Τ. Βιδάλης/Κ. Χαριτίδης, Νανοεπιστήμες και νανοτεχνολογίες, 2011
Όπως κάθε τεχνολογία αιχμής, έτσι και η νανοτεχνολογία θέτει κρίσιμα ηθικά και νομικά διλήμματα. Τα πιθανά οφέλη και οι αρνητικές επιπτώσεις τους συζητούνται όλο και περισσότερο, όπως και ζητήματα σχετικά με τη χάραξη συναφούς πολιτικής. Αφορμή για προβληματισμό δίνει κυρίως η αβεβαιότητα πιθανών κινδύνων που μπορεί να συνεπάγονται για τον άνθρωπο και το περιβάλλον εφαρμογές της νανοτεχνολογίας σε ένα ήδη εκτεταμένο φάσμα παραγωγής προϊόντων, εργαλείων και υπηρεσιών, που αναμένεται να διευρυνθεί εντυπωσιακά στο άμεσο μέλλον. Η αβεβαιότητα αυτή οφείλεται στην ίδια τη νανοκλίμακα, τα ελάχιστα μεγέθη της οποίας καθιστούν απρόβλεπτη τη συμπεριφορά υλικών.
Είναι βέβαιο ότι η μελέτη των κανονιστικών διαστάσεων και συνεπειών από τις εφαρμογές των τεχνολογιών αιχμής θα συμβάλει αποφασιστικά στην ποιότητα της μελλοντικής έρευνας, θέτοντας επιτακτικά ένα αίτημα ρύθμισης. Στην έρευνα δραστηριοποιείται σήμερα ένας αυξανόμενος αριθμός νέων επιστημόνων αλλά πλέον, και αρκετοί εθνικοί ερευνητικοί φορείς. Η εξοικείωση όλων αυτών με το δίκαιο και τη δεοντολογία - επομένως με τις βέλτιστες πρακτικές που απαιτεί σήμερα ιδιαίτερα η πολιτική της έρευνας στην Ε.Ε. - αποτελεί πλέον εγγενές στοιχείο της αξιοπιστίας τους.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ:
ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΕΔΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ
I. Βασικές έννοιες
ΙΙ. Βασική και εφαρμοσμένη έρευνα
ΙΙΙ. Η ανάγκη της διεπιστημονικότητας
IV. Η αγορά της νανοτεχνολογίας
V. Το σημερινό επίπεδο της τεχνικής
VI. Προσδοκίες για μελλοντικές εφαρμογές
2ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ:
Η ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΝΑΝΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
Ι. Διαχείριση κινδύνων: τα τεχνικά δεδομένα
ΙΙ. Ειδικά: η δεοντολογία των εφαρμογών στο περιβάλλον
ΙΙΙ. Ειδικά: η δεοντολογία των εφαρμογών στον άνθρωπο
3ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ:
ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΝΑΝΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
Ι. Το διεθνές δίκαιο
Α. Δεσμευτικοί κανόνες
1. Η ΕΣΔΑ
2. Η Σύμβαση του Οβιέδο και το Πρωτόκολλό της για τη Βιοϊατρική Έρευνα
3. Η Σύμβαση του Rio de Janeiro για τη Βιοποικιλότητα και το Πρωτόκολλό της για τη Βιοασφάλεια (Πρωτόκολλο της Καρθαγένης)
4. Η Σύμβαση για τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας (TRIPS) και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τις Ευρεσιτεχνίες
Β. Κανόνες soft law – Η Διακήρυξη για το Ανθρώπινο Γονιδίωμα
ΙΙ. Το δίκαιο της Ε.Ε.
1. Προσωπικά Δεδομένα
2. Κλινικές δοκιμές
3. Οδηγίες για την ασφάλεια των ιατρικών προϊόντων, εργαλείων, καλλυντικών και χημικών
4. Έμμεσες επιπτώσεις: οι Οδηγίες για τα ζώα εργαστηρίου και την κατοχύρωση βιοτεχνολογικών εφευρέσεων
ΙΙΙ. Το ελληνικό δίκαιο
1. Το Σύνταγμα
2. Η νομοθεσία για τα προσωπικά δεδομένα
3. Ο έλεγχος των κλινικών δοκιμών
4. Η ασφάλεια προϊόντων
5. Η προστασία του καταναλωτή
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ