Ν. Ψούνη, 100 Πρακτικά θέματα Κληρονομικού Δικαίου, 5η έκδ., 2016

ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΕΜΠΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ.

ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΔΟΧΗ

1. ΕΠΑΓΩΓΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ - ΑΠΟΔΟΧΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ - ΑΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ - ΚΤΗΣΗ ΚΥΡΙΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΑΚΙΝΗΤΑ - ΠΡΟΣΑΥΞΗΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΣΕ ΧΡΗΣΙΚΤΗΣΙΑ.

1. Σύνταξη δημόσιας διαθήκης – Εγκατάσταση της κόρης του διαθέτη, η οποία είναι μοναδική συγγενής του, ως αποκλειστική κληρονόμος του - Σύναψη συμφώνου συμβίωσης υπό την ισχύ του ν. 4356/2015 - Σύνταξη ιδιόγραφης διαθήκης με περιεχόμενο ρητό περιορισμό της συντρόφου από σύμφωνο συμβίωσης στη νόμιμη της μοίρα - Μερική σιωπηρή ανάκληση της προηγούμενης δημόσιας διαθήκης από τη μεταγενέστερη ιδιόγραφη λόγω του ισοδυνάμου των διαθηκών - Συνύπαρξη δύο διαθηκών - Δημοσίευση δημόσιας διαθήκης - Νομότυπη και εμπρόθεσμη αποποίηση από την κόρη του διαθέτη της εκ διαθήκης κληρονομίας που της έχει επαχθεί - Ματαίωση της εκ διαθήκης διαδοχής και επέλευση διαδοχής εξ αδιαθέτου ως συνέπεια της αποποίησης - Κλήση, εξ άλλου λόγου, της κόρης του διαθέτη στην πρώτη τάξη της εξ αδιαθέτου διαδοχής, στην κληρονομία που αποποιήθηκε εκ διαθήκης - Πλασματική αποδοχή λόγω παρέλευσης άπρακτης της προθεσμίας αποποίησης - Δικαίωμα ακύρωσης της πλασματικής αποδοχής λόγω πλάνης περί το δίκαιον - Αποποίηση κληρονομίας που επάγεται εξ αδιαθέτου - Δυνατότητα φύλαξης ιδιόγραφης διαθήκης από τιμώμενο - Υποχρέωση αμελητί παράδοσης του κατόχου ιδιόγραφης διαθήκης στο δικαστήριο της κληρονομίας για δημοσίευση - Προθεσμία αποποίησης - Συνέπειες αποποίησης.

2. Επέλευση κληρονομικής διαδοχής επί κηρύξεως προσώπου σε α­φά­νεια - Διαδοχή από διαθήκη - Περιεχόμενο δημόσιας διαθήκης - Παροχή συναίνεσης σε μεταθανάτια τεχνητή γονιμοποίηση της συζύγου του κληρονομουμένου που κηρύχθηκε σε αφάνεια - Εγκατάσταση με διαθήκη ως κληρονόμου τέκνου που θα γεννηθεί από μεταθανάτια τεχνητή γονιμοποίηση - Χρόνος επαγωγής του - Ρήτρα εκπτώσεως - Σοκίνεια ρήτρα - Διάταξη κοινής υποκατάστασης - Προσθήκη αίρεσης ανήθικης - Διάταξη αντίθετη στα χρηστά ήθη - Ακυρότητα διάταξης - Ματαίωση διαδοχής από διαθήκη - Επέλευση εξ αδιαθέτου διαδοχής - Κλήση δεύτερης τάξης.

3. Προσαύξηση χρόνου σε περίπτωση χρησικτησίας - Αποδοχή κληρονομίας - Περιπτώσεις σιωπηρής αποδοχής - Κτήση κυριότητας κληρονόμου σε κληρονομιαίο ακίνητο - Μεταγραφή αποδοχής κληρονομίας ή κληρονομητηρίου - Αποκλεισμός εκ του νόμου κληρονομικού δικαιώματος συζύγου επί υποβολής αίτησης συναινετικού διαζυγίου μετά το ν. 4055/2012.

4. Επαγωγή κληρονομικής διαδοχής εξ αδιαθέτου - Κλήση συγγενών πρώτης τάξης - Κληρονομικό δικαίωμα υιοθετούμενου, σύμφωνα με το προηγούμενο του ν. 2447/1996 δίκαιο - Κληρονομητό δικαιώματος αποποίησης - Περιέλευση του δικαιώματος αποποίησης σε περισσότερα πρόσωπα - Προθεσμία αποποίησής τους - Προϋποθέσεις προσαύξησης στην εξ αδιαθέτου διαδοχή - Ρύθμιση κληρονομικής διαδοχής σε περίπτωση θετού ανηλίκου, η υιοθεσία του οποίου τελέστηκε κατά το προηγούμενο δίκαιο, αλλά –μετά την εφαρμογή του ν. 2447/1996– ζητήθηκε από το δικαστήριο η πλήρης ένταξή του στη θετή οικογένεια.

2. ΑΠΟΔΟΧΗ ΜΕ ΤΟ ΕΥΕΡΓΕΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ.

5. Κληρονομική σύμβαση για αμοιβή υπηρεσιών - Παράλληλη εγκατάσταση του παρέχοντος στον κληρονομούμενο υπηρεσίες ως κληρονόμου με διαθήκη - Επαγωγή κληρονομίας - Αποδοχή με το ευεργέτημα της απογρα­φής - Συνέπειες - Ικανοποίηση δανειστών κληρονομίας - Έκπτωση από το ευεργέτημα - Κατάλειψη νόμιμης μοίρας με κληροδοσία - Αποδοχή κληροδοσίας - Ευθύνη κληρονό­μων - Αποποίηση εγκατάστατου κατιόντος - Ερμηνεία διαθήκης - Κλήση του κατιόντος του κατά νόμιμη υποκατάσταση.

3. ΑΠΟΚΛΗΡΩΣΗ.

6. Λόγοι αποκλήρωσης - Προϋποθέσεις αποκλήρωσης - Μετατροπή ανίσχυρης αποκλήρωσης με στενή έννοια σε αποκλήρωση με ευρεία έννοια - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας κατιόντος, ενώ συντρέχει και σύζυγος.

7. Αποκλήρωση με ευρεία έννοια - Είδη - Κληρονομικό δικαίωμα υιο­θετούμενου του οποίου η υιοθεσία τελέστηκε κατά το προηγούμενο του ν. 2447/1996 δίκαιο - Προϋποθέσεις αποκλήρωσης κατιόντος - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας κατιόντων - Αποποίηση άτεκνου μεριδούχου κατιόντος - Τύπος και προθεσμία αποποίησης - Συνέπειες αποποίησης - Προϋποθέσεις αποκλήρωσης κατιόντος με στενή έννοια - Διαδοχή βαθμών στη νόμιμη μοίρα.

8. Ιδιόγραφη διαθήκη - Ισχυρή διάταξη που περιέχει κατάλειψη μέρους νόμιμης μοίρας όταν συντρέχει λόγος αποκλήρωσης του μερι­δούχου - Σιωπηρή αποκλήρωση με ευρεία έννοια - Δικαίωμα στη νόμιμη μοίρα τέκνου αναγνωρισμένου εκουσίως - Υπολογισμός νό­μιμης μοίρας σε περίπτωση συνεισφοράς - Ματαίωση διάταξης διαθήκης λόγω έκπτωσης εγκαταστάτου εξαιτίας προαποβίωσης - Επέλευση εξ αδιαθέτου διαδοχής σε μέρος κληρονομίας - Διαδοχή τάξεων - Κλήση συγγενή δεύτερης τάξης – Θάνατος εγκατάστατου κληρονόμου και επέλευση κληρονομικής διαδοχής εξ αδιαθέτου - Κλήση συγγενών του της πρώτης τάξης κατά διαδοχή βαθμών.

9. Ιδιόγραφη διαθήκη - Εγκατάσταση ως κληρονόμων συζύγου και τέκνου του διαθέτη - Σύσταση υιοθεσίας ενηλίκου από διαθέτη μετά τη σύνταξη της διαθήκης - Σιωπηρή αποκλήρωση με ευρεία έννοια μεριδούχου θετού ενήλικου τέκνου - Δικαίωμα νόμιμης μοίρας θετού ενήλικου τέκνου - Ακυρώσιμη διαθήκη λόγω παράλειψης μεριδούχου που απέκτησε την ιδιότητα αυτή μετά τη σύνταξη της διαθήκης - Συνέπειες ακύρωσης - Ματαίωση της από διαθήκη διαδοχής και επέλευση της εξ αδιαθέτου μετά την τελεσίδικη ακύρωση της διαθήκης - Θάνατος εξ αδιαθέτου κληρονόμου πριν την παρέλευση χρόνου αποποίησής του - Κλήση εξ αδιαθέτου κληρονόμων του στη δεύτερη τάξη με συγκληρονόμους, σύντροφο από σύμφωνο συμβίωσης, που συνήφθη υπό την ισχύ του ν. 3719/2008, γονέα και ετεροθαλή αδελφό - Υπολογισμός κληρονομικών μερίδων - Κληρονομητό το δικαίωμα αποποίησης - Προσαύξηση μερίδας στην εξ αδιαθέτου διαδοχή.

4. ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΞΙΟΤΗΤΑ.

10. Ακυρότητα συμφώνου συμβίωσης, που συνήφθη υπό την ισχύ του ν. 4356/2015, λόγω συγγενικής σχέσης των συμβίων - Επέλευση των εννόμων αποτελεσμάτων του άκυρου συμφώνου συμβίωσης μέχρι την κήρυξη της ακυρότητάς του με αμετάκλητη δικαστική από­φαση - Κλήση του επιζώντος συμβίου ως μεριδούχου στην κλη­ρονομική διαδοχή του κληρονομουμένου συμβίου του - Σύσταση κληρονομικού (καθολικού) καταπιστεύματος - Περιορισμός στη νόμιμη μοίρα μεριδούχου - Συνδρομή λόγου αναξιότητας λόγω παραπτώματος που τελέστηκε εντός διετίας μετά θάνατο του κληρονομουμένου - Τρόπος κήρυξης αναξιότητας - Συνέπειες κήρυξης αναξιότητας - Έκπτωση από τη νόμιμη μοίρα μεριδούχου λόγω αναξιότητας - Διαδοχή βαθμών στη νόμιμη μοίρα - Έκπτωση καταπιστευμαυτοδόχου λόγω αναξιότητας - Τύχη του καταπιστεύματος.

11. Λόγοι αναξιότητας - Διαδικασία κήρυξης αναξιότητας - Συνέπειες κήρυξης αναξιότητας - Χρόνος παραγραφής - Ερμηνεία διαθήκης - Δυνατότητα κλήσης του κατιόντος στη θέση του έκπτωτου ανάξιου από διαθήκη εγκατάστατου κατιόντος, κατά νόμιμη υποκατάσταση; - Προσαύξηση λόγω έκπτωσης εγκατάστατου αναξίου.

12. Καταστροφή ιδιόγραφης διαθήκης από τρίτο - Προϋποθέσεις αποκατάστασής της - Λόγος κήρυξης μεριδούχου σε αναξιότητα - Διαδικασία κήρυξης αναξιότητας - Συνέπειες έκπτωσης αναξίου - Προσαύξηση στη διαδοχή από διαθήκη - Σχέση υποκατάστασης και προσαύξησης.

ΕΞ ΑΔΙΑΘΕΤΟΥ ΔΙΑΔΟΧΗ

1. ΠΡΩΤΗ ΤΑΞΗ - ΚΛΗΣΗ ΚΑΤΙΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΖΥΓΟΥ Ή ΣΥΜΒΙΟΥ - ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΑ ΑΠΟΚΤΗΜΑΤΑ.

13. Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή - Σύναψη άκυρου συμφώνου συμβίωσης λόγω εξ αγχιστείας συγγένειας των μερών - Εξ αδιαθέτου κληρονομικό δικαίωμα συμβίου από άκυρο σύμφωνο συμβίωσης που καταρτίστηκε υπό την ισχύ του ν. 4356/2015 μέχρι την κήρυξή του σε ακυρότητα με αμετάκλητη δικαστική από­φαση - Ενεργητική νομιμοποίηση του συμβίου στην άσκηση αγωγής περί κλήρου - Αναδρομική άρση των αποτελεσμάτων του συμφώνου μετά την αμετάκλητη κήρυξη της ακυρότητάς του - Τεκμήριο πατρότητας τέκνου που γεννήθηκε κατά διάρκεια συμφώνου συμβίωσης υπό την ισχύ του ν. 3719/2008, παρά την ακυρότητά του - Διατήρηση εξ αδιαθέτου κληρονομικού δικαιώματος αυτού του τέκνου.

14. Εξ αδιαθέτου διαδοχή - Κλήση συγγενών στην πρώτη τάξη - Κήρυξη μεριδούχου κατιόντος σε αναξιότητα – Συνέπειες κήρυξης αναξιότητας - Διαδοχή βαθμών στην πρώτη τάξη της εξ αδιαθέτου διαδοχής - Επαγωγή και κτήση κληρονομίας - Χρόνος επαγωγής - Ικα­νότητα να γίνει το πρόσωπο κληρονόμος.

15. Εξ αδιαθέτου διαδοχή - Κλήση στην πρώτη τάξη θετού ανήλικου και θετού ενήλικου τέκνου - Κληρονομητό της αποποίησης - Ποιοι καλούνται - Μη κλήση του θετού ενήλικου τέκνου, κατά διαδοχή βαθμών, στην κληρονομία του γονέα του θετού του γονέα στην πρώτη τάξη της εξ αδιαθέτου διαδοχής σε περίπτωση έκπτωσης του θετού γονέα.

16. Εξ αδιαθέτου διαδοχή επί αυτοδίκαιης λύσης της υιοθεσίας ανηλίκου - Ακύρωση άκυρου γάμου πρώην θετού γονέα με το πρώην θετό του τέκνο - Ρύθμιση εξ αδιαθέτου κληρονομικού δικαιώματος πρώην θετού τέκνου επί της κληρονομίας του πρώην θετού γονέα - Αποκλεισμός προσαύξησης σε σύζυγο στην εξ αδιαθέτου διαδοχή - Διαδοχή τάξεων.

17. Υιοθεσία ενηλίκου - Μονομερής (δικαστική) λύση της υιοθεσίας - Ανασύσταση της υιοθεσίας ενόψει άρθρ. 25 αρ. 3 του ν. 2915/29.5.2001 - Διαχρονικό δίκαιο - Αποτελέσματα ανασύστασης υιοθεσίας - Κλήση ενήλικου θετού τέκνου στην εξ αδιαθέτου διαδοχή του θετού γονέα με γνήσιο τέκνο και σύζυγο του κληρονομουμένου - Διαδοχή από διαθήκη - Έκπτωση εγκατάστατου κατιόντος λόγω αποποίησης - Ερμηνεία διαθήκης - Κλήση κατιόντος του εγκατάστατου κατιόντος κατά νόμιμη υποκατάσταση - Ματαίωση διαδοχής από διαθήκη - Κλήση εγκατάστατου εκπεσόντος από άλλο λόγο επαγωγής - Διαδοχή βαθμών στην πρώτη τάξη της εξ αδιαθέτου διαδοχής - Μη κλήση θετού ενήλικου τέκνου.

18. Σιωπηρή ανάκληση δημόσιας διαθήκης από ιδιόγραφη - Ισοδύναμο δια­θηκών - Σιωπηρή αποκλήρωση με ευρεία έννοια μεριδούχων (συζύγου και τέκνου που γεννήθηκε με παρένθετη μητρότητα και καλύπτεται από τεκμήριο καταγωγής από γάμο) - Ακυ­ρώσιμη διαθήκη λόγω παράλειψης μεριδούχων - Ακύρωση δια­­θήκης - Τύχη πώλησης κληρονομιαίου χωρίς κληρονομητήριο -

Δημόσια πίστη κληρονομητηρίου - Επέλευση εξ αδιαθέτου κληρονομικής διαδοχής - Κλήση στην πρώτη τάξη της εξ αδιαθέτου διαδοχής του συζύγου που απέκτησε την ιδιότητα του μεριδούχου μετά τη σύνταξη της διαθήκης, καθώς και τέκνου που γεννήθηκε με παρένθετη μητρότητα και καλύπτεται από το τεκμήριο καταγωγής από γάμο - Τεκμήριο συναποβιώσεως - Κλήση στην πρώτη τάξη της εξ αδιαθέτου διαδοχής τέκνου, που γεννήθηκε με παρένθετη μητρότητα από γονιμοποιημένα ωάρια τρίτης δότριας - Προσβολή του τεκμηρίου της μητρότητας.

19. Περιεχόμενο διαθήκης - Εγκατάσταση εξωτικού ως κληρονόμου - Σύσταση κληρονομικού καθολικού καταπιστεύματος - Αποκλήρωση σιωπηρή με ευρεία έννοια - Προσβολή νόμιμης μοίρας μεριδούχων - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας μεριδούχου, μητέρας του κληρονομουμένου - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας συζύγου - Κάλυψη μέρους της νόμιμης μοίρας με δωρεά εν ζωή - Ακύρωση διαθήκης λόγω παράλειψης μεριδούχου - Συνέπειες της ακύρωσης - Κλήση ως εξ αδιαθέτου κληρονόμου τέκνου του κληρονομουμένου που γεννήθηκε ύστερα από μεταθανάτια τεχνητή γονιμοποίηση της συζύγου του.

20. Ρύθμιση μέρους κληρονομίας με διαθήκη - Επέλευση εξ αδιαθέτου διαδοχής ως προς το υπόλοιπο - Παράλειψη μεριδούχου (τέκνου που αναγνωρίστηκε αυτοδικαίως δικαστικά) - Αποκλεισμός νόμιμου κληρονομικού δικαιώματος συζύγου λόγω άσκησης αγωγής διαζυγίου - Ικανοποίηση μέρους νόμιμης μοίρας από αδιάθετο υπόλοιπο - Περιορισμός νόμιμης μοίρας από τη διαθήκη κατά το υπόλοιπο (ελλείπον) - Διατάξεις διαθήκης μερικώς αυτοδικαίως άκυρες λόγω προσβολής μέρους της νόμιμης μοίρας - Παράλειψη μεριδούχου από διαθήκη - Ακύρωση διαθήκης - Εξ αδιαθέτου διαδοχή - Κλήση στην πρώτη τάξη τέκνου «αυτοδικαίως» δικαστικά αναγνωρισμένου.

21. Μη σιωπηρή ανάκληση ιδιόγραφης διαθήκης από μεταγενέστερη ιδιόγραφη εικονική διαθήκη - Περιεχόμενο διαθήκης - Εγκατάσταση κληρονόμου - Σύσταση ενοχικής κληροδοσίας - Σύσταση κληρονομικού καθολικού καταπιστεύματος - Καταπιστευματοδόχος, πρόσωπο που γεννήθηκε από άγαμη μητέρα ύστερα από υποβοηθούμενη αναπαραγωγή με γονιμοποιημένα ωάρια τρίτης δότριας - Αποκλήρωση ρητή με ευρεία έννοια - Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή - Κλήση συγγενών πρώτης τάξης, μεταξύ των οποίων και «αυτομάτως» εκούσια αναγνωρισμένο τέκνο του συντρόφου άγαμης μητέρας - Το τέκνο αυτό γεννήθηκε ύστερα από υποβοηθούμενη αναπαραγωγή από γονιμοποιημένο ωάριο τρίτης δότριας, μετά τη συμβολαιογραφική συναίνεση και του συντρόφου της μητέρας - Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή - Κλήση συγγενών δεύτερης τάξης - Κλήση αδελφού η συγγένεια του οποίου δημιουργήθηκε με τον κληρονομούμενο ως συνέπεια «αυτόματης» εκούσιας αναγνώρισης - Υπολογισμός μερίδας ετεροθαλούς αδελφού που συντρέχει με γονέα του κληρονομουμένου - Κληρονομητό της αποποίησης - Προθεσμία αποποίησης αρχικής κληρονομίας από κληρονόμους του κληρονόμου.

22. Δημόσια διαθήκη τυπικά άκυρη - Μετατροπή άκυρης δημόσιας διαθήκης (αναγνώριση τέκνου, παροχή συγγνώμης σε ανάξιο) - Ματαίωση κληρονομικής διαδοχής από διαθήκη - Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή - Κλήση συγγενών πρώτης τάξης και συζύγου που επιζεί - Προϋποθέσεις αποκλεισμού εκ του νόμου κληρονομικού δικαιώματος συζύγου - Δικαίωμα συζύγου στο εξαίρετο - Κληρονομικό δικαίωμα τέκνου που αναγνωρίστηκε εκούσια - Ρύθμιση μετά το ν. 1329/1983 - Θέμα διαχρονικού δικαίου.

23. Συνδιαθήκη - Κληρονομική διαδοχή εξ αδιαθέτου - Κλήση συγγενών πρώτης τάξης και συζύγου που επιζεί - Δικαίωμα συζύγου στο εξαίρετο - Αξίωση συζύγου για συμμετοχή στα αποκτήματα - Φύση της αξίωσης - Υπολογισμός αξίωσης συζύγου στα αποκτήματα όταν συγκληρονομεί με συγγενείς του κληρονομουμένου στην πρώτη τάξη.

2. ΔΕΥΤΕΡΗ ΤΑΞΗ.

24. Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή - Κλήση συγγενών δεύτερης τάξης και συζύγου που επιζεί - Αποποίηση συγκληρονόμου - Δια­δοχή βαθμών στη δεύτερη τάξη - Προσαύξηση - Ποια πρόσωπα ωφελούνται από την προσαύξηση - Σύζυγος που επιζεί και εξαίρετο - Φύση εξαιρέτου - Προϋποθέσεις απόκτησης εξαιρέτου - Αξίωση συζύγου για συμμετοχή στα αποκτήματα - Υπολογισμός αξίωσης συζύγου στα αποκτήματα όταν συγκληρονομεί με συγγενείς του κληρονομουμένου στη δεύτερη τάξη.

25. Εξ αδιαθέτου διαδοχή - Τεκμήριο συναποβιώσεως - Κλήση στη δεύτερη τάξη θετών γονέων και θετών αδελφών στην κληρονομία του θετού ανήλικου τέκνου - Αποκλεισμός φυσικών συγγενών του θετού ανηλίκου - Προσκόμιση στην Τράπεζα κλη­ρο­νομητηρίου για ανάληψη από κληρονόμο ποσού που ανήκει στην κληρονομία - Διαδοχή κατά ρίζες θετών τέκνων (ανεψιών) αδελφού που προαποβίωσε.

26. Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή - Κλήση συγγενών δεύτερης τάξης - Διαδοχή βαθμών στη δεύτερη τάξη - Τρόπος υπολογισμού κληρονομικού δικαιώματος ετεροθαλούς αδελφού όταν συντρέχει με γονέα, αμφιθαλή αδελφό ή ρίζα του (υποθετικός, πραγματικός).

27. Εγκατάσταση κληρονόμου σε δήλο πράγμα - Αδιάθετο υπόλοι-πο - Κληρονομική διαδοχή από περισσότερους λόγους (διαθή-

κη, εξ αδιαθέτου) - Κλήση συγγενών πρώτης τάξης στην εξ αδιαθέτου διαδοχή - Υποχρέωση συνεισφοράς θετού ανηλίκου - Υπολογισμός συνεισφοράς - Υπερκαλυμμένος κατιών - Ρύθμιση υπόλοιπης κληρονομίας - Εξ αδιαθέτου διαδοχή θετού ανήλικου τέκνου - Κλήση συγγενών δεύτερης τάξης - Υπολογισμός εξ αδιαθέτου κληρονομικών μεριδίων ετεροθαλών αδελφών του θετού ανηλίκου που συντρέχουν με το θετό του γονέα.

3. ΤΡΙΤΗ ΤΑΞΗ.

28. Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή - Κλήση συγγενών τρίτης τάξης κατά γραμμές (πατρική, μητρική) - Συνέπειες αποποίησης - Διαδοχή βαθμών στην τρίτη τάξη - Κλήση κατά διαδοχή βαθμών μέχρι τον τέταρτο βαθμό συγγένειας σε πλάγια γραμμή - Προσαύξηση σε ομόγραμμο.

29. Εξ αδιαθέτου διαδοχή - Κλήση συγγενών τρίτης τάξης - Κλήση συγγενών μόνο της μητρικής γραμμής σε περίπτωση μη αναγνώρισης τέκνου, εκούσιας ή δικαστικής - Κλήση θετού πρώτου εξαδέλφου του κληρονομουμένου που υιοθετήθηκε με υιοθεσία ανηλίκου μετά την ισχύ του ν. 2447/1996 - Διαφορετική αντιμετώπιση υπό το προϊσχύσαν δίκαιο - Κλήση του συζύγου του κληρονομουμένου με συγγενείς της τρίτης τάξης - Αξίωση συμμετοχής του στα αποκτήματα - Έννοια του εξαιρέτου και δικαίωμα του συζύγου σ’ αυτό - Επιδίκαση κυριότητας οικογενειακής στέγης στον επιζώντα σύζυγο.

4. ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ.

30. Υποχρέωση συνεισφοράς ως περιεχόμενο κληρονομητηρίου - Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή - Κλήση συγγενών πρώτης τάξης, ενώ συντρέχει και σύζυγος που επιζεί - Διαδοχή βαθμών στην πρώτη τάξη - Αποποίηση με αίρεση - Συνέπειες - Περίπτωση συνεισφοράς - Ποιος υποχρεώνεται σε συνεισφορά - Τι συνεισφέρεται - Τρόπος υπολογισμού συνεισφοράς όταν υπάρχει και σύζυγος που επιζεί.

31. Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή - Κλήση συγγενών πρώτης τάξης, ενώ συντρέχει και σύζυγος που επιζεί - Υποχρέωση συνεισφοράς στη θέση άλλου σε περίπτωση έκπτωσης του αρχικά υπόχρεου - Συνεισφορά και σύζυγος που επιζεί - Τι συνεισφέρεται - Αποποίηση άτεκνου κατιόντος - Προσαύξηση στην εξ αδιαθέτου διαδοχή - Ποιον ωφελεί η προσ­αύξηση - Υπολογισμός συνεισφοράς - Ευθύνη συγκληρονόμων για χρέη της κληρονομίας.

32. Διαθήκη με μοναδικό περιεχόμενο σύσταση κληροδοσίας - Ικανό αδιάθετο υπόλοιπο για κάλυψη νόμιμης μοίρας μεριδούχων – Κλή­ση προσώπων της πρώτης τάξης στην εξ αδιαθέτου διαδοχή - Υπολογισμός συνεισφοράς - Προαφαίρεση αξίας εξ αδιαθέτου κλη­ρονομικού μεριδίου του συζύγου - Λόγος αναξιότητας κατιόντος - Νο­μιμοποιούμενος σε άσκηση αγωγής κήρυξης αναξιότητας - Υπο­χρέωση συνεισφοράς θετού ανήλικου τέκνου του εκπεσόντος υπόχρεου τέκνου του κληρονομουμένου, το οποίο καλείται κατά διαδοχή βαθμών στη θέση του, σε αντίθεση με θετό ενήλικο.

33. Αποκλήρωση με στενή έννοια κατιόντος - Προϋποθέσεις - Συνέπειες - Διαδοχή βαθμών στην πρώτη τάξη της εξ αδιαθέτου διαδοχής - Υποχρέωση σε συνεισφορά απώτερου κατιόντος του κληρονομουμένου - Υπολογισμός συνεισφοράς - Ευθύνη υπερκαλυμμένου κατιόντος για χρέη της κληρονομίας.

ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΔΟΧΗ (ΝΟΜΙΜΗ ΜΟΙΡΑ)

1. ΦΥΣΗ ΝΟΜΙΜΗΣ ΜΟΙΡΑΣ - ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ.

34. Φύση δικαιώματος νόμιμης μοίρας - Ποιοι δικαιούνται νόμιμη μοίρα - Ποσοστό νόμιμης μοίρας μεριδούχου μετά την αποποίηση συμμεριδούχου - Συναρίθμηση εκπεσόντος - Διαδοχή βαθμών στη νόμιμη μοίρα - Σύζυγος που επιζεί και προσαύξηση - Αποποίηση άτεκνων μεριδούχων κατιόντων - Διαδοχή τάξεων στη νόμιμη μοίρα - Προσδιορισμός κληρονομίας για εξεύρεση νόμιμης μοίρας συζύγου - Ποσοστό νόμιμης μοίρας συζύγου και γονέα - Κληρονομητό δικαιώματος αποποίησης - Περιέλευση δικαιώματος αποποίησης σε περισσότερα πρόσωπα - Προθεσμία αποποίησης.

2. ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΤΑΛΕΙΨΗΣ ΝΟΜΙΜΗΣ ΜΟΙΡΑΣ.

35. Χρόνος επαγωγής κληρονομικού καθολικού καταπιστεύματος όταν δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη από το διαθέτη - Αποκλήρωση σιωπηρή με ευρεία έννοια - Προϋποθέσεις αποκλήρωσης με στενή έννοια - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας κατιόντος όταν συντρέχουν περισσότεροι κατιόντες και σύζυγος, δόθηκε σε κατιόντα χαριστική παροχή, αλλά ορίστηκε μη συνεισενεκτέα - Κατάλειψη νόμιμης μοίρας με κληροδοσία - Προσδιορισμός κληρονομίας - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας συζύγου.

36. Έλλειψη προϋποθέσεων συνδιαθήκης - Τύπος ιδιόγραφης διαθήκης (τρό­πος ημερομηνίας, υπογραφής) - Σιωπηρή αποκλήρωση γονέα και ετεροθαλή αδελφού - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας γονέα όταν υπάρχει και συζυγικό εξαίρετο - ΄Ελλειψη κληρονομικής ικανότητας επί συναποβίωσης κληρονομουμένου και εγκατάστατου με τη διαθήκη του κληρονόμου - Ματαίωση της από διαθήκη διαδοχής - Κλήση συγγενών στη δεύτερη τάξη της εξ αδιαθέτου διαδοχής - Υπολογισμός εξ αδιαθέτου μερίδας γονέα που συγκληρονομεί με ετεροθαλή αδελφό του κληρονομουμένου (υποθετικός και πραγματικός υπολογισμός) - Κλήση συγγενών της τρίτης τάξης - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας θετού τέκνου μετά από ανασύσταση της υιοθεσίας του, το οποίο δέχθηκε χαριστική παροχή καταλογιστέα - Ειδικός τρόπος ανάκλησης ιδιόγραφης διαθήκης με καταστροφή της - Κάλυψη μέρους νόμιμης μοίρας με χαριστική παροχή εν ζωή του κληρονομουμένου - Κατάλειψη υπόλοιπου νόμιμης μοίρας με εγκατάσταση μεριδούχου σε διαθήκη.

37. Iδιόγραφη διαθήκη - Αποκλήρωση με ευρεία έννοια ρητή - Κατάλειψη νόμιμης μοίρας με κληροδοσία - Εκλεκτικό δικαίωμα μεριδούχου - Αποκλήρωση με ευρεία έννοια σιωπηρή - Έκπτωση

εγκα­τάστατων τέκνων λόγω αποποίησης - Νόμιμη υποκατάσταση - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας - Βεβαρημένοι με κληροδο-

σία - Προσαύξηση στη διαδοχή από διαθήκη.

38. Αποκλεισμός εκ του νόμου κληρονομικού δικαιώματος συζύγου λόγω άσκησης αγωγής διαζυγίου - Προσβολή πατρότητας τέκνου από τον κληρονομούμενο «εραστή» της μητέρας του τέκνου, όσο ζούσε - Αυτοδίκαιη δικαστική αναγνώριση του τέκνου από αυτόν - Σιωπηρή αποκλήρωση του με ευρεία έννοια - Υπολογισμός της νόμιμής του μοίρας - Καταλογισμός στη νόμιμη μοίρα - Παροχή μη συνεισενεκτέα σε πρόσωπο πριν την απόκτηση της ιδιότητας του κατιόντος - Υπερκαλυμμένος στη νόμιμή του μοίρα - Παράλειψη μεριδούχου από διαθήκη - Ακύρωση διαθήκης - Επέλευση εξ αδιαθέτου διαδοχής - Υποχρέωση συνεισφοράς αυτοδικαίως δικαστικώς αναγνωρισμένου τέκνου.

3. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΝΟΜΙΜΗΣ ΜΟΙΡΑΣ - ΔΙΑΔΟΧΗ ΒΑΘΜΩΝ ΣΤΗ ΝΟΜΙΜΗ ΜΟΙΡΑ - ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΝΟΜΙΜΗ ΜΟΙΡΑ - ΣΥΝΑΡΙΘΜΗΣΗ ΕΚΠΤΩΤΟΥ ΣΥΓΚΛΗΡΟΝΟΜΟΥ - ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΝΟΜΙΜΗ ΜΟΙΡΑ.

39. Εγκατάσταση εξωτικού ως μοναδικού κληρονόμου - Σιωπηρή αποκλήρωση με ευρεία έννοια συζύγου και τέκνου του διαθέτη - Υπολογισμός της νόμιμης μοίρας του τέκνου - Αποποίηση της νόμιμής του μοίρας από το τέκνο - Διαδοχή βαθμών στη νόμιμη μοίρα - Κήρυξη του μεριδούχου απώτερου κατιόντος του κληρονομουμένου ως ανάξιου - Διαδοχή τάξεων στη νόμιμη μοίρα - Κλήση γονέα του κληρονομουμένου - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας συζύγου με συναρίθμηση συγκληρονόμου, κατιόντος του κληρονομουμένου που εξέπεσε - Κληρονομική διαδοχή από διαθήκη και από αναγκαστική διαδοχή - Διαδοχή βαθμών στη νόμιμη μοίρα - Κλήση απώτερου κατιόντος μεριδούχου, που γεννήθηκε ύστερα από τεχνητή γονιμοποίηση μετά το θάνατο του άνδρα με τον οποίο η γυναίκα συζούσε σε ελεύθερη ένωση.

40. Παραίτηση συμβολαιογραφική συμβίου από το δικαίωμά του της νόμιμης μοίρας στην κληρονομία του συμβίου του υπό την ισχύ του ν. 4356/2015 - Κατάλειψη κληροδοσίας σε σύμβιο που παραιτήθηκε από ιδιότητα μεριδούχου - Κληρονομητό το δικαίωμα αποδοχής ή αποποίησης της κληροδοσίας με ανάλογη εφαρμογή σχετικής με το κληρονομητό της αποποίησης κληρονομίας διάταξης - Αποποίηση κληρονομικής μερίδας που έχει επαχθεί από διαθήκη - Υποκατάσταση κοινή ως συνέπεια της αποποίησης - Εξ αδιαθέτου διαδοχή στη δεύ­τερη τάξη - Κλήση επιζώντος συζύγου και αδελφού - Έλλειψη κληρονομικής ικανότητας προαποβιώσαντος συμβίου - Κλήση μόνο ετεροθαλών αδελφών στη δεύτερη τάξη της εξ αδιαθέτου διαδοχής - Υπολογισμός μερίδων τους όταν δεν συντρέχουν με αμφιθαλείς αδελφούς ή τέκνα αυτών ή γονέα του κληρονομουμένου.

41. Αποκλήρωση σιωπηρή με ευρεία έννοια - Νόμιμη μοίρα κατιόντος - Κήρυξη μεριδούχου σε αναξιότητα - Διαδοχή βαθμών στη νόμιμη μοίρα - Κληρονομικό δικαίωμα εκουσίως αναγνωρισμένου τέκνου - Προσδιορισμός κληρονομίας για υπολογισμό νόμιμης μοίρας συζύγου - Νόμιμη μοίρα τέκνων σε περίπτωση συνεισφο­ράς, ενώ συντρέχει και σύζυγος - Καταλογισμός στη νόμιμη μοίρα - Υποχρέωση συνεισφοράς κατιόντος που καλείται στη θέση κατιόντος λήπτη της συνεισενεκτέας παροχής - Προσαύξηση σε κληρονομική διαδοχή από διαθήκη - Προϋποθέσεις.

42. Εγκατάσταση ενός μεριδούχου ως μοναδικού κληρονόμου - Σιωπηρή αποκλήρωση με ευρεία έννοια λοιπών μεριδούχων - Αποποίηση ενός μεριδούχου από τη νόμιμή του μοίρα - Συνέπειες αποποίησης - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας κατιόντων όταν υπάρχει παροχή συνεισενεκτέα και καταλογιστέα, ενώ συντρέχει και σύζυγος που επιζεί - Μεριδούχος κατιών υπερκαλυμμένος στη νόμιμή του μοίρα - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας μεριδούχου με συναρίθμηση του αποποιηθέντος συμμεριδούχου - Κληρονομική διαδοχή από αναγκαστική διαδοχή και από διαθήκη - Διαδοχή βαθμών στη νόμιμη μοίρα - Μη κλήση του θετού τέκνου του εκπεσόντος κατιόντος που υιοθετήθηκε με υιοθεσία ενηλί­­κου - Κλήση στη νόμιμη μοίρα, κατά διαδοχή βαθμών, του τέκνου του εκπεσόντος μεριδούχου, που γεννήθηκε από τη σύζυγό του με ετερόλογη (με ξένο σπέρμα) τεχνητή γονιμοποίηση.

43. Σιωπηρή ανάκληση μυστικής διαθήκης από δημόσια - Ισοδύναμο διαθηκών - Ρητή ανάκληση κάθε προηγούμενης διαθήκης με ιδιόγραφη - Ρητός περιορισμός μεριδούχου στη νόμιμή του μοίρα με εγκατάσταση στη διαθήκη - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας - Αδιάθετο υπόλοιπο - Αποκλεισμός συζύγου από το εξ αδιαθέτου κληρονομικό της μερίδιο - Κλήση συγγενών πρώτης τάξης - Υπεισέλευση κατιόντων του περιορισθέντος στη νόμιμή του μοίρα μεριδούχου-κατιόντος στο πέραν από τη νόμιμή του μοίρα τμήμα της κληρονομίας, ως εξ αδιαθέτου κληρονόμων - Αποποίηση νόμιμης μοίρας - Διαδοχή βαθμών στη νόμιμη μοίρα - Κλήση κληρονόμων σε περισσότερες μερίδες από περισσότερους λόγους - Προσαύξηση στην από διαθήκη διαδοχή μετά από αποποίηση - Εγκατάσταση μεριδούχων σε επικαρπία και ψιλή κυριότητα, αντίστοιχα - Περιορισμοί στη νόμιμη μοίρα - Αυτοδικαίως άκυρη διάταξη διαθήκης κατά ποσοστό που θίγει νόμιμη μοίρα μεριδούχων - Έγκυρη σιωπηρή σύσταση κληρονομικού καθολικού καταπιστεύματος ως προς το υπόλοιπο.

44. Λόγοι αποκλήρωσης - Συνέπειες αποκλήρωσης - Παροχή συγγνώμης - Συνέπειες παροχής σιωπηρής συγγνώμης - Προσδιορισμός κληρονομίας για υπολογισμό νόμιμης μοίρας κατιόντος σε περίπτωση αποποίησης άτεκνου συμμεριδούχου - Συνέπειες αποποίησης εγκατάστατου συγ­κληρονόμου - Προσαύξηση σε διαδοχή από διαθήκη.

4. ΝΟΜΙΜΗ ΜΟΙΡΑ ΓΟΝΕΑ ΚΑΙ ΣΥΖΥΓΙΚΟ ΕΞΑΙΡΕΤΟ.

45. Σύνταξη ιδιόγραφης διαθήκης - Σιωπηρή αποκλήρωση με ευρεία έννοια μεριδούχου-συμβίου του διαθέτη από σύμφωνο συμβίωσης υπό την ισχύ του ν. 4356/2015 - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας του συμβίου όταν συγ­κληρονομεί στη δεύτερη τάξη με γονέα του κληρονομουμένου, ενόψει και δωρεών στις οποίες προέβη ο κληρονομούμενος εν ζωή - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας αποκληρωθέντα σιωπηρά με ευρεία έννοια γονέα, που συγκληρονομεί με σύντροφο από σύμφωνο συμβίωσης του κληρονομουμένου υπό την ισχύ του ν.4356/2015, όταν στην κληρονομία υπάρχει και εξαίρετο.

46. Αποκλήρωση σιωπηρή με ευρεία έννοια - Νόμιμη μοίρα συζύγου και γονέα όταν υπάρχουν και αδελφοί - Καταλογισμός στη νόμιμη μοίρα - Νόμιμη μοίρα γονέα και συζυγικό εξαίρετο - Έννοια εξαιρέτου.

47. Υπολογισμός νόμιμης μοίρας γονέα όταν συντρέχει με σύζυγο - Προαφαίρεση συζυγικού εξαιρέτου - Επίκληση ακυρότητας χαριστικών δικαιοπραξιών ανίκανου για δικαιοπραξία κληρονομουμένου - Προϋποθέσεις υποχρέωσης κληρονόμων για εύλογη αποζημίωση - Προϋποθέσεις άσκησης μέμψης άστοργης δωρεάς.

4α. ΝΟΜΙΜΗ ΜΟΙΡΑ ΓΟΝΕΑ ΟΤΑΝ ΣΥΝΤΡΕΧΕΙ ΜΕ ΕΤΕΡΟΘΑΛΗ ΑΔΕΛΦΙΑ.

48. Σιωπηρή αποκλήρωση με ευρεία έννοια συγγενών δεύτερης τάξης με εγκατάσταση κληρονόμου - Δικαίωμα γονέα στη νόμιμη μοίρα - Αυτοδικαίως άκυρη η διαθήκη κατά το ποσοστό που θίγει τη νόμιμη μοίρα μεριδούχου - Υπολογισμός εξ αδιαθέτου μερίδας, αλλά και νόμιμης μοίρας γονέα όταν συντρέχει με ετεροθαλείς αδελφούς κληρονομουμένου - Επηρεασμός ποσοστού νόμιμης μοίρας γονέα όταν οι μερίδες των ετεροθαλών αδελφών του κληρονομουμένου, με τους οποίους συντρέχει στην εξ αδιαθέτου διαδοχή, υπολογίζονται με υποθετικό ή πραγματικό υπολογισμό - Εγκατάσταση μεριδούχου σε ποσοστό νόμιμης του μοίρας - Σιωπηρή αποκλήρωση - Αποποίηση νόμιμης μοίρας - Αποκλεισμός προσαύξησης στην από διαθήκη διαδοχή - Επέλευση εξ αδιαθέτου διαδοχής.

5. ΝΟΜΙΜΗ ΜΟΙΡΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ.

49. Σύνταξη ιδιόγραφης διαθήκης - Εγκατάσταση εξωτικού ως κληρονόμου - Αποκλήρωση με ευρεία έννοια συμβίου από σύμφωνο συμβίωσης υπό την ισχύ του ν. 4356/2015 με ρητό περιορισμό στη νόμιμή του μοίρα - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας του συμβίου που συγκληρονομεί με κατιόντες του διαθέτη, ενόψει χαριστικών παροχών αυτού εν ζωή προς μεριδούχους του - Σιωπηρή αποκλήρωση με ευρεία έννοια τέκνων του διαθέτη προς τους οποίους δόθηκε εν ζωή χαριστική παροχή συνεισενεκτέα και καταλογιστέα ή μόνο συνεισενεκτέα - Υπολογισμός της νόμιμης μοίρας των κατιόντων αυτών όταν συντρέχουν με σύντροφο από σύμφωνο συμβίωσης του κληρονομουμένου που συνήφθη υπό την ισχύ του ν. 4356/2015 - Διαδικασία κήρυξης ιδιόγραφης διαθήκης ως κυρίας όταν εγκατάστατος είναι εξωτικός υπό την ισχύ του ν. 4335/2015.

50. Ανάκληση σιωπηρή δημόσιας διαθήκης από ιδιόγραφη - Προϋποθέσεις - Τύχη εκούσιας αναγνώρισης τέκνου - Τύπος ιδιόγραφης διαθήκης - Χρονολογία - Υπογραφή - Συνέπειες αποποίησης μοναδικού εγκατάστατου κληρονόμου - Αποκλήρωση σιωπηρή με ευρεία έννοια - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας συζύγου - Προσδιορισμός της κληρονομίας - Υπολογισμός παροχών που δόθηκαν πριν το ν. 1329/1983 - Ρύθμιση μετά το ν. 1329/1983- Υπολογισμός νόμιμης μοίρας κατιόντων όταν υπάρχουν παροχές που συνεισφέρονται και καταλογίζονται, ενώ συντρέχει και σύζυγος που επιζεί - Ματαίωση επαγωγής από διαθήκη λόγω αποποίησης - Επαγωγή από άλλο λόγο - Κλήση εξ αδιαθέτου διαδοχής - Έκτη τάξη.

51. Εγκατάσταση κληρονόμου με διαθήκη ρητά στη νόμιμή του μοί-ρα - Αδιάθετο υπόλοιπο - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας όταν υπάρχουν παροχές που συνεισφέρονται και καταλογίζονται, ενώ με τα τέκνα συντρέχει και σύζυγος που επιζεί - Κληρονομική διαδοχή από διαθήκη και εξ αδιαθέτου - Συνεισφορά στην εξ αδιαθέτου διαδοχή - Τρόπος υπολογισμού συνεισφοράς όταν συντρέχει και σύζυγος που επιζεί.

52. Αποκλήρωση σιωπηρή με ευρεία έννοια - Προϋποθέσεις - Νόμιμη μοίρα κατιόντων όταν συντρέχει και σύζυγος που επιζεί - Νόμιμη μοίρα σε περίπτωση συνεισφοράς - Προϋποθέσεις και τρόπος υπολογισμού - Νόμιμη μοίρα όταν υπάρχουν παροχές που συνεισφέρονται και καταλογίζονται - Νόμιμη μοίρα όταν η παροχή συνεισφέρεται, αλλά δεν καταλογίζεται.

53. Mυστική διαθήκη - Ανάκληση με ανάληψή της από συμβολαιογράφο - Σύνταξη ιδιόγραφης - Αποκλήρωση με στενή έννοια κατιόντος - Συνέπειες - Σιωπηρή αποκλήρωση με ευρεία έννοια συντρόφου από σύμφωνο συμβίωσης - Δικαίωμα νόμιμης μοίρας - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας με συναρίθμηση αποκληρωθέντος - Σιωπηρή αποκλήρωση με ευρεία έννοια κατιόντων που συντρέχουν με σύντροφο από σύμφωνο συμβίωσης υπό την ισχύ του ν. 3719/2008.

6. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΝΟΜΙΜΗΣ ΜΟΙΡΑΣ - ΜΕΜΨΗ ΑΣΤΟΡΓΗΣ ΔΩΡΕΑΣ.

54. Προσβολή νόμιμης μοίρας από «εν ζωή» διαθέσεις από ελευθεριότητα κληρονομουμένου - Προσδιορισμός κληρονομίας για την εξεύρεση νόμιμης μοίρας κατιόντος - Πώληση που υποκρύπτει δωρεά - Αποποίηση άτεκνων συμμεριδούχων - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας κατιόντος - Προσβολή μέρους νόμιμης μοίρας από εν ζωή χαριστικές παροχές του κληρονομουμένου - Δικαίωμα στο ελλείπον - Προστασία νόμιμης μοίρας - Μέμψη άστοργης δωρεάς.

55. Mερική σιωπηρή ανάκληση δημόσιας διαθήκης από ιδιόγραφη - Μη ανάκληση εκούσιας αναγνώρισης τέκνου - Σιωπηρή αποκλήρωση μεριδούχων με ευρεία έννοια - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας συζύγου και τέκνων του διαθέτη - Υπερκαλυμμένος κατιών - Προστασία μεριδούχων - Αγωγή περί κλήρου, διεκδικητική και μέμψη άστοργης δωρεάς - Ευθύνη δωρεοδόχου σε περίπτωση απαλλοτρίωσης δωρηθέντος - Αξίωση μεριδούχου κατά τρίτου που απόκτησε το δωρηθέν με χαριστική αιτία.

56. Αποκλήρωση κατιόντος με δημόσια διαθήκη - Διαδοχή τάξεων στη νόμιμη μοίρα - Κατάλειψη οίκησης σε μεριδούχο - Φύση της - Περι­ορισμός στη νόμιμη μοίρα - Αδιάθετο υπόλοιπο - Κλήση στη δεύ­τερη τάξη γονέα και ετεροθαλή αδελφού - Υπολογισμός κλη­ρονομικών μερίδων - Μη κάλυψη νόμιμης μοίρας μεριδούχου από αδιάθετο υπόλοιπο λόγω χαριστικής παροχής εν ζωή του διαθέτη - Συνδρομή διαδοχής εκ διαθήκης, εξ αδιαθέτου και αναγκαστικής - Μέμψη άστοργης δωρεάς.

ΔΙΑΔΟΧΗ ΑΠΟ ΔΙΑΘΗΚΗ

1. ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΔΙΑΘΗΚΗΣ.

57. Ανικανότητα για σύνταξη διαθήκης σύμφωνα με το προηγούμενο του ν. 2447/1996 δίκαιο - Δικαστική απαγόρευση - Σύνταξη διαθήκης μετά την άρση της - Πότε αίρεται η δικαστική απαγόρευ-ση - Ικανότητα για ανάκληση διαθήκης - Εξομοίωση δικαστικής απαγόρευσης ή δικαστικής αντίληψης προϊσχύσαντος δικαίου με κατάσταση στερητικής ή επικουρικής δικαστικής συμπαράστασης, αντίστοιχα, μετά την ισχύ του ν. 2447/1996 - Χρόνος άρσης ανικανότητας για σύνταξη διαθήκης λόγω άρσης στερητικής δικαστικής συμπαράστασης του διαθέτη.

2. ΤΥΠΟΣ – ΣΥΝΤΑΞΗ – ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ - ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΔΙΑΘΗΚΗΣ.

58. Σύνταξη μυστικής διαθήκης - Ακυρότητα διάταξής της που αφορά την εγκατάσταση του συμβολαιογράφου που συμπράττει στην κατάρτισή της ως τιμώμενου - Η ακυρότητα μέρους δεν επιφέρει ακυρότητα της όλης διαθήκης - Εγκατάσταση κληρονόμων χωρίς προσδιορισμό μερίδων - Διάσωση κύρους διαθήκης βάσει σχετικής ερμηνευτικής διάταξης - Προσαύξηση στην εκ διαθήκης διαδοχή μετά την έκπτωση εγκαταστάτου - Παράλειψη από τη διαθήκη κυοφορουμένου που γεννήθηκε, μέσω παρένθετης μητρότητας, μετά τη σύνταξη της διαθήκης, κατά τη διάρκεια συμ­φώ­νου συμβίωσης του διαθέτη, υπό την ισχύ του ν. 4356/2015 – Δι­καίωμα ακύρωσης της διαθήκης λόγω παράλειψης μεριδούχου - Εξ αδιαθέτου διαδοχή μετά την τελεσίδικη ακύρωση της διαθήκης - Περιορισμός του μεριδούχου στη νόμιμή του μοίρα επί αποδείξεως ότι ο διαθέτης θα συνέτασσε την ίδια διαθήκη και αν γνώριζε την επελθούσα μετά τη σύνταξή της κατάσταση.

59. Τύπος ιδιόγραφης διαθήκης - Κήρυξη ιδιόγραφης διαθήκης κύριας - Τεκμήριο από την κήρυξη ιδιόγραφης διαθήκης κύριας - Συνέπειες επίκλησης τεκμηρίου κατά την εκδίκαση της περί κλήρου αγωγής - Προϋποθέσεις ανάκλησης διαθήκης - Άσκηση περί κλήρου αγωγής - Διάδικοι στην περί κλήρου αγωγή - Κληρονομική διαδοχή από διαθήκη και εξ αδιαθέτου - Κλήση συγγενών δεύτερης τάξης - Λόγος αναξιότητας - Διαδικασία κήρυξης αναξιότητας - Αποποίηση συγκληρονόμου - Προσαύξηση σε ομόρριζο.

60. Σύνταξη ιδιόγραφης διαθήκης σε περισσότερα αντίτυπα - Ειδικός τρόπος ανάκλησης ιδιόγραφης διαθήκης με καταστροφή του εγγράφου - Συνέπειες καταστροφής ιδιόγραφης διαθήκης από τρίτο που ενεργεί ως όργανο του διαθέτη - Συνέπειες καταστροφής ενός από τα περισσότερα αντίτυπα ιδιόγραφης διαθήκης.

61. Τυπικές προϋποθέσεις ιδιόγραφης διαθήκης - Εγκατάσταση κληρονόμων χωρίς προσδιορισμό μερίδων - Διάσωση κύρους διάταξης - Σιωπηρή αποκλήρωση με ευρεία έννοια συζύγου - Κλήση αναγκαστικής διαδοχής - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας συζύγου όταν έχουν δοθεί χαριστικές παροχές σε κατιόντες εν ζωή του διαθέτη - Τύχη διάταξης διαθήκης υπέρ συγγενών - Ερμηνευτική ρύθμιση κατά κανόνες εξ αδιαθέτου διαδοχής - Συνεισφορά στη διαδοχή από διαθήκη.

62. Μυστική διαθήκη - Σύνταξη του εγγράφου που εγχειρίζεται στο συμβολαιογράφο - Ανάκληση ιδιόγραφης διαθήκης με μυστική - Ανάκληση μυστικής διαθήκης με ανάληψη του εγγράφου - Ανάκληση ανακλήσεως - Εγκατάσταση κληρονόμου σε δήλο - Επαγωγή από διαθήκη και εξ αδιαθέτου - Κλήση συγγενών τρίτης τάξης - Ανάληψη ιδιόγραφης διαθήκης που δόθηκε για φύλαξη.

63. Σύνταξη μυστικής διαθήκης - Μυστική διαθήκη τυπικά άκυρη - Μετατροπή τυπικά άκυρης μυστικής διαθήκης σε ιδιόγραφη - Ειδικός τρόπος ανάκλησης μυστικής διαθήκης με ανάληψη του εγγράφου - Περί κλήρου αγωγή - Διάδικοι - Αποκλήρωση συζύγου με ευρεία έννοια - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας συζύγου που καλείται στη δεύτερη τάξη.

64. Σιωπηρή ανάκληση δημόσιας διαθήκης από ιδιόγραφη - Κληρονομική διαδοχή από περισσότερες διαθήκες - Κατάλειψη νόμιμης μοίρας με κληροδοσία - Φύση κληροδοσίας - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας κατιόντος που συντρέχει με σύζυγο - Δικαίωμα στο ελλείπον - Επαγωγή σε μεριδούχο από περισσότερους λόγους - Προστασία κληροδόχου.

65. Σύνταξη διαθηκών με αντίθετο περιεχόμενο - Σιωπηρή ανάκληση προγενέστερης δημόσιας από μεταγενέστερη ιδιόγραφη - Ισοδύναμο διαθηκών - Μεταγενέστερη ακυρώσιμη λόγω πλάνης στα παραγωγικά αίτια - Προϋποθέσεις και συνέπειες ακύρωσης - Επαναφορά ισχύος ανακληθείσας προγενέστερης δημόσιας διαθήκης λόγω απώλειας ανακλητικής ισχύος της ακυρωθείσας μεταγενέστερης - Εγκατάσταση νόμιμων κληρονόμων χωρίς προσδιορισμό μερίδων - Ερμηνευτική διάσωση διάταξης - Υπολογισμός συνεισφοράς στην από διαθήκη διαδοχή.

66. Ιδιόγραφη διαθήκη - Καταστροφή της από εγκατάστατο - Ανασυγ­κρότησή της - Κήρυξη κληρονομικής αναξιότητας - Εξ αδιαθέτου μερίδιο συντρόφου από σύμφωνο συμβίωσης, υπό την ισχύ του ν. 3719/ 2008, στη δεύτερη τάξη - Θάνατος εγκατάστατου πριν τη δη­μοσίευση της διαθήκης - Χρόνος επαγωγής - Δημόσια διαθήκη - Σιωπηρή με ευρεία έννοια αποκλήρωση μεριδούχων γονέων - Αναγκαστική διαδοχή - Κληρονομητό αποποίησης - Συνέπειες.

67. Απώλεια ιδιόγραφης διαθήκης - Ανασύστασή της - Συνεγκατάσταση κληρονόμων σε οικογενειακή στέγη - Δικαίωμα συζύγου συγκληρονόμου για επιδίκαση οικογενειακής στέγης κατά τη διανομή - Σύσταση κληροδο­σίας - Αποποίηση κληροδοσίας - Συνέπειες - Αδιάθετο υπόλοιπο - Κλήση κληροδόχου και ως εξ αδιαθέτου κληρονόμου στο αδιάθετο υπόλοιπο - Δικαίωμα χωριστής αποποίησης - Αναληθής ισχυρισμός απώλειας δια­θήκης - Λόγος αναξιότητας - Συνέπειες έκπτωσης ανάξιου κληροδόχου - ΄Εκ­πτω­ση συγκληρονόμου και προσαύξηση στην εξ αδιαθέτου διαδοχή.

3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΔΙΑΘΗΚΗΣ.

3.1. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΕ ΔΗΛΟ.

68. Περιεχόμενο διαθήκης - Ερμηνεία διάταξης διαθήκης - Εγκατάσταση κληρονόμου - Κληροδοσία που καταλείπεται σε κληρονόμο - Επαγωγή από διαθήκη και εξ αδιαθέτου - Ποιος μπορεί να γίνει κληρονόμος - Αποκλεισμός δεύτερης τάξης - Κλήση συγγενών τρίτης τάξης, ενώ συν­τρέχει και σύζυγος.

69. Ερμηνεία διάταξης διαθήκης - Εγκατάσταση κληρονόμου σε δήλο πράγμα - Περιεχόμενο διαθήκης προϊόν πλάνης περί τα παραγωγικά αίτια - Ακυρώσιμη διαθήκη - Ποιος δικαιούται να ζητήσει την ακύρωση - Ματαίωση διαδοχής από διαθήκη - Εξ αδιαθέτου διαδοχή - Κλήση συγγενών τρίτης τάξης.

70. Εγκατάσταση κληρονόμων σε δήλο πράγμα - Κτήση κυριότητας κληρονομιαίου ακινήτου - Περιεχόμενο διαθήκης - Διάταξη υπέρ συζύγου - Ακούσια παράλειψη μεριδούχου - Ακύρωση διαθήκης - Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή - Άσκηση αγωγής περί κλήρου και διεκδικητικής - Αξίωση του νομέα κληρονομίας για δαπάνες.

3.2. ΚΛΗΡΟΔΟΣΙΑ - ΥΠΟΚΛΗΡΟΔΟΣΙΑ - ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ.

71. Κληροδοσία με προθεσμία - Χρόνος επαγωγής στον κληροδό-

χο - Σημασία της προσθήκης όρου στην κληροδοσία ως αίρεσης ή προθεσμίας - Διάκριση αίρεσης από προθεσμία - Θάνατος κληροδόχου πριν από τη συμπλήρωση της προθεσμίας - Ποιος μπορεί να ωφεληθεί από την κληροδοσία.

72. Κληροδοσία - Τρόπος - Εξαίρετο ή προκληροδότημα - Περιορισμοί στη νόμιμη μοίρα - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας γονέα - Ποιος βαρύνεται με την εκπλήρωση του προκληροδοτήματος - Φύση προκληροδοτήματος - Έννοια τρόπου - Τύχη του τρόπου που βαρύνει μεριδούχο.

73. Τυπικά στοιχεία ιδιόγραφης διαθήκης (ιδιόχειρη γραφή, χρονολογία, υπογραφή) - Σύσταση κληροδοσίας με αίρεση - Κριτήριο ανήθικης αίρεσης - Ποιος βαρύνεται με την κληροδοσία όταν ο διαθέτης δεν προσδιόρισε τον βεβαρημένο - Τύχη αντικειμένου κληροδοσίας μέχρι την πλήρωση της αίρεσης - Πλήρωση αίρεσης - Ματαίωση κληροδοσίας - Τύχη αντικειμένου κληροδοσίας - Πρόσωπο που μπορεί να ωφεληθεί ως κληροδόχος - Ικανότητα νομικού προσώπου να ωφεληθεί από κληροδοσία.

74. Κληροδοσία προμηθευτέου αντικειμένου - Φύση της - Περισσότεροι βεβαρημένοι - Προκληροδότημα - Ευθύνη κληρονόμων για εκπλήρωση κληροδοσίας και άλλου χρέους της κληρονομίας - Επίκληση της ΑΚ 1901 εδ. 2 μόνο από κληρονομικό δανειστή.

75. Μερική ανάκληση δημόσιας διαθήκης από ιδιόγραφη - Κληρονομική δια­δοχή από περισσότερες διαθήκες - Κληροδοσία της ΑΚ 1996 - Μεταγραφή αποδοχής κληροδοσίας - Τι μεταγράφεται - Αναγραφή κληροδοσίας στο κληρονομητήριο - Κτήση κυριότητας κληροδοσίας - Άσκηση διεκδικητικής αγωγής.

76. Εγκατάσταση μεριδούχου σε μέρος της νόμιμης μοίρας - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας γονέα - Δικαίωμα στο υπόλοιπο - Επαγωγή από περισσότερους λόγους - Κλήση σε περισσότερες μερίδες - Κληροδοσία που θίγει τη νόμιμη μοίρα μεριδούχου - Ποιος μπορεί να είναι κληροδόχος - Ματαίωση επαγωγής λόγω προαποβίωσης του κληροδόχου - Υποκατάσταση κληροδόχου - Υποκληροδοσία - Έκπτωση κληροδόχου βεβαρημένου με υποκληροδοσία - Τύχη υποκληροδοσίας - Ποιος βαρύνεται για την εκπλήρωσή της - Έκταση ευθύνης κληροδόχου βεβαρημένου με υποκληροδοσία.

77. Δημόσια διαθήκη - Εγκατάσταση κληρονόμου υπό διαλυτική αίρεση - Σύσταση κληρονομικού καθολικού καταπιστεύματος - Μη πρόβλεψη καταπιστευματοδόχου - Ωφελούμενος από καταπίστευμα - Σύσταση κληροδοσίας χωρίς πρόβλεψη βεβαρημένου - Βεβαρημένος κληρονόμος - Διάταξη καταπιστευτικής κληροδοσίας υπέρ συγγενή του διαθέτη εξ αίματος τρίτου βαθμού - Ματαίωση της μετά από μη άσκηση σχετικής αξίωσης του ωφελούμενου - Ωφέλεια υπέρ του βεβαρημένου.

78. Δημόσια διαθήκη - Εγκατάσταση ως κληρονόμων σε δήλα αδελφού και συζύγου - Διάταξη κοινής υποκατάστασης εγκαταστά-

του - Έκπτωση εγκαταστάτου λόγω αποποίησης - Κλήση υποκαταστάτου - Προσαύξηση στην από διαθήκη διαδοχή - Θάνατος του υποκαταστάτου μεταγενέστερος της επαγωγής - Διαδοχή από ιδιόγραφη διαθήκη - Σιωπηρή αποκλήρωση με ευρεία έννοια συντρόφου από σύμφωνο συμβίωσης (συμβίου), υπό την ισχύ του ν. 3719/2008, και γονέα - Έλλειψη κληρονομικής ικανότητας εμβρύου λόγω του ότι δεν γεννήθηκε ζωντανό - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας μεριδούχων - Κληρονομητό της αποποίησης.

79. Ιδιόγραφη διαθήκη με μοναδικό περιεχόμενο κοινή υποκατάσταση εξ αδιαθέτου κληρονόμου - ΄Εκπτωση αρχικά καλούμενου εξ αδιαθέτου κληρονόμου λόγω αποποίησής του - Κλήση υποκαταστάτου - Θάνατος υποκαταστάτου πριν την αποποίηση αρχικά κληθέντος, αλλά μετά την επαγωγή του - Υποχρέωση συνεισφοράς κληρονόμων υποκαταστάτου μετά το θάνατό του έναντι συγκληρονόμων του κατιόντων του κληρονομουμένου - Έγκυρη αποποίηση υποκαταστάτου πριν την έκπτωση λόγω αποποίησης προπορευόμενου εξ αδιαθέτου κληρονόμου, εφόσον έγινε μετά την επαγωγή - Άκυρη αποποίηση υποκαταστάτου πριν το θάνατο του κληρονομουμένου, δηλαδή πριν την επαγωγή της κληρονομίας σ’ αυτόν.

80. Κληρονομική διαδοχή από διαθήκη και εξ αδιαθέτου - Ιδιόγραφη διαθήκη με μοναδικό περιεχόμενο πρόβλεψη κοινής υποκατάστασης εξ αδιαθέτου κληρονόμου - Θάνατος υποκαταστάτου μετά την επαγωγή - Κλήση υποκαταστάτου από διαθήκη - Εγκατάσταση εξωτικού (συντρόφου από ελεύθερη συμβίωση) και παράλειψη μεριδούχου του - Κλήση του από αναγκαστική διαδοχή - Έκπτωση κατιόντος λόγω αποποίησης - Υποχρέωση συνεισφοράς υποκαταστάτου βαρύνει τους καλούμενους από διαθήκη και αναγκαστική διαδοχή κληρονόμους του - Υπολογισμός συνεισφοράς όταν με κατιόντες του κληρονομουμένου συντρέχει και σύμβιος από σύμφωνο συμβίωσης υπό την ισχύ του ν. 3719/2008 - Συνέπεια προαποβίωσης υποκαταστάτου καλούμενου στη θέση κατιόντος μετά το θάνατό του - Ματαίωση διάταξης διαθήκης - Κλήση κατιόντων, κατά διαδοχή βαθμών, στην εξ αδιαθέτου διαδοχή και υποχρέωση συνεισφοράς - Έγκυρη αποποίηση υποκαταστάτου πριν την αποποίηση αρχικού κληρονόμου αρκεί να γίνει μετά την επαγωγή.

3.3. ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟ (ΚΑΘΟΛΙΚΟ) ΚΑΤΑΠΙΣΤΕΥΜΑ.

81. Εγκατάσταση κληρονόμου με διαλυτική προθεσμία - Σύσταση κληρονομικού (καθολικού) καταπιστεύματος - Συμπλήρωση προθεσμίας - Λειτουργία καταπιστεύματος - Ποιος καλείται ως καταπιστευματοδόχος.

82. Σύσταση κληρονομικού (καθολικού) καταπιστεύματος - Διαφορά καθολικού καταπιστεύματος από καταπιστευτική κληροδοσία - Παραίτηση βεβαρημένου με καταπίστευμα κληρονόμου υπέρ καταπιστευματοδόχου - Εκποίηση κληρονομίας - Διάταξη καθολικού καταπιστεύματος υπέρ και κατά μεριδούχου - Περιορισμοί στη νόμιμη μοίρα - Αδιάθετο υπόλοιπο - Κληρονομική διαδοχή από διαθήκη και εξ αδιαθέτου - Κλήση κληρονόμου σε περισσότερες μερίδες - Περίπτωση συνεισφοράς - Θέμα διαχρονικού δικαίου - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας κατιόντων - Προσβολή νόμιμης μοίρας - Μέμψη άστοργης δωρεάς.

83. Σύσταση κληρονομικού (καθολικού) καταπιστεύματος - Χρόνος επαγωγής καταπιστεύματος - Δήλο ως αντικείμενο καταπιστεύματος - Νομική θέση κληρονόμου, βεβαρημένου με καταπίστευμα - Σύσταση κληροδοσίας - Επαγωγή κληροδοσίας - Ποιος μπορεί να είναι κληροδόχος - Άκυρη κληροδοσία - Ποιος ωφελείται.

84. Σύσταση κληρονομικού (καθολικού) καταπιστεύματος - Διαφορά καταπιστεύματος από καταπιστευτική κληροδοσία - Διάταξη περί καταπιστεύματος - Περιορισμός στη νόμιμη μοίρα - Κατάλειψη νόμιμης μοίρας με επικαρπία και ψιλή κυριότητα - Τύχη διατάξεων διαθήκης - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας συζύγου και τέκνων.

85. Ιδιόγραφη διαθήκη - Κατάθεση σε συμβολαιογράφο - Συνέπεια ανάληψής της - Εγκατάσταση μεριδούχου σε δήλο που καλύπτει τη νόμιμή του μοίρα - Δυνατή παραπέρα σύσταση κληρονομικού καθολικού καταπιστεύματος υπό διαλυτική προθεσμία με βεβαρημένο τον ήδη υπερκαλυμμένο στη νόμιμή του μοίρα μεριδούχο για ποσοστό πέραν αυτής - Δικαιώματα καταπιστευματοδόχου μέχρι την επαγωγή του καταπιστεύματος - Χρόνος επαγωγής - Τύχη καταπιστεύματος για περίπτωση θανάτου άτεκνου κατιόντος του διαθέτη - Πλήρωση αίρεσης (απόκτηση τέκνου) πριν την επαγωγή στο βεβαρημένο - Τύχη καταπιστεύματος - Προϋποθέσεις ακύρωσης διαθήκης ως προϊόν πλάνης περί τα παραγωγικά αίτια - Συνέπειες - Σύσταση κληροδοσίας με προθεσμία - Συνέπεια θανάτου κληροδόχου πριν τη συμπλήρωσή της.

3.4. ΑΙΡΕΣΕΙΣ.

86. Περιεχόμενο διαθήκης - Προσθήκη αίρεσης χηρείας στην εγκατάσταση συζύγου του κληρονομουμένου - Λειτουργία της αίρεσης χηρείας - Συνέπειες πλήρωσης της αίρεσης - Σιωπηρή αποδοχή - Σύσταση κληρονομικού (καθολικού) καταπιστεύματος - Περιορισμός νόμιμης μοίρας - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας συζύγου που συγκληρονομεί στην πρώτη τάξη με τέκνα του κληρονομουμένου - Λειτουργία καταπιστεύματος στο πέραν της νόμιμης μοίρας ποσοστό - Ποιος καλείται ως καταπιστευματοδόχος.

87. Περιεχόμενο διαθήκης - Προσθήκη από διαθέτη αίρεσης αγαμίας στην εγκατάσταση κληρονόμου - Συνέπειες σε περίπτωση πλήρωσης της αίρεσης, όταν ο υπό την αίρεση αγαμίας εγκατάστατος είναι και μεριδούχος - Αποποίηση μεριδούχου - Εκποίηση κληρονομίας - Πρόβλεψη από διαθέτη αμοιβαίας υποκατάστασης σε περίπτωση έκπτωσης του εγκαταστάτου.

3.5. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΥΡΟΥΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΔΙΑΘΗΚΗΣ.

88. Περιεχόμενο διαθήκης - Πλάνη περί τα παραγωγικά αίτια - Προϋποθέσεις ακύρωσης διάταξης διαθήκης - Ποιος δικαιούται να ζητήσει την ακύρωση - Συνέπειες ακύρωσης - Τύχη της όλης διαθήκης - Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή - Κλήση συγγενών δεύτερης τάξης - Ερμηνεία διαθήκης - Εγκατάσταση περισσότερων χωρίς προσδιορισμό μερίδων.

89. Τυπικά στοιχεία κύρους ιδιόγραφης διαθήκης - Παρεμβολή τρίτου σε δια­θήκη μετά τη σύνταξη της - Συνέπειες - Ακυρώσιμη διάταξη διαθήκης που πε­ριέχει κληροδοσία λόγω πλάνης ως προς την ταυτότητα του τιμώμενου - Περίπτωση falsa demonstratio non nocet - Προϋποθέσεις αποκλήρωσης μεριδούχου υπό στενή έννοια - Μετατροπή ανίσχυρης αποκλήρωσης σε υπό ευρεία έννοια - Αποποίηση κληρονομικού μεριδίου μεριδούχου – Δια­δοχή βαθμών στη νόμιμη μοίρα - Ρητός περιορισμός συζύγου στη νόμιμη μοίρα - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας - Κήρυξη σε αναξιότητα εγ­κατ­άστατου - Προϋποθέσεις - Συνέπειες - Ματαίωση της από διαθήκη διαδοχής του κληρονομουμένου - Κλήση εξ αδιαθέτου κληρονόμων του - Επαγωγή περισσότερων κληρονομικών μερίδων σε κληρονόμους από περισσότερους λόγους κληρονομικής διαδοχής.

90. Δυνατότητα ανάκλησης δωρεάς λόγω μεταγενέστερης απόκτησης τέκνου από άτεκνο δωρητή - Αντικείμενο κληρονομικής διαδοχής - Αξίωση για ικανοποίηση ηθικής βλάβης ακληρονόμητη - Περιεχόμενο διαθήκης - Μνεία προσώπου στη διαθήκη που δεν έχει την ιδιότητα του μεριδούχου κατά το χρόνο σύνταξής της - «Ακούσια» παράλειψη μεριδούχου - Ακύρωση διαθήκης - Κλήση συγγενών πρώτης τάξης και συζύγου στην εξ αδιαθέτου διαδο-χή - Διατήρηση διαθήκης - Νόμιμη μοίρα κατιόντος - Δικαίωμα μεριδούχου στο ελλείπον - Προστασία μεριδούχου - Ερμηνεία διαθήκης.

91. Ακυρώσιμη διαθήκη λόγω παράλειψης θετού, από υιοθεσία ενηλίκου, γονέα (μεριδούχου) - Εξ αδιαθέτου διαδοχή - Κλήση στη δεύτερη τάξη της συζύγου του κληρονομουμένου με τον θετό, από υιοθεσία ενηλίκου, γονέα του - Αποκλήρωση σιωπηρή με ευρεία έννοια θετού, από υιοθεσία ενηλίκου, γονέα - Υπολογισμός της νόμιμης του μοίρας όταν υπάρχει συζυγικό εξαίρετο - Αντικείμενο εξαιρέτου - Ματαίωση διαδοχής από διαθήκη λόγω προαποβίωσης εγκατάστατου θετού τέκνου - Κλήση στην εξ αδιαθέτου διαδοχή συγγενών της δεύτερης τάξης- Υπολογισμός εξ αδιαθέτου μερίδας της μοναδικής ρίζας ετεροθαλούς αδελφού - Κληρονομική ικανότητα κυοφορουμένου - Κλήση στην πρώτη τάξη της εξ αδιαθέτου διαδοχής τέκνου το οποίο γεννήθηκε με γεννητικό υλικό τρίτης δότριας.

92. Ακυρώσιμη διαθήκη παρά την εγκατάσταση προσώπου που απέκτησε μετά τη σύνταξή της την ιδιότητα του μεριδούχου - Πότε αποκλείεται η ακύρωση - Συνέπειες ακύρωσης - Έκταση ακύρωσης - Επαγωγή εξ αδιαθέτου - Κλήση συγγενών δεύτερης τάξης ενώ συντρέχει και σύντροφος από σύμφωνο συμβίωσης - Τύχη κληροδοσίας της οποίας το αντικείμενο εμπίπτει στο εξαίρετο - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας συζύγου που συντρέχει με γονείς και αδελφούς.

93. Περιεχόμενο διαθήκης - Μερική σιωπηρή ανάκληση δημόσιας διαθήκης από ιδιόγραφη - Τύχη διάταξης διαθήκης που είναι προϊόν πλάνης λόγω απάτης - Προϋποθέσεις ακυρώσεως - Λόγος αναξιότητας εγκατάστατου κληρονόμου - Συνέπειες κήρυξης προσώπου σε αναξιότητα - Μη εφαρμογή της ΑΚ 1791 - Προσαύ­ξηση στη διαδοχή από διαθήκη.

94. Δημόσια διαθήκη - Ακυρώσιμη διαθήκη λόγω παράλειψης προσώπων που έγιναν μεριδούχοι μετά τη σύνταξή της - Ματαίωση διαδοχής από διαθήκη - Εξ αδιαθέτου διαδοχή - Κλήση πρώτης τάξης - Διαδοχή βαθμών λόγω προαποβίωσης εγγύτερου κατιόντος - Υποχρέωση και υπολογισμός συνεισφοράς - Δυνατότητα ισχύος διαθήκης μετά από απόδειξη σχετικής βούλησης του διαθέτη - Προαποβίωση εγκατάστατου κατιόντος - Κλήση κατιόντος του κατά νόμιμη υποκατάσταση - Σιωπηρή αποκλήρωση με ευρεία έννοια παραλειφθέντων μεριδούχων - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας συντρόφου από σύμφωνο συμβίωσης που συνήφθη υπό την ισχύ του ν. 3719/2008 - Υπολογισμός νόμιμης μοίρας τέκνου επί συνεισφοράς.

95. Δημόσια διαθήκη - Εγκατάσταση του ίδιου προσώπου ως κληρονόμου και καταπιστευματοδόχου - Ισχυρή σιωπηρή ανάκληση της δημόσιας διαθήκης από ιδιόγραφη λόγω του ισοδυνάμου των διαθηκών - Η ανακαλούσα περιέχει διάταξη ακυρώσιμη λόγω απάτης - Ακύρωση ακυρώσιμης διάταξης - Εξομοίωση της ακυρωθείσας με άκυρη - Συνέπεια μερικής ακυρότητας - Ακυρωθείσα διαθήκη δεν επιφέρει ανακλητικά αποτελέσματα - Συνέπεια η ισχύς της προηγούμενης - Συνδρομή λόγου αναξιότητας στο πρόσωπο του τιμώμενου ως κληρονόμου, αλλά και ως καταπιστευματοδόχου - Τύχη καταπιστεύματος μετά τη ματαίωσή του λόγω κήρυξης του καταπιστευματοδόχου σε αναξιότητα - Ωφέλεια υπέρ του βεβαρημένου - Προσαύξηση στην από διαθήκη διαδοχή ή αδιάθετο και κλήση εξ αδιαθέτου κληρονόμων;.

3.6. ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗΣ.

96. Τύπος ιδιόγραφης διαθήκης - Ικανότητα για σύνταξη διαθήκης - Σύνταξη διαθήκης χάριν αστεϊσμού - Περιεχόμενο διαθήκης - Ερμηνεία διάταξης διαθήκης υπέρ συγγενών - Κλήση συγγενών της δεύτερης τάξης της εξ αδιαθέτου διαδοχής - Προϋπόθεση να κληθεί πρόσωπο κληρονόμος.

ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΥ

1. ΚΛΗΡΟΝΟΜΗΤΗΡΙΟ.

97. Εγκατάσταση κληρονόμου σε δήλο πράγμα - Δικαίωμα του εγκατάστατου σε δήλο για έκδοση κληρονομητηρίου - Προϋποθέσεις έκδοσης κοινού κληρονομητηρίου μετά το ν. 4055/2012 - Τεκμήριο κληρονομητηρίου - Φύση τεκμηρίου - Δημόσια πίστη - Σημασία τεκμηρίου κληρονομητηρίου κατά την εκδίκαση της περί κλήρου αγωγής.

2. ΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙ ΚΛΗΡΟΥ.

98. Μεταγραφή της αποδοχής κληρονομίας για κτήση κυριότητας κληρονομιαίου ακινήτου - Τι μεταγράφεται - Μεταγραφή κληρονομητηρίου ειδικότερα - Διάδικοι στην περί κλήρου αγωγή - Αίτημα της περί κλήρου αγωγής - Ευθύνη του νομέα της κληρονο­μίας - Αξίωση του νομέα της κληρονομίας για δαπάνες.

ΔΙΑΝΟΜΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ

99. Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή - Προϋπόθεση κληρονομικής ικανότητας κυοφορουμένου να γεννηθεί ζωντανός - Κλήση συμβίου του κληρονομουμένου με συγγενείς του στη δεύτερη τάξη της εξ αδιαθέτου διαδοχής - Σύναψη συμφώνου συμβίωσης υπό την ισχύ του ν. 3719/2008 και στη συνέχεια με συμβολαιογραφική δήλωση των μερών, που καταχωρήθηκε στο Ληξιαρχείο, υπαγωγή τους στις ρυθμίσεις των διατάξεων του ν. 4356/2015 - Υπολογισμός εξ αδιαθέτου μερίδας του συμβίου - Προϋποθέσεις επιδίκασης οικογενειακής στέγης στο σύμβιο - Δυνατότητα επιδίκασης κληρονομιαίας επιχείρησης στο σύμβιο - Χαρακτηριστικά του εξαιρέτου.

ΔΩΡΕΑ ΑΙΤΙΑ ΘΑΝΑΤΟΥ

100. Δωρεά αιτία θανάτου υπό τρόπο αμετάκλητη - Υπαίτια παράλειψη εκπλήρωσης του τρόπου από δωρεοδόχο - Ανάκληση της δωρεάς από κληρονόμους του δωρητή - Ενοχική ενέργεια της ανάκλησής της - Κληρονομική διαδοχή από διαθήκη - Κλήση συμβίου ως μοναδικού κληρονόμου - Αποποίηση εκ διαθήκης επαχθείσας κληρονομίας - Συνέπεια η ματαίωση της εκ διαθήκης κληρονομικής διαδοχής και επέλευση διαδοχής εξ αδιαθέτου - Κλήση συμβίου εξ άλλου λόγου επαγωγής, ως εξ αδιαθέτου κληρονόμος στην πέμπτη τάξη της εξ αδιαθέτου διαδοχής - Αποποίηση της εξ αδιαθέτου επαχθείσας κληρονομίας - Κλήση Δημοσίου στην έκτη τάξη της εξ αδιαθέτου κληρονομικής διαδοχής, κατά διαδοχή τάξεων - Δικαστική βεβαίωση ότι δεν υπάρχει άλλος κληρονόμος εκτός από το Δημόσιο - Δημιουργία τεκμηρίου ότι το Δημόσιο είναι εξ αδιαθέτου κληρονόμος προκειμένου νομίμως να καταβληθεί εξόφληση δανείου.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ.

ΛΗΜΜΑΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ.