Θ. Παπαχρίστου, Η τεχνητή αναπαραγωγή στον αστικό κώδικα, 2003
Η ιατρική υποβοήθηση στην ανθρώπινη αναπαραγωγή θέτει κρίσιμα προβλήματα στο δίκαιο. Ο νομοθέτης καλείται να αντιμετωπίσει τα προβλήματα αυτά χωρίς φοβίες απέναντι στην επιστημονική πρόοδο, αλλά και με προσήλωση στις βασικές αρχές του σύγχρονου νομικού πολιτισμού. Υπό το πρίσμα αυτό, η τεχνητή αναπαραγωγή αποτελεί αληθινή πρόκληση για το δίκαιο του 21ου αιώνα. Ο έλληνας νομοθέτης αποδέχθηκε την πρόκληση αυτή ρυθμίζοντας με πνεύμα πραγματιστικό και καινοτόμο, αλλά και με σεβασμό στην αξία του ανθρώπου και την προστασία του παιδιού, τις προϋποθέσεις της τεχνητής αναπαραγωγής και τις συνέπειές της στο δίκαιο της συγγένειας. Ο νομοθέτης τόλμησε. Η σκυτάλη περνά τώρα στον ερμηνευτή του νόμου, που θα πρέπει να εξειδικεύσει τις νομοθετικές ρυθμίσεις και να βρει λύσεις σε αρρύθμιστα ζητήματα, ώστε ο νέος νόμος να εκπληρώσει το ρόλο του. Αυτός είναι ο στόχος του βιβλίου του Θ. Κ. Παπαχρίστου, στο οποίο επιχειρείται μια πρώτη ερμηνευτική προσέγγιση του νόμου 3089/2002.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ (Γ. Κουμάντου)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. Οι ιατρικές μέθοδοι
2. Νομοθετική παρέμβαση ή αυτορρύθμιση;
3. Το δικαίωμα απόκτησης τέκνων
4. Νόμος ή “Βιονομία”;
5. Η θέση της Εκκλησίας
6. Η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή ως ανθρωπολογικό φαινόμενο
7. Η συμβατική πρακτική
8. Τα χαρακτηριστικά του νόμου
9. Ορολογικά
10. Η αποτελεσματικότητα του νόμου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Οι όροι του επιτρεπτού
1. Οι γενικοί όροι
1.1. Αδυναμία φυσικής αναπαραγωγής ή αποφυγή μετάδοσης στο τέκνο σοβαρής ασθένειας
1.1.1. Αδυναμία αναπαραγωγής με “φυσικό τρόπο”
1.1.2. Αποφυγή μετάδοσης στο τέκνο σοβαρής ασθένειας
1.2. Ηλικία φυσικής ικανότητας αναπαραγωγής
1.3. Αποκλεισμός επιλογής φύλου
1.4. Απαγόρευση αναπαραγωγικής κλωνοποίησης
1.5. Ιατρική υποβοήθηση σε ετερόφυλα μόνο ζεύγη
1.6. Ιατρική υποβοήθηση σε άγαμη και μόνη γυναίκα
1.7. Συναινέσεις
1.7.1. Πρόσωπα που συναινούν
1.7.2. Τύπος
1.7.3. Ανάκληση συναινέσεων
1.7.4. Ελαττωματική συναίνεση
1.7.5. Συναίνεση και σύμβαση ιατρικής αρωγής
1.7.6. Η συναίνεση της ΑΚ 1456 και η συγκατάθεση της ΑΚ
1.8. Τήρηση ανωνυμίας
1.9. Πρόβλεψη για τα πλεονάζοντα γονιμοποιημένα ωάρια
2. Οι ειδικοί όροι για την παρένθετη μητρότητα
2.1. Το πρόβλημα του επιτρεπτού
2.2. Οι προϋποθέσεις για την παρένθετη μητρότητα
2.2.1. Η συμφωνία
2.2.2. Ωάριο ξένο προς την κυοφόρο
2.2.3. Ιατρική αδυναμία κυοφορίας
2.2.4. Καταλληλότητα προς κυοφορία
2.2.5. Κατοικία των δύο γυναικών στην Ελλάδα
2.2.6. Δικαστική άδεια
2.3. Ανυπαρξία δικαστικής άδειας
2.4. Η συνταγματικότητα της ρύθμισης
3. Οι ειδικοί όροι για τη μεταθανάτια τεχνητή γονιμοποίηση
3.1. Το πρόβλημα του επιτρεπτού
3.2. Πεδίο εφαρμογής της ΑΚ
3.3. Οι προϋποθέσεις για τη μεταθανάτια τεχνητή αναπαραγωγή
3.3.1. Ασθένεια ή κίνδυνος θανάτου
3.3.2. Συναίνεση ειδικά για μεταθανάτια τεχνητή γονιμοποίηση
3.3.3. Δικαστική άδεια
3.3.4. Προθεσμία περίσκεψης - χρονικός περιορισμός
3.4. Μεταθανάτια τεχνητή αναπαραγωγή χωρίς δικαστική άδεια
3.5. Μεταθανάτια σύλληψη με φυσικό τρόπο
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Οι συνέπειες στο δίκαιο της συγγένειας
1. Η θεμελίωση της μητρότητας
1.1. Ο κανόνας.
1.2. Και η εξαίρεση.
1.3. Η εξήγηση της ρύθμισης
1.4. Το τεκμήριο μητρότητας
1.5. Η προσβολή του τεκμηρίου μητρότητας
1.5.1. Ενεργητική νομιμοποίηση
1.5.2. Παθητική νομιμοποίηση
1.5.3. Προθεσμία
1.5.4. Απόδειξη
1.5.5. Αποτελέσματα της ανατροπής του τεκμηρίου
1.6. Ανυπαρξία άλλων όρων
1.7. Ανυπαρξία δικαστικής άδειας
2. Η θεμελίωση της πατρότητας
2.1. Έγγαμο ζεύγος
2.1.1. Τεκμήριο καταγωγής από γάμο
2.1.2. Αποκλεισμός της προσβολής
2.1.3. Τεχνητή γονιμοποίηση μετά το θάνατο του συζύγου
2.2. Άγαμο ζεύγος
2.2.1. Τεχνητή γονιμοποίηση, όσο ζουν οι σύντροφοι
2.2.2. Μεταθανάτια τεχνητή γονιμοποίηση
2.2.3. Ελεύθερη ένωση έγγαμης και σε διάσταση γυναίκας
2.3. Άγαμη και μόνη (χωρίς μόνιμο σύντροφο) γυναίκα
3. Η συναίνεση στην τεχνητή γονιμοποίηση και η πατρότητα
3.1. Έγγαμο ζεύγος
3.2. Άγαμο ζεύγος
3.3. Άγαμη και μόνη γυναίκα
4. Το κληρονομικό δικαίωμα του τέκνου στη μεταθανάτια τεχνητή γονιμοποίηση
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΝΟΜΟΣ 3089/2002