Β. Γκισάκη, Το δικηγορικό επάγγελμα και η διασυνοριακή άσκησή του στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 2006

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

A. ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ: Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΣΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ

Β. ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ: Η ΔΙΑΦΥΛΑΞΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΚΑΙ Ο ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ

Γ. Η ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΤΩΝ ΕΜΠΟΔΙΩΝ ΚΑΙ Η ΠΡΑΓΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ: ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ, ΠΟΥ ΚΑΤΟΧΥΡΩΝΕΙ Η ΣΥΝΘΕΚ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΠΕΔΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΚ

ΠΡΟΟΙΜΙΟ

Α. ΟΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Οι βασικές αρχές που διέπουν την ελευθερία εγκατάστασης

ΙΙΙ. Οι βασικές αρχές που διέπουν την ελευθερία παροχής υπηρεσιών

Β. Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΘΕΚ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΤΟ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Το εμπόδιο του άρθρου 45 (πρώην άρθρ. 55) ΣυνθΕΚ

ΙΙΙ. Η απόφαση Reyners και η εφαρμογή του άρθρου 45 (πρώην

άρθρ. 55) ΣυνθΕΚ στο δικηγορικό επάγγελμα

1. Πραγματικά περιστατικά

2. Νομικά ζητήματα

3. Αξιολόγηση

IV. Η εφαρμογή του άρθρου 45 (πρώην άρθρ. 55) ΣυνθΕΚ στο επάγγελμα του συμβολαιογράφου

Γ. Η ΣΧΕΣΗ ΚΑΙ Η ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ «ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ» ΚΑΙ «ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ» ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

Ι. Οι δυσχέρειες και η αναγκαιότητα της διάκρισης

ΙΙ. Η άποψη της θεωρίας

IΙΙ. Η απόφαση Gebhard και η νομολογία του ΔΕΚ σχετικά με τα

κριτήρια διάκρισης μεταξύ των δύο εννοιών

1. Πραγματικά περιστατικά

2. Νομικά ζητήματα

3. Αξιολόγηση

ΙV. Προσωπική θέση

Δ. ΤΟ ΑΜΕΣΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΘΕΚ, ΠΟΥ ΚΑΤΟΧΥΡΩΝΟΥΝ ΤΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Το πρόβλημα του αμέσου αποτελέσματος των διατάξεων της ΣυνθΕΚ

ΙΙΙ. Η απόφαση Reyners και η συμβολή της στην αναγνώριση του αμέσου αποτελέσματος του άρθρου 43 (πρώην άρθρ. 52) ΣυνθΕΚ

1. Πραγματικά περιστατικά

2. Νομικά ζητήματα

3. Αξιολόγηση

ΙV. Η επέκταση των πορισμάτων της απόφασης Reyners στον τομέα παροχής υπηρεσιών

Ε. ΟΙ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ, ΠΟΥ ΠΑΡΕΧΕΙ Η ΣΥΝΘΕΚ, ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Η απαγόρευση των άμεσων διακρίσεων λόγω ιθαγένειας

1. Ο γενικός κανόνας

2. Η εφαρμογή του κανόνα στο επάγγελμα του δικηγόρου: Η ιθαγένεια του κράτους υποδοχής ως προϋπόθεση για την απόκτηση του τίτλου του δικηγόρου στο κράτος αυτό;

IΙΙ. Η απαγόρευση των έμμεσων ή συγκεκαλυμμένων διακρίσεων λόγω ιθαγένειας

1. Ο γενικός κανόνας

2. Ειδικές εφαρμογές του κανόνα στο επάγγελμα του δικηγόρου

α. Η απόφαση van Binsbergen και η υποχρέωση του παρέχοντος υπηρεσίες κοινοτικού δικηγόρου να διατηρεί μόνιμη κατοικία στο κράτος υποδοχής

αα. Πραγματικά περιστατικά

ββ. Νομικά ζητήματα

γγ. Αξιολόγηση

ΙV. Η αμοιβαία αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων των δικηγόρων ως μέσο για τη διευκόλυνση της ενδοκοινοτικής άσκησης του επαγγέλματος

1. Η «ιθαγένεια» των επαγγελματικών προσόντων ως εμπόδιο στην απελευθέρωση του δικηγορικού επαγγέλματος

2. Η επαγγελματική αναγνώριση των κοινοτικών τίτλων, σύμφωνα με το άρθρο παρ. 1 (πρώην άρθρ. 57 παρ. 1) ΣυνθΕΚ και η διάκρισή της από την ακαδημαϊκή αναγνώριση

3. Η θεμελιώδης αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων, όπως διαμορφώθηκε από την κοινοτική νομολογία για το επάγγελμα του δικηγόρου, πριν από την έκδοση κοινοτικών οδηγιών

α. Απόφαση Thieffry

αα. Πραγματικά περιστατικά

ββ. Νομικά ζητήματα

i. Η έλλειψη κοινοτικών οδηγιών αναγνώρισης διπλωμάτων και η επίδρασή της στην εμπέδωση του δικαιώματος εγκατάστασης των κοινοτικών δικηγόρων

ii. Η υποχρέωση αναγνώρισης των κοινοτικών επαγγελματικών τίτλων

γγ. Αξιολόγηση

β. Η απόφαση Βλασσοπούλου

αα. Πραγματικά περιστατικά

ββ. Νομικά ζητήματα

γγ. Αξιολόγηση

ΣΤ. Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΝΟΝΑ ΤΗΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ ΛΟΓΩ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΚΑΝΟΝΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗΣ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ, ΠΟΥ ΠΑΡΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Η νομολογία του ΔΕΚ για την απελευθέρωση της ελευθερίας παροχής υπηρεσιών και η καθιέρωση της «αρχής του κράτους προέλευσης»

ΙΙΙ. Η νομολογία του ΔΕΚ αναφορικά με την ελευθερία εγκατάστασης

1. Η απόφαση Klopp και η εφαρμογή του εθνικού κανόνα περί μοναδικότητας της επαγγελματικής κατοικίας στους κοινοτικούς δικηγόρους

α. Πραγματικά περιστατικά

β. Νομικά ζητήματα

γ. Αξιολόγηση

2. Οι αντιμαχόμενες απόψεις για το περιεχόμενο του δικαιώματος εγκατάστασης μετά από την απόφαση Klopp

3. Η διασκέδαση των αμφιβολιών, βάσει της νεότερης νομολογίας του ΔΕΚ

4. Επιμέρους συμπέρασμα

Ζ. ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ «ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗΣ ΔΙΑΚΡΙΣΗΣ» ΕΙΣ ΒΑΡΟΣ ΤΩΝ ΗΜΕΔΑΠΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΑΙ ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΔΙΚΑΙΑ

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Το πεδίο εφαρμογής των διατάξεων της ΣυνθΕΚ και το πρόβλημα της αντίστροφης διάκρισης

ΙΙΙ. Το πρόβλημα της αντίστροφης διάκρισης στο δικηγορικό επάγγελμα: Η αντιμετώπισή του από τα εθνικά δίκαια

Η. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ: Η ΕΜΠΕΔΩΣΗ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

ΠΡΟΟΙΜΙΟ

Α. Η ΠΡΑΓΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 77/249/ΕΟΚ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 22ΑΣ ΜΑΡΤΙΟΥ 1977 «ΠΕΡΙ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΕΩΣ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΠΟ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥΣ»

Ι. Οι ζυμώσεις που οδήγησαν στο πρώτο κείμενο του παράγωγου κοινοτικού δικαίου για την προσωρινή άσκηση διασυνοριακών δικηγορικών υπηρεσιών

1. Οι πρωτοβουλίες των κρατών μελών

2. Το πρώτο σχέδιο οδηγίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

3. Η τροποποιημένη πρόταση οδηγίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

4. Τα βασικά χαρακτηριστικά της οδηγίας 77/249

IΙ. Υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής της οδηγίας (ratione personae)

1. Η αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων των κοινοτικών δικηγόρων

2. Οι δικαιούχοι των ρυθμιζόμενων δικαιωμάτων

3. Η ιθαγένεια κράτους μέλους ως προϋπόθεση για την εφαρμογή της οδηγίας

4. Η δυνατότητα επίκλησης των διατάξεων της οδηγίας από κοινοτικούς δικηγόρους στο κράτος μέλος ιθαγένειάς τους

α. Η απόφαση Gullung

αα. Πραγματικά περιστατικά

ββ. Νομικά ζητήματα

β. Η απόφαση Επιτροπή κατά Γαλλίας

γ. Αξιολόγηση των αποφάσεων

5. Η εφαρμογή των διατάξεων της οδηγίας στους έμμισθους δικηγόρους

ΙΙΙ. Αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής της οδηγίας (ratione materiae)

1. Γενικές αρχές

2. Η εκπροσώπηση και η υπεράσπιση των πελατών ενώπιον των δικαστικών ή δημόσιων αρχών

α. Η υποχρέωση από συμφώνου ενέργειας με εντόπιο δικηγόρο

αα. Πραγματικά περιστατικά

ββ. Νομικά ζητήματα

i. Το πεδίο εφαρμογής της υποχρέωσης από συμφώνου ενέργειας

ii. Το περιεχόμενο της υποχρέωσης από συμφώνου ενέργειας

iii. Η αρχή της εδαφικότητας της δικαστικής πληρεξουσιότητας και η εφαρμογή της στους κοινοτικούς δικηγόρους

γγ. Αξιολόγηση

i. Η τροποποίηση του γερμανικού δικαίου

ii. Η τροποποίηση του γαλλικού δικαίου

δδ. Οι αμοιβές του κοινοτικού και του ημεδαπού δικηγόρου

i. Πραγματικά περιστατικά

ii. Νομικά ζητήματα

iii. Αξιολόγηση

β. Η εκπροσώπηση και υπεράσπιση των διαδίκων, σύμφωνα με τους κανόνες του κράτους υποδοχής

αα. Ο κανόνας

i. Το δικαίωμα παράστασης ενώπιον των ανώτερων και ανώτατων δικαστηρίων

ββ. Η εξαίρεση

γ. Η τήρηση των επαγγελματικών κανόνων του κράτους προέλευσης και του κράτους υποδοχής Ο κανόνας της διπλής δεοντολογίας

αα. Πηγή, περιεχόμενο και νομικό κύρος της δικηγορικής δεοντολογίας

ββ. Η ρύθμιση της οδηγίας

γγ. Η λύση που παρέχει ο ευρωπαϊκός Κώδικας Δεοντολογίας

3. Οι εξωδικαστικές δραστηριότητες

α. Ο κανόνας

β. Οι εξαιρέσεις

4. Η πειθαρχική ευθύνη του κοινοτικού δικηγόρου

ΙV. Η μεταφορά της οδηγίας στο δίκαιο των κρατών μελών

V. Αξιολόγηση της οδηγίας 77/249

Β. Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ ΣΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΥΠΟΔΟΧΗΣ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΝΑΦΥΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ «ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ» ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΛΥΟΝΤΑΙ ΜΕΣΩ ΤΩΝ ΟΔΗΓΙΩΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ

Ι. Η διαδικασία που οδήγησε στην έκδοση της οδηγίας 89/48

1. Η δικαιοπαραγωγική δράση των κοινοτικών οργάνων για την αμοιβαία αναγνώριση των επαγγελματικών τίτλων, πριν από την έκδοση της οδηγίας 89/48

2. Η υιοθέτηση του γενικού συστήματος αμοιβαίας αναγνώρισης κοινοτικών τίτλων

3. Τα βασικά χαρακτηριστικά της οδηγίας 89/48

4. Η αναγκαιότητα θέσπισης κοινοτικών οδηγιών περί αναγνώρισης επαγγελματικών τίτλων

5. Η εξέλιξη του γενικού συστήματος: Η οδηγία 2005/36

ΙΙ. Το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 89/48

1. Υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής (ratione personae)

α. Ιθαγένεια κράτους μέλους

β. Η έννοια του νομοθετικά κατοχυρωμένου επαγγέλματος

γ. Ο ανεξάρτητος ή μη χαρακτήρας των επαγγελματικών δραστηριοτήτων

2. Αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής (ratione materiae)

α. Οι όροι «δίπλωμα», «πιστοποιητικό», «τίτλος» ως αντικείμενο αναγνώρισης κατά την οδηγία 89/48

β. «Ιθαγένεια» του επαγγελματικού τίτλου

3. Η εφαρμογή της οδηγίας στο δικηγορικό επάγγελμα

4. Η εφαρμογή της οδηγίας στους ασκούμενους δικηγόρους: Προβλήματα και προβληματισμοί αναφορικά με την ελεύθερη

κυκλοφορία των υποψήφιων δικηγόρων, που δεν έχουν αρχίσει ή έχουν περατώσει τμήμα της επαγγελματικής εκπαίδευσης

α. Η απόφαση του ΔΕΚ στην υπόθεση Morgenbesser και η ελεύθερη κυκλοφορία των κοινοτικών ασκούμενων δικηγόρων

αα. Πραγματικά περιστατικά

ββ. Νομικά ζητήματα

γγ. Αξιολόγηση

β. Η εξέλιξη της κοινοτικής νομολογίας αναφορικά με τους ασκούμενους δικηγόρους: Η υπόθεση Kranemann

αα. Πραγματικά περιστατικά

ββ. Νομικά ζητήματα

γγ. Αξιολόγηση

IΙΙ. Η μέθοδος αναγνώρισης που καθιερώνει η οδηγία 89/48 και η εφαρμογή της στους κοινοτικούς δικηγόρους

1. Η απόδειξη επαγγελματικής εμπειρίας

2. Πρακτική άσκηση προσαρμογής ή η δοκιμασία επάρκειας

α. Τα βασικά χαρακτηριστικά της δοκιμασίας επάρκειας

β. Τα βασικά χαρακτηριστικά της πρακτικής άσκησης προσαρμογής

γ. Οι συνέπειες της επιτυχούς περάτωσης της δοκιμασίας επάρκειας ή της πρακτικής άσκησης προσαρμογής

IV. Οι εθνικές ρυθμίσεις για τη μεταφορά της οδηγίας 89/48

1. Οι δυσχέρειες μεταφοράς των διατάξεων της οδηγίας 89/48 στα εθνικά δίκαια

2. Το ζήτημα του αμέσου αποτελέσματος της οδηγίας 89/48

3. Οι εθνικές ρυθμίσεις ως προς το επάγγελμα του δικηγόρου

α. Η μέθοδος

β. Τα αντισταθμιστικά μέτρα που καθιέρωσαν τα κράτη μέλη

V. Αξιολόγηση της οδηγίας 89/48

1. Η πρακτική αποτελεσματικότητα της οδηγίας

2. Τα μειονεκτήματα του συστήματος αναγνώρισης της οδηγίας

3. Η νέα οδηγία 2005/36 για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων

α. Η αναγκαιότητα έκδοσης της νέας οδηγίας και οι βασικοί της στόχοι

β. Η εφαρμογή της νέας οδηγίας στην ενδοκοινοτική άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος

γ. Ορισμένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της νέας οδηγίας

δ. Οι αλλαγές στη μέθοδο αναγνώρισης που καθιερώνει η οδηγία 89/48

ε. Αξιολόγηση της νέας ρύθμισης

4. Η εναρμόνιση των εκπαιδευτικών συστημάτων των κρατών μελών και η διαμόρφωση ευρωπαϊκής νομικής εκπαίδευσης ως μέσα για την εμπέδωση της ελεύθερης κυκλοφορίας των δικηγόρων

Γ. Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ, ΒΑΣΕΙ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 98/5/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 16ΗΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1998 «ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΤΗΣ ΜΟΝΙΜΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ ΣΕ ΚΡΑΤΟΣ ΜΕΛΟΣ ΔΙΑΦΟΡΟ ΕΚΕΙΝΟΥ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΑΠΟΚΤΗΘΗΚΕ Ο ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ»

Ι. Η διαδικασία έκδοσης της οδηγίας: Διαπραγματεύσεις και υποκρυπτόμενα συμφέροντα

1. Η αναγκαιότητα έκδοσης ειδικής οδηγίας

2. Οι θέσεις των εκπροσώπων του δικηγορικού επαγγέλματος

3. Η πρόταση οδηγίας της Επιτροπής

4. Η γνώμη της ΕΟΚΕ

5. Η αντίδραση του CCBE

6. Οι τροποποιήσεις του Κοινοβουλίου

7. Η έκδοση της οδηγίας 98/5

ΙΙ. Τα βασικά χαρακτηριστικά της οδηγίας 98/5

1. Η νομική βάση της οδηγίας

2. Οι στόχοι της οδηγίας

ΙΙΙ. Υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής της οδηγίας (ratione personae)

1. Οι δικαιούχοι των ρυθμιζόμενων δικαιωμάτων

2. Ο ανεξάρτητος ή έμμισθος τρόπος άσκησης του δικηγορικού

επαγγέλματος

IV. Αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής της οδηγίας (ratione materiae)

1. H άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος υπό τον τίτλο του κράτους καταγωγής

α. Το αντικείμενο ενασχόλησης των κοινοτικών δικηγόρων

αα. Ο κανόνας

ββ. Οι εξαιρέσεις

i. Η εκπροσώπηση των πελατών ενώπιον των δικαστηρίων

ii. Οι εξωδικαστικές δραστηριότητες

β. Δικαιώματα και υποχρεώσεις των κοινοτικών δικηγόρων

αα. Εγγραφή στα μητρώα της αρμόδιας αρχής

ββ. Χρησιμοποίηση του επαγγελματικού τίτλου του κράτους καταγωγής

γγ. Η τήρηση των επαγγελματικών και δεοντολογικών κανόνων του κράτους υποδοχής

δδ. Η εκπροσώπηση των κοινοτικών δικηγόρων στα επαγγελματικά σωματεία

εε. Ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης

2. Η άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος υπό τον τίτλο του κράτους υποδοχής: Εξομοίωση με ημεδαπό δικηγόρο

α. Εξομοίωση, μετά από τριετή πραγματική και τακτική δραστηριότητα στο κράτος υποδοχής στον τομέα του δικαίου του κράτους αυτού

αα. Τα βασικά χαρακτηριστικά της ρύθμισης

ββ. Η έννοια της «πραγματικής» και «τακτικής» επαγγελματικής δραστηριότητας

β. Εξομοίωση, μετά από τριετή πραγματική και τακτική δραστηριότητας στο κράτος υποδοχής, αλλά με μικρότερο χρόνο ενασχόλησης με το δίκαιο του κράτους υποδοχής

γ. Εξομοίωση, μετά από αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, σύμφωνα με την οδηγία 89/48

δ. Η επιφύλαξη της δημόσιας τάξης στο άρθρο 10 της οδηγίας

ε. Η νομική θέση των ενταγμένων στο κράτος υποδοχής δικηγόρων

V. Η συλλογική άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος στον κοινοτικό χώρο

1. Εισαγωγικά

2. Ο ρόλος των δικηγορικών εταιριών στη σύγχρονη αγορά νομικών υπηρεσιών

3. Συνοπτική συγκριτική επισκόπηση των εθνικών δικαίων ως προς τη συλλογική άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος

4. Τα δικαιώματα που αποκτούν οι κοινοτικοί δικηγόροι, βάσει του άρθρου 11 της οδηγίας

α. Ίδρυση υποκαταστημάτων ή πρακτορείων στο κράτος μέλος υποδοχής

β. Δημιουργία νέας συλλογικής μορφής άσκησης του επαγγέλματος

γ. Ίδρυση «πολυεθνικών» δικηγορικών ομάδων

αα. Οι πολυεθνικές συνεργασίες, πριν από την έκδοση της οδηγίας 98/5

ββ. Η ρύθμιση της οδηγίας

δ. Ίδρυση πολυεπαγγελματικών εταιριών

αα. Οι εθνικές νομοθετικές ρυθμίσεις, πριν από την έκδοση της οδηγίας 98/5

ββ. Η ρύθμιση του άρθρου 11 παρ. 5 της οδηγίας 98/5 και η αντιμετώπισή της από τα κράτη μέλη

γγ. Η νομολογία του ΔΕΚ

i. Πραγματικά περιστατικά

ii. Νομικά ζητήματα

iii. Αξιολόγηση

VΙ. Η μεταφορά της οδηγίας 98/5 στα εθνικά δίκαια

1. Το άμεσο αποτέλεσμα των διατάξεων της οδηγίας

2. Οι εθνικές ρυθμίσεις

α. Η γνώση της γλώσσας του κράτους υποδοχής ως προϋπόθεση για την ελεύθερη εγκατάσταση των κοινοτικών δικηγόρων

β. Η επίδραση της οδηγίας 98/5 στην τροποποίηση των επαγγελματικών δικαίων των κρατών μελών

αα. Η τροποποίηση του αυστριακού δικηγορικού δικαίου

ββ. Ο κανόνας της τοπικής άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος στην Ελλάδα και η επιβίωσή του μετά την οδηγία 98/5

VIΙ. Αξιολόγηση της οδηγίας 98/5

Δ. Η ΝΕΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ «ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΓΟΡΑ» ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΝΔΟΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Ι. Η αναγκαιότητα και ο στόχος της πρότασης για τη νέα οδηγία

ΙΙ. Η εφαρμογή της πρότασης οδηγίας στο δικηγορικό επάγγελμα

ΙΙΙ. Η σχέση της πρότασης οδηγίας με τις οδηγίες 77/249, 89/48 και 98/5

1. Οι ρυθμίσεις της πρότασης οδηγίας αναφορικά με το δικαίωμα εγκατάστασης και η σχέση τους με τις διατάξεις της οδηγίας 98/5

2. Η σχέση της πρότασης οδηγίας με τη νέα οδηγία για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων

3. Οι διατάξεις της πρότασης οδηγίας αναφορικά με το δικαίωμα προσωρινής παροχής υπηρεσιών και η σχέση τους με την οδηγία 77/249

IV. Αξιολόγηση της πρότασης οδηγίας

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Α. ΤΟ ΙΣΧΥΟΝ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

Β. Η ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΕΝΔΟΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ

Ι. Ο εκσυγχρονισμός και ο κοινοτικός προσανατολισμός της νομικής εκπαίδευσης

ΙΙ. Η ενίσχυση της αγοράς δικηγορικών υπηρεσιών

Γ. ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ