Δ. Χατζημιχαήλ, Ο αποκλεισμός εταίρου ΕΠΕ για σπουδαίο λόγο, 2005

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1. Η νομική φύση της ΕΠΕ

i) Ιστορική εμφάνιση της ΕΠΕ.

ii) Ο ιδιαίτερος εταιρικός τύπος της ΕΠΕ στο Ελληνικό δίκαιο.

iii) Η νομική προσωπικότητα της εταιρίας περιορισμένης ευθύνης.

iv) Aναλογική εφαρμογή στο δίκαιο της ΕΠΕ διατάξεων από τις προσωπικές και τις ανώνυμες εταιρίες.

2. Ο αποκλεισμός εταίρου ΕΠΕ γενικότερα.

i) Το δικαίωμα του αποκλεισμού ενός εταίρου.

ii) Δικαιολογητικός λόγος.

iii) Σκοπιμότητα της ρύθμισης.

iv) Η νομική φύση του δικαιώματος του αποκλεισμού.

v) Συγγενείς με τον αποκλεισμό ενός εταίρου ρυθμίσεις στο ν. 3190/55 και τον ΑΚ.

α. Η έξοδος ενός εταίρου

β. Ο αποκλεισμός εταίρου λόγω μη καταβολής της συμπληρωματικής του εισφοράς

γ. Ο αποκλεισμός εταίρου από προσωπική εταιρία

3. Ο αποκλεισμός εταίρου ε.π.ε. ως το έσχατο μέσο επίλυσης των εταιρικών διαφορών (Ultima ratio).

i) Η θεμελίωση της προηγούμενης αναζήτησης ενός ηπιότερου μέσου αντί του αποκλεισμού.

ii) Μερικός αποκλεισμός εταίρου για σπουδαίο λόγο.

4. O χαρακτήρας του δικαιώματος αποκλεισμού και τα θεμελιώδη εταιρικά δικαιώματα του υπό αποκλεισμό εταίρου.

5. Η δυνατότητα ρύθμισης του δικαιώματος του αποκλεισμού με συμβάσεις εκτός καταστατικού.

6. Συγκριτική επισκόπιση στις ρυθμίσεις των διαφόρων ευρωπαϊκών νομοθεσιών ΕΠΕ σχετικά με το δικαίωμα του αποκλεισμού εταίρου.

i) Ελβετικό δίκαιο.

α. Περιπτώσεις αποκλεισμού ενός εταίρου.

β. Οι προϋποθέσεις αποκλεισμού.

γ. Η διαδικασία αποκλεισμού.

δ. Τα αποτελέσματα του αποκλεισμού.

ii) Γαλλικό Δίκαιο.

α. Ο αποκλεισμός εταίρου από εταιρίες μεταβλητού κεφαλαίου

β. Ο αποκλεισμός εταίρου από εταιρίες σταθερού κεφαλαίου

γ. Ο αποκλεισμός εταίρου δυνάμει καταστατικής διάταξης

iii) Βελγικό δίκαιο.

α. Περιπτώσεις έμμεσου αποκλεισμού

β. Ο αποκλεισμός εταίρου ως μέτρο θεραπείας της εταιρικής κρίσης και διάσωσης της εταιρίας

γ. Η καταχρηστική άρνηση του εταίρου να αποδεχθεί την πρόταση εξαγοράς των εταιρικών του μεριδίων

iv) Ολλανδικό δίκαιο.

α. Η αρχή της εύλογης και δίκαιης συμπεριφοράς

β. Ο αποκλεισμός και η έξοδος ενός εταίρου ως μέσο επίλυσης των εταιρικών διενέξεων (Geschillenregeling)

v) Γερμανικό δίκαιο.

α. Ο αποκλεισμός ενός εταίρου ως συνέπεια παράβασης της υποχρέωσης πίστης των εταίρων

β. Προϋποθέσεις του αποκλεισμού ενός εταίρου ΕΠΕ

γ. Ο αποκλεισμός εταίρου δυνάμει καταστατικής διάταξης

vi) Αγγλικό δίκαιο.

α. Οι «οιονεί προσωπικές εταιρίες» ως ιδιαίτερος τύπος των private companies που προσιδιάζει στον εταιρικό τύπο της ΕΠΕ

β. Η επίλυση των εταιρικών διαφορών στα πλαίσια του άρθρου 459 του νόμου

γ. Η δυνατότητα αποκλεισμού ενός εταίρου μέσω της αναγκαστικής μεταβίβασης των μετοχών του, κατά το άρθρο 461 του νόμου του

δ. Η βάση εκτίμησης της αξίας των μετοχών και ο κρίσιμος χρόνος εκτίμησης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ ΕΝΟΣ ΕΤΑΙΡΟΥ ΕΠΕ

Ι. ΥΠΑΡΞΗ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ

1. Τήρηση των νόμιμων διατυπώσεων σύστασης της εταιρίας.

2. Ο αποκλεισμός εταίρου κατά το στάδιο ίδρυσης της εταιρίας.

3. Ο αποκλεισμός εταίρου από αντικανονικά ιδρυμένη εταιρία.

4. Ο αποκλεισμός εταίρου κατά τη διάρκεια εκκαθάρισης της εταιρίας.

5. Εταιρία που κηρύχθηκε σε κατάσταση πτώχευσης.

ΙΙ. ΥΠΑΡΞΗ ΣΠΟΥΔΑΙΟΥ ΛΟΓΟΥ

1. Η έννοια του σπουδαίου λόγου αποκλεισμού.

i) Η επιλογή γενικής ρήτρας, αντί της περιπτωσιολογικής απαρίθμησης των σπουδαίων λόγων αποκλεισμού.

ii) Η εκτίμηση του σπουδαίου λόγου αποκλεισμού και η εξειδίκευσή του από τον εφαρμοστή του δικαίου

iii) Η δυνατότητα αναλογικής εφαρμογής του άρθρου 771 ΑΚ στο δίκαιο της ΕΠΕ.

iv) Η σύνδεση του σπουδαίου λόγου αποκλεισμού με τη λύση της εταιρίας.

v) Η συνδρομή του στοιχείου της υπαιτιότητας στο πρόσωπο του υπό αποκλεισμό εταίρου.

vi) Η εκτίμηση του σπουδαίου λόγου στο πρόσωπο του υπό αποκλεισμό εταίρου.

vii) Ορισμός του σπουδαίου λόγου αποκλεισμού με βάση την καλή πίστη και τα χρηστά ήθη.

2. Η συνολική εκτίμηση του σπουδαίου λόγου αποκλεισμού.

i) Η συνολική εκτίμηση των ειδικότερων συνθηκών και περιστάσεων για τη στοιχειοθέτηση του σπουδαίου λόγου αποκλεισμού.

ii) Η στάθμιση των συγκρουόμενων συμφερόντων των μερών.

3. Κατευθυντήριες γραμμές ως προς την αξιολόγηση της ύπαρξης του σπουδαίου λόγου αποκλεισμού.

i) Η καταστατική βούληση των εταίρων ως προς τον καθορισμό ενός λόγου ως σπουδαίου.

ii) Η σύνδεση του σπουδαίου λόγου με το πρόσωπο του υπό αποκλεισμό εταίρου.

iii) Η εκτίμηση του σπουδαίου λόγου σε σχέση με τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της εταιρίας.

iv) Η αντίθεση στο εταιρικό συμφέρον.

v) Η συμπεριφορά των λοιπών εταίρων και η στάση της εταιρίας.

4. Το κρίσιμο χρονικό σημείο για την εξέταση της ύπαρξης του σπουδαίου λόγου αποκλεισμού.

5. 'Έλεγχος της ύπαρξης του σπουδαίου λόγου (Αναιρετικός έλεγχος).

ΙΙΙ. ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΩΝ

1. Η εκδήλωση της εταιρικής βούλησης ως προϋπόθεση για τον αποκλεισμό ενός εταίρου.

i) H σκοπιμότητα λήψης της απόφασης αποκλεισμού από τη συνέλευση των εταίρων.

ii) Το περιεχόμενο της απόφασης της συνέλευσης των εταίρων.

iii) Η σύγκληση της συνέλευσης των εταίρων και η απαιτούμενη από το νόμο πλειοψηφία.

α. Η σύγκληση της συνέλευσης των εταίρων.

β. Η απαιτούμενη πλειοψηφία για τη λήψη της σχετικής απόφασης της συνέλευσης των εταίρων

2. Η συμμετοχή του υπό αποκλεισμό εταίρου στην ψηφοφορία κατά τη λήψη της απόφασης για την κατάθεση αίτησης αποκλεισμού.

3. Ο υπολογισμός των εταιρικών μεριδίων του υπό αποκλεισμό εταίρου που δεν συμμετέχει στη σχετική ψηφοφορία, για την εξεύρεση της απαιτούμενης πλειοψηφίας.

4. Συνέπειες της μη συμμετοχής και της μη προσμέτρησης των εταιρικών μεριδίων του υπό αποκλεισμό εταίρου στη ψηφοφορία της συνέλευσης των εταίρων.

i) Δυνατότητα εφαρμογής του μέτρου του αποκλεισμού σε κάθε εταίρο.

ii) Δικαίωμα παράστασης και ακρόασης του υπό αποκλεισμό εταίρου.

iii) Ο ταυτόχρονος αποκλεισμός περισσότερων εταίρων για σπουδαίο λόγο.

5. Η υποχρέωση συμμετοχής των λοιπών εταίρων στην ψηφοφορία σχετικά με την έγερση αγωγής αποκλεισμού και η υποχρέωση να ψηφίσουν υπέρ του αποκλεισμού ορισμένου εταίρου.

i) Θεμελίωση της υποχρεώσεως συμμετοχής και παροχής θετικής ψήφου.

ii) Συνέπειες αδικαιολόγητης άρνησης θετικής ψήφου.

6. Ο έλεγχος νομιμότητας της σχετικής με τον αποκλεισμό ενός εταίρου απόφασης της συνέλευσης των εταίρων.

i) Ακυρώσιμες και άκυρες αποφάσεις της συνέλευσης.

ii) Δυνατότητα θεραπείας της ελαττωματικής απόφασης της συνέλευσης για τον αποκλεισμό ενός εταίρου.

α. Ισχυροποίηση της ελαττωματικής απόφασης αποκλεισμού λόγω άπρακτης παρέλευσης της τρίμηνης αποσβεστικής προθεσμίας ή της παραίτησης από το δικαίωμα προσβολής της

β. Η δυνατότητα θεραπείας ελαττωματικής απόφασης της συνέλευσης με τη λήψη νέας χωρίς ελαττώματα απόφασης.

7. Ιδιαιτερότητες για τον αποκλεισμό εταίρου από διμελή ε.π.ε.

ΙV. ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΠΟΥ ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ ΤΟΝ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟ

1. Τα νομιμοποιούμενα σε κατάθεση της αίτησης αποκλεισμού πρόσωπα.

i) Η κατάθεση της αίτησης αποκλεισμού από κάθε εταίρο, διαχειριστή ή μη.

ii) Η κατάθεση της αίτησης αποκλεισμού από διαχειριστή μη εταίρο.

2. Η αίτηση αποκλεισμού ενός εταίρου.

i) Νομική φύση και περιεχόμενο της αίτησης αποκλεισμού.

ii) Ενεργητικά νομιμοποιούμενο πρόσωπο στην άσκηση της αίτησης αποκλεισμού.

3. O χρόνος κατάθεσης της αίτησης αποκλεισμού.

4. Αρμόδιο καθ’ ύλη και κατά τόπο δικαστήριο και διαδικασία.

5. Η δικαστική απόφαση και η ενέργειά της.

i) H διακριτική ευχέρειά του δικαστηρίου να διατάξει τον αποκλεισμό

ii) Η διαπλαστική ενέργεια της απόφασης αποκλεισμού.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

Η ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΣΤΟΝ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΟ ΕΤΑΙΡΟ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΗΣ ΜΕΡΙΔΑΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ.

Ι. Η ΜΕΡΙΔΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΚΑΙ Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΗΣ ΜΕΡΙΔΑΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΟΥ ΕΤΑΙΡΟΥ

1. Η μερίδα συμμετοχής.

i) Η έννοια της μερίδας συμμετοχής και η σχέση της με το εταιρικό μερίδιο.

ii) Η νομική φύση και το περιεχόμενο της μερίδας συμμετοχής.

2. Το δικαίωμα του αποκλειόμενου εταίρου να του καταβληθεί η αξία της μερίδας συμμετοχής του στην εταιρία.

i) Η θεμελίωση και ο χαρακτήρας του δικαιώματος του αποκλειόμενου εταίρου να του καταβληθεί η αξία της μερίδας συμμετοχής του.

ii) Η νομική φύση του δικαιώματος καταβολής.

3. Τα επιμέρους στοιχεία που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τον προσδιορισμό της αξίας της μερίδας συμμετοχής του αποκλειόμενου εταίρου.

4. Η προβλεπόμενη στο νόμο διαδικασία δικαστικού προσδιορισμού της αξίας της μερίδας συμμετοχής του αποκλειόμενου εταίρου.

i) Το αρμόδιο καθ’ ύλη και τόπο δικαστήριο και η προβλεπόμενη διαδικασία.

ii) Η φύση της διαδικασίας προσδιορισμού της αξίας της μερίδας συμμετοχής.

5. Το κρίσιμο χρονικό σημείο για τον υπολογισμό της αξίωσης καταβολής της αξίας της μερίδας συμμετοχής του αποκλειόμενου.

6. Ο προσδιορισμός της αξίας της μερίδας συμμετοχής του αποκλειόμενου εταίρου βάσει καταστατικής διάταξης.

ΙΙ. Η ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΣΤΟΝ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΟ ΕΤΑΙΡΟ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΗΣ ΜΕΡΙΔΑΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟΥ

1. Η υποχρέωση καταβολής της αξίας της μερίδας συμμετοχής του αποκλειόμενου εταίρου από την εταιρική περιουσία.

2. Η αρμοδιότητα της συνέλευσης των εταίρων ως προς την επιλογή του τρόπου καταβολής από τη δεσμευμένη ή μη δεσμευμένη εταιρική περιουσία.

3. Η καταβολή στον αποκλειόμενο από τη δεσμευμένη εταιρική περιουσία.

4. Εναλλακτικοί τρόποι καταβολής της αξίας της μερίδας συμμετοχής του αποκλειόμενου εταίρου.

5. Η δυνατότητα καταβολής μέσω της εξαγοράς της μερίδας συμμετοχής του αποκλειόμενου εταίρου.

6. Τα δικαιώματα του αποκλειόμενου εταίρου σε περίπτωση αδράνειας ή αδυναμίας της εταιρίας ως προς την εκπλήρωση της υποχρέωσης καταβολής.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

Ι. ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ

1. Τα αποτελέσματα του αποκλεισμού ως προς την εταιρία.

i) Η διατήρηση της νομικής προσωπικότητας της εταιρίας.

ii) Η διατήρηση της εταιρικής επωνυμίας.

2. Οι συνέπειες ως προς τον αποκλεισμένο εταίρο.

i) Η τύχη της μερίδας συμμετοχής του αποκλεισμένου.

ii) Η νομική θέση του αποκλεισμένου.

iii) Η δυνατότητα επέκτασης της υποχρέωσης μη ανταγωνισμού ως προς τον αποκλεισμένο.

iv) Η διατήρηση ορισμένων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των μερών μετά την ολοκλήρωση του αποκλεισμού.

IΙ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Α. Ελληνική.

Β. Αλλοδαπή.

ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ