Σ. Ψυχομάνης, Τραπεζικό δίκαιο, τόμ. 3, 2015

ΠΡΟΛΟΓΟΣ.

ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΠΕΜΠΤΟ

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΜΙΣΘΩΣΗ (LEASING)

Α. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ.

Ι. Έννοια-Γενικές παρατηρήσεις.

ΙΙ. Τεχνική του leasing.

ΙΙΙ. Οικονομικές παράμετροι.

ΙV. Μορφές leasing.

1. Απλή ή γνήσια χρηματοδοτική μίσθωση.

2. Μεικτή χρηματοδοτική μίσθωση.

3. Αντίστροφη χρηματοδοτική μίσθωση.

4. Χρηματοδοτική υπομίσθωση.

V. Ιστορικά στοιχεία.

VΙ. Νομοθετικές ρυθμίσεις.

1. Περί της συμβάσεως.

2. Περί των εκμισθωτριών εταιριών.

3. Περί των αντισυμβαλλομένων μισθωτών.

Β. Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗΣ ΜΙΣΘΩΣΗΣ (LEASING).

Ι. Οι συμβαλλόμενοι.

ΙΙ. Οι εκμισθωτές.

1. Τα χρηματοδοτικά ιδρύματα ως ανώνυμες εταιρίες χρηματοδοτικής μίσθωσης.

α. Γενικά.

β. Ημεδαπές επιχειρήσεις.

(a) Γενικά χαρακτηριστικά.

(b) Ειδικές προϋποθέσεις ίδρυσης ή «μετατροπής».

(c) Η ειδική άδεια.

(d) Η ασκούμενη κατά τη λειτουργία της εταιρίας εποπτεία.

γ. Αλλοδαπά χρηματοδοτικά ιδρύματα.

2. Τα πιστωτικά ιδρύματα.

3. H φορολογική μεταχείριση των εκμισθωτών.

ΙΙΙ. Οι μισθωτές.

1. Ιδιότητες-Χαρακτηριστικά.

2. Το δημόσιο, ως μισθωτής.

3. Η φορολογική μεταχείριση των μισθωτών.

ΙV. Περιεχόμενο της συμβάσεως.

1. Η υποχρέωση παραχώρησης της χρήσεως πράγματος.

2. Ο προσδιορισμός του πράγματος.

α. Τα κινητά.

β. Πλοία και αεροσκάφη.

γ. Τα ακίνητα.

3. Ο επαγγελματικός σκοπός της χρήσεως του πράγματος.

4. Η διάρκεια της παραχώρησης.

5. Το μίσθωμα.

6. Η απόκτηση του αντικειμένου της χρηματοδοτικής μίσθωσης.

7. Η εκχώρηση των απαιτήσεων από την απόκτηση του πράγματος.

8. Το δικαίωμα αγοράς του μισθίου ή ανανέωσης της μίσθωσης.

V. Τύπος της συμβάσεως.

1. Έγγραφος τύπος.

2. Γενικοί όροι συναλλαγών.

VΙ. Δημοσιότητα και συνέπειες αυτής.

1. Κατά περίπτωση.

2. Κοινή (γενική).

VΙΙ. Η νομική φύση της συμβάσεως χρηματοδοτικής μίσθωσης.

1. Γενικές παρατηρήσεις.

2. Οι επί μέρους συμφωνίες.

α. Μίσθωση πράγματος.

β. Μίσθωση με ή χωρίς αναβλητική αίρεση.

γ. Εντολή και πληρεξουσιότητα προς διαπραγμάτευση και κατάρτιση της σύμβασης.

δ. Εκχώρηση απαιτήσεων αγοραστή (εκμισθωτή).

ε. Σύμβαση (πωλήσεως) με προστατευτική ενέργεια υπέρ μισθωτή.

στ. Παραχώρηση δικαιώματος προαιρέσεως.

3. Μεικτή σύμβαση.

VΙΙΙ. Η φορολογική μεταχείριση της συμβάσεως.

Γ. ΟΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΡΩΝ.

Ι. Υποχρεώσεις (και δικαιώματα) του προμηθευτή.

1. Γενικά.

2. Υποχρέωση μεταβίβασης της κυριότητας του πράγματος επί πωλήσεως.

3. Λοιπές υποχρεώσεις.

4. Η άσκηση των δικαιωμάτων του αγοραστή (εκμισθωτή) έναντι του πωλητή (προμηθευτή).

ΙΙ. Υποχρεώσεις (και δικαιώματα) του αγοραστή (εκμισθωτή).

1. Η διπλή σχέση.

2. Υποχρέωση έναντι του πωλητή για καταβολή του τιμήματος.

3. Μειωμένες φορολογικές και άλλες υποχρεώσεις και απαλλαγές ως προς την αγορά του πράγματος.

4. Υποχρεώσεις έναντι του μισθωτή περί την αγορά του πράγματος.

5. Η ανυπαρξία άλλων υποχρεώσεων έναντι του μισθωτή ως προς το πράγμα και την αγορά του.

6. Υποχρέωση έναντι του μισθωτή ως προς τις δαπάνες αγοράς.

7. Υποχρέωση έναντι του μισθωτή για αντικατάσταση του πράγματος.

8. Ανυπαρξία υποχρεώσεων από την νομοθεσία περί επαγγελματικής στέγης.

ΙΙΙ. Υποχρεώσεις (και δικαιώματα) του μισθωτή.

1. Υποχρέωση διεξαγωγής της ανατεθείσης αγοράς.

2. Υποχρέωση συνεχούς ενημέρωσης και λογοδοσίας.

3. Υποχρέωση καταβολής του μισθώματος.

4. Υποχρεώσεις σχετικές με το μίσθιο.

α. Ως προς την χρήση του.

β. Ως προς τον ΕΝ.Φ.Ι.Α.

γ. Ως προς την ασφάλιση του.

δ. Ως προς την αποφυγή καταδολίευσης δανειστών.

ε. Ως προς την απόδοση του μισθίου στη λήξη της σχέσεως.

5. Άλλες υποχρεώσεις.

α. Γενικές.

β. Κατά περίπτωση.

Δ. Η ΛΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗΣ ΜΙΣΘΩΣΗΣ.

Ι. Λόγοι λύσεως.

1. Η πάροδος του χρόνου διάρκειας.

2. Η αντίθετη συμφωνία των μερών ή η πλήρωση διαλυτικής αιρέσεως.

3. Η άσκηση του προβλεπόμενου δικαιώματος αγοράς του μισθίου.

4. Η καταγγελία.

5. Η πτώχευση του μισθωτή.

6. Ο θάνατος του μισθωτή.

ΙΙ. Συνέπειες της λύσεως.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΕΚΤΟ

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΛΗΡΩΜΩΝ

Α. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ.

Ι. Έννοια.

ΙΙ. Νομοθετική ρύθμιση.

ΙΙΙ. Οι υπηρεσίες πληρωμών.

ΙV. Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών.

1. Γενικά.

2. Τα Ιδρύματα πληρωμών, ειδικότερα.

V. Η τεχνική της παροχής υπηρεσιών πληρωμών.

VI. Σύντομες νομικές αξιολογήσεις και ορολογία.

Β. Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΛΗΡΩΜΩΝ.

I. Το προσυμβατικό στάδιο.

1. Γενικές υποχρεώσεις των μερών και, ιδίως, των τραπεζών.

2. Ειδικότερες υποχρεώσεις πληροφόρησης, κατά το ν. 3862/2010.

α. Οι προβλεπόμενες υποχρεώσεις.

(a) Επί μεμονωμένων πράξεων πληρωμής.

(b) Επί συμβάσεως πλαισίου.

(c) Επί πράξεων με χρήση μέσων πληρωμών.

β. Η παράβαση των υποχρεώσεων.

γ. Η προβληματική της ρύθμισης.

3. Πρόσθετες υποχρεώσεις σε περίπτωση πράξεων πληρωμής με μετατροπή νομίσματος.

ΙΙ. Το συμβατικό στάδιο.

1. Οι συμβαλλόμενοι.

2. Η τήρηση τύπου.

3. Περιεχόμενο και νομική φύση της συμβάσεως.

α. Η σύμβαση πλαίσιο.

β. Η σύμβαση καταθέσεως ή ανοίγματος πιστώσεως.

γ. Η σύμβαση λογαριασμού πληρωμών.

δ. Η σύμβαση μεμονωμένης και επί μέρους πράξεως πληρωμής.

ε. Η συμβατική σχέση αρχικών και τελικών παρόχων με ενδιάμεσους.

4. Υποχρεώσεις και δικαιώματα των μερών.

α. Οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα του παρόχου.

(a) Κατά τις γενικές διατάξεις.

(b) Κατά τις ειδικές διατάξεις του ν. 3862/2010.

i. Ως προς την τήρηση των διατάξεων του νόμου.

ii. Ως προς την πληροφόρηση του πελάτη.

iii. Ως προς τις αλλαγές σε επιτόκια και ισοτιμίες.

iv. Ως προς την τροποποίηση όρων της σύμβασης.

v. Ως προς τις τυχόν επιβαρύνσεις του πελάτη και την αμοιβή.

vi. Ως προς την διόρθωση μιας πράξεως πληρωμής.

vii. Ως προς τον χρόνο λήψεως και εκτελέσεως μιας εντολής πληρωμής.

viii. Ως προς τη δυνατότητα άρνησης εκτελέσεως εντολής πληρωμής.

ix. Ως προς τη δυνατότητα αφαίρεσης της αμοιβής από το ποσό πληρωμής.

x. Ως προς την εκτέλεση πράξεως εκτός λογαριασμού.

xi. Ως προς την διαθεσιμότητα των τοποθετήσεων σε λογαριασμό.

(c) H ευθύνη του παρόχου.

(d) Διοικητικές κυρώσεις επί παραβάσεων.

β. Οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα του πελάτη (χρήστη).

(a) Υποχρέωση καταβολής στον πάροχο αμοιβής.

(b) Ειδικότερες υποχρεώσεις (και δικαιώματα) του μη καταναλωτή πελάτη.

(c) Υποχρέωση ανοχής της αναγκαίας επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων.

(d) Δικαίωμα αναζήτησης εξωδικαστικής προστασίας.

Γ. ΟΙ ΕΠΙ ΜΕΡΟΥΣ ΚΑΙ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΠΛΗΡΩΜΩΝ.

Ι. Η «μεταφορά πίστωσης».

1. Έννοια-Νομικές προσεγγίσεις.

2. Συμμετέχοντα πρόσωπα.

3. Οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των μερών.

α. Υποχρεώσεις και δικαιώματα του παρόχου.

(a) Υποχρέωση εκτέλεσης της εντολής με ακρίβεια.

(b) Υποχρέωση χρησιμοποίησης βοηθών εκπληρώσεως.

(c) Υποχρέωση ενημέρωσης και λογοδοσίας.

(d) Υποχρέωση απόδοσης ληφθέντων.

(e) Υποχρέωση τοκισμού κάθε αδιάθετου ποσού.

(f) Υποχρέωση εκτέλεσης της εντολής και επί λύσεως της εταιρίας ή πτωχεύσεως του.

(g) Υποχρέωση εκτέλεσης της εντολής και επί συμβάντων αφορώντων το πρόσωπο του πελάτη.

(h) Υποχρεώσεις σε περίπτωση ανάκλησης της εντολής.

(i) Υποχρεώσεις σε περίπτωση υπαναχώρησης του.

(j) Υποχρεώσεις έναντι του δικαιούχου.

(k) Υποχρέωση τήρησης των συμφωνημένων και των νόμιμων χρονικών ορίων εκτέλεσης μιας εντολής.

(l) Υποχρεώσεις επί εσφαλμένης, λόγω παρασχεθέντος μέσου αποκλειστικής ταυτοποίησης, μεταφοράς.

(m) Υποχρεώσεις επί ευθύνης του για μη εκτέλεση.

β. Υποχρεώσεις και δικαιώματα του πελάτη (πληρωτή, εντολέα).

(a) Υποχρέωση προκαταβολής ή απόδοσης δαπανών.

(b) Υποχρέωση πληρωμής αμοιβής κατ' αποκοπήν.

(c) Υποχρέωση αποκατάστασης ζημιών του παρόχου.

(d) Το δικαίωμα ανάκλησης της εντολής.

(e) Υποχρεώσεις έναντι του δικαιούχου από τη σχέση αξίας.

4. Ελαττώματα της μεταφοράς πίστωσης.

α. Αδικαιολόγητος πλουτισμός.

β. Αντιλογισμός ή αντιπέρασμα.

II. Η «πιστωτική καταχώριση».

1. Έννοια.

2. Διαμόρφωση των σχέσεων-Υποχρεώσεις των μερών.

α. Υποχρέωση του παρόχου για την πιστωτική καταχώριση.

β. Η υποχρέωση ειδοποίησης του δικαιούχου.

γ. Η νομική φύση της πιστωτικής καταχώρισης.

δ. Η ευθύνη του παρόχου του δικαιούχου έναντι του πληρωτή.

ε. Η επιρροή της πιστωτικής καταχώρισης στη σχέση αξίας.

στ. Διόρθωση της καταχώρισης με αντιλογισμό.

ΙΙΙ. Η «άμεση χρέωση».

1. Έννοια.

2. Η σχέση καλύψεως.

α. Γενικές επισημάνσεις.

β. Η γενική εντολή (οδηγία) του πληρωτή προς τον πάροχο του.

γ. Η εξουσιοδότηση του οφειλέτη.

δ. Οι ειδικότερες ρυθμίσεις του ν. 3862/2010.

3. Η σχέση αξίας.

4. Η σχέση δανειστή και παρόχου του (εισπρακτική σχέση).

5. Οι σχέσεις μεταξύ των παρόχων και λοιπών ενδιαμέσων (σχέσεις διαδικαστικής διεκπεραίωσης της άμεσης χρέωσης).

IV. Τα «μέσα πληρωμών».

1. Έννοια.

2. Τα είδη των μέσων πληρωμών.

α. Τραπεζική επιταγή.

β. Επιταγή και εγγυημένη επιταγή.

γ. Ταξιδιωτική επιταγή.

δ. Κάρτες πληρωμών.

3. Ειδικές υποχρεώσεις των μερών, κατά το ν. 3862/2010.

α. Οι υποχρεώσεις του χρήστη του μέσου.

(a) Υποχρεώσεις επιμέλειας.

(b) Υποχρέωση μη ανάκλησης δοθείσης εντολής.

(c) Υποχρέωση καταβολής των επιβαρύνσεων για τη χρήση του μέσου.

β. Οι υποχρεώσεις του παρόχου του χρήστη του μέσου.

(a) Ως προς τις επιβαρύνσεις για τη χρήση του μέσου.

(b) Ως προς την δυνατότητα αναστολής χρήσεως του μέσου.

(c) Ως προς την τήρηση κανόνων ασφάλειας.

(d) Ως προς την τήρηση των συμφωνημένων ορίων χρεώσεων

(e) Ως προς την απόδειξη της κανονικής εκτέλεσης της πράξης.

(f) Επί κλοπής, απώλειας ή υπεξαιρέσεως του μέσου και μη εγκεκριμένης πράξεως πληρωμής.

(g) Επί αρνήσεως εκτελέσεως εντολής πληρωμής.

(h) Ως προς τον χρόνο εκτέλεσης των πράξεων πληρωμών.

V. Το «έμβασμα».

1. Έννοια.

2. Νομική φύση.

3. Δικαιώματα και υποχρεώσεις των μερών.

α. Κατά τις γενικές διατάξεις.

β. Κατά τις διατάξεις του ν. 3862/2010.

Δ. Η ΛΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΛΗΡΩΜΩΝ.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι: ΝΟΜΟΣ 1665/1986 «Συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης» (ΦΕΚ Α΄ 194/1986).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ: UNIDROIT- Σύμβαση για την διεθνή χρηματοδοτική μίσθωση (Οττάβα, 28 Μαΐου 1988).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III: ΝΟΜΟΣ 3862/2010 «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στις Οδηγίες 2007/64/ΕΚ, 2007/44/ΕΚ και 2010/ 16/ΕΕ που αφορούν υπηρεσίες πληρωμών στην εσωτερική αγορά, προληπτική αξιολόγηση προτάσεων απόκτησης συμμετοχής σε επιχειρήσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα και άλλες διατάξεις».

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV: ΠΡΟΤΑΣΗ -ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ [σχετικά με υπηρεσίες πληρωμών στην εσωτερική αγορά και την τροποποίηση των οδηγιών 2002/65/ΕΚ, 2013/36/ΕΕ και 2009/110/EΚ και την κατάργηση της οδηγίας 2007/64/ΕΚ - (2013/0264 (COD)].

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ.

ΛΗΜΜΑΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ.