Ν. Νίκας/Ε. Σαχπεκίδου, Ευρωπαϊκή Πολιτική Δικονομία, 2016

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ι. Ιστορική αναδρομή - Από τη Σύμβαση Βρυξελλών στον Κανονισμό 1215/2012 (ΚανΒρ Ια)

1. Η Σύμβαση Βρυξελλών (1968) στο πλαίσιο του κοινοτικού δικαίου

2. Οι θεσμικές εξελίξεις μετά τη Συνθήκη του Μάαστριχτ (1993) και η νομοθετική παραγωγή μετά τη Συνθήκη του Άμστερνταμ (1999)

3. Το ισχύον πλαίσιο μετά τη Συνθήκη της Λισαβόνας (Δεκέμβριος 2009)

4. Αντικατάσταση του Κανονισμού 44/2001 (ΚανΒρ Ι) από τον Κανονισμό 1215/2012 (ΚανΒρ Ια)

ΙΙ. Βασικά χαρακτηριστικά του Κανονισμού 1215/2012

1. Νομική βάση και διαδικασία εκδόσεως του Κανονισμού

2. Σεβασμός της επικουρικότητας και της αναλογικότητας

3. Το διασυνοριακό στοιχείο ως προϋπόθεση ισχύος του ΚανΒρ Ια

4. Γεωγραφική έκταση ισχύος, δεσμευτικότητα και τρόπος ισχύος

5. Χρονική ισχύς του ΚανΒρ Ια και μεταβατικές διατάξεις

ΙΙΙ. Περιεχόμενο του Κανονισμού 1215/2012 (ΚανΒρ Ια)

1. Βασικές αρχές λειτουργίας του Κανονισμού 1215/2012

α. Ως προς τη διεθνή δικαιοδοσία

β. Ως προς την αναγνώριση και εκτέλεση των δικαστικών και εξώδικων πράξεων

2. Οι κυριότερες αλλαγές που επήλθαν με τον Κανονισμό 1215/

2012 σε σχέση προς τον προηγούμενο Κανονισμό 44/2001

ΙV. Η ερμηνεία της ΣυμΒρ και των Κανονισμών 44/2001 και 1215/2012

1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

2. Διασφάλιση της συνέχειας κατά την ερμηνεία των τριών νομοθετημάτων

3. Η διαδικασία υποβολής του προδικαστικού ερωτήματος

4. Βασικές ερμηνευτικές κατευθύνσεις της νομολογίας του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων/ της Ευρωπαϊκής Ενώσεως ειδικά για τη ΣυμΒρ και τους Κανονισμούς 44/2001 και 1215/2012

α) Πρωταρχικοί σκοποί των νομοθετημάτων για την δικονομική ενοποίηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση

β) Η αυτοτελής-αυτόνομη ερμηνεία

γ) Άλλες ερμηνευτικές αρχές - η αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των δικαιικών συστημάτων των κρατών μελών

δ) Ο σεβασμός των αρχών του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων

V. Σχέσεις του Κανονισμού 1215/2012 με άλλα νομοθετήματα

1. Σχέσεις με την «παράλληλη» Σύμβαση του Λουγκάνο

α) Εισαγωγικά

β) H ερμηνεία της Συμβάσεως του Λουγκάνο

2. Σχέσεις με άλλα νομοθετήματα της Ενώσεως

3. Σχέσεις με διεθνείς συμβάσεις

VΙ. Η σημασία της ΕΣΔΑ και του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ενώσεως

VΙΙ. Η ΣυμΒρ και ο ΚανΒρ Ι ενώπιον των ελληνικών δικαστηρίων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ I

ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ

Άρθρο 1. (Πεδίο εφαρμογής)

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Υποθέσεις που δεν υπάγονται στον Κανονισμό 1215/2012

1. Υποθέσεις δημοσίου δικαίου (άρθρο 1 Ι)

2. Ειδικά οι πράξεις/παραλείψεις κατά την άσκηση κρατικής εξουσίας (acta jure imperii)

IΙI. Οι τομείς που εξαιρούνται του πεδίου ισχύος του ΚανΒρ Ια (άρθρο 1 ΙΙ)

1. Υποθέσεις που αφορούν την κατάσταση ή ικανότητα δικαίου των φυσικών προσώπων και ζητήματα περιουσιακών δικαιωμάτων από έγγαμη σχέση ή εξομοιούμενη με αυτήν σχέση (άρθρο 1 ΙΙ α)

α) Η κατάσταση ή ικανότητα δικαίου φυσικών προσώπων

β) Περιουσιακά δικαιώματα από έγγαμη σχέση ή σχέση που θα μπορούσε να εξομοιωθεί προς γάμο

γ) Ζητήματα διατροφής

2. Πτωχεύσεις και διαδικασίες λύσης και εκκαθάρισης αφερέγγυων επιχειρήσεων ή άλλων νομικών προσώπων (άρθρο 1 ΙΙ β)

3. Ζητήματα κοινωνικών ασφαλίσεων (άρθρο 1 ΙΙ γ)

4. Διαιτησία (άρθρο 1 ΙΙ δ)

5. Υποχρεώσεις διατροφής από οικογενειακές σχέσεις (άρθρο 1 ΙΙ ε)

6. Κληρονομικές σχέσεις και υποχρεώσεις διατροφής λόγω θανάτου (άρθρο 1 ΙΙ στ)

ΙV. Η Σύμβαση του Λουγκάνο

Άρθρο 2. (Βασικές έννοιες)

Ι. Δικαστικές αποφάσεις (άρθρο 2 στοιχ. α)

1. Έννοια αποφάσεως

2. Αναγνωριζόμενες αποφάσεις

α). Αποφάσεις σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις

β). Είδος αποφάσεων

γ). Αποφάσεις σχετικές με τη διαιτησία

δ). Ωριμότητα αποφάσεων

ε). Αποφάσεις παρεμπίπτουσες και παρεπόμενες

στ) Αποφάσεις ασφαλιστικών μέτρων

ζ). Διαταγές πληρωμής

ΙΙ. Δικαστικός συμβιβασμός (άρθρο 2 στοιχ. β)

ΙΙΙ. Δημόσια έγγραφα (άρθρο 2 στοιχ. γ)

IV. Κράτος μέλος προελεύσεως και κράτος μέλος αναγνωρίσεως ή εκτελέσεως (άρθρο 2 στοιχ. δ και ε )

V. Δικαστήριο προελεύσεως (άρθρο 2 στοιχείο στ)

Άρθρο 3. (Διεύρυνση της έννοιας «δικαστήριο»).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ II

ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

Εισαγωγικά

ΤΜΗΜΑ

Γενικές διατάξεις

Άρθρο 4. (Γενική δωσιδικία κατοικίας του εναγομένου).

Ι. Πρωταρχικός κανόνας : η γενική δωσιδικία της κατοικίας του εναγομένου

ΙΙ. Σκοπός της ρυθμίσεως

ΙΙΙ. Έλεγχος για την εφαρμογή του άρθρου 4 και του Κανονισμού 1215/2012

1. Το διασυνοριακό στοιχείο

2. Γενικές προϋποθέσεις

3. Η αναζήτηση της διεθνούς δικαιοδοσίας

ΙV. Ισχύς του κανόνα

1. Γενικά

2. Όρια ισχύος του κανόνα

V. Οι ειδικές δωσιδικίες

VI. Η θέση όσων δεν έχουν την ιθαγένεια του κράτους μέλους όπου κατοικούν

VII. Η θέση όσων δεν κατοικούν σε κράτος μέλος

VΙΙΙ. Κατοικία και όχι μόνιμη διαμονή

1. Αναζήτηση της κατοικίας/έδρας

2. Κρίσιμο χρονικό σημείο για τον προσδιορισμό της κατοικίας/έδρας

3. Οι κίνδυνοι αρνησιδικίας και η τελευταία γνωστή κατοικία του εναγομένου

Άρθρο 5. (Ειδικές και υπέρμετρες βάσεις διεθνούς δικαιοδοσίας)

Ι. Ειδικές βάσεις διεθνούς δικαιοδοσίας

ΙΙ. Ερμηνεία των ειδικών βάσεων διεθνούς δικαιοδοσίας

ΙΙΙ. Τα ασφαλιστικά μέτρα

IV. Οι υπέρμετρες βάσεις διεθνούς δικαιοδοσίας δεν ισχύουν στο πεδίο ισχύος του ΚανΒρ Ια

Άρθρο 6. (Κατοικία εναγομένου εκτός του εδάφους της Ευρωπαϊκής Ενώσεως)

Ι. Μη εφαρμογή του ΚανΒρ Ια επί εναγομένων που κατοικούν εκτός του εδάφους της Ενώσεως

ΙΙ. Εφαρμογή του εθνικού δικαίου του δικάζοντος δικαστηρίου

ΙΙΙ. Εξαιρέσεις από τον κανόνα του άρθρου 6 και επιστροφή στο σύστημα του ΚανΒρ Ια

1. Αγωγές του καταναλωτή κατά του αντισυμβαλλομένου του (άρθρο 18 Ι)

2. Αγωγές του εργαζομένου κατά του εργοδότη του (άρθρο 21 ΙΙ)

3. Αποκλειστική διεθνής δικαιοδοσία κατά τον ΚανΒρ Ια (άρθρο 24)

4. Παρέκταση διεθνούς δικαιοδοσίας (άρθρο 25)

ΤΜΗΜΑ

Ειδικές δικαιοδοσίες

Άρθρο 7. (Ειδικές δικαιοδοτικές βάσεις)

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Δωσιδικία για αγωγές από σύμβαση (άρθρο 7 σημείο 1)

1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

2. Σκοπός της διατάξεως

3. Πεδίο εφαρμογής

4. Το νόημα των «διαφορών εκ συμβάσεως»

5. Η έρευνα του δικάζοντος δικαστηρίου

6. Τo εύρος των «διαφορών εκ συμβάσεως»

7. Καθορισμός της κρίσιμης παροχής

8. Τόπος εκπληρώσεως της παροχής

α) Γενικές παρατηρήσεις

β) Συμβάσεις για πώληση εμπορευμάτων και παροχή υπηρεσιών (άρθρο 7 σημείο 1 στοιχείο β)

αα) Επί πωλήσεως εμπορευμάτων (άρθρο 7 σημείο 1 στοιχείο β περίπτωση α)

ββ) Επί παροχής υπηρεσιών (άρθρο 7 σημείο 1 στοιχείο β περίπτωση β)

ΙΙΙ. Δωσιδικία για αγωγές από αδικοπραξία (άρθρο 7 σημείο 2)

1. Εισαγωγικά-σκοπός της διατάξεως

2. Πεδίο εφαρμογής

3. Η έρευνα του δικάζοντος δικαστηρίου

4. Ενάγων και εναγόμενος

5. Η έννοια της αδικοπραξίας-οιονεί αδικοπραξίας

α) Γενικές παρατηρήσεις

β) Διάκριση μεταξύ διαφορών από σύμβαση και από αδικοπραξία

γ) Ταυτόχρονη εκδίκαση διαφορών από σύμβαση και από αδικοπραξία

δ) Παραδείγματα αδικοπραξίας

ε) Αγωγή για μελλοντική ζημία

6. Προσδιορισμός του τόπου όπου συνέβη ή ενδέχεται να συμβεί το ζημιογόνο γεγονός

α) Γενικές παρατηρήσεις

β) Ο τόπος όπου συνέβη το γενεσιουργό της ζημίας γεγονός (τόπος του ζημιογόνου ή αιτιώδους γεγονότος ή της αιτιώδους συμπεριφοράς)

αα) Γενικά

ββ) Στο Διαδίκτυο

γ) Ο τόπος επελεύσεως της ζημίας

αα) Γενικά

ββ) Ο τόπος επελεύσεως της ζημίας στο Διαδίκτυο ειδικότερα

7. Διεθνής δικαιοδοσία επί πλειόνων εμπλεκομένων στο αδίκημα

ΙV. Δωσιδικία της ποινικής διώξεως (άρθρο 7 σημείο 3)

1. Σκοπός και γενικά χαρακτηριστικά

2. Αγωγές ενώπιον ποινικού δικαστηρίου

3. Η αυτοπρόσωπη εμφάνιση του κατηγορουμένου

V. Δωσιδικία ανακτήσεως πολιτιστικού αγαθού (άρθρο 7 σημείο 4)

VI. Δωσιδικία της τοποθεσίας του υποκαταστήματος (άρθρο 7 σημείο 5)

1. Γενικές παρατηρήσεις

2. Η έννοια του υποκαταστήματος, πρακτορείου κλπ

3. Υποθέσεις που υπάγονται στη δωσιδικία του υποκαταστήματος

VII. Δωσιδικία για διαφορές από trust (άρθρο 7 σημείο 6)

VIIΙ. Δωσιδικία για αγωγές από επιθαλάσσια αρωγή (άρθρο 7 σημείο 7)

Άρθρο 8. (Περαιτέρω ειδικές δικαιοδοτικές βάσεις)

Ι. Εισαγωγικά για το άρθρο 8 ΚανΒρ Ια

ΙΙ. Δωσιδικία της ομοδικίας (άρθρο 8 σημείο 1)

1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

2. Σκοπός της διατάξεως

3. Πεδίο ισχύος

4. Η προϋπόθεση της διεθνούς δικαιοδοσίας του δικαστηρίου της κατοικίας του εναγομένου για έναν από τους ομοδίκους

5. Η αναγκαία συνάφεια

6. Κίνδυνος εκδόσεως «ασυμβίβαστων» αποφάσεων

7. Κρίσιμο χρονικό σημείο ασκήσεως και τύχη της βασικής αγωγής

8. Το ενδεχόμενο καταχρηστικής προσφυγής στο άρθρο 8 σημείο 1 ΚανΒρ Ια

ΙΙΙ. Δωσιδικία της προσεπικλήσεως – ανακοίνωση δίκης (άρθρο 8 σημείο 2)

1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

2. Προσδιορισμός της έννοιας της προσεπικλήσεως

3. Περιορισμένη εφαρμογή της διατάξεως για τα κράτη μέλη που γνωρίζουν μόνον την ανακοίνωση δίκης

4. Απαγόρευση καταχρηστικής συμπεριφοράς

IV. Δωσιδικία της ανταγωγής (άρθρο 8 σημείο 3)

1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

2. Πεδίο εφαρμογής

3. Ο αναγκαίος σύνδεσμος μεταξύ αγωγής και ανταγωγής

4. Ζητήματα συμψηφισμού

V. Αγωγές από σύμβαση που συνδέονται με εμπράγματες αγωγές επί ακινήτου (άρθρο 8 σημείο 4)

Άρθρο 9. (Αιτήματα περιορισμού της ευθύνης από χρησιμοποίηση πλοίου)

ΤΜΗΜΑ 3 και ΤΜΗΜΑ

Υποθέσεις ασφαλίσεων και συμβάσεις καταναλωτών

Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΤΜΗΜΑ

Διεθνής δικαιοδοσία σε υποθέσεις ασφαλίσεων

Άρθρο 10. (Εφαρμοστέες διατάξεις)

Ι. Εισαγωγικά-Το πεδίο εφαρμογής του κεφαλαίου

ΙΙ. Οι υποθέσεις ασφαλίσεων

ΙΙΙ. Η κατοικία/έδρα του εναγομένου

Άρθρο 11. (Αγωγές σε βάρος του ασφαλιστή)

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Αγωγές κατά του ασφαλιστή που έχει κατοικία/έδρα σε κράτος μέλος

ΙΙΙ. Αγωγές κατά του ασφαλιστή που δεν έχει κατοικία/έδρα σε κράτος μέλος

Άρθρο 12. (Δωσιδικία του ζημιογόνου γεγονότος)

Άρθρο 13. (Δωσιδικία επί προσεπικλήσεως του ασφαλιστή)

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Προσεπίκληση του ασφαλιστή σε δίκη μεταξύ ζημιωθέντος και ασφαλισμένου

ΙΙΙ. Διεθνής δικαιοδοσία επί ευθείας αγωγής του ζημιωθέντος κατά του ασφαλιστή

Άρθρο 14. (Δωσιδικία επί αγωγής του ασφαλιστή)

Άρθρο 15. (Παρέκταση διεθνούς δικαιοδοσίας σε υποθέσεις ασφαλίσεων)

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Έγκυρες συμφωνίες παρεκτάσεως

1. Συμφωνίες μεταγενέστερες της γενέσεως της διαφοράς (άρθρο 15 σημείο 1)

2. Συμφωνίες που ευνοούν την οικονομικώς ασθενέστερη πλευρά (άρθρο 15 σημείο 2)

3. Συμφωνίες που αναθέτουν τη διεθνή δικαιοδοσία στα δικαστήρια της κοινής κατοικίας ή συνήθους διαμονής ασφαλιστή και αντισυμβαλλομένου του (άρθρο 15 σημείο 3)

4. Ρήτρες παρεκτάσεως με αντισυμβαλλόμενο που κατοικεί σε τρίτο κράτος (άρθρο 15 σημείο 4)

5. Ρήτρες παρεκτάσεως σε υποθέσεις «μεγάλης ασφαλίσεως» (άρθρο 15 σημείο 5)

Άρθρο 16. (Κατάλογος κινδύνων «μεγάλης» ασφαλίσεως)

ΤΜΗΜΑ

Διεθνής δικαιοδοσία σε συμβάσεις καταναλωτών

Άρθρο 17. (Συμβάσεις καταναλωτών)

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

1. Σκοπός και βασικές αρχές του τμήματος για τις συμβάσεις καταναλωτών

2. Γεωγραφικό και καθ΄ύλην πεδίο εφαρμογής

ΙΙ. Η έννοια των συμβάσεων καταναλωτών

1. Ο αντισυμβαλλόμενος του καταναλωτή

α) Έννοια

β) Η κατοικία/έδρα του αντισυμβαλλομένου του καταναλωτή

2. Η έννοια του καταναλωτή

α) Φυσικό πρόσωπο

β) Πρόσωπο που ενεργεί εκτός της επαγγελματικής του δραστηριότητας

γ) Το ζήτημα του ύψους της οικονομικής αξίας της συναλλαγής

δ) Το ζήτημα των γνώσεων περί του αντικειμένου

3. Συμβάσεις που διέπονται από τον Κανονισμό

α) Συμβάσεις πωλήσεως αγαθών με τμηματική καταβολή του τιμήματος

β) Σύμβαση δανείου με σταδιακή εξόφληση ή άλλη μορφή παροχής πιστώσεως για τη χρηματοδότηση της αγοράς αγαθών

γ) Κάθε άλλη περίπτωση, όταν ο αντισυμβαλλόμενος του καταναλωτή ασκεί εμπορικές ή επαγγελματικές δραστηριότητες στο κράτος μέλος κατοικίας του καταναλωτή ή όταν οι δραστηριότητές του κατευθύνονται στο κράτος αυτό ή και σε αυτό

αα) άσκηση εμπορικών δραστηριοτήτων στο κράτος μέλος της κατοικίας του καταναλωτή

ββ) στόχευση της εμπορικής δραστηριότητας στην αγορά της κατοικίας του καταναλωτή

ΙΙΙ. Χρηματιστηριακές πράξεις και ιδιότητα του καταναλωτή

IV. Οι αξιώσεις που υπάγονται στα άρθρα 17-19 ΚανΒρ Ια

V. Η εξαίρεση των συμβάσεων μεταφοράς

Άρθρο 18. (Δωσιδικία επί αγωγών του καταναλωτή και του αντισυμβαλλομένου του)

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Αγωγές του καταναλωτή

ΙΙΙ. Αγωγές του αντισυμβαλλομένου του καταναλωτή

ΙV. Άσκηση ανταγωγής

Άρθρο 19. (Παρέκταση διεθνούς δικαιοδοσίας σε υποθέσεις καταναλωτών)

ΤΜΗΜΑ

Διεθνής δικαιοδοσία σε ατομικές συμβάσεις εργασίας

Άρθρο 20. (Έκταση εφαρμογής)

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις-Σκοπός του τμήματος

ΙΙ. Γεωγραφικό πεδίο ισχύος του τμήματος

ΙΙΙ. Η έννοια των ατομικών συμβάσεων εργασίας

IV. Καθ’ ύλην πεδίο εφαρμογής

Άρθρο 21. (Αγωγές κατά του εργοδότη)

Ι. Γενικός κανόνας: οι περισσότερες επιλογές του εργαζομένου

II. Εργοδότης με κατοικία/έδρα σε κράτος μέλος (άρθρο 21 Ι ΚανΒρ Ια)

1. Εναγωγή του εργοδότη ενώπιον των δικαστηρίων της κατοικίας του (άρθρο 21 Ι α)

2. Εναγωγή του εργοδότη σε άλλο κράτος μέλος, πέραν αυτού της κατοικίας του (άρθρο 21 Ι β )

α) Ο τόπος της συνήθους εκτελέσεως της εργασίας (άρθρο 21 Ι β στοιχείο i)

β) Εκτέλεση της εργασίας σε περισσότερες χώρες- η «εγκατάσταση» που προσέλαβε τον εργαζόμενο (άρθρο 21 Ι β στοιχείο ii)

III. Εργοδότης με κατοικία/έδρα σε τρίτη χώρα (άρθρο 21 ΙΙ ΚανΒρ Ια)

ΙV. Πλείονες εργοδότες

Άρθρο 22. (Αγωγές κατά του εργαζομένου)

Άρθρο 23. (Παρέκταση διεθνούς δικαιοδοσίας στις ατομικές συμβάσεις εργασίας)

Ι. Γενικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Επιτρεπόμενες συμφωνίες παρεκτάσεως

ΤΜΗΜΑ

Αποκλειστική δικαιοδοσία

Άρθρο 24. (Αποκλειστικές δικαιοδοτικές βάσεις)

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις-σκοπός της διατάξεως

ΙΙ. Το διασυνοριακό στοιχείο-πεδίο εφαρμογής

ΙΙΙ. Δωσιδικία της τοποθεσίας του ακινήτου (άρθρο 24 σημείο 1)

1. Εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων

2. Μισθώσεις ακινήτων

α) Σκοπός της διατάξεως

β) Πεδίο εφαρμογής

3. Βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων για ιδιωτική χρήση (άρθρο 24 σημείο 1 στοιχείο β)

α) Εισαγωγικά-σκοπός της ρυθμίσεως

β) Προϋποθέσεις ισχύος της διατάξεως

γ) Συνέπειες της συνδρομής των προϋποθέσεων του άρθρου 24 σημείο 1 στοιχείο β

ΙV. Δωσιδικία των διαφορών από εταιρίες (άρθρο 24 σημείο 2)

1. Εισαγωγικά

2. Σκοπός της διατάξεως και πεδίο εφαρμογής

3. Η αναζήτηση της έδρας της εταιρίας

V. Δωσιδικία των καταχωρίσεων σε δημόσια βιβλία (άρθρο 24 σημείο 3)

VI. Δωσιδικία των καταχωρίσεων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, σημάτων, σχεδίων και υποδειγμάτων κ.λπ. (άρθρο 24 σημείο 4 ΚανΒρ Ια)

1. Σκοπός της διατάξεως

2. Πεδίο ισχύος και τροποποίηση της διατάξεως

VII. Δωσιδικία της αναγκαστικής εκτελέσεως (άρθρο 24 σημείο 5)

ΤΜΗΜΑ

Παρέκταση διεθνούς δικαιοδοσίας

Άρθρο 25. (Ρητή συμφωνία παρεκτάσεως)

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Σκοπός της διατάξεως

ΙΙΙ. Η πορεία της έρευνας του δικάζοντος δικαστηρίου

ΙV. Πεδίο εφαρμογής

1. Δικαστήριο στο έδαφος κράτους μέλους

2. Ορισμός δικαστηρίου τρίτου κράτους

3. Εξάλειψη της σημασίας της κατοικίας των διαδίκων

4. Πεδίο εφαρμογής και Σύμβαση της Χάγης (2005)

V. Επιτρεπτό περιεχόμενο της συμφωνίας παρεκτάσεως

VΙ. Προϋποθέσεις καταρτίσεως της συμφωνίας παρεκτάσεως

1. Ταύτιση βουλήσεων

2. Ακριβής προσδιορισμός του παρεκτεινόμενου δικαστηρίου

3. Παρέκταση διεθνούς δικαιοδοσίας και τόπος εκπληρώσεως της παροχής

4. Υποκειμενικά όρια της συμφωνίας παρεκτάσεως

5. Διαφορές από συγκεκριμένη έννομη σχέση-Αντικειμενικά όρια της συμφωνίας παρεκτάσεως

6. Έλεγχος της ουσιαστικής ισχύος της ρήτρας παρεκτάσεως

α) Γενικά

β) Ειδικά ο έλεγχος του καταχρηστικού χαρακτήρα της ρήτρας

7. Χρονικό σημείο συνδρομής των προϋποθέσεων του άρθρου 25 ΚανΒρ Ια

VII. Αποσύνδεση της ρήτρας παρεκτάσεως από τη σύμβαση που περιέχει τη ρήτρα (άρθρο 25 V)

VIIΙ. Ο τύπος της συμφωνίας παρεκτάσεως

1. Έγγραφος τύπος (άρθρο 25 Ι α, περίπτωση πρώτη)

α) Ο παραδοσιακός έγγραφος τύπος

β) Ρήτρες διεθνούς δικαιοδοσίας σε ΓΟΣ

γ) Διαβίβαση μέσω ηλεκτρονικής οδού (άρθρο 25 ΙΙ)

δ) Ρήτρες παρεκτάσεως σε καταστατικά εταιριών

2. Προφορική συμφωνία με έγγραφη επιβεβαίωση (άρθρο 25 Ι α, περίπτωση δεύτερη)

3. Πρακτική καθιερωμένη από τους διαδίκους στις μεταξύ τους σχέσεις (άρθρο 25 Ι περίπτωση β)

4. Τύπος σύμφωνος με τις συνήθειες του διεθνούς εμπορίου (άρθρο 25 Ι περίπτωση γ)

α) Ύπαρξη συνήθειας στο διεθνές εμπόριο

β) Γνώση της συνήθειας του διεθνούς εμπορίου

γ) Γνωστότερες συνήθειες του διεθνούς εμπορίου

IX. Συνέπειες της συμφωνίας επιλογής δικαστηρίου

1. Αποκλειστική διεθνής δικαιοδοσία του οριζόμενου δικαστη­ρίου

2. Η δέσμευση του δικαστηρίου, του οποίου η διεθνής δικαιοδοσία καταλύεται

3. Συμφωνίες που προβλέπουν συντρέχουσα δωσιδικία

4. Συμφωνίες προς όφελος της μιας μόνον πλευράς

5. Η τύχη αποφάσεως που παραβίασε συμφωνία επιλογής δικαστηρίου

Χ. Σιωπηρή παρέκταση

ΧΙ. Συμφωνίες επιλογής δικαστηρίου σε συμβάσεις ασφαλίσεων, καταναλωτικές συμβάσεις και ατομικές συμβάσεις εργασίας

ΧΙΙ. Ρήτρες επιλογής δικαστηρίου σε trust (άρθρο 25 ΙΙΙ και IV)

Άρθρο 26. (Σιωπηρή παρέκταση)

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Σκοπός της διατάξεως

ΙΙΙ. Πεδίο εφαρμογής

ΙV. Η σημασία της παραστάσεως του εναγομένου

1. Σχέσεις της σιωπηρής παρεκτάσεως με τα άρθρα 24 και 25 ΚανΒρ Ια

2. Η έννοια της παραστάσεως του εναγομένου

V. Οι αντιρρήσεις του εναγομένου

1. Αντιρρήσεις μόνον επί της διεθνούς δικαιοδοσίας

2. Άλλες αντιρρήσεις σε διαδικαστικά θέματα

3. Αντιρρήσεις τόσο επί της διεθνούς δικαιοδοσίας όσο και επί της ουσίας

4. Σημασία της σιωπηρής παρεκτάσεως για την εκκρεμοδικία

VΙ. Η παρουσία του νομικού παραστάτη

VΙΙ. Σιωπηρή παρέκταση στις συμβάσεις ασφαλίσεων, στις καταναλωτικές συμβάσεις και στις ατομικές συμβάσεις εργασίας

ΤΜΗΜΑ

Έρευνα της διεθνούς δικαιοδοσίας και του παραδεκτού

Άρθρο 27. (Αυτεπάγγελτη έρευνα αποκλειστικής διεθνούς δικαιοδοσίας επί των διαφορών που εμπίπτουν στο άρθρο 24)

Ι. Όρια εφαρμογής

ΙΙ. Αυτεπάγγελτος έλεγχος

ΙΙΙ. Απόφαση

Άρθρο 28. (Αυτεπάγγελτη έρευνα διεθνούς δικαιοδοσίας επί ερημοδικίας εναγομένου)

Ι. Νομοθετικός σκοπός και όρια εφαρμογής

ΙΙ. Έγκαιρη επίδοση

ΤΜΗΜΑ

Εκκρεμοδικία και συνάφεια

Εισαγωγικές παρατηρήσεις στα άρθρα

Άρθρο 29. (Διπλή εκκρεμοδικία)

Ι. Γενική επισκόπηση

ΙΙ. Έννοια και προϋποθέσεις εκκρεμοδικίας

1. Παράλληλες διαδικασίες σε διαφορετικά κράτη μέλη

2. Ταυτότητα αντικειμένου των δύο δικών

α) Διαγνωστική διαδικασία

β) Ασφαλιστικά μέτρα

3. Ταυτότητα διαδίκων

ΙΙΙ. Έννομες συνέπειες της διπλής εκκρεμοδικίας

IV. Απόλυτος ο σεβασμός της αλλοδαπής εκκρεμοδικίας

V. Παραγνώριση εκκρεμοδικίας

VI. Υποχρέωση παροχής πληροφοριών

Άρθρο 30. (Συναφείς αγωγές)

Ι. Νομοθετικός σκοπός και όρια εφαρμογής

ΙΙ. Έννοια συνάφειας

ΙΙΙ. Συνέπειες από την παραδοχή της συνάφειας

Άρθρο 31. (Προτεραιότητα επί αποκλειστικής διεθνούς δικαιοδοσίας)

Ι. Προτεραιότητα επί αποκλειστικής διεθνούς δικαιοδοσίας αμφότερων των δικαστηρίων

ΙΙ. Προτεραιότητα επί αποκλειστικής διεθνούς δικαιοδοσίας λόγω ρήτρας παρεκτάσεως

ΙΙΙ. Προϋποθέσεις για την προτεραιότητα του παρεκτεινόμενου δικαστηρίου

1. Αποκλειστική διεθνής δικαιοδοσία δικαστηρίου κράτους μέλους λόγω παρεκτάσεως

2. Πραγματική, μεταγενέστερη άσκηση αγωγής στο παρεκτεινόμενο δικαστήριο

3. Έλλειψη σιωπηρής συμφωνίας παρεκτάσεως στο forum derogatum

4. Επιτρεπτό της συμφωνίας παρεκτάσεως

5. Ταυτότητα αντικειμένου δικών και διαδίκων

IV. Έννομες συνέπειες της διπλής εκκρεμοδικίας

V. Κάμψη της προτεραιότητας του παρεκτεινόμενου δικαστηρίου

Άρθρο 32. (Χρόνος ενάρξεως εκκρεμοδικίας)

Άρθρο 33. (Εκκρεμής αγωγή σε τρίτο κράτος)

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Όρια εφαρμογής

ΙΙΙ. Αναστολή διαδικασίας

IV. Συνέχιση διαδικασίας

V. Περάτωση διαδικασίας

Άρθρο 34. (Συναφής αγωγή σε τρίτο κράτος)

Ι. Γενικά

ΙΙ. Προϋποθέσεις εφαρμογής

ΙΙΙ. Αναστολή διαδικασίας

IV. Συνέχιση διαδικασίας

V. Περάτωση διαδικασίας

ΤΜΗΜΑ

Ασφαλιστικά μέτρα

Άρθρο 35. (Διεθνής δικαιοδοσία για τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων)

Ι. Γενική επισκόπηση

ΙΙ. Έννοια και προϋποθέσεις λήψεως των ασφαλιστικών μέτρων

ΙΙΙ. Διεθνής δικαιοδοσία

1. Του δικαστηρίου της κύριας δίκης

2. Κατά το εθνικό δικονομικό δίκαιο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ III

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΚΤΕΛΕΣΗ

ΤΜΗΜΑ

Εισαγωγικές Παρατηρήσεις

Άρθρο 36. (Κύρια και παρεμπίπτουσα αναγνώριση)

Ι. Αυτόματη (άμεση) αναγνώριση

1. Γενικά

2. Αναγνώριση όλων των έννομων συνεπειών των αλλοδαπών αποφάσεων

ΙΙ. Αυτοτελής διαδικασία αναγνωρίσεως

ΙΙΙ. Παρεμπίπτων έλεγχος της αρνήσεως αναγνωρίσεως

Άρθρο 37. (Προσκομιζόμενα έγγραφα επί αναγνωρίσεως)

Άρθρο 38. (Αναστολή διαδικασίας)

Άρθρο 39. (Άμεση εκτελεστότητα)

Άρθρο 40. (Λήψη συντηρητικών μέτρων)

Άρθρο 41. (Εφαρμοστέο για την εκτέλεση δίκαιο)

Ι. Γενική επισκόπηση

ΙΙ. Διαδικασία εκτελέσεως (αλλοδαπής) αποφάσεως στην Ελλάδα

ΙΙΙ. Λόγοι αρνήσεως ή αναστολής εκτελέσεως

IV. Συρροή λόγων αρνήσεως εκτελέσεως (άρθρο 45 ΚανΒρ Ια) και λόγων ακυρώσεως της εκτελέσεως (άρθρο 933 ΚΠολΔ)

V. Απαγκίστρωση από την υποχρέωση ταχυδρομικής διευθύνσεως και εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου

Άρθρο 42. (Προσκομιζόμενα έγγραφα επί εκτελέσεως)

Ι. Γενικά

ΙΙ. Προσκομιζόμενα έγγραφα επί αποφάσεων

ΙΙΙ. Προσκομιζόμενα έγγραφα επί αποφάσεων ασφαλιστικών μέτρων

IV. Μετάφραση και μεταγραμματισμός

Άρθρο 43. (Επίδοση της βεβαιώσεως και αποφάσεως. Μετάφραση)

Ι. Νομοθετικός σκοπός

ΙΙ. Επίδοση βεβαιώσεως και αποφάσεως

ΙΙΙ. Έννοια του πρώτου μέτρου εκτελέσεως

IV. Μετάφραση

V. Ασφαλιστικά (εξασφαλιστικά) μέτρα

Άρθρο 44. (Παροχή εγγυήσεως. Αναστολή)

ΤΜΗΜΑ

Άρνηση αναγνώρισης και εκτέλεσης

ΥΠΟΤΜΗΜΑ

Άρνηση αναγνώρισης

Άρθρο 45. (Λόγοι αρνήσεως αναγνωρίσεως)

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Οι κατ’ ιδίαν λόγοι αρνήσεως αναγνωρίσεως

1. Η αντίθεση στη δημόσια τάξη (45 Ι στοιχ. α)

α) Γενικά

β) Δικονομική δημόσια τάξη

γ) Ουσιαστική δημόσια τάξη

δ) Η προϋπόθεση της εξαντλήσεως των ενδίκων μέσων στη χώρα προελεύσεως της αποφάσεως

2. Η προσβολή του δικαιώματος ακροάσεως κατά την έναρξη της διαδικασίας (45 Ι στοιχ. β)

α). Η ratio της ρυθμίσεως

β). Ερήμην κατ’ αντιδικία αποφάσεις

γ). Εισαγωγικό δικόγραφο ή άλλο ισοδύναμο έγγραφο

δ). Κανονικότητα της επιδόσεως του εισαγωγικού δικογράφου

ε). Έγκαιρο της επιδόσεως

στ) Παράλειψη ασκήσεως ενδίκου βοηθήματος στη χώρα προελεύσεως της αποφάσεως

3. Ασυμβίβαστες αποφάσεις (45 Ι στοιχ. γ, δ)

α) Ασυμβίβαστο με απόφαση του κράτους αναγνωρίσεως (45 Ι στοιχ. γ)

β) Ασυμβίβαστο με απόφαση που εκδόθηκε προγενέστερα σε άλλο κράτος μέλος ή σε τρίτο κράτος (45 Ι στοιχ. δ)

4. Παραγνώριση διεθνούς δικαιοδοσίας

α) Κανόνας: Αποκλεισμός επανελέγχου της διεθνούς δικαιοδοσίας του δικαστηρίου προελεύσεως της αποφάσεως

β) Εξαιρέσεις

5. Έλλειψη δικαιοδοσίας

ΙΙΙ. Διαδικαστικά ζητήματα

ΥΠΟΤΜΗΜΑ

Άρνηση εκτέλεσης

Άρθρο 46. (Άρνηση εκτελέσεως)

Άρθρο 47. (Αρμόδιο δικαστήριο. Εφαρμοστέο επί της διαδικασίας δίκαιο)

Άρθρο 48. (Αμελλητί έκδοση αποφάσεως)

Άρθρο 49. (Ένδικο μέσο)

Άρθρο 50. (Περαιτέρω ένδικο μέσο)

Άρθρο 51. (Αναστολή διαδικασίας)

ΤΜΗΜΑ

Κοινές διατάξεις

Άρθρο 52. (Απαγόρευση ελέγχου της ουσίας της αλλοδαπής αποφάσεως)

Άρθρο 53. (Έκδοση της βεβαιώσεως)

Άρθρο 54. (Προσαρμογή του μέτρου εκτελέσεως στο δίκαιο του κράτους εκτελέσεως)

Άρθρο 55. (Εκτελεστότητα επί χρηματικής ποινής)

Άρθρο 56. (Απαγόρευση εγγυοδοσίας)

Άρθρο 57. (Μετάφραση/Μεταγραμματισμός)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΚΑΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΙ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΙ

Άρθρο 58. (Δημόσια έγγραφα)

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής

ΙΙΙ. Εκτελεστότητα δημόσιων εγγράφων

IV. Διαδικασία εκτελέσεως των δημόσιων εγγράφων

Άρθρο 59. (Δικαστικοί συμβιβασμοί)

Άρθρο 60. (Βεβαίωση ως προς τα δημόσια έγγραφα ή ως προς τον δικαστικό συμβιβασμό)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ V

ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 61. (Καμία επικύρωση των εγγράφων)

Άρθρο 62. (Προσδιορισμός της κατοικίας)

Ι. Γενικά

ΙΙ. Κατοικία στο κράτος του επιληφθέντος δικαστηρίου

ΙΙΙ. Κατοικία σε άλλο κράτος μέλος

IV. Κατοικία σε τρίτο κράτος

V. Διάφορα

Άρθρο 63. (Προσδιορισμός της έδρας των εταιριών)

Ι. Επισκόπηση

ΙΙ. Έννοια εταιρίας ή άλλου νομικού προσώπου

ΙΙΙ. Έδρα της εταιρίας ή του νομικού προσώπου

IV. Η έδρα ενός trust

Άρθρο 64. (Ιδιαιτερότητες επί πολιτικής αγωγής)

Άρθρο 65. (Ανακοίνωση δίκης αντί για προσεπίκληση στο Γερμανικό, Αυστριακό και Ουγγρικό δίκαιο)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI

ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 66. (Διαχρονική ισχύς του ΚανΒρ Ια)

Ι. Γενικά

ΙΙ. Διαχρονική ισχύς

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VII

ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΑΛΛΑ ΜΕΣΑ

Άρθρο 67. (Ρυθμίσεις επί ειδικών θεμάτων περιλαμβανόμενες σε νομοθετήματα της ΕΕ)

Άρθρο 68. (Σχέση με τη ΣυμΒρ)

Άρθρο 69. (Αντικατάσταση συμβάσεων)

Άρθρο 70. (Επιβίωση αντικαθιστάμενων συμβάσεων)

Άρθρο 71. (Επιφυλάξεις υπέρ ειδικών συμβάσεων)

Ι. Γενικά

ΙΙ. Ειδικές συμφωνίες

ΙΙΙ. Σχέσεις του ΚανΒρ Ια με τις ειδικές συμβάσεις

1. Διεθνής δικαιοδοσία

2. Αναγνώριση και εκτέλεση

Άρθρο 71α. (Κοινό Δικαστήριο)

Άρθρο 71β. (Διεθνής δικαιοδοσία του κοινού δικαστηρίου)

Ι. Γενικά

ΙΙ. Διεθνής δικαιοδοσία

1. Άρθρο 71β σημείο

2. Άρθρο 71β σημείο

3. Άρθρο 71β σημείο

Άρθρο 71γ. (Παράλληλη εκκρεμοδικία)

Άρθρο 71δ. (Αναγνώριση και εκτέλεση)

Άρθρο 72. (Συνέχιση ισχύος των κατ’ άρθρο 59 ΣυμΒρ συμφωνιών)

Άρθρο 73. (Άθικτες συμβάσεις)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VIII

ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 74. (Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο)

Άρθρο 75. (Ανακοινώσεις των αρμόδιων δικαστηρίων)

Άρθρο 76. (Κοινοποιήσεις)

Άρθρο 77. (Κατ’ εξουσιοδότηση έκδοση πράξεων από την Επιτροπή)

Άρθρο 78. (Κατ’ εξουσιοδότηση έκδοση πράξεων: λεπτομέρειες)

Άρθρο 79. (Έκθεση Επιτροπής)

Άρθρο 80. (Κατάργηση ΚανΒρ Ι)

Άρθρο 81. (Έναρξη ισχύος ΚανΒρ Ια)

Κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμός (ΕΕ) 2015/281 της Επιτροπής της 26ης Νοεμβρίου 2014

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Πρώτη επικαιροποίηση των πληροφοριών που αφορούν το άρθρο 76 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1215/2012

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΛΗΜΜΑΤΩΝ