Α. Γκατζηρούλης, Τα όρια της ιδιωτικής αυτονομίας στις συζυγικές έννομες σχέσεις, 2014
Η μελέτη αναπτύσσεται σε δύο θεματικές. Η μία αφορά γενικές παρατηρήσεις σχετικά με την έννοια και το περιεχόμενο της αρχής της ιδιωτικής αυτονομίας σε συνδυασμό με κάποιες εισαγωγικές κατατοπιστικές έννοιες. Ταυτόχρονα αναφέρονται σε γενικές γραμμές οι μορφές εμφάνισης της ιδιωτικής αυτονομίας στο σύγχρονο δίκαιο του γάμου και ιδίως του διαζυγίου.
Με κλιμακωτές αναφορές στις αρχές της ιδιωτικής αυτονομίας και της καλής πίστης γίνεται περαιτέρω ανάπτυξη, μέσα από την οποία προκύπτουν τα βασικά χαρακτηριστικά της πολυσύνθετης θεωρίας περί καταχρηστικής άσκησης της συμβατικής ελευθερίας.
Edition info
Table of contents +-
Πρόλογος
Συντομογραφίες
§ 1. Το πρότυπο γάμου στις διατάξεις του ΑΚ για τις συνέπειες του διαζυ- γίου και ο ενδοτικός τους χαρακτήρας
§ 1. Το πρότυπο γάμου στις διατάξεις του ΑΚ για τις συνέπειες του διαζυγίου και ο ενδοτικός τους χαρακτήρας
Ι. Το αξιολογικό υπόβαθρο του αντικειμένου της μελέτης.
1. Οι συζυγικές έννομες σχέσεις στο πλαίσιο της συστηματικής ενότητας του ΑΚ.
2. Η «επανένταξη» των οικογενειακών έννομων σχέσεων στο εσωτερικό σύστημα του ΑΚ
ΙΙ. Η νομοθετική ρύθμιση των συζυγικών έννομων σχέσεων· μεταξύ ιδιωτικής αυτονομίας και καλής πίστης
1. Η καθοδηγητική λειτουργία του ενδοτικού δικαίου ως εκδήλωση της αρχής της καλής πίστης
2. Η νομοθετική εξίσωση συμφερόντων στις διατάξεις του ΑΚ για τις συνέπειες του διαζυγίου
α. Η σημασία της τελολογικής αξιολόγησης των διατάξεων για τις συνέπειες του διαζυγίου μετά τον ν. 1329/1983
β. Η αξιολογική στάθμιση συμφερόντων στη ρύθμιση της διατροφής από το διαζύγιο και η τελολογία του ενδοτικού της χαρακτήρα.
γ. Η αξιολογική στάθμιση των συμφερόντων των συζύγων στη ρύθμιση της αξίωσης συμμετοχής στα αποκτήματα και ο ενδοτικός της χαρακτήρας.
III. Η άσκηση της ιδιωτικής αυτονομίας στις συζυγικές έννομες σχέσεις.
1. Η αρνητική εμπειρία των γαμικών συμφώνων και της σύμβασης κοινοκτημοσύνης.
2. Η χρήση της σύμβασης στις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων.
α. Οι συνήθεις λόγοι επιλογής της συμβατικής διαμόρφωσης των συζυγικών έννομων σχέσεων
β. Το άρθρο 1387 § 1 ΑΚ ως δικαιοθετική βάση της ιδιωτικής αυτονομίας στις συζυγικές έννομες σχέσεις
3. Η σύνδεση της συμβατικής ελευθερίας στις συζυγικές έννομες σχέσεις με ζητήματα από την περί κατάχρησης της ιδιωτικής αυτονομίας θεωρία.
§ 2. Η θεωρία περί καταχρηστικής άσκησης της συμβατικής ελευθερίας στις συζυγικές έννομες σχέσεις
§ 2. Η θεωρία περί καταχρηστικής άσκησης της συμβατικής ελευθερίας στίς συζυγικές έννομες σχέσεις
I. Η αναγκαιότητα της προστασίας του δικαιοπρακτικού αυτοπροσδιορισμού κατά τη συμβατική διαμόρφωση των συζυγικών έννομων σχέσεων.
II. Η ανισότητα της διαπραγματευτικής ισχύος ως ζήτημα της συμβατικής ελευθερίας στις συζυγικές έννομες σχέσεις
1. Από τη «δομική» διαπραγματευτική ανισότητα στην in concreto διαπίστωση των αναγκών προστασίας της ιδιωτικής αυτονομίας των συζύγων.
α. Η αφορμή για τον σχετικό προβληματισμό.
β. Η τυπική και η ουσιαστική έννοια της συμβατικής ελευθερίας ως ζήτημα της ιδιωτικής αυτονομίας των συζύγων
γ. Οι λόγοι προστασίας του δικαιοπρακτικού αυτοπροσδιορισμού των συζύγων στις περιπτώσεις κοινωνικοτυπικής συμβατικής ανισότητας.
2. Οι κοινωνικοτυπικές ελλειμματικές καταστάσεις ως παράγοντες διατάραξης της ιδιωτικής αυτονομίας των συζύγων
α. Οι λόγοι της καταχρηστικής άσκησης της συμβατικής ελευθερίας.
β. Το «γνωσιολογικό έλλειμμα» ως παράγοντας διαπραγματευτικής ανισότητας.
γ. Το «πληροφοριακό έλλειμμα» και η διαφάνεια του συμβατικού περιεχομένου.
δ. Η «απειρία» ως συνισταμένη κοινωνικοτυπικών ελλειμματικών καταστάσεων.
ε. Το «έλλειμμα εναλλακτικών λύσεων» και η υποβολή διλημμάτων στον αντισυμβαλλόμενο
αα. Η σημασία του κριτηρίου στο πεδίο της συμβατικής διαμόρφωσης των συζυγικών έννομων σχέσεων
ββ. Μια χρήσιμη δικαιοσυγκριτική θεώρηση με βάση τα πορίσματα της γερμανικής νομολογίας
3. Συμπερασματικές παρατηρήσεις.
4. Σύνδεση με τα επόμενα: ο ελεύθερος δικαιοπρακτικός αυτοπροσδιορισμός ως κυρίαρχο ζήτημα του συνόλου της ιδιωτικής έννομης τάξης.
§ 3. Η παρέμβαση της έννομης τάξης για την προστασία της ιδιωτικής αυτονομίας των συζύγων
§ 3. Η παρέμβαση της έννομης τάξης για την προστασία της ιδιωτικής αυτονομίας των συζύγων
I. Η συνταγματική διάσταση των περιορισμών της ιδιωτικής αυτονομίας.
1. Η θεωρία της έμμεσης τριτενέργειας των ατομικών δικαιωμάτων στο ιδιωτικό δίκαιο
2. Η θεωρία της άμεσης τριτενέργειας των ατομικών δικαιωμάτων στο ιδιωτικό δίκαιο
3. Η θεωρία περί «προστατευτικού παραγγέλματος».
ΙΙ. Οι τρόποι προστατευτικής παρέμβασης της ιδιωτικής έννομης τάξης στην αντιμετώπιση του φαινομένου της καταχρηστικής άσκησης της συμβατικής ελευθερίας.
ΙΙΙ. Η νομοθετική παρέμβαση ως περιορισμός της ιδιωτικής αυτονομίας των συζύγων.
1. Οι ρυθμίσεις του ΑΚ ως όρια της ιδιωτικής αυτονομίας κατά τη συμβατική διαμόρφωση των συζυγικών έννομων σχέσεων
2. Οι προστατευτικές λειτουργίες του τύπου στις συζυγικές έννομες σχέσεις.
ΙV. Η δικαστική παρέμβαση ως περιορισμός της ιδιωτικής αυτονομίας των συζύγων.
1. Η εκπλήρωση του συνταγματικού προστατευτικού παραγγέλματος από τον δικαστή
2. Οι δικαιοθετικές βάσεις δικαστικού ελέγχου της καταχρηστικής άσκησης της συμβατικής ελευθερίας στις συζυγικές έννομες σχέσεις.
α. Ο δικαστικός έλεγχος με βάση τις γενικές ρήτρες αντιμετώπισης της εξωγενούς ανηθικότητας
αα. Η προσφορότητα των κριτηρίων της καταπλεονεκτικής κατ’ άρθρ. 179 περ. β ΑΚ δικαιοπραξίας
ββ. Η προσφορότητα των κριτηρίων της ανήθικης κατ’ άρθρ. 178 ΑΚ δικαιοπραξίας
β. Ο δικαστικός έλεγχος με βάση την καλή πίστη και τις εκδηλώσεις της στο πεδίο των συζυγικών έννομων σχέσεων
γ. Ο δικαστικός έλεγχος με βάση τις περί πλάνης και απειλής διατάξεις των άρθρ. 140 επ., 150 επ. ΑΚ
δ. Η καταφυγή στο άρθρο 281 ΑΚ ως καταλληλότερη δικαιοθετική βάση του δικαστικού ελέγχου της καταχρηστικής άσκησης της συμβατικής ελευθερίας.
Επίλογος
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο λημμάτων
Επίλογος
Βιβλιογραφία