Ε. Κουτίδου, Διά βίου μάθηση, 2014

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Πρόλογος του Καθηγητή κ. Νικολάου Γ. Ιντζεσίλογλου

Προλογικό σημείωμα Συγγραφέως

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1. Ο ευρύτερος κοινωνικός και πολιτιστικός ρόλος της Διά Βίου Μάθησης

2. Η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Διά βίου Μάθηση μετά τη δεκαετία

του ’90

3. Η ελληνική πολιτική για τη Διά βίου Μάθηση στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Έ-

νωσης μετά τη δεκαετία του ’90

4. Δύο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες ως πληθυσμός-στόχος της Διά Βίου Μάθησης: Παλιννοστούντες και Τσιγγάνοι

5. Σκοπός της εργασίας

6. Δομή της εργασίας

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΟΡΙΣΜΟΙ ΒΑΣΙΚΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ

1. Απόπειρες ορισμού της Διά Βίου Μάθησης

2. Ιδιαιτερότητες στον τρόπο μάθησης των ενηλίκων

3. Η συμβολή της παιδαγωγικής παράδοσης στη διαμόρφωση του περιεχομένου

της Διά Βίου Μάθησης

4. Οι ανθρωπιστικές θεωρίες μάθησης και η Διά Βίου Μάθηση

5. Από την εκπαίδευση στη μάθηση: ένα φαινόμενο της μετα-νεωτερικότητας

6. Οι τέσσερις ευρωπαϊκοί κοινοτικοί στόχοι της Διά Βίου Μάθησης

6.1. Απασχολησιμότητα/Προσαρμοστικότητα

6.1.1. Απασχολησιμότητα/Προσαρμοστικότητα: βασική εννοιολογική προ-

σέγγιση

6.1.2. Απασχολησιμότητα/Προσαρμοστικότητα: βασικά σημεία πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης

6.2. Κοινωνική Ένταξη

6.2.1. Κοινωνική ενσωμάτωση και κοινωνικός αποκλεισμός: βασική εννοιολο-

γική προσέγγιση

6.2.2. Η κοινωνική ένταξη και ο κοινωνικός αποκλεισμός στο πλαίσιο της πο-

λιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης

6.3. Προσωπική Ολοκλήρωση

6.4. Δημιουργία Ενεργών Πολιτών

6.4.1. Η ιδιότητα του ενεργού πολίτη: βασική εννοιολογική προσέγγιση

6.4.2. Η ιδιότητα του ενεργού πολίτη στο πλαίσιο της πολιτικής της Ευρωπαϊ-

κής Ένωσης

7. Οι τέσσερις στόχοι της Διά Βίου Μάθησης υπό το πρίσμα του δομικού λειτουρ-

γισμού

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ

Βασικές εισαγωγικές έννοιες: ταυτότητα, κουλτούρα και εθνοτική κοινότητα

1. Πολυπολιτισμικότητα

Εισαγωγικά

1.1. Η Πολυπολιτισμικότητα και το γενικό πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης

1.2. Φάσεις εξέλιξης της συζήτησης περί Πολυπολιτισμικότητας

1.3. Η Πολυπολιτισμικότητα και η «πολιτική της αναγνώρισης»

1.4. Στρατηγικές διαχείρισης της Πολυπολιτισμικότητας: μια συνολική κοινωνι- ολογική θεώρηση

1.5. Το πολυπολιτισμικό μοντέλο της εκπαίδευσης

Επιλογικά

2. Κοινοτισμός

Εισαγωγικά

2.1. Εννοιολογική προσέγγιση της Κοινότητας

2.2. Η εμφάνιση του Νεο-Κοινοτισμού και η «Κοινοτιστική Πλατφόρμα»

2.3. Κοινοτισμός έναντι Φιλελεύθερου Ατομικισμού: τα άκρα ενός δίπολου

2.4. Η κοινοτιστική θέση υπέρ της συμμετοχής στο δημόσιο βίο

2.5. Ο Κοινοτισμός στη σύγχρονη Νομική Σκέψη

2.5.1. “Common law”: μια κοινοτιστική κληρονομιά στην έννοια του Δικαίου.

2.5.2. Φιλελευθερισμός και Κοινοτισμός στο Οικογενειακό Δίκαιο

2.5.3. Μια εναλλακτική κοινοτιστική θεώρηση στο Ποινικό Δίκαιο

2.5.4. Η κοινοτιστική πολιτεία με συνταγματικούς όρους

2.6. Ο Ελληνικός Κοινοτισμός και η Νεοελληνική Κοινοτική Παράδοση

3. Διαπολιτισμικότητα

Εισαγωγικά

3.1. Βασική εννοιολογική προσέγγιση της Διαπολιτισμικότητας

3.2. Το νόημα της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

SOFT LAW: Εύπλαστο ή Ήπιο Δίκαιο

Εισαγωγικά

1. Η έννοια του Soft Law στο Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο

2. Το Soft Law στην έννομη τάξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης

2.1. Θεσμικά Όργανα της ΕΕ και Αρμοδιότητες

2.2. Πηγές του Δικαίου της ΕΕ και Soft Law

2.3. Η Ανοικτή Μέθοδος Συντονισμού (ΑΜΣ) ως Soft Law εργαλείο διακυβέρ-

νησης

2.4. Soft Law: ένα συστατικό στοιχείο της ευρωπαϊκής έννομης τάξης

3. Το Soft Law στην άσκηση της ελληνικής εκπαιδευτικής πολιτικής

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

Η ΕΡΕΥΝΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Α. Ζητήματα Μεθοδολογίας: Η οπτική της Κοινωνιολογίας του Δικαίου

Εισαγωγικά

1. Βασικές αρχές της «Κατανοούσας» Κοινωνιολογίας

2. Η αποτελεσματικότητα των νομικών κανόνων και η «εμπειρική Κοινωνιολογία

του Δικαίου»

Β. Ζητήματα Μεθόδου: Η Ανάλυση Περιεχομένου

Εισαγωγικά

1. Διατύπωση του Ερευνητικού Προβλήματος και των Υποθέσεων της Έρευνας

1.1. Το Ερευνητικό Πρόβλημα: Η εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για τη Διά

Βίου Μάθηση

1.2. Οι Υποθέσεις της Έρευνας

1.2.1. Βασική Υπόθεση της Έρευνας

1.2.2. Επιμέρους Υποθέσεις της Έρευνας

2. Καθορισμός και παρουσίαση του υπό έρευνα υλικού: Νομικά Κείμενα και Συνε- ντεύξεις

Εισαγωγικά

2.1. 1ο Μέρος της έρευνας: Τα Νομικά Κείμενα

2.1.1. Λόγοι επιλογής του υπό έρευνα υλικού

2.1.2. Χρονική οριοθέτηση του υπό έρευνα υλικού

2.1.3. Συγκρότηση του «Αρχείου Πηγών»

2.1.3.1. Το ζήτημα της ηλεκτρονικής πρόσβασης στο υλικό της έρευνας

2.1.3.2. Το παρατηρούμενο περιεχόμενο των νομικών κειμένων

2.1.3.3. Το «Αρχείο Πηγών»

2.2. 2ο Μέρος της έρευνας: Οι Συνεντεύξεις

Εισαγωγικά

2.2.1. Το δείγμα του πληθυσμού-στόχου της έρευνας: Τσιγγάνοι και Παλιννο- στούντες

2.2.1.1. Βασική περιγραφή του δείγματος του πληθυσμού-στόχου της έρευ-

νας

2.2.1.2. Λόγοι επιλογής του δείγματος

2.2.2. Η κατάρτιση του ερωτηματολογίου των συνεντεύξεων

2.2.2.1. Ο τύπος των ερωτήσεων

2.2.2.2. Η γλώσσα των ερωτήσεων

2.2.3. Η στάση της ερευνήτριας

2.2.4. Το έργο της απομαγνητοφώνησης των συνεντεύξεων

2.2.5. Ανάλυση και ερμηνεία των συνεντεύξεων

3. Επιλογή των μονάδων ανάλυσης των νομικών κειμένων

3.1. Το ζήτημα του συσχετισμού ποσοτικής και ποιοτικής ανάλυσης

3.2. Το Θέμα ως μονάδα καταγραφής και η Συχνότητα ως μονάδα καταμέτρη-

σης: Κριτήρια Κωδικογράφησης

3.3. Ο Χώρος ως μονάδα αρίθμησης

4. Συγκρότηση και λειτουργική κατηγοριοποίηση των εννοιών

4.1. Ορισμός βασικών κατηγοριών και υποκατηγοριών της ανάλυσης

4.2. Κριτήρια που πληροί το σύστημα κατηγοριών της ανάλυσης

4.3. Δείκτες υπαγωγής του ερευνητικού υλικού στις κατηγορίες και υποκατηγο-

ρίες της ανάλυσης

5. Η εξωτερική κριτική ως στρατηγική διασφάλισης εγκυρότητας της έρευνας

6. Προβλήματα και Περιορισμοί της Έρευνας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Εισαγωγικά

1. Ποσοτική και Ποιοτική Ανάλυση Περιεχομένου των Νομικών Κειμένων σχετικά με τους τέσσερις στόχους της Διά Βίου Μάθησης: Ιεράρχηση των στόχων της Διά Βίου Μάθησης με βάση τις πηγές των νομικών κειμένων (Ευρωπαϊκά Κοι-

νοτικά - Ελληνικά)

1.1. Διερεύνηση της 1ης Επιμέρους Υπόθεσης της Έρευνας: Η ιεράρχηση των στόχων της Διά Βίου Μάθησης με κριτήριο τον διαφορετικό βαθμό δεσμευτι-

κής ισχύος των νομικών κειμένων

Εισαγωγικά

1.1.1. Ανάλυση ποσοτικών δεδομένων

1.1.2. Συμπεράσματα

1.2. Διερεύνηση της 2ης Επιμέρους Υπόθεσης της Έρευνας: Η ιεράρχηση των στόχων της Διά Βίου Μάθησης με κριτήριο το περιεχόμενο των προγραμμά-

των Διά Βίου Μάθησης

Εισαγωγικά

1.2.1. Ανάλυση ποσοτικών δεδομένων

1.2.2. Συμπεράσματα

1.3. Διερεύνηση της 3ης Επιμέρους Υπόθεσης της Έρευνας: Ο ρόλος της παγκό- σμιας οικονομικής κρίσης του 2008 στην ενίσχυση της οικονομικής διάστασης

του Ευρωπαϊκού Κοινοτικού θεσμικού πλαισίου για τη Διά Βίου Μάθηση

Εισαγωγικά

1.3.1. Ανάλυση ποσοτικών δεδομένων

1.3.2. Συμπεράσματα

1.4. Γενικό συμπέρασμα της ποσοτικής και ποιοτικής ανάλυσης περιεχομένου

των νομικών κειμένων