Φυσικές καταστροφές και χωρικές πολιτικές
ΕΜΠ - Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Σπουδαστήριο Πολεοδομικών Ερευνών
Επιστημονική Εσπερίδα: Φυσικές καταστροφές και χωρικές πολιτικές
Τετάρτη 7/11/2018, Αίθουσα Τελετών ΕΜΠ Πατησίων – Κτίριο Αβέρωφ
Ώρα 16:45
Οι φυσικές καταστροφές, δηλαδή οι καταστροφές που έχουν ως έναυσμα ένα φυσικό φαινόμενο, πλήττουν τον οικιστικό χώρο, το φυσικό περιβάλλον και τις οικονομικές δραστηριότητες. Αν και είναι πλέον δυνατόν να εκτιμηθεί με σχετική ακρίβεια η πιθανότητα εκδήλωσης κάποιων επικίνδυνων φαινομένων που μπορεί να προκαλέσουν καταστροφή, όμως, η έγκαιρη ενημέρωση του πληθυσμού και η λήψη συγκεκριμένων μέτρων παρουσιάζουν σημαντικές δυσκολίες ενώ, ακόμη και αν αυτά επιτευχθούν, δεν είναι δυνατόν να οδηγήσουν στην αποφυγή κάποιων σημαντικών επιπτώσεων και στην αποτροπή μιας καταστροφής. Μεγάλο βάρος πέφτει επομένως στον προληπτικό σχεδιασμό (χωρικό, κτιρίων και υποδομών, διαχείρισης κινδύνων, κλπ.), διαφόρων επιπέδων, που καλείται, πρωτίστως να εξασφαλίσει όσο το δυνατόν υψηλό επίπεδο ασφαλείας του πληθυσμού, των κατασκευών και των δραστηριοτήτων και συνακόλουθα μείωση των αναμενόμενων επιπτώσεων και αποτροπή της καταστροφής. Συνδυαστικά, ο προκαταστροφικός σχεδιασμός πολιτικής προστασίας αποσκοπεί στον μετριασμό των επιπτώσεων και στην επιτυχή́ αντιμετώπιση τους, εφόσον η καταστροφή επέλθει. Η Ελλάδα βρίσκεται εκτεθειμένη σε φυσικούς κινδύνους, όπως σεισμούς, πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές και διάβρωση ακτών. Σύγχρονες διεργασίες όπως αυτή της κλιματικής αλλαγής εκτιμάται ότι αυξάνουν την έκθεση της χώρας σε φυσικούς κινδύνους και επιτείνουν πιθανότατα τις συνέπειες από πιθανή εμφάνισή τους. Η χώρα έχει αναπτύξει πολιτικές και δράσεις που στοχεύουν στην πρόληψη και την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών καθώς και στην μετακαταστροφική αποκατάσταση. Αυτές αναπτύσσονται τόσο σε διαχειριστικό επίπεδο, όσο και μέσα από́ εργαλεία χωρικών πολιτικών και σχεδιασμού́, αλλά επίσης και μέσα από την ενεργοποίηση δομών της κοινωνίας των πολιτών Μέσα σε ένα περιβάλλον μεταλλασσόμενων παραμέτρων και αξιών, η συζήτηση για τις φυσικές καταστροφές με έμφαση στο ρόλο των χωρικών πολιτικών αποκτά ξανά ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον και μια μεγάλη κρισιμότητα.
Στόχοι της επιστημονικής εσπερίδας είναι μεταξύ άλλων:
→ Να αποσαφηνιστεί ποιες κατηγορίες φυσικών κινδύνων και σε τι βαθμό επηρεάζουν την Ελλάδα.
→ Να διερευνηθούν νέες παράμετροι (π.χ. κλιματική αλλαγή) που επηρεάζουν την ανάπτυξη και εξέλιξη φυσικών καταστροφών.
→ Να διερευνηθούν οι ιδιαιτερότητες του ελλαδικού χώρου σε σχέση με φυσικές καταστροφές.
→ Να αναδειχθεί η κρισιμότητα των χωρικών πολιτικών στην προστασία από φυσικές καταστροφές.
→ Να αποσαφηνιστεί ο ρόλος των δρώντων στο χώρο για την πρόληψη και στην εν γένει διαχείριση φυσικών καταστροφών.
→ Να τεθεί το πλαίσιο για μια μελλοντική στρατηγική για αποτελεσματικότερη διαχείριση φυσικών καταστροφών.
Πρόγραμμα
16:45 - 17:00: ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗ – ΕΓΓΡΑΦΗ
17:00 - 17:10: Κ. Σερράος, καθηγητής ΕΜΠ / διευθυντής ΣΠΕ / αντιπρόεδρος ΕΛΛΕΤ:
Έναρξη / καλωσόρισμα προσκεκλημένων / στόχος επιστημονικής εσπερίδας.
Μέρος Α: Εισηγήσεις - Συντονιστής: Κ. Μενουδάκος, Επίτιμος Πρόεδρος ΣτΕ
17:10 - 17:25: Χ. Ζερεφός, Καθηγητής ΕΚΠΑ, Ακαδημαϊκός: «Ανθρωπογενή και συνεργιστικά φαινόμενα στο οικιστικό περιβάλλον».
17:25 - 17:40: Λ. Βασενχόβεν, Ομότιμος καθηγητή ΕΜΠ: «Καύσωνες, πόλεις και ανθεκτικότητα».
17:40 - 17:55: Γ. Ταφίλης, ΓΓ Πολιτικής Προστασίας: «Σύνδεση της επιστήμης με τον κύκλο διαχείρισης εκτάκτων αναγκών»
17:55 - 18:10: Κ. Σαπουντζάκη, Καθηγήτρια εφαρμοσμένης γεωγραφίας με έμφαση στον προγραμματισμό του χώρου και την προ-στασία από φυσικές καταστροφές, Χαροκοπείου Πανεπιστημίου: «Λιγότερο Ευάλωτες, περισσότερο Προσαρμοστικές Κοινωνίες - Μπορεί να συμβάλλει ο Σχεδιασμός του Χώρου;»
Μέρος Β: Στρογγυλό τραπέζι - Συντονιστές: Δ. Μέλισσας & Κ. Σερράος, Καθηγητής ΕΜΠ
18:30 - 19:30: Συζήτηση «στρογγυλής τραπέζης»
α. Η σχέση των χωρικών πολιτικών και του σχεδιασμού του χώρου με την προστασία από φυσικές καταστροφές. β. Ο ρόλος της χωρικής αυθαιρεσίας στις επιπτώσεις από φυσικές καταστροφές. γ. Προς την κατεύθυνση μελλοντικών στρατηγικών.
Συμμετέχοντες:
- Ν. Ρόζος (επίτιμος αντιπρόεδρος ΣτΕ / ΕΕΔιΠοχ).
- Φ. Σπανός (αντιπεριφερειάρχης Ευβοίας).
- Μ. Κλεάνθη (υπ. υποδομών & μεταφορών, γ. δ/ντρια Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών).
- Π. Θεοδωρά (επίκουρη καθηγήτρια ΕΜΠ).
- Μ. Δανδουλάκη (π. μηχανικός, Δρ. ΕΜΠ).
- Β. Γκοιμίσης (αρχιτέκτων / ΕΛΛΕΤ).
19.30 - 20.00: Παρεμβάσεις - Συζήτηση
20:00 - 20:15: Δ. Μέλισσας / Κ. Σερράος: ΛΗΞΗ ΕΣΠΕΡΙΔΑΣ
