Ο. Σπηλιόπουλος, Βασικά Στοιχεία Εμπορικού Δικαίου, 2021

Εισαγωγή

Μέρος Πρώτο

Το Ειδικό Πεδίο Εφαρμογής του Εμπορικού Δικαίου

Κεφάλαιο Πρώτο

Οι Εμπορικές Πράξεις ως Αντικείμενο του Εμπορίου

Βιβλιογραφία

I. Πρωτότυπα εμπορικές πράξεις

A. Αγορά προς μεταπώληση ή εκμίσθωση προϊόντων της γης ή της τέχνης

Β. Επιχείρηση Προμήθειας

Γ. Επιχείρηση Παραγγελίας

Δ. Επιχείρηση Χειροτεχνίας

Ε. Επιχείρηση Πρακτορείας

ΣΤ. Διενέργεια Μεσιτικών Εργασιών

Ζ. Επιχείρηση Διενέργειας Πλειστηριασμών (Πλειστηρίασης)

Η. Επιχείρηση μεταφοράς προσώπων και πραγμάτων

Θ. Οι κολλυβιστικές εργασίες

Ι. Επιχείρηση Δημοσίων Θεαμάτων

ΙΑ. Πράξεις από συναλλαγματική, επιταγή και γραμμάτιο εις διαταγή

ΙΒ. Τραπεζικές Εργασίες

ΙΓ. Οι δραστηριότητες της χρηματοδοτικής μίσθωσης και της πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων

ΙΔ. Η μεταφορά ή αποστολή χρημάτων από τόπο σε τόπο

ΙΕ. Τραπεζική ενέγγυα πίστωση

ΙΣΤ. Οι ενοχές από αποθετήρια και ενεχυρόγραφα

ΙΖ. Πράξεις θαλασσίου εμπορίου

ΙΗ. Η δραστηριότητα της ασφάλισης

ΙΘ. Ενοχές από πράξεις αθέμιτου ανταγωνισμού

Κ. Η επιχειρηματική δραστηριότητα της παροχής επενδυτικών υπηρεσιών και οι επενδυτικές δραστηριότητες

ΚΑ. Η Εμπορική Αντιπροσωπεία ως εμπορική δραστηριότητα με επεκτατική ερμηνεία του νόμου

II. Παράγωγα εμπορικές πράξεις

Α. Οι παράγωγα εξ’ υποκειμένου εμπορικές πράξεις

Β. Οι παράγωγα εξ’ αντικειμένου εμπορικές πράξεις

III. Συνέπειες του εμπορικού χαρακτήρα μιας πράξης

Κεφάλαιο Δεύτερο

Οι Έμποροι ως Υποκείμενο του Εμπορίου

Βιβλιογραφία

I. Η εμπορική ιδιότητα των φυσικών προσώπων

Α. Απόκτηση εμπορικής ιδιότητας με βάση το ουσιαστικό σύστημα

Β. Η απόκτηση εμπορικής ιδιότητας λόγω της συμμετοχής ενός προσώπου ως εταίρου σε εμπορική εταιρεία

Γ. Η απώλεια της εμπορικής ιδιότητας

Δ. Ασυμβίβαστα με την εμπορική ιδιότητα

II. Η εμπορική ιδιότητα των νομικών προσώπων – Οι εμπορικές εταιρείες

Α. Έννοια και διακρίσεις των νομικών προσώπων

Β. Οι εμπορικές εταιρείες

III. Συνέπειες εμπορικής ιδιότητας

Α. Ο εμπορικός χαρακτήρας των πράξεων του εμπόρου

Β. Υποχρέωση του εμπόρου προς τήρηση των εμπορικών βιβλίων

Γ. Υποχρέωση εγγραφής σε Επιμελητήριο

Δ. Χρήση Επωνυμίας Εμπόρου

Ε. Ειδική Κατοικία Εμπόρου - Έδρα Εμπορικής Εταιρείας

ΣΤ. Υποχρέωση Εγγραφής στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο

Ζ. Η πτωχευτική ικανότητα του εμπόρου

Μάρος Δεύτερο

Οι Εμπορικές Εταιρείες

Κεφάλαιο Τρίτο

Οι Προσωπικές Εμπορικές Εταιρείες

I. Η Ομόρρυθμη Εταιρεία ως βασικός τύπος προσωπικής εμπορικής εταιρείας

Βιβλιογραφία

Α. Εισαγωγή

Β. Σύσταση της ΟΕ

α. Η σύμβαση σύστασης της ΟΕ

i. Κατάρτιση της εταιρικής σύμβασης

ii. Περιεχόμενο της εταιρικής σύμβασης

β. Οι Διατυπώσεις Δημοσιότητας

Γ. Η Διαχείριση της ΟΕ: περιεχόμενο και άσκησή της

Δ. Δικαιώματα και Υποχρεώσεις εταίρων ΟΕ

Ε. Η Ευθύνη των εταίρων ΟΕ

ΣΤ. Μεταβολή στα πρόσωπα των εταίρων

Ζ. Λύση και Εκκαθάριση ΟΕ – Το τέλος του νομικού προσώπου

II. Η Ετερόρρυθμη Εταιρεία ως παραλλαγή του βασικού τύπου της ομόρρυθμης εταιρείας

Βιβλιογραφία

III. Αφανής Εταιρεία και Κοινοπραξία

Βιβλιογραφία

A. Ο ιδιόμορφος τύπος της Αφανούς Εταιρείας

B. Η Κοινοπραξία ως μόρφωμα επιχειρηματικής συνεργασίας

Κεφάλαιο Τέταρτο

Η Ανώνυμη Εταιρεία: Ο Βασικός Τύπος Κεφαλαιουχικής Εταιρείας

Βιβλιογραφία

I. Εισαγωγικά στοιχεία

Α. Το ισχύον δίκαιο

Β. Στοιχεία της έννοιας της Ανώνυμης Εταιρείας

II. Η ίδρυση της ΑΕ

Α. Η ιδρυτική δικαιοπραξία

Β. Ο διενεργούμενος κατά τη σύσταση της εταιρείας έλεγχος

Γ. Τήρηση Διατυπώσεων Δημοσιότητας

Δ. Η κήρυξη της ακυρότητας της ΑΕ

Ε. Ευθύνη των ιδρυτών κατά την ίδρυση της εταιρείας

III. Το Μετοχικό Κεφάλαιο της ΑΕ

Α. Έννοια και σημασία του μετοχικού κεφαλαίου

Β. Κάλυψη και Καταβολή του κεφαλαίου

Γ. Αύξηση και Μείωση κεφαλαίου

α. Νομικό πλαίσιο αύξησης του κεφαλαίου

β. Νομικό πλαίσιο μείωσης κεφαλαίου

Δ. Η Μετοχή της ανώνυμης εταιρείας

IV. Δικαιώματα - Υποχρεώσεις των μετόχων και Ευθύνη τους για τα εταιρικά χρέη

V. Τα Όργανα της ΑΕ

Α. Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΑΕ

α. Τα μέλη του ΔΣ

β. Ρόλος και Αρμοδιότητες του ΔΣ

γ. Η Λειτουργία του ΔΣ

δ. Υποχρεώσεις των Μελών του ΔΣ

ε. Η ευθύνη των μελών του ΔΣ

Β. Η Γενική Συνέλευση των Μετόχων της ΑΕ

α. Ο ρόλος της ΓΣ ως ανώτατου οργάνου

β. Αρμοδιότητες της ΓΣ

γ. Είδη Γενικών Συνελεύσεων

δ. Σύγκληση της ΓΣ για τη λήψη αποφάσεων

ε. Λήψη απόφασης χωρίς συνεδρίαση

στ. Η υπογραφή πρακτικού ως απόφαση της ΓΣ

ζ. Ελαττωματικές αποφάσεις της ΓΣ

Γ. Το Διοικητικό Συμβούλιο και το σύστημα Εταιρικής Διακυβέρνησης

VI. Ο Έλεγχος της εταιρείας

Α. Τακτικός έλεγχος

Β. Διενέργεια έκτακτου ελέγχου

VII. Λύση και Εκκαθάριση ΑΕ

Α. Λύση της εταιρείας

Β. Εκκαθάριση της εταιρείας

VIII. Ειδικές ανώνυμες εταιρείες

Α. Οι τραπεζικές ανώνυμες εταιρείες

Β. Οι ασφαλιστικές ανώνυμες εταιρείες

Γ. Οι ανώνυμες εταιρείες με αντικείμενο τις επενδυτικές υπηρεσίες και δραστηριότητες

Δ. Ανώνυμες Εταιρείες Χρηματοδοτικής Μίσθωσης (leasing) και ανώνυμες εταιρείες Πρακτορείας Επιχειρηματικών Απαιτήσεων (factoring)

Κεφάλαιο Πέμπτο

Η Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης

Βιβλιογραφία

Ι. Εισαγωγικά στοιχεία

ΙΙ. Νομικό Πλαίσιο Σύστασης της Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης

Α. Η συστατική πράξη (καταστατικό)

Β. Το περιεχόμενο της εταιρικής σύμβασης

Γ. Διατυπώσεις δημοσιότητας

ΙΙΙ. Κήρυξη ακυρότητας ΕΠΕ

IV. Τα όργανα της ΕΠΕ

A. Η Συνέλευση των εταίρων: Λειτουργία και αρμοδιότητες

B. Οι Διαχειριστές ως όργανο άσκησης Διαχειριστικής και Εκπροσωπευτικής Εξουσίας

α. Τρόποι καθορισμού των ασκούντων τη διαχείριση προσώπων

β. Αρμοδιότητες και Ευθύνη των Διαχειριστών

γ. Ανάκληση Διαχειριστών

V. Η νομική θέση των εταίρων της ΕΠΕ

Α. Τα Δικαιώματα των Εταίρων

α. Τα Δικαιώματα Διοικητικού Χαρακτήρα

β. Τα Δικαιώματα Περιουσιακής Φύσης

Β. Οι Υποχρεώσεις των Εταίρων

Γ. Η Ευθύνη των Εταίρων

Δ. Έξοδος και αποκλεισμός εταίρου

VI. Τροποποίηση της εταιρικής σύμβασης

VII. Οι λόγοι λύσης της ΕΠΕ

VIII. Η Εκκαθάριση της ΕΠΕ

Κεφάλαιο Έκτο

Η Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία

Βιβλιογραφία

I. Γενικά περί Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας (ΙΚΕ)

II. Η σύσταση της ΙΚΕ

III. Η κήρυξη της ακυρότητας της ΙΚΕ μετά την καταχώρισή της στο Γ.Ε.ΜΗ.

IV. Οι εισφορές των εταίρων στην εταιρεία

V. Η διαχείριση και εκπροσώπηση της ΙΚΕ

VI. Λήψη αποφάσεων από τους εταίρους

VII. Δικαιώματα και υποχρεώσεις των εταίρων της ΙΚΕ

VIII. Μεταβολές στο πρόσωπο των εταίρων

IX. Λύση και εκκαθάριση της ΙΚΕ

Κεφάλαιο Έβδομο

Οι Ευρωπαϊκές Εταιρικές Μορφές

I. Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία (SE)

Βιβλιογραφία

Α. Το Καθεστώς της Ευρωπαϊκής Εταιρείας

Β. Τρόποι σύστασης της Ευρωπαϊκής Εταιρείας

Γ. Σύστημα Διοίκησης

II. Η Ευρωπαϊκή Συνεταιριστική Εταιρεία (SCE)

Βιβλιογραφία

Α. Σκοποί και χαρακτηριστικά της Ευρωπαϊκής Συνεταιριστικής Εταιρείας

Β. Το νομικό πλαίσιο σύστασης της εταιρείας

Γ. Σύστημα διοίκησης

III. Το εταιρικό μόρφωμα του Ευρωπαϊκού Ομίλου Οικονομικού Σκοπού (ΕΟΟΣ)

Βιβλιογραφία

Α. Γενικά στοιχεία περί του ΕΟΟΣ

Β. Νομικό πλαίσιο σύστασης του ΕΟΟΣ

Γ. Ο επικουρικός χαρακτήρας της δραστηριότητας του ΕΟΟΣ

Δ. Η οργανική δομή του ΕΟΟΣ

Ε. Νομικό Πλαίσιο λύσης και εκκαθάρισης του ΕΟΟΣ

Μέρος Τρίτο

Στοιχεία του νέου «Πτωχευτικού» Δικαίου

Βιβλιογραφία

Κεφάλαιο Όγδοο

Μηχανισμοί Πρόληψης της Αφερεγγυότητας

Ι. Η έγκαιρη προειδοποίηση του οφειλέτη για κίνδυνο αφερεγγυότητας

II. To πλαίσιο εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών

Α. Η κίνηση της διαδικασίας εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών

Β. Η Σύμβαση Αναδιάρθρωσης οφειλών και τα αποτελέσματά της

IIΙ. Η Προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης

Α. Η κίνηση της διαδικασίας εξυγίανσης με την υποβολή αίτησης επικύρωσης συμφωνίας εξυγίανσης

Β. Η Συμφωνία Εξυγίανσης

α. Τα συμβαλλόμενα μέρη στη συμφωνία

β. Το περιεχόμενο της Συμφωνίας

Γ. Η δικαστική επικύρωση της Συμφωνίας Εξυγίανσης

α. Η Αίτηση επικύρωσης – Περιεχόμενο και συνυποβαλλόμενα έγγραφα

β. Οι προϋποθέσεις επικύρωσης της συμφωνίας εξυγίανσης – Η Απόφαση

Δ. Αποτελέσματα της επικύρωσης

Κεφάλαιο Ένατο

Η Πτώχευση: Διαδικασία Κήρυξης και Συνέπειες

I. Η κήρυξη της πτώχευσης

Α. Η υποβολή αίτησης προς το Πτωχευτικό Δικαστήριο

Β. Η απόφαση κήρυξης της πτώχευσης

α. Οι προϋποθέσεις κήρυξης της πτώχευσης

β. Περιεχόμενο της απόφασης κήρυξης της πτώχευσης

Γ. Η απόρριψη της αίτησης κήρυξης της πτώχευσης

II. Όργανα της πτώχευσης

III. Συνέπειες κήρυξης της πτώχευσης

A. Συνέπειες της πτώχευσης ως προς τον οφειλέτη

B. Συνέπειες πτώχευσης ως προς τους πιστωτές

Γ. Συνέπειες της πτώχευσης ως προς τις συμβάσεις του οφειλέτη

Δ. Ανάκληση των πράξεων του οφειλέτη

IV. Το πλαίσιο επαλήθευσης των απαιτήσεων των πιστωτών

V. Η διαδικασία ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη και η διανομή του προϊόντος της στους πιστωτές

VI. Η περάτωση της πτώχευσης

VII. Απαλλαγή του οφειλέτη

VIII. Ο χρόνος έναρξης εφαρμογής του νέου δικαίου, η κατάργηση του ν. 3385/2007 και οι εκκρεμείς διαδικασίες

Μέρος Τέταρτο

Τα Αξιόγραφα

Κεφάλαιο Δέκατο

Έννοια και Κατηγορίες Αξιόγραφων

Βιβλιογραφία

I. Έννοια αξιογράφου

II. Κατηγορίες αξιογράφων

Α. Το κριτήριο της οικονομικής λειτουργίας

Β. Το κριτήριο του τρόπου προσδιορισμού του δικαιούχου του ενσωματωμένου δικαιώματος

Γ. Το κριτήριο της φύσης του ενσωματωμένου στο έγγραφο δικαιώματος

Κεφάλαιο Ενδέκατο

Η Συναλλαγματική

Βιβλιογραφία

Ι. Γενικά περί Συναλλαγματικής

II. Τα στοιχεία που πρέπει να περιέχει η συναλλαγματική και οι συνέπειες έλλειψής τους

III. Αποδοχή της συναλλαγματικής

IV. Παροχή Τριτεγγύησης

V. Μεταβίβαση συναλλαγματικής

Α. Μεταβίβαση με οπισθογράφηση

Β. Μεταβίβαση με εκχώρηση

VI. Εμφάνιση της συναλλαγματικής για πληρωμή

VII. Ευθύνη από αναγωγή

VIII. Παραγραφή αξιώσεων εκ της συναλλαγματικής

Κεφάλαιο Δωδέκατο

Η Επιταγή

Βιβλιογραφία

I. Γενικά περί επιταγής

ΙΙ. Τα στοιχεία που πρέπει να περιέχει η επιταγή – Συνέπειες έλλειψής τους

III. Μεταβίβαση της επιταγής

IV. Εμφάνιση από τον κομιστή της επιταγής στον πληρωτή για πληρωμή

V. Αξιώσεις εκ της επιταγής

Μέρος Πέμπτο

Στοιχεία Δικαίου Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας

Κεφάλαιο Δέκατο Τρίτο

Το Νέο Νομικό Πλαίσιο Προστασίας του Εμπορικού Σήματος

Βιβλιογραφία

Ι. Γενικά

ΙΙ. Σημεία Συστατικά του σήματος

III. Η καταχώριση του σήματος για την απόκτηση δικαιώματος

Α. Λόγοι Απαραδέκτου

Β. Διαδικασία καταχώρισης σήματος

IV. Περιεχόμενο του παρεχόμενου με την καταχώριση δικαιώματος

V. Μεταβίβαση σήματος και παραχώρηση άδειας χρήσεως

VI. Δικαστική προστασία έναντι της προσβολής του σήματος

VII. Παραίτηση, έκπτωση και ακυρότητα του σήματος

Α. Δήλωση παραίτησης του δικαιούχου του σήματος

Β. Έκπτωση του δικαιούχου από το δικαίωμα στο σήμα

Γ. Κήρυξη του σήματος άκυρου

Κεφάλαιο Δέκατο Τέταρτο

Το Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας ως Τίτλος Προστασίας της Εφεύρεσης

Βιβλιογραφία

Ι. Οριοθέτηση της έννοιας της εφεύρεσης

II. Απόκτηση Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας

A. Οι Δικαιούχοι του δικαιώματος απόκτησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας

Β. Διαδικασία χορήγησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας

III. Τα εκ του διπλώματος ευρεσιτεχνίας δικαιώματα

IV. Παραχώρηση άδειας εκμετάλλευσης διπλώματος ευρεσιτεχνίας

V. Η κήρυξη της ακυρότητας διπλώματος και η έκπτωση από τα δικαιώματα

VI. Η προστασία του διπλώματος ευρεσιτεχνίας

Μέρος Έκτο

Δίκαιο του Ανταγωνισμού

Κεφάλαιο Δέκατο Πέμπτο

Η Απαγόρευση Αθέμιτων Ανταγωνιστικών Πρακτικών

βάσει του ν. 146/1914

Βιβλιογραφία

I. Εισαγωγικά στοιχεία

ΙΙ. Γενική ρήτρα απαγόρευσης αντίθετων στα χρηστά ήθη πράξεων ανταγωνισμού

Α. Σκοπός της γενικής ρήτρας

Β. Προϋποθέσεις εφαρμογής

Γ. Αξιώσεις δυνάμει της γενικής ρήτρας - Δικαιούχοι άσκησής τους

ΙII. Ειδικές περιπτώσεις αθέμιτου ανταγωνισμού στο πλαίσιο της γενικής ρήτρας του άρθρου 1

ΙV. Οι ειδικές περιπτώσεις παράνομων ανταγωνιστικών πράξεων

A. Η Απαγόρευση της ψευδούς διαφήμισης

B. Απαγόρευση αναγγελίας εκποίησης εμπορευμάτων

Γ. Η Απαγόρευση Δυσφήμισης άλλου επιχειρηματία

Δ. Η απαγόρευση κατάχρησης εμπορικού απορρήτου

Ε. Η απαγόρευση προσβολής (αθέμιτης χρήσης) διακριτικού γνωρίσματος επιχείρησης

ΣΤ. Η απαγόρευση καταχρηστικής εκμετάλλευσης της σχέσης οικονομικής εξάρτησης

Κεφάλαιο Δέκατο Έκτο

Το Καθεστώς Προστασίας του Ελεύθερου Ανταγωνισμού

βάσει του ν. 3959/2011

Βιβλιογραφία

I. Εισαγωγικά στοιχεία

ΙΙ. Η απαγόρευση συμπράξεων

III. Η καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης

IV. Νομικό Πλαίσιο ελέγχου της Συγκέντρωσης Επιχειρήσεων

Α. Η έννοια της συγκέντρωσης: το κριτήριο της μόνιμης μεταβολής ελέγχου

Β. Η υποχρέωση προηγούμενης γνωστοποίησης συγκέντρωσης επιχειρήσεων

Γ. Ο έλεγχος των γνωστοποιηθεισών συγκεντρώσεων

V. Ο ρόλος της Ε.Α. ως θεματοφύλακα της ελευθερίας του ανταγωνισμού

Α. Οργάνωση και Λειτουργία της Ε.Α.

Β. Οι αρμοδιότητες της Ε.Α.

Γ. Η διεξαγωγή έρευνας για τη διαπίστωση παραβάσεων των κανόνων σχετικά με την προστασία του ελεύθερου ανταγωνισμού

Δ. Οι εξουσίες της Ε.Α. σε περίπτωση διαπίστωσης παράβασης

Ε. Οι Κανονιστικές αρμοδιότητες της Ε.Α. για τη διαμόρφωση συνθηκών αποτελεσματικού ανταγωνισμού

Στ. Ένδικη προστασία κατά των αποφάσεων της Ε.Α.

Ζ. Η επιβολή ποινικών κυρώσεων για παραβάσεις των κανόνων προστασίας του ανταγωνισμού

Η. Η ομοιόμορφη εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου ανταγωνισμού