν. 2664/1998 αγωγής, όταν αυτή ασκείται από ιδιώτη εις βάρος του ελληνικού Δημοσίου και το τελευταίο εμφαίνεται στα κτηματολογικά φύλλα ως δικαιούχο εμπράγματου δικαιώματος

2. Το βεληνεκές της ρύθμισης περί ειδικής χρησικτησίας του άρθρου 4 ν. 3127/2003 καταλαμβάνει και τα ακίνητα λοιπών νπδδ;

VΙΙ. Επίμετρο.

1η ΣΥΝΕΔΡΙΑ:

Κρίσιμα ζητήματα χρησικτησίας στο πεδίο του εμπράγματου δικαίου, που επενεργούν και στο σύστημα του Εθνικού Κτηματολογίου

Πρόεδρος: Αναστασία Παπαδοπούλου, Αντιπρόεδρος Αρείου Πάγου, Διευθύντρια της Εθνικής Σχολής Δικαστών

Ελευθερία Χ. Κώνστα

Ζητήματα χρόνου στη δίκη χρησικτησίας επί ακινήτων

Ι. Ο θεσμός της χρησικτησίας στην ελληνική έννομη τάξη

ΙΙ. Η σημασία του χρόνου στην χρησικτησία

ΙΙΙ. Κρίσιμος χρόνος συνδρομής των προϋποθέσεων χρησικτησίας στο Εθνικό Κτηματολόγιο

Α. Κρίσιμος χρόνος ύπαρξης του εγγραπτέου στο Εθνικό Κτηματολόγιο δικαιώματος, ως καθορίζων τη βασιμότητα της αγωγής διόρθωσης πρώτης κτηματολογικής εγγραφής, όταν ο τίτλος κυριότητας είναι η χρησικτησία

Β. Περιπτωσιολογία συμπλήρωσης χρόνου χρησικτησίας

1. Συμπλήρωση του χρόνου χρησικτησίας κατά το στάδιο υποβολής δηλώσεων

α. Ειδικώς επί τακτικής χρησικτησίας

β. Ειδικώς επί έκτακτης χρησικτησίας

2. Συμπλήρωση του χρόνου χρησικτησίας κατά το στάδιο της Ανάρτησης

3. Έναρξη χρησικτησίας πριν την οριστικοποίηση και συμπλήρωση του χρόνου αυτής μετά την οριστικοποίηση

4. Έναρξη και συμπλήρωση του χρόνου χρησικτησίας μετά την οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών

5. Ο χρόνος συνδρομής των προϋποθέσεων της χρησικτησίας ενόψει του μαχητού τεκμηρίου ακρίβειας των μεταγενέστερων κτηματολογικών εγγραφών

IV. Επίλογος

Ευδοκία Γκιόγκη

Νόμιμος ή νομιζόμενος τίτλος ως θεμέλιο τακτικής χρησικτησίας

I. Πρόλογος

II. Ο τίτλος ως στοιχείο της τακτικής χρησικτησίας

ΙΙΙ. Διάκριση και οριοθέτηση νόμιμου και νομιζόμενου τίτλου

Α. Νόμιμος τίτλος

Β. Νομιζόμενος τίτλος

IV. Το ζήτημα της μεταγραφής του νόμιμου ή/και του νομιζόμενου τίτλου

V. Η καλή πίστη στην τακτική χρησικτησία

VI. Νομολογιακή θεώρηση των ανωτέρω θεμάτων

VII. Νομολογιακά παραδείγματα

VIII. Επίλογος

Πέτρος Πρέκας

Χρησικτησία επί καθολικής ή ειδικής διαδοχής

Ι. Προδιάθεση

ΙΙ. Η ρύθμιση του νόμου

Α. Ρωμαϊκό δίκαιο

Β. Η επιρροή από το γερμανικό δίκαιο

ΙΙΙ. Οι υποστηριζόμενες απόψεις

Α. Η κρατούσα άποψη

Β. Η μειοψηφούσα άποψη. Ιδία θέση

IV. Εθνικό Κτηματολόγιο–Κτηματολόγιο Δωδεκανήσου: Σημεία τομής της εξεταζόμενης διάταξης

V. Εφαρμογή του άρθρου 1051 ΑΚ σε συνδυασμό με το προϊσχύσαν δίκαιο

Αντώνης Βαθρακοκοίλης

Η χρησικτησία επί οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ. Η Χρησικτησία και η Οριζόντια/Κάθετη Ιδιοκτησία

1. Η σύσταση οριζόντιας/κάθετης ιδιοκτησίας με χρησικτησία

2. Η κτήση κυριότητας με τα προσόντα της χρησικτησίας σε συνεστημένη οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία

Α. Η χρησικτησία επί συνεστημένης οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας

Β. Το αντικείμενο της χρησικτησίας στην οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία

Γ. Η εξαίρεση του εθιμικού δικαίου των Κυκλάδων

ΙΙΙ. Η χρησικτησία σε οριζόντια/κάθετη ιδιοκτησία και η λειτουργία του Κτηματολογίου

Ανθία Τσαφίτσα

Κτήση κυριότητας με χρησικτησία επί ακινήτου στο οποίο έχει λάβει χώρα απαλλοτρίωση ή πράξη εφαρμογής (-πολεοδομικός σχεδιασμός) ή επί ρυμοτομούμενων ακινήτων

Ι. Πρόλογος

ΙΙ. Η Πράξη Εφαρμογής Πολεοδομικής Μελέτης και η έννοια της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης

ΙΙΙ. Πράξη εφαρμογής. Τρόπος κτήσης κυριότητας

IV. Οι εμπράγματες μεταβολές που επιφέρει η Πράξη Εφαρμογής στα ακίνητα

Α. Μεταβολές που δεν έχουν οικονομικό αντικείμενο

Β. Μεταβολές με οικονομικό αντικείμενο

V. Η Χρησικτησία στο θεσμό της Πράξης Εφαρμογής

VI. Επίλογος

Σοφία Χατζημανωλάκη

Κτήση δουλείας με χρησικτησία

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ. Δουλεία

Α. Διακρίσεις δουλειών

Β. Έκταση της δουλείας

ΙΙΙ. Χρησικτησία

Α. Πράγματα μη δεκτικά χρησικτησίας

Β. Σύσταση δουλείας με χρησικτησία

Γ. Έννοια της οιονεί νομής

Δ. Χρόνος οιονεί νομής

Ε. Καλή πίστη

Στ. Νόμιμος ή νομιζόμενος τίτλος

Ζ. Χρησικτησία ελευθέρωσης

Η. Σύσταση πραγματικής δουλείας με χρησικτησία

Θ. Περιπτωσιολογία χρησικτησίας πραγματικών δουλειών

α. Δουλεία διόδου

β. Δουλείες διοχέτευσης-άντλησης ύδατος-ποτισμού

γ. Δουλεία αποχέτευσης νερού

δ. Δουλεία αύλησης

Ι. Προσωπικές δουλείες

α. Σύσταση

β. Κατάργηση

γ. Προσαύξηση χρόνου

δ. Επικαρπία

ε. Οίκηση

στ. Περιπτωσιολογία περιορισμένων προσωπικών δουλειών

ΙV. Δικονομικά. Ένδικη προστασία

V. Κτηματολόγιο

VΙ. Φορολογική μεταχείριση

VΙΙ. Επίλογος

Άλκηστις Πόγκα

Η χρησικτησία στο στάδιο της κτηματογράφησης

Ι. Χρησικτησία: Συνοπτική παρουσίαση του θεσμού υπό το πρίσμα της υιοθέτησης του Κτηματολογίου ως συστήματος δημοσιότητας

ΙΙ. Η χρησικτησία κατά τη διαδικασία της κτηματογράφησης

1. Η νομική φύση της Κτηματογράφησης και η κρισιμότητα της χρησικτησίας

2. Ζητήματα ουσιαστικού δικαίου

α. Ζητήματα σχετιζόμενα με την έννοια της νομής

i. Η νομή ως εγγραπτέα έννομη σχέση

ii. Η απόδειξη της συνδρομής πράξεων άσκησης νομής

β. Ζητήματα σχετιζόμενα με την έννοια του χρόνου

γ. Η περί τακτικής χρησικτησίας προβληματική

3. Διαδικαστικά ζητήματα

α. Εισαγωγικές παρατηρήσεις ως προς τη διαδικασία υποβολής δηλώσεων εγγραπτέων δικαιωμάτων

β. Η εκπρόθεσμη δήλωση δικαιώματος με αιτία κτήσης την έκτακτη χρησικτησία

i. Υποβολή εκπρόθεσμης δήλωσης έως την έναρξη της ανάρτησης

ii. Υποβολή εκπρόθεσμης δήλωσης κατά τη διάρκεια και μετά τη λήξη της ανάρτησης

ΙΙΙ. Συμπερασματικές παρατηρήσεις

2η ΣΥΝΕΔΡΙΑ:

Ειδικά ζητήματα χρησικτησίας

Πρόεδρος: Μαρία Κουφούδη, Αντιπρόεδρος Αρείου Πάγου

Μαρία Περτσελάκη

Ανεπίδεκτα χρησικτησίας ακίνητα

Αντί προλόγου

Α. Ανεπίδεκτα χρησικτησίας

Ι. Με άξονα τον Αστικό Κώδικα

1. Τα εκτός συναλλαγής πράγματα

α. Αποβολή ιδιότητας πραγμάτων εκτός συναλλαγής

2. Τα κοινά σε όλους

3. Τα κοινόχρηστα

α. Κτήση ιδιότητας κοινόχρηστου πράγματος

β. Επιμέρους διακρίσεις κοινοχρήστων

i. Ύδατα – πηγές

ii. Ποταμοί – κοίτες – όχθες – ρέματα

iii. Οι οδοί

iv. Παρόδιες στοές – πεζοδρόμια

v. Αιγιαλός και παλαιός αιγιαλός

vi. Λιμένες και τουριστικοί λιμένες

vii. Λίμνες

viii. Ιχθυόσκαλα

ix. Υδατοδεξαμενή

x. Δημόσια δάση – άλση

xi. Υπόγειοι αγωγοί τροφοδοσίας καυσίμων

γ. Αμυντικός μηχανισμός

i. Η αξίωση λόγω προσβολής προσωπικότητας

4. Τα προορισμένα για την εξυπηρέτηση ειδικών σκοπών

α. Η εξυπηρέτηση δημοσιολογικών σκοπών

i. Κτήρια αγορών

ii. Ακίνητα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος

iii. Σιδηροδρομικές εγκαταστάσεις

iv. Τεχνητές λίμνες

v. Υπόνομοι

vi. Ακίνητα Σχολικά – Σχολικά Κτήρια

β. Η εξυπηρέτηση θρησκευτικών σκοπών

i. Εκκλησιαστικά ακίνητα

ii. Ακίνητα των Ιερών Ναών

iii. Μοναστηριακά ακίνητα

iv. Κοιμητήρια

Β. Ανεπίδεκτα χρησικτησίας λόγω της φύσης τους

I. Συστατικά – Σύνολα

II. Οριζόντια Ιδιοκτησία

III. Αγροτικός Κλήρος

Γ. Εξαιρούμενα χρησικτησίας ακίνητα

I. Το ρυθμιστικό πεδίο της ΑΚ

1. Προικώα ακίνητα

Δ. Ειδικά ζητήματα χρησικτησίας

I. Κατασχεθέντα ακίνητα

II. Καταπίστευμα

III. Ακίνητα του Δημοσίου

1. Η κατ’ εξαίρεση κυριότητα επί δημοσίων κτημάτων

α. Προϋποθέσεις της διάταξης

IV. Ακίνητα των Ο.Τ.Α

V. Ακίνητα του ΕΟΤ

VI. Ακίνητα εχθρικών περιουσίων

VII. Ακίνητα προσφυγικά

VIII. Ακίνητα παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας

IX. Ακίνητα στην παραμεθόριο

X. Ανταλλάξιμα ακίνητα

XΙ. Ισραηλίτικα ακίνητα

Ε. Δικονομικός τρόπος προβολής

I. Ένσταση ανεπίδεκτου χρησικτησίας

ΣΤ. Ζητήματα αναγκαστικής εκτέλεσης

Επίμετρο

Τριανταφυλλιώ Β. Κυρλή

Ειδική χρησικτησία του άρθρου 4 ν. 3127/2003

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Ο κανόνας της απαγόρευσης κτήσης κυριότητας σε βάρος του Δημοσίου και η κατ’ εξαίρεση νόμιμη επίκληση της χρησικτησίας σε δημόσιο κτήμα, κατ’ άρθρο 4 ν. 3127/2003

Α. Το περιεχόμενο της ρύθμισης του άρθρου 4 ν. 3127/2003

Β. Ο τελολογικός σκοπός της ρύθμισης της χρησικτησίας επί δημοσίων κτημάτων σε βάρος του Δημοσίου

ΙΙΙ. Η εφαρμογή της ειδικής χρησικτησίας του άρθρου 4 ν. 3127/2003 ενόψει της παραγωγής του αμάχητου τεκμηρίου ακρίβειας και της οριστικοποίησης των πρώτων εγγραφών

Α. Χρησικτησία ενόψει οριστικοποίησης και αμάχητου τεκμηρίου. Οι αντικρουόμενες απόψεις

i. Επί οριστικοποίησης

ii. Επί αμάχητου τεκμηρίου

Β. Ζητήματα χρησικτησίας πριν και μετά την παραγωγή του αμάχητου τεκμηρίου ακρίβειας

Γ. Το κατ’ εξαίρεση δικαίωμα επίκλησης της χρησικτησίας κατά Δημοσίου, το αμάχητο τεκμήριο και το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου

i. Επί ακινήτων «γνωστού» ιδιοκτήτη

ii. Επί ακινήτων «αγνώστου» ιδιοκτήτη

IV. Η ρύθμιση του ν. 3127/2003 περί ειδικής χρησικτησίας έναντι του Δημοσίου

Α. Το εφαρμοστικό πλαίσιο της διάταξης του άρθρου 4 ν. 3127/2003 και τα εξαιρούμενα ακίνητα

i. Τα εκτός συναλλαγής ακίνητα

ii. Η προβληματική των κοινόχρηστων πραγμάτων

iii. Η θεωρητική και νομολογιακή αντιμετώπιση του δάσους και της δασικής έκτασης ως κοινόχρηστο πράγμα

Β. Η προβληματική των ακινήτων που ανήκουν σε Ο.Τ.Α και άλλα ν.π.δ.δ

i. Οι αντικρουόμενες απόψεις

ii. Προσωπική άποψη

iii. Η νεότερη άποψη της θεωρίας με αφορμή την ΟλΑΠ 10/2022

iv. Η δυνατότητα επίκλησης και εφαρμογής της διάταξης 281 ΑΚ ως εναλλακτικός τρόπος προστασίας της νομής του χρησιδεσπόζοντος το δημόσιο κτήμα ανήκον σε ν.π.δ.δ

Γ. Νομολογιακά παραδείγματα δημοσίων κτημάτων δυνάμενων σε ειδική χρησικτησία του ν. 3127/2003

Δ. Νομολογιακά παραδείγματα δημοσίων κτημάτων μη δυνάμενων σε ειδική χρησικτησία του ν. 3127/2003

V. Η προβληματική της έννοιας της αδιατάρακτης νομής

Α. Διάκριση της νομής υπό την έννοια της ΑΚ 984 από την αδιατάρακτη νομή του άρθρου 4 ν. 3127/2003

i. Νομολογιακά παραδείγματα νόμιμων τρόπων προστασίας της νομής του ελληνικού Δημοσίου

ii. Νομολογιακά παραδείγματα απουσίας διατάραξης της νομής εκ μέρους του Δημοσίου

iii. Προσωπική άποψη

Β. Το χρονικό πλαίσιο της νομής επί ειδικής χρησικτησίας σε βάρος του Δημοσίου

i. Οι αντικρουόμενες απόψεις

ii. Προσωπική άποψη

Γ. Η προβληματική της συμπλήρωσης του χρόνου της αδιατάρακτης νομής

Δ. Η προβληματική της γνώσης του νομέα επί της διατάραξης του Δημοσίου

VI. Η έννοια της καλής πίστης στο πλαίσιο της ειδικής χρησικτησίας του άρθρου 4 ν. 3127/2003

i. Το βάρος απόδειξης της καλής και κακής πίστης του νομέα δημοσίου ακινήτου

ii. Νομολογιακά παραδείγματα διακατοχικών-υλικών πράξεων εκ μέρους νομέα ιδιώτη

VII. Συμπεράσματα

Μαρία Βατσαρέα

Αποδυνάμωση δικαιώματος και χρησικτησία

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Αποδυνάμωση δικαιώματος

Α. Θεμελίωση της αποδυνάμωσης δικαιώματος.

Β. Προϋποθέσεις της αποδυνάμωσης δικαιώματος

Β.α. Εισαγωγικά

Β.β. Κριτήρια αποδυνάμωσης δικαιώματος

Β.γ. Ανάλυση κριτηρίων

Β.γ.1. Το στοιχείο του χρόνου

Β.γ.2. Το στοιχείο της συμπεριφοράς του δικαιούχου

Β.γ.3. Το στοιχείο της εύλογης εμπιστοσύνης

Β.γ.4. Το στοιχείο των συνεπειών για τον υπόχρεο

Β.γ.5. Αιτιώδης συνάφεια

Β.δ. Διαδοχή στην αποδυνάμωση

Γ. Προβολή της αποδυνάμωσης. Δικονομικά ζητήματα

ΙΙΙ. Συνέπειες αποδυνάμωσης

Α. Συνέπειες καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος

Β. Συνέπειες αποδυνάμωσης εμπράγματου δικαιώματος

IV. Αποδυνάμωση των αξιώσεων που πηγάζουν από την κυριότητα και χρησικτησία

Α. Πράγματα δεκτικά χρησικτησίας

Β. Ακίνητα μη δεκτικά χρησικτησίας

V. Αποδυνάμωση του δικαιώματος κυριότητας στο πεδίο του κτηματολογικού δικαίου

Α. Γενικά

Β. Αποδυνάμωση δικαιώματος κυριότητας, νομή και έκτακτη χρησικτησία κατά το στάδιο της κτηματογράφησης

Β.α. Η αποδυναμωμένη κυριότητα στο στάδιο της κτηματογράφησης

Β.β. Η νομή στο στάδιο της κτηματογράφησης

Γ. Αποδυνάμωση δικαιώματος κυριότητας, νομή και έκτακτη χρησικτησία στο στάδιο πριν την οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών

Γ.α. Στην περίπτωση που φερόμενος ως δικαιούχος στις πρώτες εγγραφές είναι ο υπέρ ου η αποδυνάμωση - νομέας του ακινήτου

Γ.β. Στην περίπτωση που φερόμενος ως δικαιούχος στις πρώτες εγγραφές είναι ο τυπικά κύριος του ακινήτου

Δ. Αποδυνάμωση δικαιώματος κυριότητας, νομή και έκτακτη χρησικτησία στο στάδιο μετά την οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών

Δ.α. Η οριστικοποίηση πρώτων εγγραφών

Δ.β. Μαχητό τεκμήριο επιγενόμενων εγγραφών

Δ.γ. Στην περίπτωση που φερόμενος ως δικαιούχος στις οριστικοποιημένες πρώτες εγγραφές είναι ο υπέρ ου η αποδυνάμωση - νομέας του ακινήτου

Δ.δ. Στην περίπτωση που φερόμενος ως δικαιούχος στις οριστικοποιημένες πρώτες εγγραφές είναι ο τυπικά κύριος του ακινήτου

VI. Επίλογος

Αναστάσιος Παυλόπουλος

Δημόσια πράγματα και δικαιώματα ιδιωτικού δικαίου: Η περίπτωση της χρησικτησίας επί αιγιαλού

Ι. Εισαγωγή: Βασικές αρχές του δικαίου των δημοσίων πραγμάτων

1. Η αρχή της διάκρισης ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας

2. Η αρχή της απαράγραπτης και ανεπίδεκτης ιδιωτικών συναλλαγών φύσης της δημόσιας περιουσίας

ΙΙ. Η νομική μεταχείριση του αιγιαλού

1. Κοινωνικο-οικολογική σημασία και βασικές εννοιολογήσεις του ν. 5092/2024

2. Καθορισμός οριογραμμής αιγιαλού και παραλίας

3. Ο αιγιαλός ως πράγμα εκτός συναλλαγής και σημείο τομής κανόνων ιδιωτικού και δημοσίου δικαίου

ΙΙΙ. Η χρησικτησία επί αιγιαλού ως case study της διασταύρωσης ιδιωτικών δικαιωμάτων με τα δημόσια πράγματα

1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

2. Χρησικτησία επί αιγιαλού ή παραλίας

3. Χρησικτησία επί παλαιού αιγιαλού

4. Η ειδική χρησικτησία του άρθρου 4 του ν. 3127/2003

5. Ειδικότερες παρατηρήσεις λόγω της εφαρμογής του Κτηματολογίου

6. Ειδικότερα δικονομικά ζητήματα

IV. Καταληκτικές παρατηρήσεις

Βασιλική Βλαδίκα

Χρησικτησία σε βάρος ακινήτων Ο.Τ.Α

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ. Περιπτωσιολογία. Νομολογία

ΙΙΙ. Η δυναμική ερμηνεία και η δυναμική της οργάνωσης της δημόσιας διοίκησης

ΙV. Το άρθρο 4 ν. 3127/2003 ως διάταξη που απονέμει περιουσιακής φύσης δικαιώματα στους ιδιώτες έναντι της ιδιωτικής περιουσίας των εθνικών αρχών

V. Η σύμφωνη με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ ερμηνεία του άρθρου 4 ν. 3127/2003

Χρήστος Χ. Ζαβρακλής

Χρησικτησία επί κλήρου και κατάτμηση οικοπέδου με χρησικτησία

1. Εισαγωγή

2. Χρησικτησία επί κλήρου

2.1. Περιέλευση της κυριότητας των κλήρων στους κληρούχους σύμφωνα με τον Αγροτικό Κώδικα

3. Η νομοθετική εξέλιξη της χρησικτησίας επί κλήρου

3.1. Η χρησικτησία επί κλήρου πριν τον α.ν. 431/1968

3.2. Η χρησικτησία στον κλήρο μετά την έναρξη ισχύος του α.ν. 431/1968

4. Κατάτμηση οικοπέδου με χρησικτησία

4.1. Πολεοδομική νομοθεσία στην Ελλάδα

4.2. Αρτιότητα οικοπέδων και κατατμήσεις

4.2.1. Απαγόρευση κατάτμησης οικοπέδων (άρθρο 2 ν. 690/1948)

4.2.2. Χρόνος δημιουργίας οικοπέδου

4.2.3. Κατατμήσεις πριν την κύρωση της πράξης εφαρμογής

4.2.4. Κατατμήσεις σε οικισμούς μέχρι 2.000 κατοίκους

4.2.5. Κατατμήσεις εντός ζώνης πόλεως

4.2.6. Υπαίτιες κατατμήσεις

4.2.7. Στιγμιαία κατάτμηση οικοπέδου

5. Συμπεράσματα

3η ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Ζητήματα χρησικτησίας στο λειτουργούν Κτηματολόγιο

Πρόεδρος: Μαρουλιώ Δαβίου, Αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου

Μάνθα Κ. Ζωγράφου

Ζητήματα από την καταχώριση στα κτηματολογικά γραφεία εμπράγματου δικαιώματος με τίτλο κυριότητας χρησικτησία

1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

2. Επιτρεπτό καταχώρισης αναγνωριστικής απόφασης (ΚΠολΔ 70) χάριν διόρθωσης εσφαλμένης οριστικοποιημένης αρχικής εγγραφής

3. Χρησικτησία ως τίτλος κυριότητας που δικαιολογεί τη διόρθωση με πρόδηλο

4. Αναγνώριση κυριότητας επί ακινήτου δυνάμει χρησικτησίας και διόρθωση ανακριβούς κτηματολογικής εγγραφής μέσω καταχώρισης πρακτικού διαμεσολάβησης

Χαρίλαος-Ιωάννης Χατζηδημητρίου

Χρησικτησία σε καθεστώς μεταγενέστερων ή οριστικοποιημένων κτηματολογικών εγγραφών

Ι. Εισαγωγικά προλεγόμενα

ΙΙ. Διάκριση των κτηματολογικών εγγραφών

ΙΙΙ. Η οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών. Τρόποι οριστικοποίησης

Α. Η άπρακτη παρέλευσης της προθεσμίας έγερσης της διορθωτικής αγωγής του άρθρου 6 § 2 ν. 2664/1998

Β. Η έκδοση αμετάκλητης δικαστικής απόφασης επί της διορθωτικής αγωγής του άρθρου 6 § 2 ν. 2664/1998

IV. Το αμάχητο τεκμήριο ακρίβειας του άρθρου 7 ν. 2664/1998

V. Χρησικτησία προ της οριστικοποίησης των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών

VI. Μεταγενέστερες εγγραφές προ της οριστικοποίησης των πρώτων (άρθρο 8 ν. 2664/1998)

VII. Το μαχητό τεκμήριο των μεταγενέστερων εγγραφών (άρθρο 13 ν. 2664/1998)

VIII. Χρησικτησία στο πεδίο των μεταγενέστερων ή οριστικοποιημένων κτηματολογικών εγγραφών

Α. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

Β. Τακτική χρησικτησία

α. Το στοιχείο της καλής πίστης

β. Η δεκαετής άσκηση πράξεων νομής επί του ακινήτου

γ. Η ύπαρξη νόμιμου ή νομιζόμενου τίτλου

Γ. Έκτακτη χρησικτησία

α. Γενικές παρατηρήσεις

β. Αντικείμενο χρησικτησίας το δικαίωμα οριστικοποιημένης εγγραφής

γ. Η καλόπιστη κτήση δικαιώματος παρά μη κυρίου (άρθρο 13 § 3 εδ. β’ ν. 2664/1998)

Δ. Αντικείμενο χρησικτησίας το δικαίωμα μεταγενέστερης (άλλως επιγενόμενης εγγραφής)

ΙΧ. Η ανατροπή του μαχητού τεκμηρίου των μεταγενέστερων εγγραφών: Η κατ’ άρθρο 13 § 2 ν. 2664/1998 διορθωτική αγωγή

Α. Αντικείμενο. Αρμοδιότητα. Δυνατότητα σώρευσης

Β. Νομιμοποίηση και αίτημα

Γ. Ιστορική βάση της αγωγής με βάση τη χρησικτησία

Δ. Προϋποθέσεις παραδεκτού συζήτησης

Χ. Συμπερασματικές παρατηρήσεις

Γεώργιος Α. Γάτσιος

Χρησικτησία επί ακινήτου και τύχη εμπράγματων βαρών

Α. Χρησικτησία. Αποτελέσματα. Απόσβεση εμπραγμάτων δικαιωμάτων κατ’ άρθρ. 1053 ΑΚ (χρησικτησία ελευθερώσεως)

Β. Έννοια χρησικτησίας ελευθερώσεως. Διακρίσεις. Προϋποθέσεις

Β.1. Έννοια

Β.2. Διακρίσεις

Β.3. Προϋποθέσεις εφαρμογής

Γ. Αναφυόμενα ζητήματα

Δ. Καταληκτικές παρατηρήσεις

Παναγής Α. Χριστοδούλου

Κρίσιμα ζητήματα χρησικτησίας στο πεδίο της αναγκαστικής εκτελέσεως

1. Εισαγωγή

2. Η χρησικτησία στο σύστημα του Κτηματολογίου

2.1. Ο θεσμός της χρησικτησίας

2.2. Η εμβέλεια της χρησικτησίας στους κόλπους του Εθνικού Κτηματολογίου

3. Η περίπτωση του κατασχεμένου ακινήτου

3.1. Πράγμα δεκτικό χρησικτησίας

3.1.1. Η ρύθμιση της ΑΚ

3.1.2. Η ρύθμιση της ΑΚ

3.2. Δεκτικό ή ανεπίδεκτο χρησικτησίας πράγμα που απαγορεύτηκε η διάθεσή του

3.2.1. Ο προβληματισμός

3.2.2. Η απαγόρευση διαθέσεως ως συνέπεια επιβολής της κατασχέσεως

3.3. Περί του επιτρεπτού της χρησικτησίας κατασχεμένου ακινήτου

4. Η προστασία του τρίτου χρησιδεσπόζοντος στην αναγκαστική εκτέλεση, ιδίως υπό το πρίσμα των άρθρ. 936 και 1020 ΚΠολΔ

4.1. Ο προβληματισμός

4.2. Η προσβολή του δικαιώματος του χρησιδεσπόζοντος επί του αντικειμένου της εκτελέσεως και ο χρόνος κτήσεως αυτού

4.2.1. Η αναστολή της αναγκαστικής εκτελέσεως και η παροχή προσωρινής έννομης προστασίας στην περίπτωση της ανακοπής του άρθρ. 936 ΚΠολΔ

4.2.2. Η νομή ως βάση της ανακοπής

4.2.3. Η επίδραση της καταχρήσεως στο δικαίωμα του τρίτου

4.3. Η προστασία του τρίτου υπό το πρίσμα του άρθρ. 1020 ΚΠολΔ

5. Συμπερασματικά

Όλγα Β. Νίκου

Χρησικτησία επί εκκλησιαστικών και μοναστηριακών ακινήτων

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Χρησικτησία επί μοναστηριακών ακινήτων

ΙΙΙ. Χρησικτησία επί ακινήτων των υπολοίπων εκκλησιαστικών νομικών προσώπων (Μητροπόλεων και Ιερών Ναών)

IV. Καταληκτικές παρατηρήσεις

V. Χρησικτησία επί ακινήτων των εκκλησιαστικών επαρχιών της Δωδεκανήσου

VI. Χρησικτησία επί ακινήτων της Εκκλησίας της Κρήτης

VΙΙ. Χρησικτησία επί εκκλησιαστικών και μοναστηριακών ακινήτων στα Επτάνησα

Σταυρούλα Μάρκου

Κτήση κυριότητας με χρησικτησία επί δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων

I. Εισαγωγικά προλεγόμενα

II. Περί χρησικτησίας γενικά

III. Από τις οθωμανικές γαίες στο τεκμήριο κυριότητας του ελληνικού Δημοσίου επί δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων

IV. Διερεύνηση δυνατότητας κτήσης κυριότητας με χρησικτησία επί δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων αναλόγως του φορέα της ιδιοκτησίας

Α. Δημόσιες δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις

α. Το χρησιδεσποζόμενο ακίνητο είναι δημόσιο, δασικού ή χορτολιβαδικού χαρακτήρα

β. Η άσκηση νομής

γ. Η ύπαρξη καλής πίστης

δ. Η παρέλευση 30ετίας

1. Παλαιό Βασίλειο

2. Θεσσαλία και Άρτα

3. Ιόνια νησιά, Κύθηρα και Αντικύθηρα

4. Νέες Χώρες

5. Κρήτη

6. Θράκη

7. Δωδεκάνησα

Β. Ιδιωτικές δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις

α. Μοναστηριακές δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις

β. Δημοτικές/κοινοτικές δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις

γ. Λοιπές ιδιωτικές δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις

1. Η άσκηση νομής

2. Η παρέλευση 10ετίας επί τακτικής και 20ετίας επί έκτακτης χρησικτησίας

3. Η ύπαρξη καλής πίστης

4. Η ύπαρξη νόμιμου ή νομιζόμενου τίτλου

V. Η ιδιάζουσα χρησικτησία του άρθρου 4 του ν. 3127/2003

VI. Συμπερασματικές παρατηρήσεις

Παναγιώτα Ζήτση

Η διαδικασία της εξαγοράς ακινήτων που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του ελληνικού Δημοσίου. Συγκριτική προσέγγιση με χρησικτησία

1.

Η αναγκαιότητα θέσπισης ρυθμίσεων εξαγοράς δημοσίων ακινήτων

2. Προϋπάρχον νομοθετικό πλαίσιο εξαγοράς δημοσίων ακινήτων

3. Προϋποθέσεις εξαγοράς

3.1. Καταγεγραμμένα δημόσια ακίνητα αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών

3.2. Ακίνητα της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου

3.3. Ανταλλάξιμα δημόσια ακίνητα

3.4. Ακίνητα Ταμείου Εθνικής Άμυνας (ΤΕΘΑ)

4. Αδιάλειπτη κατοχή και από την πλευρά του ιδιώτη

5. Η δικονομική αντανάκλαση του νόμου 5024/2023

5.1. Άρθρο 14: Συνέπειες υποβολής αίτησης εξαγοράς

5.2. Αποχή του ελληνικού Δημοσίου από την άσκηση κτηματολογικών αγωγών για τα αστικά ακίνητα (άρθρο 16 ν. 5024/2023)

6. Εξαγορά μη άρτιων ή μη οικοδομήσιμων τμημάτων δημοσίων ακινήτων, όμορων βιοτεχνικών, βιομηχανικών, αγροτικών, κτηνοτροφικών και τουριστικών επιχειρήσεων (άρθρο 17 ν. 5024/2023)

6.1. Αντιστοίχιση της διάταξης του άρθρου 17 με την ανάλογη περιεχομένου διάταξη για την ΕΤΑΔ του άρθρου 94 ν. 4605/2019. Η μεταβίβαση της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου στην ΕΤΑΔ

6.2. Αντιστοίχιση με το άρθρο 13 ν. 4377/1929 «περί ιδρύσεως και επεκτάσεως ξενοδοχειακών επιχειρήσεων» (Α΄309)

7. Ρύθμιση διαφορών για ακίνητα που υπάγονται στο Κτηματολόγιο Δωδεκανήσου

8. Συγκριτική προσέγγιση διαδικασίας εξαγοράς ακινήτων που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου με χρησικτησία

9. Επίλογος

4η ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Η χρησικτησία στην κτηματολογική δίκη

Πρόεδρος: Γεώργιος Διαμαντόπουλος, Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ,

Πρόεδρος και Επιστημονικός Διευθυντής ΚΕΚΤΗΜΕ

Ευστάθιος Μερκούρης

Το ορισμένο και νόμω βάσιμο της κτηματολογικής αγωγής με ιστορική βάση τη χρησικτησία

Ι. Εισαγωγικές επισημάνσεις

Α. Περί χρησικτησίας

Β. Ο σκοπός του Κτηματολογικού Δικαίου και η συγκριτική θεώρηση του σκοπού του υπό το πρίσμα της χρησικτησίας

II. Οι εν γένει προϋποθέσεις άσκησης αγωγής με νόμιμη βάση τη χρησικτησία

Α. Επί τακτικής χρησικτησίας

Β. Επί έκτακτης χρησικτησίας

III. Δικαστική αποκατάσταση της ανακρίβειας των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών με βάση τη χρησικτησία

Α. Η αγωγή του άρθρου 6 § 2 ν. 2664/1998

i. Οι προϋποθέσεις της χρησικτησίας, ειδικά στην αγωγή του άρθρου 6 § 2 ν. 2664/1998

1. Έναρξη και συμπλήρωση του χρόνου χρησικτησίας στο στάδιο της κτηματογράφησης ή πριν από την έναρξή της

2. Έναρξη χρησικτησίας στο στάδιο της κτηματογράφησης και ολοκλήρωση του χρόνου χρησικτησίας μετά την έναρξη ισχύος του κτηματολογίου

3. Έναρξη και ολοκλήρωση του χρόνου χρησικτησίας μετά την έναρξη ισχύος του κτηματολογίου

IV. Το ορισμένο της αγωγής του άρθρου 6 § 2 του ν. 2664/1998

V. Αίτηση του άρθρου 6 § 3 του ν. 2664/1998 και χρησικτησία. Γενική επισκόπηση της αίτησης του άρθρου 6 § 3 του ν. 2664/1998

Α. Ειδικά ζητήματα της αίτησης του άρθρου 6 § 3 του ν. 2664/1998, σχετικά με τις διατάξεις περί χρησικτησίας

VI. Αντί επιλόγου

Άννα Εμ. Πλεύρη

Άμυνα κατά της κτηματολογικής αγωγής χρησικτησίας

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Οι αμυντικές δικονομικές δυνατότητες του εναγόμενου κατά τον ΚΠολΔ

Α. Η άρνηση της ιστορικής βάσης της αγωγής, κατά το άρθρο 261 ΚΠολΔ

Β. Η προβολή ενστάσεων ως αμυντική δικονομική ευχέρεια του εναγόμενου-ενιστάμενου

ΙΙΙ. Αντίκρουση αγωγής χρησικτησίας βάσει ισχυρισμών (ενστάσεων) εκ του δικονομικού δικαίου

Α.Ενστάσεις που αφορούν σε μη συνδρομή διαδικαστικών προϋποθέσεων της δίκης

Β. Η ένσταση αοριστίας της κτηματολογικής αγωγής

Γ. Ενστάσεις που αφορούν την προδικασία της κτηματολογικής αγωγής

1. Καταχώριση της αγωγής στο κτηματολογικό φύλλο

2. Προσάρτηση επί ποινής απαραδέκτου στην αγωγή του αποδεικτικού ηλεκτρονικής υποβολής στη βάση δεδομένων του Ελληνικού Κτηματολογίου, του τοπογραφικού διαγράμματος ή του διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών

Δ. Υποχρέωση καταβολής δικαστικού ενσήμου

Ε. Απαράδεκτο συζήτησης κτηματολογικής αγωγής, λόγω μη προσκομιδής ενημερωτικού εγγράφου ή μη διεξαγωγής υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης κατά τον ν. 4640/2019

IV. Αντίκρουση, βάσει ουσιαστικών ισχυρισμών, αγωγής με αίτημα την αναγνώριση ή/και απόδοση του δικαιώματος κυριότητας ή/και διόρθωσης της κτηματολογικής εγγραφής με νομική βάση τη χρησικτησία

Α. Άρνηση της κτηματολογικής αγωγής χρησικτησίας

Β. Ενστάσεις εκ του ουσιαστικού δικαίου

1. Ένσταση ίδιας κυριότητας λόγω θεμελίωσης προϋποθέσεων χρησικτησίας σε μεταγενέστερο χρόνο ή δυνάμει άλλου πρωτότυπου ή παράγωγου τρόπου κτήσης κυριότητας

(i) Περίπτωση πολλαπλής χρησικτησίας

(ii) Η σχέση μεταξύ της οριστικοποίησης των πρώτων εγγραφών και της προβολής ένστασης ιδίας κυριότητας δυνάμει χρησικτησίας και η ένσταση οριστικοποίησης των πρώτων εγγραφών ως άμυνα κατά της αγωγής χρησικτησίας

(iii) Ζητήματα δεδικασμένου αναφορικά με την ένσταση ίδιας κυριότητας

2. Ένσταση δικαιωματικής νομής ή κατοχής κατά την ΑΚ

3. Ένσταση ανεπίδεκτου χρησικτησίας

4. Ένσταση πωληθέντος και παραδοθέντος πράγματος (exceptio rei venditae et traditae)

5. Ένσταση επίσχεσης (ΑΚ 325)

6. Ένσταση καταχρηστικής άσκησης και αποδυνάμωσης δικαιώματος (ΑΚ 281)

7. Ένσταση διακοπής ή αναστολής της κτητικής παραγραφής

8. Ένσταση παρόδου αποκλειστικής προθεσμίας διόρθωσης του άρθρου 6 § 2 του ν. 2664/1998

V. Η ανταγωγή ως μέσο αντεπίθεσης

VΙ. Καταληκτικά

Ευγενία Φερεντίνου

Κρίσιμα αποδεικτικά ζητήματα της δίκης χρησικτησίας

1. Εισαγωγική σημείωση και δομή της μελέτης

2. Το δικαίωμα απόδειξης ως πτυχή του δικαιώματος παροχής αποτελεσματικής έννομης προστασίας (Σ 20 § 1, ΕΣΔΑ 6 § 1)

2.1. Κατ’ άρθρ. 20 § 1 Σ

2.2. Κατ’ άρθρ. 6 § 1 ΕΣΔΑ

3. Αντικείμενο και βάρος απόδειξης στη δίκη χρησικτησίας

3.1. Το θετικό και αρνητικό περιεχόμενο του αντικειμένου της απόδειξης

3.2. Τρόποι εισφοράς των αποδεικτέων πραγματικών περιστατικών στη δίκη χρησικτησίας

3.2.1. Με εισαγωγικό δικόγραφο

3.2.1.1. Σε καθεστώς βιβλίων μεταγραφών και υποθηκών

3.2.1.2. Σε καθεστώς λειτουργούντος κτηματολογίου

3.2.2. Με ένσταση

3.2.2.1. Σε καθεστώς βιβλίων μεταγραφών και υποθηκών

3.2.2.2. Σε καθεστώς λειτουργούντος κτηματολογίου

3.3. Το αντικείμενο απόδειξης: ο χρησιδεσπόζων πρέπει να αποδείξει τις θετικές προϋποθέσεις κτήσης δικαιώματος δυνάμει χρησικτησίας…

3.3.1. Το γενικό περίγραμμα

3.3.2. Οι μερικότερες συνιστώσες του εξεταζόμενου αντικειμένου απόδειξης

3.3.2.1. Η κτήση και η άσκηση της νομής

3.3.2.2. Η διατήρηση της νομής για τον ελάχιστο αναγκαίο νόμιμο χρόνο

3.3.2.2.1. Το τεκμήριο νομής του άρθρ. 1046 ΑΚ

3.3.2.2.2. Τα γεγονότα αναστολής ή διακοπής της χρησικτησίας

3.3.2.3. Η καλή πίστη

3.3.2.3.1. Ειδικώς, η περίπτωση απόδειξης της «κακής πίστης» του άρθρ. 4 § 1 περ. α΄-β΄ ν. 3127/2003

3.4.… και όχι τις αρνητικές προϋποθέσεις κτήσης δικαιώματος βάσει αυτής

3.4.1. Πιο συγκεκριμένα: η ένσταση ανεπίδεκτου χρησικτησίας σε αντιδικία ιδιώτη-δημοσίου

4. Ειδικότερα ζητήματα απόδειξης στη δίκη χρησικτησίας

4.1. Η βασική οριοθέτηση μεταξύ κανονιστικού πλαισίου απόδειξης στην τακτική διαδικασία και την εκούσια δικαιοδοσία

4.2. Πρόσφορα αποδεικτικά μέσα για την απόδειξη κτήσης δικαιώματος δυνάμει χρησικτησίας· ακόμη, τα σχετικά διδάγματα της κοινής πείρας

4.2.1. Έγγραφα

4.2.2. Μάρτυρες· και (μετά τον ν. 4335/2015) ένορκες βεβαιώσεις

4.2.3. Δικαστικά τεκμήρια

4.2.4. Λοιπά αποδεικτικά μέσα (ομολογία· πραγματογνωμοσύνη)

4.2.5. Διδάγματα της κοινής πείρας

5. Επίλογος

Στεφανία-Αγγελική Καπακτσή

Σημεία τομής και διάκρισης πολιτικής και κτηματολογικής δίκης

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ. Αγωγή του άρθρου 6 § 2 του ν. 2664/1998

1. Αντικείμενο της δίκης

2. Ζητήματα όσον αφορά το πρόσωπο του ενάγοντος και του εναγομένου

3. Ζητήματα αρμοδιότητας

4. Ακριβής περιγραφή του αντικειμένου της διαφοράς

5. Το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών ως προϋπόθεση του παραδεκτού

6. Καταχώριση στα κτηματολογικά βιβλία

7. Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία Διαμεσολάβησης

8. Η μη εφαρμογή του άρθρου 8 § 1 του α.ν. 1539/1938

9. Κρίσιμος χρόνος ύπαρξης του δικαιώματος, όταν τίτλος κτήσης είναι η χρησικτησία

10. Το αμετάκλητο της απόφασης για τη διόρθωση της ανακριβούς πρώτης εγγραφής

ΙΙΙ. Αίτηση του άρθρου 6 § 3 του ν. 2664/1998

1. Αντικείμενο της δίκης

2. Τίτλος κτήσης πράξη μεταγραπτέα, η οποία δεν έχει μεταγραφεί

3. Ιδιότητα διαδίκου

4. Η τελεσιδικία της απόφασης για τη διόρθωση της ανακριβούς πρώτης εγγραφής

ΙV. Επίλογος

Ευαγγελία Ασημακοπούλου

Προϋποθέσεις παραδεκτής άσκησης και συζήτησης κτηματολογικής αγωγής· ιδίως η διαμεσολάβηση στις κτηματολογικές διαφορές

Εισαγωγικές παρατηρήσεις

Ι. Η έννοια του παραδεκτού· γενική τοποθέτηση του προβληματισμού

ΙΙ. Ειδικές περιπτώσεις παραδεκτού αγωγής και συζήτησης αυτής

ΙΙα. Διαδικασία εκδίκασης

ΙΙβ. Το ορισμένο της αγωγής· ειδικά ως προς την περιγραφή του αντικειμένου της διαφοράς ακινήτου

ΙΙγ. Λοιπές προϋποθέσεις παραδεκτού

ΙΙΙ. Ειδικότερα, η διαμεσολάβηση στις σχετικές διαφορές

Αντί επιλόγου

Κωνσταντίνος Παπαχρήστου-Δημητράς

Σύνθετες υποκειμενικά και αντικειμενικά (πολλαπλές) δίκες χρησικτησίας

Ι. Εισαγωγή στην προβληματική της συρροής φορέων και τρόπων θεμελίωσης χρησικτησίας

ΙΙ. Το φαινόμενο της πολλαπλής χρησικτησίας από το ίδιο ή διαφορετικά υποκείμενα· δικονομική αντιμετώπιση

Α. Η έννοια της πολλαπλής χρησικτησίας

Β. Δικονομική αντιμετώπιση συρροής λόγων κτήσης κυριότητας (ιδίως τακτικής και έκτακτης χρησικτησίας)

Γ. Ο προσδιορισμός του τρόπου κτήσης της κυριότητας καθορίζει τα αντικειμενικά όρια του δεδικασμένου

ΙΙΙ. Δικονομική οδός διόρθωσης εσφαλμένης κτηματολογικής εγγραφής, με επίκληση επικρατέστερου εμπράγματου δικαιώματος δυνάμει χρησικτησίας

ΙV. Υποκειμενική και αντικειμενική διεύρυνση του αντικειμένου της δίκης, ενόψει της πολλαπλότητας των χρησικτησιών

Α. Ομοδικία των περισσότερων αναγραφόμενων ως δικαιούχων στο κτηματολογικό φύλλο

Β. Δικονομικοί τρόποι προβολής επικρατέστερου δικαιώματος κυριότητας, λόγω χρησικτησίας προς αντίκρουση κτηματολογικής αγωγής διόρθωσης

V. Κατακλείδα

Πορίσματα εργασιών 7ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Κέντρου Κτηματολογικών Μελετών με θέμα: «Ο θεσμός της χρησικτησίας από το πεδίο του Εμπράγματου Δικαίου στο σύστημα του Εθνικού Κτηματολογίου» από τον επιστημονικό διευθυντή του Κέντρου, Καθηγητή Γεώργιο Διαμαντόπουλο.

Βιβλία του Διευθυντή της σειράς