Α. Ρόκας, Προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης επιχειρήσεων, 2η έκδ., 2014

Πρόλογος Β΄ Εκδοσης

Από τον πρόλογο της Α΄ εκδοσης

Συντομογραφίες

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ. Διεθνείς τάσεις και συγκριτικές παρατηρήσεις

1. Γαλλία

α) Εισαγωγή

β) Η προειδοποιητική διαδικασία του εταιρικού δικαίου

γ) Η διαδικασία συνδιαλλαγής (conciliation)

δ) Η διαδικασία του ειδικού εντολοδόχου (mandataire ad hoc)

ε) Η διαδικασία διάσωσης (sauvegarde)

στ) Η νέα διαδικασία ταχείας οικονομικής διάσωσης

ζ) Η διαδικασία αναδιοργάνωσης (redressement judiciaire)

η) Συμπέρασμα

2. ΗΠΑ

α) Εισαγωγή

β) Βασικά χαρακτηριστικά

γ) Παραλλαγές της διαδικασίας: sale και pre-packs

i) Sale

ii) Pre-packs

δ) Νεότερες τάσεις

3. Ηνωμένο Βασίλειο

α) Τα «Company Voluntary Arrangements» (CVAs)

β) Τα «Schemes of Arrangement» (SoA)

γ) Η διεθνής αναγνώριση του αγγλικού δικαίου εξυγίανσης, ιδίως των SoA

4. Γερμανία

α) Εισαγωγή

β) Η νέα προστατευτική διαδικασία-«ασπίδα»

γ) Λοιπές βελτιώσεις του Πτωχευτικού Δικαίου

5. Ιταλία

α) Προληπτικός συμβιβασμός

β) Συμφωνίες αναδιάρθρωσης χρεών

γ) Σχέδια διάσωσης

δ) Διαδικασία αναδιάρθρωσης μεγάλων επιχειρήσεων

6. Αυστρία

7. Ισπανία

8. Κύπρος

9. Συμπεράσματα

ΙΙΙ. Συνοπτική αναφορά σε διατάξεις του ελληνικού δικαίου με εξυγιαντικό χαρακτήρα (καταργηθείσες ή σε ισχύ)

1. Ο πτωχευτικός συμβιβασμός

2. Ο προληπτικός συμβιβασμός

3. Ρυθμίσεις ad hoc

4. Η υπαγωγή των εταιριών υπό την διοίκηση και διαχείριση των πιστωτών με το ν.δ. 3562/1956

5. Η διαδικασία του N. 1386/1983

6. Οι διαδικασίες των άρ. 44 επ. N. 1892/1990

7. Η διαδικασία συνδιαλλαγής του ΠτωχΚ

8. Το σχέδιο αναδιοργάνωσης του ΠτωχΚ

9. Η διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης του άρ. 106ια

10. Συμπέρασμα

ΙV. Η προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης των άρ. 99 - 106ι ΠτωχΚ

1. Καταβολές και θεμελιώδη χαρακτηριστικά της διαδικασίας εξυγίανσης

α) Ιστορία θέσπισης του Ν. 4013/2011

β) Ιστορία θέσπισης του Ν. 4072/2012

γ) Συνοπτική περιγραφή της διαδικασίας εξυγίανσης

δ) Θεμελιώδη γνωρίσματα της διαδικασίας εξυγίανσης

i) Ο προπτωχευτικός χαρακτήρας της διαδικασίας

ii) Η φύση της διαδικασίας ως συλλογικής

iii) Η εξυγιαντική τελολογία της διαδικασίας

iv) Προαιρετικός χαρακτήρας της διαδικασίας

v) Διακριτικός χαρακτήρας της διαδικασίας

vi) Έλλειψη πτωχευτικής απαλλοτρίωσης

vii) «Αποξένωση» από τις υπόλοιπες διατάξεις του ΠτωχΚ

ε) Υπαγωγή της διαδικασίας στο εύρος του Καν. 1346/2000

στ) Υπαγωγή της διαδικασίας στο εύρος του Πρότυπου Νόμου της UNCITRAL

2. Γενικές προϋποθέσεις υπαγωγής στη διαδικασία

α) Πτωχευτική ικανότητα

β) Κέντρο κυρίων συμφερόντων στην Ελλάδα

γ) Κοινωνική σημασία των υπαγόμενων επιχειρήσεων

δ) Οικονομική κατάσταση των υπαγόμενων επιχειρήσεων

ε) Ειδικότερα ζητήματα από τη δυνατότητα υπαγωγής επιχειρήσεων στις οποίες έχει επέλθει η παύση πληρωμών

i) Γενικές επιφυλάξεις

ii) Η συνυποβαλλόμενη αίτηση πτώχευσης

iii) Συνέπειες επιγενόμενης παύσης πληρωμών

iv) Αναστολή απόφασης για λύση της εταιρίας

στ) Μη βλάβη της «συλλογικής ικανοποίησης των πιστωτών»

i) Η συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών ως κεντρική έννοια της διαδικασίας

ii) Νομοθετικά πρότυπα

ζ) Μη υποβολή αιτήσεων στο παρελθόν

3. Αίτηση του οφειλέτη

α) Γενικά

β) Αρμόδιο δικαστήριο

γ) Εφαρμογή του άρ. 96 §

δ) Περιεχόμενο της αίτησης κατ’ άρ. 100 § 2

ε) Η συνυποβαλλόμενη έκθεση του εμπειρογνώμονα

στ) Υποβολή γραμματίου κατάθεσης του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων

ζ) Πορεία μέχρι τη δίκη - συνέπειες κατάθεσης της αίτησης

4. Απόφαση του δικαστηρίου που ανοίγει τη διαδικασία

α) Κριτήρια για την απόφαση

i) Δυνατότητα επίτευξης συμφωνίας

ii) Βασιμότητα προσδοκιών για επίτευξη της προτεινόμενης εξυγίανσης

iii) Έλλειψη βλάβης της συλλογικής ικανοποίησης των πιστωτών

β) Περιεχόμενο του διατακτικού της απόφασης και διάρκεια της διαδικασίας.

γ) Ένδικα μέσα

δ) Συνέπειες του ανοίγματος της διαδικασίας

ε) Ειδικότερα, ο διορισμός μεσολαβητή

στ) Ειδικότερα, ο διορισμός ειδικού εντολοδόχου

5. Προληπτικά μέτρα

α) Τελολογία

β) Γενικά χαρακτηριστικά

γ) Η αναστολή των ατομικών μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης

i) Διάρκεια

ii) Καταλαμβανόμενες υποχρεώσεις

iii) Εύρος της αναστολής διώξεων

iv) Αναστολή παραγραφής

v) Αυτοδίκαιη απαγόρευση διάθεσης ακινήτων και εξοπλισμού

vi) Εξαίρεση των εργατικών απαιτήσεων

vii) Συνέπειες παράβασης του προληπτικού μέτρου

δ) Η έκδοση προσωρινής διαταγής

ε) Λοιπά προληπτικά μέτρα

στ) Προληπτικά μέτρα υπέρ εγγυητών και συνοφειλετών

6. Σύναψη συμφωνίας με τους πιστωτές

α) Προθεσμία σύναψης της συμφωνίας

β) Ενημέρωση των πιστωτών

γ) Συμφωνία βάσει απόφασης της συνέλευσης των πιστωτών

i) Γενικά

ii) Συμμετέχοντες

iii) Προτείνων το σχέδιο

iv) Ψηφοφορία και υπογραφή της συμφωνίας

δ) Συμφωνία υπογεγραμμένη από την πλειοψηφία των πιστωτών

ε) Άμεση επικύρωση συμφωνίας (άρ. 106β)

i) Γενικά

ii) Επικύρωση «πριν την έναρξη της διαδικασίας»

iii) Η επισυναπτόμενη κατάσταση πιστωτών

iv) Υπογραφή της συμφωνίας

v) Δυνατότητα λήψης προληπτικών μέτρων

στ) Σύμπραξη μετόχων

i) Η ρύθμιση του άρ. 106γ § 1

ii) Τρόποι αντιμετώπισης της ελλείπουσας συναίνεσης των μετόχων

iii) Η ρύθμιση του άρ. 106γ § 2

iv) Ελλείψεις της ρύθμισης

ζ) Σύμπραξη τρίτων

η) Συμμετοχή δημοσίων φορέων

i) Η ρύθμιση του άρ. 106δ

ii) Αποδοχή αιτημάτων από το Δημόσιο

iii) Αποδοχή αιτημάτων από ασφαλιστικούς φορείς

iv) Προνομιακή θέση του Δημοσίου και ασφαλιστικών φορέων στη διαδικασία εξυγίανσης

v) Δυσμενής μεταχείριση επιχειρήσεων από το Δημόσιο

θ) Συμμετοχή εργαζομένων

7. Περιεχόμενο της συμφωνίας εξυγίανσης

α) Νομοθετική περιγραφή του εύρους των μέτρων εξυγίανσης

β) Ομαδοποίηση των πιθανών εξυγιαντικών μέτρων

i) Μεταβολή των όρων των υποχρεώσεων του οφειλέτη

ii) Αναδιάρθρωση της λειτουργίας της επιχείρησης

iii) Κεφαλαιοποίηση απαιτήσεων

iv) Εκποίηση περιουσιακών στοιχείων και μεταβίβαση επιχείρησης

γ) Επέλευση αναστολής διώξεων μετά την επικύρωση της συμφωνίας

δ) Συνέπειες μη τήρησης της συμφωνίας

ε) Δυνατότητα θέσης αιρέσεων

στ) Ισχύς και χωρίς την επικύρωση

ζ) Τύπος και νομική φύση της συμφωνίας

η) Το επισυναπτόμενο επιχειρηματικό σχέδιο

θ) Διάρκεια της συμφωνίας

8. Επικύρωση της συμφωνίας

α) Αίτηση επικύρωσης

β) Κριτήρια αξιολόγησης της αίτησης επικύρωσης συμφωνίας

i). Η θετική προϋπόθεση του άρ. 106ζ § 1

ii). Υποβολή ορισμένων εγγράφων ως αυτονόητη θετική προϋπόθεση

iii) Πιθανολόγηση για τη βιωσιμότητα της επιχείρησης

iv) Πιθανολόγηση για την έλλειψη βλάβης της συλλογικής ικανοποίησης των πιστωτών

v) Συμφωνία απαλλαγμένη από αθέμιτες συμπεριφορές

vi) Μη παραβίαση της αρχής της ισότιμης μεταχείρισης των πιστωτών

vii) Άρση τυχόν υφιστάμενης παύσης πληρωμών

γ) Δυνατότητα παροχής προθεσμίας για την τροποποίηση της συμφωνίας

δ) Δικαστική απόφαση: περιεχόμενο διατακτικού, δημοσίευση, και επιτρεπόμενα ένδικα μέσα

ε) Άσκηση τριτανακοπής

στ) Αίτηση ανάκλησης ή μεταρρύθμισης

9. Αποτελέσματα επικύρωσης

α) Ισχύς έναντι όλων

β) Αποτελέσματα για εγγυητές και εις ολόκληρον συνοφειλέτες

i) Η ρύθμιση του άρ. 106η § 2

ii) Η ρύθμιση του ζητήματος σε άλλες διαδικασίες

iii) Η τύχη του δικαιώματος αναγωγής

iv) Επιπτώσεις σε λήπτες εγγυητικής επιστολής

v) Επιπτώσεις σε συνοφειλέτες εις ολόκληρον

γ) Άρση απαγόρευσης ή κωλύματος έκδοσης επιταγών

δ) Αναστολή ποινικών διώξεων και εξάλειψη αξιοποίνου για ορισμένα αδικήματα

ε) Η απόφαση ως εκτελεστός τίτλος

στ) Δυνατότητα άσκησης ατομικών και συλλογικών διώξεων

ζ) Φορολογική αντιμετώπιση διαγραφόμενων απαιτήσεων

η) Ειδική ρύθμιση για εισηγμένες εταιρίες

θ) Λήξη της διαδικασίας

10. Ζητήματα ανακύπτοντα μετά την επικύρωση της συμφωνίας

α) Εκπλήρωση των όρων του σχεδίου

β) Λύση της συμφωνίας

γ) Προνομιακή ικανοποίηση όσων χρηματοδότησαν σε περίπτωση επιγενόμενης πτώχευσης

δ) Διαδικασία εξυγίανσης και πτωχευτική ανάκληση

11. Ζητήματα μεταβατικού δικαίου

V. Συμπεράσματα

1. Η θετική όψη της νέας διαδικασίας εξυγίανσης

2. Επιμέρους αδυναμίες στο θεσμικό πλαίσιο της διαδικασίας εξυγίανσης

3. Περαιτέρω δυσκολίες στην αποτελεσματική εφαρμογή του δικαίου εξυγίανσης

α) Νομοθετικό περιβάλλον

β) Εξωγενείς δυσκολίες

4. Στοιχεία για την εφαρμογή της διαδικασίας εξυγίανσης στην πράξη

5. Η διαδικασία εξυγίανσης στο ευρύτερο περιβάλλον της οικονομίας

Παραρτήματα

Ι. Έκτο Κεφάλαιο ΠτωχΚ (άρ. 99 - 106ια)

II. Μεταβατικές και λοιπές διατάξεις

ΙΙI. Απόσπασμα της από 14.07.2011 Αιτιολογικής Έκθεσης στο Σχέδιο Νόμου «Σύσταση ενιαίας ανεξάρτητης αρχής δημοσίων συμβάσεων και κεντρικού ηλεκτρονικού μητρώου δημοσίων συμβάσεων - αντικατάσταση του έκτου κεφαλαίου του ν. 3588/2007 (Πτωχευτικός κώδικας) - Προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης και άλλες διατάξεις» (= Ν. 4013/2011)

ΙV. Απόσπασμα της από 22.3.2012 Αιτιολογικής Έκθεσης στο Σχέδιο Νόμου «Βελτίωση επιχειρηματικού περιβάλλοντος - Νέα εταιρική μορφή - Σήματα - Μεσίτες Ακινήτων - Ρύθμιση θεμάτων ναυτιλίας, λιμέ­νων αλιείας και άλλες διατάξεις» (= Ν. 4072/2012)

V. Πίνακας με τις βασικότερες διαφορές της διαδικασίας συνδιαλλαγής και της διαδικασίας εξυγίανσης

VI. Περίληψη σταδίων διαδικασίας εξυγίανσης

1. Επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης ύστερα από άνοιγμα διαδικασίας εξυγίανσης

2. Άμεση επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης (συμπεριλαμβανομένων των εξωδικαστικών ενεργειών και με αναφορά στα απαιτούμενα δικαιολογητικά)

VII. Πίνακας σημαντικότερων δικαστικών αποφάσεων επί της διαδικασίας εξυγίανσης

1. Αποφάσεις που δέχονται το άνοιγμα της διαδικασίας εξυγίανσης

2. Αποφάσεις που απορρίπτουν το άνοιγμα της διαδικασίας εξυγίανσης

3. Αποφάσεις που επικυρώνουν συμφωνία εξυγίανσης

4. Αποφάσεις που απορρίπτουν την επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης

5. Λοιπές αποφάσεις

VIII. Παραδείγματα επικυρωμένων συμφωνιών εξυγίανσης

1. ΠΠρΑθ 104/2013

2. ΠΠρΑθ 573/2013

3. ΠΠρΑθ 650/2013

4. ΤρΕφΒορΑιγ 124/2013

IX. Παράδειγμα απόφασης που επικυρώνει συμφωνία εξυγίανσης: ΠΠρΑθ 1264/2013

Βιβλιογραφία

Ευρετήριο