Σ. Αλεξιάδης, Τα οικονομικά του εγκλήματος, 2010

Αντί προλόγου

Ε Ι Σ Α Γ Ω Γ Ι Κ Ο Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο

ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ

§ 1. Οικονομική και εγκληματολογική σκέψη

§ 2. Η κοινή αφετηρία Οικονομικής και Εγκληματολογικής Επιστήμης

§ 3. Αλληλοκάλυψη και σημεία επαφής Εγκληματολογίας και Οικονομικής Επιστήμης

§ 4. Μαύρη Οικονομία ή Οικονομική Εγκληματικότητα;

§ 5. Στόχος της παρούσας έρευνας

Μ Ε Ρ Ο Σ Π Ρ Ω Τ Ο

ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΩΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Π Ρ Ω Τ Ο

ΣΧΕΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ

§ 1. Ιστορικοκοινωνική αναδρομή: φιλοσοφική και κοινωνιολογική θεώρηση

§ 1α. Εγκληματολογική αναδρομή: η αναζήτηση αιτιολογικής σχέσης μεταξύ οικονομικών συνθηκών και εγκλήματος

§ 2. Φτώχεια και έγκλημα: σχέση αιτιολογική ή συμπτωματική;

§ 3. Πλούτος και έγκλημα: η οικονομική εγκληματικότητα

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Ο

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΗ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ

§ 1. Η εισβολή οικονομικών όρων σε ποινικά και εγκληματολογικά ζητήματα

§ 2. Η αναπροσαρμογή ποινικών και εγκληματολογικών θεσμών κατά τις μεταβαλλόμενες οικονομικές συνθήκες

§ 3. Η οικονομική κατάσταση του εγκληματία ως κριτήριο ειδικής μεταχείρισής του

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Τ Ρ Ι Τ Ο

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ ΜΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ

§ 1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις: η διάκριση των εγκλημάτων σε κατηγορίες

§ 2. Οικονομικά στοιχεία προς διάκριση των εγκλημάτων

α. Οικονομικά στοιχεία που αναφέρονται στην πράξη του εγκλήματος

β. Οικονομικά στοιχεία που αναφέρονται στο υποκείμενο του εγκλήματος

γ. Οικονομικά στοιχεία που αναφέρονται στο θύμα

§ 3. Διάκριση των εγκλημάτων με οικονομικά κριτήρια

α. Τα οικονομικά εγκλήματα

β. Τα εγκλήματα με οικονομικό περιεχόμενο

αα) Εγκλήματα επιδίωξης οικονομικού οφέλους

ββ) Εγκλήματα με πρόδηλα οικονομικά κίνητρα

γγ) Εγκλήματα με άδηλα οικονομικά κίνητρα

γ. Τα εγκλήματα πρόκλησης βλάβης

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο  Τ Ε Τ Α Ρ Τ Ο

ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΚΥΡΩΣΕΙΣ

ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ

§ 1. Οι ποινές σε χρήμα

§ 2. Οι ποινές κατά της προσωπικής ελευθερίας

§ 3. Η απαγόρευση άσκησης επαγγέλματος

§ 4. Η δήμευση

§ 5. Οικονομικές διοικητικές κυρώσεις

§ 6. Οι οικονομικού χαρακτήρα κυρώσεις κατά του εγκλήματος: μία ανασκόπηση

Μ Ε Ρ Ο Σ  Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Ο

ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ: ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ

ΩΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο  Π Ρ Ω Τ Ο

ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΩΣ ΑΤΟΜΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

§ 1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις. Η απόφαση για τέλεση εγκλήματος

§ 2. Η λειτουργία των κοινωνικών αναστολών

§ 3. Τα οικονομικά κίνητρα της εγκληματικής συμπεριφοράς

§ 4. Οι ευκαιρίες προς διάπραξη εγκλήματος

§ 5. Το προσδοκώμενο από την τέλεση του εγκλήματος όφελος

§ 6. Τα αντικίνητρα και ο ρόλος τους στη λήψη της απόφασης για διάπραξη εγκλήματος

Α. Αντικίνητρα που πηγάζουν από τον ίδιο το δράστη

Β. Αντικίνητρα από την ύπαρξη μέτρων περιστασιακής πρόληψης

Γ. Αντικίνητρα από το σύστημα της ποινικής δικαιοσύνης

§ 7. Τελικές παρατηρήσεις: Η απόφαση για τέλεση εγκλήματος

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο  Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Ο

ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΩΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

§ 1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις. Από το επάγγελμα στο έγκλημα

§ 2. Οι επαγγελματίες που εγκληματούν. Τα επαγγελματικά εγκλήματα

§ 3. Οι επαγγελματίες που εγκληματούν. Το πρόβλημα της διαφθοράς

§ 4. Το έγκλημα ως επάγγελμα

Α. Ο διαχωρισμός της κατηγορίας των επαγγελματιών εγκληματιών

Β. Οι επαγγελματίες εγκληματίες

§ 5. Ειδικά (οικονομικού χαρακτήρα) μέτρα προς αντιμετώπιση των επαγγελματιών εγκληματιών

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο  Τ Ρ Ι Τ Ο

ΟΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ

§ 1. Η οργάνωση των εγκληματιών σε εγκληματικές ενώσεις

§ 2. Οι διεθνικές εγκληματικές οργανώσεις: η διεθνής αντίδραση

§ 3. Οι εγκληματικές οργανώσεις στην Ελλάδα

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο  Τ Ε Τ Α Ρ Τ Ο

ΤΑ ΕΣΟΔΑ ΤΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ

§ 1. Η έννοια «έσοδα του εγκλήματος»

§ 2. Το βρώμικο χρήμα

α. Σε διεθνές επίπεδο

β. Σε εθνικό επίπεδο

§ 3. Το ξέπλυμα του βρώμικου χρήματος

§ 4. Τελικά αποδίδει το έγκλημα; – Does Crime Pay?

Μ Ε Ρ Ο Σ  Τ Ρ Ι Τ Ο

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ:

ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ

§ 1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο  Π Ρ Ω Τ Ο

ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ

§ 1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις: διακρίσεις – προβλήματα

§ 2. Το κόστος του εγκλήματος για τους ιδιώτες

§ 2α. Το άμεσο κόστος του εγκλήματος

§ 2β. Το έμμεσο κόστος του εγκλήματος για τους ιδιώτες

α. Το έμμεσο κόστος του εγκλήματος: το κόστος των επακόλου-θων συνεπειών

β. Το έμμεσο κόστος του εγκλήματος: το μελλοντικό κόστος

γ. Το έμμεσο κόστος του εγκλήματος: το ψυχολογικό κόστος

δ. Η ικανοποίηση του θύματος για το έμμεσο κόστος του εγκλήματος

§ 2γ. Το έμμεσο κόστος του εγκλήματος: το κόστος των μέτρων προστασίας

§ 2δ. Το έμμεσο κόστος του εγκλήματος: η μετακύλιση του κόστους του εγκλήματος από την Πολιτεία στους ιδιώτες

§ 3. Κάποιες τελικές παρατηρήσεις

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο  Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Ο

ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

§ 1. Το κόστος του εγκλήματος για την Πολιτεία

Α. Ο προσδιορισμός του κόστους του εγκλήματος για την Πολιτεία

Β. Η ανάγκη υπολογισμού του κόστους του εγκλήματος για την Πολιτεία

§ 2. Το κόστος του σωφρονιστικού συστήματος, ειδικότερα

Α. Η στάθμιση του κόστους του εγκλήματος και του κόστους του ελέγχου του εγκλήματος

Β. Η μέτρηση του κόστους του σωφρονιστικού συστήματος

α. Η μέτρηση του κόστους κράτησης κάθε κρατούμενου

β. Η μέτρηση του συνολικού κόστος του σωφρονιστικού συστήματος

§ 3. Το κόστος του ελληνικού σωφρονιστικού συστήματος

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο  Τ Ρ Ι Τ Ο

Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

§ 1. Η (οικονομική) διαχείριση του ποινικού συστήματος

Α. Στόχοι της διαχείρισης

Β. Η διαχείριση των επιμέρους τομέων του ποινικού συστήματος

Γ. Ο κεντρικός συντονισμός της διαχείρισης του ποινικού συστήματος

§ 2. Προς περιστολή του κόστους του ελέγχου του εγκλήματος

α. Η παράκαμψη του ποινικού συστήματος

β. Η απο-εγκληματοποίηση

γ. Η απο-ποινικοποίηση

δ. Η εφαρμογή εναλλακτικών μέτρων αντί της ποινής κατά της προσωπικής ελευθερίας

ε. Η ιδιωτικοποίηση των φυλακών

στ. Η κατάργηση των φυλακών

§ 3. Η οικονομική εκμετάλλευση του ποινικού συστήματος

α. Η είσπραξη των χρηματικών ποινικών κυρώσεων

β. Η εκμετάλλευση της εργασίας των καταδίκων

γ. Η υποχρέωση των καταδίκων στην καταβολή των δικαστικών εξόδων

§ 4. Η αξιολόγηση των προγραμμάτων του ποινικού συστήματος

α. Η αξιολόγηση ως γενική αρχή

β. Η αξιολόγηση των ποινικών μέτρων

ΣΥΝΟΨΗ ΠΟΡΙΣΜΑΤΩΝ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΥΛΗΣ