Α. Λαμπριανίδου, Ο αποκλεισμός εταίρου Ο.Ε. και Ε.Ε., 2025
Η παρούσα μελέτη πραγματεύεται το δικαίωμα αποκλεισμού εταίρου στην ομόρρυθμη και ετερόρρυθμη εταιρία, το οποίο ρυθμίζεται στη διάταξη του άρθρου 263 του νέου δικαίου των προσωπικών εταιριών (ν. 4072/2012).
Η μελέτη αποτελείται από εισαγωγή και τέσσερα κεφάλαια· η, δε, ύλη της κατανέμεται σε δεκαέξι παραγράφους. Αναλυτικότερα: Η μελέτη εκκινεί με γενικές παρατηρήσεις για το νέο δίκαιο των προσωπικών εταιριών (§ 1). Ακολουθεί μια πρώτη γνωριμία με τη διάταξη για τον αποκλεισμό εταίρου (§ 2). Η εισαγωγή ολοκληρώνεται με την επισκόπηση της ρύθμισης του δικαιώματος αποκλεισμού σε άλλες μορφές εμπορικών εταιριών (§ 3). Στο πρώτο κεφάλαιο αναλύεται αρχικά ο νομοθετικός σκοπός της θέσπισης του δικαιώματος αποκλεισμού (§ 4). Στη συνέχεια, αναλύεται η νομική φύση και ο χαρακτήρας του δικαιώματος αποκλεισμού (§ 5). Στο δεύτερο κεφάλαιο εξετάζονται διεξοδικά οι προϋποθέσεις που πρέπει να συντρέχουν για την άσκηση του δικαιώματος αποκλεισμού, ήτοι: η ύπαρξη εταιρίας, από την οποία θα ζητείται να αποκλειστεί ο εταίρος (§ 6), και η συνδρομή στο πρόσωπο του εταίρου σπουδαίου λόγου αποκλεισμού (§ 7). Το δεύτερο κεφάλαιο ολοκληρώνεται με αναφορά στις δυνατές καταστατικές διαμορφώσεις των προϋποθέσεων άσκησης του δικαιώματος αποκλεισμού (§ 8). Στο τρίτο κεφάλαιο εξετάζεται η προβλεπόμενη από τον νόμο διαδικασία αποκλεισμού εταίρου ΟΕ ή ΕΕ. Ειδικότερα, μελετώνται: η αίτηση αποκλεισμού (§ 9), η διαδικασία εκδίκασης της αίτησης αποκλεισμού (§ 10), οι διάδικοι της δίκης (§ 11), η νομική θέση του υπό αποκλεισμό εταίρου κατά τη διάρκεια της δίκης (§ 12), η δικαστική απόφαση που απαγγέλλει τον αποκλεισμό (§ 13). Το τρίτο κεφάλαιο ολοκληρώνεται με αναφορά στην καταστατική διαμόρφωση της διαδικασίας αποκλεισμού (§ 14). Στο τέταρτο και τελευταίο κεφάλαιο εξετάζονται οι συνέπειες του αποκλεισμού στις εσωτερικές και εξωτερικές σχέσεις της εταιρίας (§§ 15, 16).
Edition info
Table of contents +-
Περιεχόμενα
Σημείωμα Συγγραφέα
Περιεχόμενα
Κυριότερες Συντομογραφίες
Εισαγωγή
§ 1. Η ομόρρυθμη και η ετερόρρυθμη εταιρία υπό το νέο δίκαιο των προσωπικών εταιριών
I. Το νέο δίκαιο των προσωπικών εταιριών - Γενικές παρατηρήσεις
II.Η άμβλυνση του προσωποπαγούς χαρακτήρα της ομόρρυθμης και της ετερόρρυθμης εταιρίας χάριν διατήρησης της επιχείρησης
§ 2. Ο αποκλεισμός εταίρου στην ομόρρυθμη και στην ετερόρρυθμη εταιρία: μια πρώτη γνωριμία με τη διάταξη για τον αποκλεισμό εταίρου (άρθρ. 263)
I. Περιεχόμενο διάταξης και σύγκριση με το προγενέστερο δίκαιο
1. Το περιεχόμενο του άρθρου 263 για τον αποκλεισμό εταίρου
2. Διαφορές της ισχύουσας με την προϊσχύσασα ρύθμιση
II.
Ένταξη του δικαιώματος αποκλεισμού στο σύστημα του (νέου) δικαίου της Ο.Ε. και της Ε.Ε.
§ 3. Επισκόπηση της ρύθμισης του δικαιώματος αποκλεισμού σε άλλες μορφές εμπορικών εταιριών (Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε.)
I. Γενικά
ΙΙ.Ειδικότερα: Το περιεχόμενο της ρύθμισης του δικαιώματος αποκλεισμού εταίρου στην Ε.Π.Ε. και στην Ι.Κ.Ε. - Σύγκριση με την αντίστοιχη ρύθμιση στην Ο.Ε./Ε.Ε
Κεφάλαιο Πρώτο
Η ουσία του θεσμού του αποκλεισμού του εταίρου από την εταιρία
§ 4. Ο νομοθετικός σκοπός της θέσπισης του δικαιώματος αποκλεισμού
I. Ο αποκλεισμός εταίρου ως μέσο αποτροπής της λύσης της εταιρίας
ΙΙ.Ο αποκλεισμός εταίρου ως μέσο θεραπείας της αφόρητης κατάστασης που έχει δημιουργηθεί στις σχέσεις μεταξύ των εταίρων
§ 5. Η νομική φύση και ο χαρακτήρας του δικαιώματος αποκλεισμού
I. Η νομική φύση του δικαιώματος αποκλεισμού
1. Διαπλαστικό δικαίωμα
2. Δικαίωμα δικαστικής διάπλασης
3. Συλλογικώς ασκούμενο, προσωπικό, εταιρικό δικαίωμα
II. Ο ενδοτικός χαρακτήρας της διάταξης περί αποκλεισμού
1. Γενικά
2.Ειδικότερα: Η ρήτρα κατάργησης του δικαιώματος αποκλεισμού
Κεφάλαιο Δεύτερο
Oι προϋποθέσεις άσκησης του δικαιώματος αποκλεισμού
§ 6. Πρώτη προϋπόθεση: Ύπαρξη εταιρίας
Ι. Γενικά – Προϋποθέσεις ίδρυσης O.E./E.E
II. Ο αποκλεισμός εταίρου κατά το στάδιο ίδρυσης της ομόρρυθμης/ετερόρρυθμης εταιρίας
III. Ο αποκλεισμός εταίρου από καταχωρισθείσα στο Γ.Ε.ΜΗ. ομόρρυθμη/ετερόρρυθμη εταιρία, της οποίας η εταιρική σύμβαση πάσχει ελαττωμάτων (ελαττωματική ή ανώμαλη εταιρία)
1. Ο κανόνας και οι συνέπειές του
2. Οι εξαιρέσεις
ΙV. Ειδικά ζητήματα
1. Ο αποκλεισμός εταίρου από διμελή (ομόρρυθμη ή ετερόρρυθμη) εταιρία
1.1. Ο αποκλεισμός εταίρου από διμελή (ομόρρυθμη ή ετερόρρυθμη) εταιρία πριν τον ν. 4072/2012
1.2. Ο αποκλεισμός εταίρου από διμελή (ομόρρυθμη ή ετερόρρυθμη) εταιρία μετά τον ν. 4072/2012
2. Ο αποκλεισμός εταίρου κατά το στάδιο της εκκαθάρισης
§ 7. Δεύτερη προϋπόθεση: Ύπαρξη σπουδαίου λόγου αποκλεισμού
Ι. Η έννοια του σπουδαίου λόγου αποκλεισμού
1. Ο σπουδαίος λόγος ως «αόριστη» έννοια
2. Η σχέση του σπουδαίου λόγου αποκλεισμού με τον σπουδαίο λόγο λύσης
3. Ο ορισμός της έννοιας του σπουδαίου λόγου αποκλεισμού
4. Βασικά χαρακτηριστικά της έννοιας του σπουδαίου λόγου αποκλεισμού
IΙ. Η εκτίμηση του σπουδαίου λόγου
1. Η διάγνωση του σπουδαίου λόγου ως ζήτημα της ατομικής περιπτώσεως
2. Η εκτίμηση του συνόλου των περιστάσεων και συνθηκών ειδικότερα.
ΙΙΙ. Περιπτωσιολογία
1. Παράβαση εταιρικών υποχρεώσεων
2. Αδυναμία εκπλήρωσης των εταιρικών υποχρεώσεων
3. Συμπεριφορά του εταίρου στον ιδιωτικό βίο
§ 8. Δυνατές καταστατικές διαμορφώσεις των προϋποθέσεων άσκησης του δικαιώματος αποκλεισμού
Ι. Γενικά
II. Ειδικότερα: Η συμβατική εξειδίκευση της έννοιας του σπουδαίου λόγου
Κεφάλαιο Τρίτο
Η διαδικασία αποκλεισμού
§ 9. Η αίτηση αποκλεισμού
Ι. Η νομική φύση και το περιεχόμενο της αίτησης αποκλεισμού
ΙΙ. Τα χρονικά όρια άσκησης της αίτησης αποκλεισμού
III. Η καθ’ ύλην και κατά τόπον αρμοδιότητα
§ 10. Η διαδικασία
I. Γενικά
II. Διαδικαστικές ιδιορρυθμίες της εκούσιας δικαιοδοσίας: Συνοπτική παρουσίαση
III. Ζητήματα απόδειξης
§ 11. Οι διάδικοι
Ι. Ενεργητική νομιμοποίηση
1. Υποχρεωτική κοινή νομιμοποίηση
2. Συνέπειες από την άρνηση ενός εκ των εταίρων να συνδράμει στην κοινή δικονομική ενέργεια της υποβολής της αίτησης αποκλεισμού
2.1. Δυνατότητα διάσωσης της αίτησης αποκλεισμού
2.1.1. Οι υποστηριζόμενες απόψεις: Προσεπίκληση αρνούμενου εταίρου- αποκλεισμός αρνούμενου εταίρου – καταδίκη αρνούμενου εταίρου σε δήλωση βουλήσεως
2.1.2. Προσωπική θέση
2.2. Η άρνηση σύμπραξης στην αίτηση αποκλεισμού ως γενεσιουργός λόγος υποχρέωσης αποζημίωσης
II. Παθητική νομιμοποίηση
1. Ο υπό αποκλεισμό εταίρος ως διάδικος
2. Το ζήτημα του ταυτόχρονου αποκλεισμού περισσότερων εταίρων – Ενιαία αίτηση αποκλεισμού
§ 12. Η νομική θέση του υπό αποκλεισμό εταίρου κατά τη διάρκεια της δίκης
I. Διατήρηση της εταιρικής ιδιότητας κατά τη διάρκεια της δίκης – Ειδικά η άσκηση του δικαιώματος λύσης (ή καταγγελίας) εκ μέρους του υπό αποκλεισμό εταίρου
II. Προσωρινή δικαστική προστασία
§ 13. Η δικαστική απόφαση που απαγγέλλει τον αποκλεισμό
I.Η διακριτική ή μη ευχέρεια του δικαστηρίου να διατάξει τον αποκλεισμό
II. Η νομική φύση και οι συνέπειες της απόφασης
III. Η δημοσιότητα του αποκλεισμού
§ 14. Καταστατική διαμόρφωση της διαδικασίας αποκλεισμού
Κεφάλαιο Τέταρτο
Οι συνέπειες του αποκλεισμού
§ 15. Οι συνέπειες του αποκλεισμού στις εσωτερικές σχέσεις της εταιρίας
I. Κατάργηση της εταιρικής συμμετοχής του αποκλειόμενου εταίρου και συνέχιση της εταιρίας με τους εναπομείναντες εταίρους
II. Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του αποκλειόμενου εταίρου
1. Αξίωση αυτούσιας απόδοσης των εισφερθέντων κατά χρήση πραγμάτων
2. Αξίωση προς καταβολή της αξίας της εταιρικής του συμμετοχής
2.1. Εισαγωγικές επισημάνσεις
2.2. Υπόχρεα για την καταβολή της αξίωσης πρόσωπα
2.3. Δικαστικός προσδιορισμός της αξίας της εταιρικής συμμετοχής.
2.4. Υπολογισμός της πλήρους αξίας της εταιρικής συμμετοχής
2.4.1. Γενικά
2.4.2. Κρίσιμος χρόνος για τον υπολογισμό της αξίας της εταιρικής συμμετοχής
2.4.3. Ο προσδιορισμός της αξίας της εταιρικής συμμετοχής μέσω της αποτίμησης της εταιρικής επιχείρησης
2.5. Ο χρόνος καταβολής της αξίας της εταιρικής συμμετοχής
2.5.1. Ο κανόνας της άμεσης εκπλήρωσης και οι αποκλίσεις
2.5.2. Ο χρόνος καταβολής σε περίπτωση μετάπτωσης της εταιρίας σε μονοπρόσωπη (άρθρ. 267)
2.6. Δυνατές καταστατικές διαμορφώσεις
3. Υποχρέωση κάλυψης των αναλογούντων στον αποκλειόμενο εταιρικών χρεών
§ 16. Οι συνέπειες του αποκλεισμού στις εξωτερικές σχέσεις της εταιρίας
I. Η ευθύνη του αποκλειόμενου για τα εταιρικά χρέη - Γενικά
1. Ευθύνη για «παλιά» χρέη
2. Παραγραφή ευθύνης
3. Αξίωση ελευθέρωσης από την ευθύνη για τα εταιρικά χρέη
ΙΙ. Ειδικά η ευθύνη του αποκλειόμενου εταίρου για τις εταιρικές υποχρεώσεις που πηγάζουν από διαρκείς συμβάσεις
1. Γενικά
2. Θέματα αλληλόχρεου λογαριασμού
Βιβλιογραφία
Α. Ελληνική
Β. Αλλοδαπή