Β. Σωτηρόπουλος, Περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα, 2007
Με το βιβλίο αυτό παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην ελληνική βιβλιογραφία το θεσμικό πλαίσιο για την δυνατότητα χρήσης εγγράφων δημόσιων αρχείων, για σκοπούς πέραν του αρχικού προορισμού τους. Η έννοια της «περαιτέρω χρήσης πληροφοριών» αναφέρεται στο δικαίωμα των πολιτών για άντληση εγγράφων από τους δημόσιους φορείς και αξιοποίησή τους για εμπορικούς ή μη σκοπούς.
Ο Ν. 3448/2006, με τον οποίο το εσωτερικό δίκαιο εναρμονίζεται προς την Οδηγία 2003/98/ΕΚ, αποσκοπεί στην απελευθέρωση του «μονοπωλίου» του δημόσιου τομέα, ως προς τη διαχείριση των εγγράφων που κατέχει. Ανοίγει έτσι το πεδίο για τη διαμόρφωση μιας νέας αγοράς πληροφοριών με την παροχή «υπηρεσιών περιεχομένου», βασιζόμενων στην πρώτη ύλη των εγγράφων των δημόσιων αρχείων.
Παράλληλα, το νέο θεσμικό πλαίσιο ενδυναμώνει το ατομικό δικαίωμα της πληροφόρησης, καθώς και άλλα ατομικά δικαιώματα, δεδομένου ότι η χρήση των εγγράφων μπορεί να συνδέεται όχι μόνο με επιχειρηματικούς και αναπτυξιακούς σκοπούς, αλλά και με την έρευνα, την επιστήμη, την τέχνη και την εκπαίδευση.
Η ερμηνεία του Ν.3448/2006 αξιοποιεί όλα των επίσημα κείμενα που αφορούν τη θέσπιση του νέου πλαισίου για την «περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα». Ο συγγραφέας επικαλείται στην ανάλυσή του τα σχετικά προπαρασκευαστικά κείμενα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της ΕΕ, αλλά και τα Πρακτικά της Βουλής, την Αιτιολογική Έκθεση, την Έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής επί του νομοσχεδίου, καθώς και τις σχετικές εγκυκλίους του Υπουργείου Εσωτερικών.
Παράλληλα, σε κάθε κεφάλαιο της Ερμηνείας δίνεται έμφαση στη διασύνδεση του θέματος με τα ποικίλα ζητήματα πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας, προστασίας προσωπικών δεδομένων και απορρήτων, λειτουργίας του ελεύθερου ανταγωνισμού και διαφάνειας, που προκύπτουν από τις νέες δυνατότητες για αξιοποίηση των εγγράφων του δημόσιου τομέα. Η ανάλυση λαμβάνει ιδιαιτέρως υπόψη τις σχετικές αρμοδιότητες της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, της Επιτροπής Ανταγωνισμού, του Συνηγόρου του Πολίτη και του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης. Επίσης, στην ανάπτυξη των κεφαλαίων υπάρχουν δικαιοσυγκριτικές αναφορές στο δίκαιο πρόσβασης στην περιβαλλοντική πληροφορία, στην πρόσβαση στα κοινοτικά έγγραφα και στη νομολογία του Πρωτοδικείου και του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
Το εκτενές Παράρτημα όλων των σχετικών κοινοτικών και εσωτερικών προπαρασκευαστικών, νομοθετικών και ερμηνευτικών κειμένων, που αφορούν την περαιτέρω χρήση πληροφοριών, καθιστά το έργο ένα ολοκληρωμένο εργαλείο για τον αναγνώστη, νομικό ή μη.
Το έργο προλογίζει ο Καθηγητής και Υπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, κ. Προκόπης Παυλόπουλος.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +
ΠΡΟΛΟΓΟΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
Άρθρο 1. Αντικείµενο
Γενικά: η χρήση πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα ως έννοµο αγαθό11.1. Το δηµόσιο πληροφοριακό κεφάλαιο.
Συνταγµατικά ερείσµατα περαιτέρω χρήσης της δηµόσιας πληροφορίας
∆υνατότητες και αποκλεισµοί αξιοποίησης της δηµόσιας πληροφορίας
Ειδικό κοινοτικό πλαίσιο για την περαιτέρω χρήση της δηµόσιαςπληροφορίας.
Η Οδηγία 2003/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τουΣυµβουλίου
Μια νέα κρατική υποχρέωση: η διευκόλυνση της περαιτέρωχρήσης των εγγράφων των δηµόσιων φορέων.
Η Απόφαση για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών της Επιτροπής
Η µεταφορά της Οδηγίας 2003/98/ΕΚ στο ελληνικό δίκαιο
Η σχέση του νέου νοµικού πλαισίου προς τις κείµενες διατάξεις γιατην πρόσβαση στη δηµόσια πληροφορία
Άρθρο 2: Υποχρέωση µέριµνας για την περαιτέρω χρήση
Γενικά: η πρόληψη για την επαναχρησιµοποίηση των εγγράφων τουδηµόσιου τοµέα
Οι σκοποί της επαναχρησιµοποίησης
Εµπορικοί σκοποί.
Μη εµπορικοί σκοποί
Η υποχρέωση ηλεκτρονικής διάθεσης των εγγράφων
Άρθρο 3: Πεδίο εφαρµογής
Κανόνας: η δυνατότητα περαιτέρω χρήσης για όλα τα έγγραφα τουδηµόσιου τοµέα.
Εξαιρέσεις – τα αντίρροπα προστατευόµενα έννοµα αγαθά
Έγγραφα των οποίων η χορήγηση εξαιρείται από το πεδίο τηςδηµόσιας αποστολής των φορέων.
2.2. Έγγραφα προστατευόµενα από δικαιώµατα
∆ικαιώµατα πνευµατικής ιδιοκτησίας
∆ικαιώµατα βιοµηχανικής ιδιοκτησίας
Έγγραφα για τα οποία αποκλείεται η πρόσβαση σύµφωνα µε τοάρθρο 5 παρ. 3 και 5 Κ∆∆ιαδ
Προστασία της εθνικής ασφάλειας, άµυνας ή δηµόσιας τάξης
Στατιστικό, εµπορικό και βιοµηχανικό απόρρητο
Έγγραφα ευρισκόµενα σε κατοχή δηµόσιων ραδιοτηλεοπτικών,εκπαιδευτικών, ερευνητικών ή πολιτιστικών ιδρυµάτων
Η ειδική αποστολή των φορέων
Ο σκοπός τήρησης των εγγράφων
Επαναφορά του κανόνα του δικαιώµατος περαιτέρω χρήσης µε ειδικές διατάξεις
Επιφύλαξη υπέρ της προστασίας των προσωπικών δεδοµένων.
Η υποχρέωση απάλειψης των προσωπικών δεδοµένων από ταχορηγούµενα έγγραφα
Η παράλληλη εφαρµογή του δικαίου προστασίας προσωπικώνδεδοµένων
Αρχές σχετικά µε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των δεδοµένων
Νόµιµοι λόγοι χορήγησης για περαιτέρω χρήση
Κανόνες για τα ευαίσθητα δεδοµένα
Υποχρεώσεις του υπεύθυνου επεξεργασίας
∆ικαιώµατα του υποκειµένου των δεδοµένων
Αρµοδιότητες της Αρχής Προστασίας ∆εδοµένων Προσωπικού Χαρακτήρα
Άρθρο 4: Ορισµοί
Γενικά: οι νέες έννοιες της περαιτέρω χρήσης πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα
Φορείς του ∆ηµόσιου Τοµέα
Οργανισµός δηµοσίου δικαίου
Η ειδικότητα του σκοπού σύστασης
Νοµική προσωπικότητα
Κρατική χρηµατοδότηση ή εποπτεία
Έγγραφο προς περαιτέρω χρήση
Έγγραφο
Έκδοση ή κατοχή από δηµόσιο φορέα
Ανεξάρτητα από το φορέα αποτύπωσης
Ιδιωτικά έγγραφα
Τµήµατα εγγράφου
5. Περαιτέρω χρήση
Οι φορείς του δικαιώµατος περαιτέρω χρήσης
Η εξαίρεση της ανταλλαγής µεταξύ των δηµόσιων φορέων
Άρθρο 5: Προθεσµία αιτήσεων για περαιτέρω χρήση εγγράφων
Γενικά: η ειδική διοικητική διαδικασία της χορήγησης εγγράφων γιαπεραιτέρω χρήση
Τύπος της αίτησης
Έγγραφη υποβολή
Ηλεκτρονική υποβολή
Αποδέκτης της αίτησης
Η υπηρεσία έκδοσης του εγγράφου.
Η υπηρεσία κατοχής του εγγράφου
Προθεσµία παράδοσης των εγγράφων
Κατ’ αρχήν προθεσµία
Παράταση προθεσµίας – υποχρέωση γνωστοποίησης στον αιτούντα
Απόρριψη της αίτησης
Έγγραφη γνωστοποίηση των λόγων απόρριψης
Επιπρόσθετη ενηµέρωση για τους δικαιούχους ή τις πηγές
∆ιοικητική προστασία κατά της απόρριψης
Αίτηση θεραπείας
∆ευτεροβάθµια προσφυγή ενώπιον του Γενικού Επιθεωρητή ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης
∆υνατότητα σύντµησης προθεσµιών µε Κοινή Υπουργική Απόφαση.133Άρθρο 6: Μορφές διάθεσης των εγγράφων.
Γενικά: η υλοποίηση της διάθεσης της πληροφορίας προς περαιτέρωχρήση.
Η αρχή της µη επιπρόσθετης διοικητικής εργασίας
∆ιάθεση στην υφιστάµενη µορφή ή γλώσσα
∆ιάθεση µε ηλεκτρονικά µέσα
Μη υποχρέωση προσαρµογής των εγγράφων
Το κριτήριο της δυσανάλογης προσπάθειας που υπερβαίνει έναναπλό χειρισµό
Η αρχή της µη παραγωγής συγκεκριµένου τύπου εγγράφων για τοσκοπό της περαιτέρω χρήσης τους
Η αρχή της διατήρησης της ακεραιότητας των δεδοµένων
Η απαγόρευση αλλοίωσης ή διαστρέβλωσης
Η υποχρέωση αναφοράς στην πηγή προέλευσης
4.3.Η υποχρέωση αναφοράς ηµεροµηνίας τελευταίας επικαιροποίησης
Γνωστοποίηση υποχρεώσεων στον αιτούντα
Η αρχή του αποκλεισµού της ευθύνης των δηµόσιων φορέων
Ποινική ευθύνη κατά το άρθρο 458 ΠΚ
Άρθρο 7: Άδειες και λοιποί όροι για την περαιτέρω χρήση εγγράφων
Γενικά: η επιβολή όρων για την περαιτέρω χρήση
Η αδειοδότηση για την περαιτέρω χρήση
Καθορισµός µε απόφαση Υπουργού
Εισήγηση του οικείου φορέα
Επιφύλαξη υπέρ των διατάξεων του ελεύθερου ανταγωνισµού
Καθορισµός του ύψους των τελών µε ΚΥΑ.
Διάθεση τυποποιηµένων αδειών
Άρθρο 8: Αρχές που διέπουν την επιβολή τελών για περαιτέρω χρήσηεγγράφων
Γενικά – η διασφάλιση της κοστοστρέφειας ως προς την επιβολή τελών.
Η αρχή της µη υπέρβασης του κόστους
Το κόστος συλλογής, παραγωγής, αναπαραγωγής, διάδοσης
Εύλογη απόδοση της επένδυσης
Το πιθανό κόστος για την περαιτέρω επεξεργασία
Τήρηση της αρχής και στην περίπτωση επιχειρηµατικής δράσηςτου δηµόσιου φορέα.
Άρθρο 9: ∆ιαφάνεια ως προς τους όρους χορήγησης των εγγράφων
Γενικά – η αρχή της διαφάνειας
Εκ των προτέρων καθορισµός και δηµοσιοποίηση όρων της περαιτέρω χρήσης.
Υποχρέωση αναφοράς βάσης υπολογισµού δηµοσιευόµενου τέλους
Αίτηση του ενδιαφερόµενου
Απάντηση του φορέα του δηµοσίου τοµέα
Υποχρέωση ενηµέρωσης σε περίπτωση διακοπής διάθεσης ή επικαιροποίησης
Άρθρο 10: Μέτρα διευκόλυνσης της αναζήτησης εγγράφων
Γενικά – τα «µεταδεδοµένα» και η ταξινόµηση των πηγών
Κατάρτιση και διάθεση καταλόγων
∆ηµιουργία ιστοσελίδων που συνδέονται µε αποκεντρωµένους καταλόγους.
4.∆ιευκόλυνση ατόµων µε αναπηρίες στην αναζήτηση εγγράφων γιαπεραιτέρω χρήση.
Άρθρο 11: Αποφυγή διακρίσεων
Γενικά – η διασφάλιση της ίσης επιβολής όρων για την περαιτέρωχρήση
Η αρχή της ίσης αντιµετώπισης των ενδιαφεροµένων για περαιτέρωχρήση
Εξίσωση τελών για δηµόσιους και ιδιωτικούς φορείς
Άρθρο 12: Απαγόρευση αποκλειστικών ρυθµίσεων
Γενικά – ο περιορισµός των αποκλειστικών δικαιωµάτων περαιτέρωχρήσης
Η αρχή της απαγόρευσης αποκλειστικών ρυθµίσεων
∆υνατότητα χορήγησης αποκλειστικών δικαιωµάτων για την παροχήυπηρεσίας δηµόσιου συµφέροντος
Κατ’ εξαίρεση πρόβλεψη
Τακτική επανεξέταση.
∆ηµοσιοποίηση ρυθµίσεων που προβλέπουν αποκλειστικά δικαιώµατα
Μεταβατική διάταξη για υφιστάµενα αποκλειστικά δικαιώµατα
Αρµοδιότητες Επιτροπής Ανταγωνισµού
Αρµοδιότητες της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
Άρθρο 13: Εξουσιοδοτικές διατάξεις
Γενικά – κανονιστική εξουσιοδότηση
Κοινή Υπουργική Απόφαση
Ειδικότερο ρυθµιστικό πεδίο
Ζητήµατα µε χαρακτήρα τεχνικό ή λεπτοµερειακό.
Άρθρο 14: Κώδικας πρόσβασης στα δηµόσια έγγραφα
Γενικά – η κωδικοποίηση της νοµοθεσίας πρόσβασης στην πληροφορία
Η επιλογή της νοµοτυπικής µορφής του προεδρικούς διατάγµατος.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
09Α. ΕΠΙΣΗΜΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Νόµος 3448/2006 ΦΕΚ 57/Α/15.3.2006 «Για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα και τη ρύθµιση θεµάτων αρµοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών, ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης και Αποκέντρωσης»
Ι.Αιτιολογική Έκθεση στο σχέδιο νόµου «Για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα και τη ρύθµιση θεµάτων αρµοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών, ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης και Αποκέντρωσης»
ΙΙ.Έκθεση της Β΄ ∆ιεύθυνσης Επιστηµονικών Μελετών τηςΒουλής των Ελλήνων
Τµήµα Νοµοτεχνικής Επεξεργασίας Σχεδίων και Προτάσεων Νόµων, Έκθεση στο νοµοσχέδιο Για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα και ρύθµιση θεµάτων αρµοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών, ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης καιΑποκέντρωσης
IΙΙ.Νοµοθετικό κείµενο
IV.∆ΙΣΚΠΟ/Φ.17/οικ. 13807/20.6.2006, Περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δηµοσίου τοµέα
Σχετικά νοµοθετήµατα
Νόµος 2690/1999 (ΦΕΚ Α΄ 45 9.3.199) Κώδικας ∆ιοικητικής ∆ιαδικασίας και άλλες διατάξεις
Νόµος 1599/1986 (ΦΕΚ Α΄ 75 11.06.1986) Σχέσεις κράτουςπολίτη, καθιέρωση νέου τύπου δελτίου ταυτότητας και άλλεςδιατάξεις.
ΙΙΙ.Υπουργική Απόφαση Η.Π. 11764/653 (ΦΕΚ Β΄ 32717.03.2006), Πρόσβαση του κοινού στις δηµόσιες αρχές για παροχή πληροφοριών σχετικά µε το περιβάλλον, σε συµµόρφωση µε τις διατάξεις της οδηγίας 2003/4/ΕΚ «για την πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες και για την κατάργηση της οδηγίας 90/313/ ΕΟΚ» του Συµβουλίου. Αντικατάσταση της υπ’ αριθµ. 77921/1440/1995 κοινής υπουργικής απόφασης (Β΄ 795)
ΙV.Προεδρικό ∆ιάταγµα 250/1998 (ΦΕΚ Α΄ 187/6.8.1998) Πολιτική ∆ιάθεσης Μετεωρολογικών ∆εδοµένων, Προϊόντων και Υπηρεσιών από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ)
V. Νόµος 2392/1996 (ΦΕΚ Α 60 09.04.1996) Στατιστικό απόρρητο269VI.Νόµος 2121/1993 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 25/3.4.1993) Πνευµατική ιδιοκτησία, συγγενικά δικαιώµατα και πολιτιστικά θέµατα
VII. Νόµος 2472/1997 (ΦΕΚ Α΄ 50/10.4.1997) Προστασία του ατόµου από την επεξεργασία δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα
VIII. Νόµος 2239/1994 (ΦΕΚ Α΄ 152/16.09.1994) περί σήµατος
ΙΧ. Νόµος 1733/1987 (ΦΕΚ Α΄ 171/22.9.1987) Μεταφορά τεχνολογίας, εφευρέσεις, τεχνολογική καινοτοµία και σύσταση επιτροπής ατοµικής ενέργειας.
X. Εγκύκλιος του Υπουργού ΕΣ∆∆Α για την εναρµόνιση της Χώρας µε την Οδηγία 2003/98 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καιτου Συµβουλίου της 17ης Νοεµβρίου 2003 για την «περαιτέρωχρήση πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα»
Β. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΧΡΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΤΟΥ ∆ΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ.
1.Οδηγία 2003/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 17ης Νοεµβρίου 2003 για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα
Ι. Πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για µια Οδηγία για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα
II.Γνωµοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συµβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών “eEUROPE 2002: ∆ηµιουργία κοινοτικού πλαισίου για την εκµετάλλευση πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα”», και την «Πρόταση για οδηγία του ΕυρωπαϊκούΚοινοβουλίου και του Συµβουλίου για την περαιτέρω χρήση καιεµπορική εκµετάλλευση εγγράφων του δηµόσιου τοµέα»
ΙII. Γνωµοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονοµικής και ΚοινωνικήςΕπιτροπής για την «Πρόταση για οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου για την περαιτέρω χρήση και εµπορική εκµετάλλευση εγγράφων του δηµόσιου τοµέα»(COM(2002) 207 τελικό 2002/0123 (COD)
IV.Νοµοθετικό κείµενο
2.Απόφαση 2006/291/ΕΚ, Ευρατόµ, Απόφαση της Επιτροπής, της17ης Απριλίου 2006 για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών της Επιτροπής.
Γ.ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
1.Χάρτης Θεµελιωδών Ελευθεριών της Ευρωπαϊκής Ένωσης
2.Οµάδα εργασίας για την προστασία των δεδοµένων (άρθρο 29 Οδηγίας 95/46).
Γνωµοδότηση 7/2003 σχετικά µε την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα και την προστασία των δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα.
3.Απόφαση αριθ. 456/2005/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 9ης Μαρτίου 2005, σχετικά µε την καθιέρωση πολυετούς κοινοτικού προγράµµατος για τη βελτίωση της πρόσβασης, της χρηστικότητας και της αξιοποίησης του ψηφιακού περιεχοµένου στην Ευρώπη
4.Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας ∆εδοµένων, Public Access todocuments and data protection, Background Papers Series No1, July2005, Brussels.
6 ΕΝ∆ΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ∆ΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΡΩΝ
Τύπος περιεχομένου
Κατηγορίες
Σχετικές εκδόσεις
