Π. Γιαννόπουλος, Η απόπειρα εξωδικαστικής επίλυσης της διαφοράς μέσω διαμεσολάβησης ως όρος του παραδεκτού της συζήτησης κατά το Ν. 4512/2018, 2018
Με το Ν. 4512/2018 ο νομοθέτης επιχείρησε την εκ βάθρων αναδιοργάνωση της διαμεσολάβησης ως μεθόδου εναλλακτικής επίλυσης των διαφορών. Στην παρούσα μελέτη επιχειρείται μια πρώτη ερμηνευτική προσέγγιση της σημαντικότερης από τις καινοτομίες του νέου νόμου, της θέσπισης υποχρεωτικής προδικασίας απόπειρας διαμεσολάβησης επί ποινή απαράδεκτου της συζήτησης. Η καταγραφή και απόπειρα επίλυσης των ερμηνευτικών ζητημάτων είναι ενδεικτική, καθώς το νομοθέτημα ούτε έχει τύχει ακόμη νομολογιακής εφαρμογής ενώ η ερμηνευτική του επεξεργασία βρίσκεται εισέτι σε πρώιμο στάδιο. Δυστυχώς, οι ρυθμίσεις του νέου νομοθετήματος είναι συχνά νομοτεχνικά πληθωρικές, χωρίς να συνεκτιμούν πάντοτε τις ιδιαιτερότητες των λοιπών ρυθμίσεων του ουσιαστικού και δικονομικού δικαίου, ώστε να μπορεί να διατυπωθεί με ασφάλεια η εκτίμηση, ότι μόνον η απόπειρα πρακτικής εφαρμογής του θα αναδείξει την πλήρη έκταση των δικονομικών ζητημάτων που η εγείρει η νέα ρύθμιση.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
§ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
§ 2. Ο υποχρεωτικός χαρακτήρας της προδικασίας διαμεσολάβησης - ενδοιασμοί συμβατότητας με το δικαίωμα δικαστικής ακρόασης και το δικαίωμα παροχής έννομης προστασίας
2.1. Εισαγωγή
2.2. Συγκριτικά δεδομένα
2.3. Η προσφυγή σε υποχρεωτική προδικασία εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης της διαφοράς υπό το πρίσμα της νομολογίας του ΔΕΕ και του ΕΔΔΑ
2.4. Η συνταγματικότητα της υποχρεωτικής προδικασίας διαμεσολάβησης υπό το πρίσμα του ελληνικού δικαίου
2.5. Αποτίμηση της υποχρεωτικής προδικασίας διαμεσολάβησης υπό το πρίσμα της αρχής της αναλογικότητας
2.5.1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
2.5.2. Ειδικότερα, η νομοθετική ratio του άρθρου 182 Ν. 4512/2018
2.5.3. Αποτίμηση της υποχρεωτικής προδικασίας διαμεσολάβησης υπό το πρίσμα των κριτηρίων της απόφασης Alassini του ΔΕΕ
2.5.3.1. Ειδικότερα η υποχρεωτική παράσταση του διαδίκου μετά δικηγόρου στη διαδικασία της διαμεσολάβησης
2.5.3.2. Η αναστολή των δικονομικών προθεσμιών, της παραγραφής και της αποσβεστικής προθεσμίας κατά το άρθρο 185
2.5.3.3. Η οικονομική επιβάρυνση του διαδίκου ως φραγμός στην πρόσβαση στη δικαιοσύνη
2.5.3.4. Ειδικώς η καθιέρωση πλασματικής ελάχιστης αμοιβής του διαμεσολαβητή ανά διαμεσολάβηση
2.5.3.5. Η αρμοδιότητα της Κεντρικής Επιτροπής Διαμεσολάβησης προς επιλογή του προσώπου του διαμεσολαβητή σε περίπτωση διαφωνίας των διαδίκων (183 § 2 εδ. β’ και γ’)
2.5.3.6. Υποχρεωτική προδικασία διαμεσολάβησης σε διαφορές στις οποίες τα μέρη στερούνται εξουσίας διάθεσης
2.5.3.6.1. Έλλειψη εξουσίας διάθεσης
2.5.3.6.2. Αδυναμία του πρακτικού διαμεσολάβησης να υποκαταστήσει την έννομη προστασία που παρέχει η δικαστική απόφαση
2.5.4. Προβληματισμοί ως προς την αναγκαιότητα, προσφορότητα και αναλογικότητα του μέτρου της ποινής απαραδέκτου της συζήτησης, εφόσον ο σκοπός του νομοθέτη μπορεί να επιτευχθεί με ηπιότερα μέσα: η περίπτωση της χρήσης από τους διαδίκους άλλων μηχανισμών εναλλακτικής επίλυσης της διαφοράς
2.5.5. Το ασυμβίβαστο των ε.τ. δικαστικών λειτουργών με την ιδιότητα του διαπιστευμένου διαμεσολαβητή
2.5.6. Περιορισμοί ως προς την ιδιότητα του εκπαιδευτή διαμεσολαβητών
2.5.7. Μερική σύνθεση και ερμηνεία του άρθρου 182 ενόψει του Συντάγματος και της ΕΣΔΑ
§ 3. Τα κύρια χαρακτηριστικά της ρύθμισης της υποχρεωτικής διαμεσολάβησης στο Ν. 4512/2018 – διαφορές από τις λοιπές μεθόδους εξωδικαστικής επίλυσης της διαφοράς
3.1. Γενικά
3.2. Ορισμός της διαμεσολάβησης και εννοιολογική οριοθέτησή της έναντι της διαιτησίας και των λοιπών εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης των διαφορών
3.3. Μορφές διαμεσολάβησης στο Ν. 4512/2018
3.4. Παρέκβαση: η ρήτρα (εκούσιας) διαμεσολάβησης και οι δικονομικές επενέργειες της στην πολιτική δίκη
§ 4. Πεδίο εφαρμογής της υποχρεωτικής προδικασίας της διαμεσολάβησης
4.1. Γενικές Παρατηρήσεις
4.2. Διαφορές οροφοκτησίας (182 § 1 στ. α’ 1)
4.3. Διαφορές γειτονικού δικαίου (182 § 1 στ. α’ 2)
4.4. Αυτοκινητικές διαφορές (182 § 1 στ. β’)
4.4.1. Καταλαμβανόμενες υποθέσεις από την υποχρεωτική προδικασία διαμεσολάβησης
4.4.2. Κάλυψη από την υποχρεωτική προδικασία διαμεσολάβησης της προσεπίκλησης ασφαλιστικής εταιρείας ως δικονομικού εγγυητή που σωρεύεται με παρεμπίπτουσα αγωγή;
4.4.3. Η εξαίρεση των αυτοκινητικών διαφορών που αφορούν θάνατο ή σωματική βλάβη
4.5. Διαφορές από αμοιβές (182 § 1 στ. γ’)
4.6. Οικογενειακές διαφορές (182 § 1 στ. δ’)
4.7. Οι διαφορές από ιατρική ευθύνη (182 §1 στ. ε’)
4.8. Διαφορές από την προσβολή εµπορικών σημάτων, διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, βιομηχανικών σχεδίων ή υποδειγμάτων (182 § 1 στ. στ’)
4.9. Διαφορές από χρηματιστηριακές συμβάσεις (181 § 1 στ. ζ’).
4.10. Μερική ανακεφαλαίωση
4.11. Εξαιρέσεις από την υποχρεωτική προδικασία διαμεσολάβησης του άρθρου 182 § 1
4.12. Αναγκαίοι περαιτέρω ερμηνευτικοί περιορισμοί της υποχρεωτικής προδικασίας διαμεσολάβησης
4.13. Παρέκβαση: αναγκαιότητα προδικασίας διαμεσολάβησης και στην περίπτωση της πολιτικής αγωγής;
§ 5. Η επίσπευση της προδικασίας υποχρεωτικής διαμεσολάβησης
5.1. Κίνηση της διαδικασίας
5.2. Ενεργητική νομιμοποίηση για την επίσπευση της υποχρεωτικής προδικασίας διαμεσολάβησης
5.3. Παθητική νομιμοποίηση στην πρόσκληση
5.4. Περιεχόμενο της πρόσκλησης του διαμεσολαβητή προς τον αντίδικο για τη διενέργεια της διαμεσολάβησης και περαιτέρω ενέργειες του
5.5. Η συμμετοχή των διαδίκων στη διαδικασία της διαμεσολάβησης
5.6. Η διάρκεια της εισαγωγικής συνεδρίας
5.7. Οι συνέπειες της υποβολής αίτησης προς διαμεσολάβηση
§ 6. Η υποχρέωση έγγραφης ενημέρωσης του εντολέα περί της δυνατότητας διαμεσολάβησης
§ 7. Λειτουργία του απαραδέκτου της συζήτησης
§ 8. Η επιβολή των χρηματικών ποινών του άρθρου 182
§ 9. Το πρακτικό επίλυσης της διαφοράς
§ 10. Θέματα διαχρονικού δικαίου
§ 11. Ερμηνευτικά πορίσματα της μελέτης
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ