Σ. Κουσούλης, Η Αριστοτέλεια Συλλογιστική, 2η έκδ., 2002
Το βιβλίο αποτελεί σπουδή στη θεωρία του συλλογισμού, όπως την εξέθεσε και τεκμηρίωσε ο Αριστοτέλης στα "Αναλυτικά πρότερα". Το ενδιαφέρον για την ανάλυση του έργου αυτού υπήρξε αμείωτο σε όλες τις φάσεις του πνευματικού πολιτισμού, εντάθηκε δε κατά το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, μετά τη δημοσίευση των θεμελιωδών εργασιών των Lukasiewicz και Patzig. Έκτοτε, η συλλογιστική θεωρία του Αριστοτέλη αποτελεί ένα από τα πλέον συζητούμενα και αμφισβητούμενα προβλήματα της Λογικής.
Η "Αριστοτέλεια Συλλογιστική" συζητεί εκτενώς, για πρώτη φορά στην ελληνική σκέψη, τα προβλήματα που ανακύπτουν κατά την ερμηνεία του έργου του Αριστοτέλη, όπως αυτά εντοπίστηκαν από τους αρχαίους σχολιαστές του, έως και σήμερα.Το πρώτο μέρος του βιβλίου πραγματεύεται τον συλλογισμό γενικώς, ως όργανο της σκέψης, εξετάζοντας την έννοια, τη λειτουργία και την αποστολή του. Στο δεύτερο μέρος αναλύονται ένας προς έναν οι συλλογιστικοί τρόποι και εντοπίζεται ειδικότερα η συμβολή τους στη λογική οργάνωση.
"Η Αριστοτέλεια Συλλογιστική" αποτελεί ένα από τα λίγα βιβλία κλασικής λογικής, που είναι δημοσιευμένα στη χώρα μας. Ο φιλοσοφικός αυτός κλάδος, αν και παραμελημένος - σε σύγκριση με άλλους - προσφέρει τις βάσεις του σκέπτεσθαι και κατά τούτο η καλλιέργειά του αποβαίνει απαραίτητη. Το βιβλίο φιλοδοξεί να ανανεώσει το ελληνικό ενδιαφέρον για τα εν γένει ζητήματα της Λογικής.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +
Πρόλογος στη δεύτερη έκδοση
Πρόλογος στην πρώτη έκδοση
Κυριότερες συντομογραφίες
ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ
ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΥ
§ 1. Περί των συλλογιστικών προτάσεων
Ι.Μεθοδολογική προπαρασκευή του συστήματος
ΙΙ.Η ενική κρίση ως συλλογιστική πρόταση
ΙΙΙ.Η γενική κρίση ως συλλογιστική πρόταση
1.Η διάκριση των "καθόλου" και των "καθ' εκαστον"
2.Τα "καθόλου" ως συλλογιστική πρόταση
IV. Η τυπική εκφορά των συλλογιστικών προτάσεων
1.Οι συλλογιστικοί όροι ως κλάσεις
2.Η υποθετική εκφορά των συλλογιστικών προτάσεων
3.Υποθετικός λογισμός και συλλογισμός
4.Οι συλλογιστικές μεταβλητές
V.Τα είδη των συλλογιστικών προτάσεων
1.Η κατηγορική πρόταση
2.Η έκταση και η ένταση μιας έννοιας ως αντικείμενα του συλλογισμού
§ 2.Η δομή του συλλογισμού
Ι.Η έννοια του συλλογισμού
1.Συλλογισμός και άμεσοι λογισμοί
2.Η λειτουργία του μέσου όρου
ΙΙ.Μεθοδολογικές βάσεις του συλλογισμού
1.Η λογική διαίρεση
2.Η αποδεικτική λειτουργία του συλλογισμού
3.Η συλλογιστική συνέπεια
4.Ο αναλυτικός χαρακτήρας του συλλογισμού
ΙΙΙ.Τα είδη του συλλογισμού
1.Τέλειοι και ατελείς συλλογισμοί
2.Ο αξιωματικός χαρακτήρας του συλλογισμού
IV.Οι μηχανισμοί τελειώσεως των ατελών συλλογισμών
1.Η αναγωγή των ατελών συλλογισμών
2.Η αντιστροφή των προτάσεων
3.Η αντιστροφή των συλλογισμών
4.Η απαγωγή εις το αδύνατο
5.Η έκθεση
V.Τα συλλογιστικά σχήματα
ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ
ΟΙ ΣΥΛΛΟΓΙΣΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ
§ 3.Οι τρόποι του πρώτου σχήματος
Ι.Γενική εισαγωγή
ΙΙ.Τα χαρακτηριστικά του πρώτου σχήματος
ΙΙΙ.Οι έγκυροι τρόποι του πρώτου σχήματος
Α.Οι τρόποι με καθολική μείζονα και καθολική ελάσσονα
1.Modus barbara
2.Modus celarent
B.Οι τρόποι με καθολική μείζονα και μερική ελάσσονα
1.Modus darii
2.Modus ferio
3.Ο τρόπος με καθολικώς καταφατική μείζονα και μερικώς αποφατική ελάσσονα
IV.Οι μη έγκυροι τρόποι του πρώτου σχήματος
1.Η απόδειξη των μη έγκυρων συλλογισμών
2.Οι μη έγκυροι σχηματισμοί του πρώτου σχήματος
§ 4.Οι τρόποι του δεύτερου σχήματος
Ι.Τα χαρακτηριστικά του δεύτερου σχήματος
1.Το λογικό αντικείμενο του δεύτερου σχήματος
2.Ο μείζων και ο ελάσσων όρος στο δεύτερο σχήμα
ΙΙ.Οι έγκυροι τρόποι του δεύτερου σχήματος
Α.Οι τρόποι με καθολική μείζονα και καθολική ελάσσονα
1.Modus cesare
2.Modus camestres
B.Οι τρόποι με καθολική μείζονα και μερική ελάσσονα
1.Modus festino
2.Modus baroco
III.Οι μη έγκυροι τρόποι του δεύτερου σχήματος
§ 5.Οι τρόποι του τρίτου σχήματος
Ι. Τα χαρακτηριστικά του τρίτου σχήματος
ΙΙ.Οι έγκυροι τρόποι του τρίτου σχήματος
Α.Οι τρόποι με καθολικές προκείμενες
1.Modus darapti
2.Modus felapton
B.Οι τρόποι με καθολική και μερική προκείμενες
1.Modus disamis
2.Modus datisi
3.Modus bocardo
4.Modus ferison
III.Οι μη έγκυροι τρόποι του τρίτου σχήματος
§ 6.Το λεγόμενο τέταρτο συλλογιστικό σχήμα
Ι.Η ανάπτυξη του τέταρτου σχήματος
ΙΙ.Οι τρόποι του τέταρτου σχήματος
Α.Οι τρόποι με συμπέρασμα αντιστρέψιμο
1.Modus bramantip - barbari
2.Modus camenes - celantes
3.Modus dimaris - dabitis
B.Οι τρόποι με συμπέρασμα μη αντιστρέψιμο
1.Τα λογικά χαρακτηριστικά
2.Modus fapesmo - fesapo
3.Modus frisesomorum - fresison
III.Συμπεράσματα ως προς το τέταρτο σχήμα
§ 7.Τελικές παρατηρήσεις
Βιβλιογραφία
Πίνακας πηγών
Αλφαβητικό ευρετήριο
Τύπος περιεχομένου
Κατηγορίες
Σχετικές εκδόσεις
