Μ. Κορδή-Αντωνοπούλου, Το νομικό πλαίσιο των αγορών χρηματοπιστωτικών μέσων - Β' έκδοση, 2η έκδ., 2010

Πρόλογος 2ης έκδοσης

Πρόλογος 1ης έκδοσης

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

ΑΠΟ ΤΟ «ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ» ΣΤΟ

«ΔΙΚΑΙΟ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ»

§ 1. Ιστορική αναδρομή στην ίδρυση και λειτουργία του ελληνικού χρηματιστηρίου

§ 2. Η επίδραση των νέων ρυθμίσεων στο ελληνικό «χρηματιστηριακό δίκαιο»

Ι. Η κυρίαρχη θέση του Χρηματιστηρίου πριν τη νέα νομοθετική ρύθμιση

ΙΙ. Η θέση του Χρηματιστηρίου μετά το Ν. 3606/2007

IΙΙ. Η συνέχιση της λειτουργίας της «Χρηματιστήριο Αθηνών ΑΕ»

VI. Οι λόγοι που επέβαλαν τις νέες ρυθμίσεις

§ 3. Καινοτόμες γενικής εφαρμογής ρυθμίσεις του Ν. 3606/2007 για τις χρηματοπιστωτικές αγορές

Ι. Προστασία των επενδυτών

ΙΙ. Η ρύθμιση του άρθρου 44 § 4

ΙΙΙ. Η ρύθμιση του άρθρου 45 § 6 για τις οργανωμένες αγορές και των άρθρων 31 και 32 για τις ΕΠΕΥ

§ 4. Ορισμοί εννοιών που περιέχονται και αναλύονται στο Ν. 3606/2007

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

ΟΙ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ

§ 1. Η έννοια του όρου «επένδυση» και οι συναλλασσόμενοι στις χρηματοπιστωτικές αγορές

Ι. Η έννοια του όρου «επένδυση»

ΙΙ. Οι επενδυτές και οι φορείς (πάροχοι) των επενδυτικών δραστηριοτήτων

1. Οι επενδυτές

Α. Ιδιώτες επενδυτές

Β. Θεσμικοί επενδυτές

Γ. «Ιδιώτες πελάτες» και «επαγγελματίες πελάτες»

2. Οι φορείς (πάροχοι) των επενδυτικών δραστηριοτήτων

Α. Η έννοια της ΕΠΕΥ

Β. Τα δύο είδη ΕΠΕΥ της ελληνικής νομοθετικής ρύθμισης

α. Η Ανώνυμη Εταιρία Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών (ΑΕΠΕΥ)

β. Τα Πιστωτικά Ιδρύματα

Γ. Ανώνυμες εταιρίες που προσφέρουν ή διενεργούν επενδυτικές υπηρεσίες εκ του νομοθετικού τους πλαισίου, χωρίς να εντάσσονται στις ΕΠΕΥ

α. Η Ανώνυμη Εταιρία Επενδυτικής Διαμεσολάβησης

(ΑΕΕΔ)

β. Η Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Αμοιβαίου Κεφαλαίου (ΑΕΔΑΚ)

§ 2. Οι επενδυτικές υπηρεσίες και δραστηριότητες

Ι. Νομοθετική ρύθμιση

ΙΙ. Κύριες επενδυτικές υπηρεσίες

ΙΙΙ. Παρεπόμενες επενδυτικές υπηρεσίες

§ 3. Χρηματοπιστωτικά μέσα

Ι. Γενική παρατήρηση

ΙΙ. Κινητές αξίες

1. Νομική φύση της διαπραγματευόμενης κινητής αξίας

ΙΙΙ. Μέσα της χρηματαγοράς

ΙV. Τα μερίδια οργανισμών συλλογικών επενδύσεων

V. Tα συμβόλαια και οι μορφές συμβάσεων που αναφέρονται στις περιπτώσεις (δ), (ε), (στ), (ζ), (η), (θ), (ι) του άρθρου 5 N. 3606/2007

1. Έννοια παραγώγου

2. Κριτήρια ταξινόμησης των παραγώγων

VI. Συνολική εκτίμηση

§ 4. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές

Ι. «Οργανωμένη αγορά»

1. Έννοια

2. Νομοθετικό πλαίσιο

Α. Διαχειριστής αγοράς

α. Το έργο του

β. Ουσιαστικές προϋποθέσεις για την απόκτηση της ιδιότητας αυτής

γ. Τυπικές προϋποθέσεις

δ. Ανάκληση της άδειας λειτουργίας διαχειριστή αγοράς

3. Ίδρυση οργανωμένης αγοράς

Α. Ουσιαστικές προϋποθέσεις

Β. Τυπικές προϋποθέσεις

Γ. Ανάκληση της λειτουργίας οργανωμένης αγοράς

ΙΙ. Ο «Πολυμερής Μηχανισμός Διαπραγμάτευσης» (ΠΜΔ)

1. Νομοθετική ρύθμιση

A. Έννοια

2. Νομοθετικό πλαίσιο

3. Ίδρυση ΠΜΔ

Α. Ουσιαστικές προϋποθέσεις

Β. Τυπικές προϋποθέσεις

4. Διαφορές ΠΜΔ και «οργανωμένης αγοράς»

5. Η λειτουργία ΠΜΔ στην ελληνική κεφαλαιαγορά με την ονομασία «Εναλλακτική Αγορά»(ΕΝ.Α)

Α. Νομοθετική ρύθμιση της ΕΝ.Α

Β. Χαρακτηριστικά της ΕΝ.Α

ΙΙΙ. Ο «Συστηματικός εσωτερικοποιητής»

1. Έννοια και νομοθετικό πλαίσιο

2. Λειτουργία του συστήματος του «Συστηματικού εσωτερικοποιητή»

ΙV. Ανακεφαλαίωση των χρηματοπιστωτικών αγορών

A. Οργανωμένες αγορές

B. Πολυμερής Μηχανισμός Διαπραγμάτευσης (ΠΜΔ)

Γ. Συστηματικός εσωτερικοποιητής

§ 5. Πρόσβαση σε οργανωμένη αγορά ή σε ΠΜΔ

Ι. Έννοια της «πρόσβασης» και για τις δύο αγορές

ΙΙ. Νομοθετική ρύθμιση για την «οργανωμένη αγορά»

ΙΙΙ. Νομοθετική ρύθμιση για τον ΠΜΔ

§ 6. Τα φυσικά πρόσωπα μέσω των οποίων τα Μέλη έχουν πρόσβαση στις χρηματοπιστωτικές αγορές

Ι. Νομοθετική ρύθμιση

ΙΙ. Καταλληλότητα των φυσικών προσώπων

§ 7. Σύμβαση παραγγελίας για παροχή επενδυτικής υπηρεσίας

Ι. Έννοια της «χρηματιστηριακής» παραγγελίας

ΙΙ. Νομοθετική ρύθμιση

ΙΙΙ. Νομική φύση της σύμβασης

ΙV. Λειτουργία της σύμβασης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΚΑΙ ΑΝΑΔΟΧΟΣ

§ 1. Ενημερωτικό Δελτίο

Ι. Νομοθετική ρύθμιση

ΙΙ. Περιεχόμενο

ΙΙΙ. Μορφή

IV. Έγκριση

V. Δημοσίευση

VI. Η ειδική ευθύνη για το ενημερωτικό δελτίο

1. Πρόσωπα κατά νόμο υπεύθυνα

2. Δικαιολογητικός λόγος της ευθύνης

3. Νομική φύση της ευθύνης

§ 2. Ανάδοχος

Ι. Νομοθετική ρύθμιση

ΙΙ. Σύμβαση Αναδοχής

ΙΙΙ. Είδη της σύμβασης Αναδοχής

1. Αναδοχή για λογαριασμό του εκδότη

2. Εγγυητική Αναδοχή

3. Αναδοχή για ίδιο λογαριασμό ή σταθερή αναδοχή

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

Η «ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΑΕ» ΣΗΜΕΡΑ

§ 1. Γενικές παρατηρήσεις

Ι. Εσωτερική νομοθετική ρύθμιση της «Χρηματιστήριο Αθηνών ΑΕ»

ΙΙ. Κανονισμός της «Χρηματιστήριο Αθηνών ΑΕ»

ΙΙΙ. Διευκρινιστικοί ορισμοί εννοιών που περιέχονται στον Κανονισμό

§ 2. Τα Μέλη της «Χρηματιστήριο Αθηνών ΑΕ» ως διαχειριστή των οργανωμένων Αγορών Αξιών και Παραγώγων και του ΠΜΔ/ΕΝ.Α

Ι. Τα Μέλη των οργανωμένων Αγορών Αξιών και Παραγώγων

ΙΙ. Υποχρεώσεις των Μελών

1. Γενικές υποχρεώσεις των Μελών και των δύο Αγορών

2. Ειδικές υποχρεώσεις των Μελών της Αγοράς Αξιών

3. Ειδικές υποχρεώσεις των Μελών της Αγοράς Παραγώγων

ΙΙΙ. Μέλη της ΕΝ.Α

ΙV. Mέτρα της «Χρηματιστήριο Αθηνών AE» κατά των Μελών και των δύο Αγορών

V. Παραίτηση του Μέλους

VI. Ιδιότητες με τις οποίες μπορεί να λειτουργεί το Μέλος

1. Ως παραγγελιοδόχος

2. Για ίδιο λογαριασμό

3. Ως Ειδικός διαπραγματευτής

VII. Τα φυσικά πρόσωπα μέσω των οποίων δραστηριοποιούνται με τις παραπάνω ιδιότητες τα Μέλη, σύμφωνα με τον Κανονισμό του ΧΑ και τους Κανόνες λειτουργίας της ΕΝ.Α

1. Σύμφωνα με τον Κανονισμό του ΧΑ

2. Σύμφωνα με τους Κανόνες λειτουργίας της ΕΝ.Α

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

Η ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΤΩΝ ΚΙΝΗΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΑΞΙΩΝ

ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΝ.Α

§ 1. Διάκριση της Αγοράς Αξιών σε Κατηγορίες

Ι. Γενικές παρατηρήσεις

1. Ιστορική αναδρομή στο πρόσφατο παρελθόν

2. Η σημερινή διάκριση της Αγοράς Αξιών

ΙΙ. Οι Κατηγορίες της Αγοράς Αξιών

1. Κατηγορία Μεγάλης Κεφαλαιοποίησης

Α. Προϋποθέσεις ένταξης

Β. Συνέπειες της ένταξης

2. Κατηγορία Μεσαίας και Μικρής Κεφαλαιοποίησης

Α. Προϋποθέσεις ένταξης

Υπό 1 και 2. Εξαμηνιαία αναθεώρηση της ένταξης

3. Κατηγορία Χαμηλής Διασποράς, Εμπορευσιμότητας και Ειδικών Χαρακτηριστικών

4. Κατηγορία Επιτήρησης

Υπό 1 και 2

5. Κατηγορία «Διαπραγματεύσιμων Αμοιβαίων Κεφαλαίων» και Κατηγορία «Σύνθετων Χρηματοοικονομικών Προϊόντων»

§ 2. Η διαπραγμάτευση στην Αγορά Αξιών

Ι. Αντικείμενο διαπραγμάτευσης

1. Σύνθετα Χρηματοοικονομικά προϊόντα (Σ.Χ.Π.)

2. Η κινητή αξία ΕΛΠΙΣ

ΙΙ. Προϋποθέσεις για την εισαγωγή προς διαπραγμάτευση

1. Εισαγωγή μετοχών

Α. Προϋποθέσεις εισαγωγής που επιβάλλει ο Ν. 3371/2005 για τον εκδότη (ανώνυμη εταιρία)

α. Νομική κατάσταση

β. Ύψος Ιδίων κεφαλαίων

γ. Οικονομικές καταστάσεις

Β. Προϋποθέσεις εισαγωγής που επιβάλλει ο Κανονισμός του ΧΑ για τον εκδότη

α. Κερδοφορία

β. Φορολογικός έλεγχος

γ. Ειδικός σύμβουλος (Sponsor)

δ. Εταιρική διακυβέρνηση

ε. Ύψος Ιδίων κεφαλαίων

Γ. Προϋποθέσεις εισαγωγής που επιβάλλει ο Ν. 3371/2005 για τις μετοχές

α. Νομική κατάσταση

β. Ελεύθερη διαπραγμάτευση

γ. Διασπορά

δ. Δημόσια εγγραφή

Δ. Πρόσθετες προϋποθέσεις εισαγωγής που επιβάλλει ο Κανονισμός του ΧΑ για τις μετοχές

2. Εισαγωγή ομολογιών

Α. Προϋπόθεση εισαγωγής που επιβάλλει ο Ν. 3371/2005για τον εκδότη (ανώνυμη εταιρία)

Β. Ο Κανονισμός του ΧΑ δεν περιέχει ιδιαίτερες ρυθμίσεις

Γ. Προϋποθέσεις εισαγωγής που επιβάλλει ο Ν. 3371/2005 για τις ομολογίες

α. Νομική κατάσταση

β. Ελεύθερη διαπραγμάτευση

γ. Λήξη της «προθεσμίας» συμμετοχής στο ομολογιακό δάνειο

δ. Εισαγωγή του συνόλου των ομολογιών

ε. Ομολογίες μετατρέψιμες ή ανταλλάξιμες με άλλες κινητές αξίες

Δ. Ο Κανονισμός του ΧΑ δεν περιέχει ιδιαίτερες ρυθμίσεις για τις υπό εισαγωγή ομολογίες

3. Εισαγωγή ομολογιών του Ελληνικού Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, άλλων Κρατών και διεθνών οργανισμών δημόσιου χαρακτήρα

4. Εισαγωγή τίτλων παραστατικών μετοχών (ΕΛΠΙΣ)

5. Εισαγωγή Μεριδίων Διαπραγματεύσιμων Αμοιβαίων Κεφαλαίων

Α. Γενικά χαρακτηριστικά των ΔΑΚ που ορίζονται στην Απ. υπ’ αριθμ. 2/435/12.7.2007 Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς

Β. Ειδικά χαρακτηριστικά που προβλέπει ο Κανονισμός του ΧΑ

6. Εισαγωγή των Σύνθετων Χρηματοοικονομικών προϊόντων (Σ.Χ.Π.)

Α. Προϋποθέσεις εισαγωγής που προβλέπει ο Ν. 3606/2007

Β. Προϋποθέσεις εισαγωγής που προβλέπει ο Κανονισμός του ΧΑ

α. Προϋποθέσεις εισαγωγής που αφορούν τον εκδότη

β. Προϋποθέσεις εισαγωγής που αφορούν τα Σ.Χ.Π.

§ 3. Η διαπραγμάτευση στον ΠΜΔ/ΕΝ.Α

Ι. Αντικείμενο διαπραγμάτευσης

ΙΙ. Προϋποθέσεις για την εισαγωγή κινητών αξιών προς διαπραγμάτευση

1. Εισαγωγή μετοχών

Α. Προϋποθέσεις εισαγωγής που αφορούν τον εκδότη (ανώνυμη εταιρία)

α. Νομική μορφή

β. Νομική κατάσταση

γ. Ύψος Ιδίων κεφαλαίων

δ. Οικονομικές καταστάσεις

ε. Διασπορά

στ. Φορολογικός έλεγχος

ζ. Ζημίες

η. Σύμβουλος

Β. Προϋποθέσεις που αφορούν τις υπό εισαγωγή μετοχές

α. Νομική κατάσταση

β. Ελεύθερη διαπραγμάτευση

γ. Αποϋλοποίηση

Γ. Ο Σύμβουλος ως ουσιαστική προϋπόθεση εισαγωγής μετοχών (άρθρα 33-41 των Κανόνων λειτουργίας της ΕΝ.Α)

α. Ουσιαστικές προϋποθέσεις για την απόκτηση της ιδιότητας του Συμβούλου

β. Τυπικές προϋποθέσεις

γ. Το έργο του Συμβούλου και η εποπτεύουσα Αρχή

2. Εισαγωγή ομολογιών

Α. Προϋπόθεση εισαγωγής που αφορά τον εκδότη

Β. Προϋποθέσεις εισαγωγής που αφορούν τους τίτλους

α. Νομική κατάσταση

β. Ελεύθερα διαπραγματεύσιμοι

γ. Ενημερωτικό δελτίο

§ 4. Διαδικασία για την εισαγωγή προς διαπραγμάτευση των κινητών αξιών στην Αγορά Αξιών και στον ΠΜΔ/ΕΝ.Α

Ι. Εισαγωγή προς διαπραγμάτευση στην Αγορά Αξιών

1. Γενική ρύθμιση της διαδικασίας από το Ν. 3371/2005

2. Ρύθμιση της διαδικασίας από τον Κανονισμό του ΧΑ

Α. Διαδικασία για την εισαγωγή μετοχών

Β. Διαδικασία για την εισαγωγή τίτλων παραστατικών κινητών αξιών και λοιπών κινητών αξιών

Γ. Διαδικασία για την εισαγωγή Μεριδίων «Διαπραγματεύσιμων Αμοιβαίων Κεφαλαίων» (ΔΑΚ)

Δ. Διαδικασία για την εισαγωγή Σύνθετων Χρηματοοικονομικών Προϊόντων (Σ.Χ.Π.)

ΙΙ. Εισαγωγή προς διαπραγμάτευση στον ΠΜΔ/ΕΝ.Α

§ 5. Εκτέλεση στην Αγορά Αξιών της εντολής αγοράς ή πώλησης εισηγμένης κινητής αξίας

Ι. Διαδικασία εισαγωγής εντολών στο Σύστημα

1. Βασικές γενικές διατάξεις του Κανονισμού και επεξηγηματικοί όροι

2. Γενικά διαδικαστικά θέματα

Α. Τιμή εισαγωγής

Β. Περιεχόμενο εντολής

Γ. Διάκριση των εισαγομένων εντολών σε Κατηγορίες

Δ. Τροποποίηση και ακύρωση εντολής

ΙΙ. Η διαπραγμάτευση των εισηγμένων κινητών αξιών

1. Οι Μέθοδοι διαπραγμάτευσης

2. Το τεχνικό μέρος της κατάρτισης της σύμβασης αγοράς ή πώλησης κινητής αξίας στην Αγορά Αξιών

3. Πότε καταρτίζεται σύμβαση

§ 6. Εκτέλεση στην ΕΝ.Α της εντολής αγοράς ή πώλησης εισηγμένης κινητής αξίας

Ι. Γενικές ρυθμίσεις

ΙΙ. Μέθοδοι διαπραγμάτευσης

ΙΙΙ. Διαδικασία διαπραγμάτευσης

§ 7. Υποχρεώσεις των εκδοτών με εισηγμένες κινητές αξίες

Ι. Υποχρεώσεις που επιβάλλονται από το Ν. 3371/2005

ΙΙ. Υποχρεώσεις που επιβάλλονται από το Ν. 3556/2007

ΙΙΙ. Υποχρεώσεις που επιβάλλονται από τον Κανονισμό του ΧΑ

ΙV.Υποχρεώσεις που επιβάλλονται από την Απόφαση 32/24-11-2005 ΔΣ του ΧΑ

V. Υποχρεώσεις που επιβάλλονται από τους Κανόνες λειτουργίας της ΕΝ.Α

§ 8. Μέτρα προστασίας των Αγορών

Ι. Μέτρα που προβλέπει ο Ν. 3371/2005

1. Αναστολή διαπραγμάτευσης

2. Προσωρινή διακοπή διαπραγμάτευσης

3. Διαγραφή κινητής αξίας

4. Οικειοθελής διαγραφή

ΙΙ. Μέτρα που προβλέπει η Απόφαση 2/435/12-7-2007 Επιτρ. Κεφαλαιαγοράς ειδικά για τα Διαπραγματεύσιμα Αμοιβαία Κεφάλαια (ΔΑΚ)

ΙΙΙ. Μέτρα που προβλέπονται από το Ν. 3606/2007

ΙV. Μέτρα προστασίας ειδικά για την Αγορά Αξιών, που προβλέπονται από τον Κανονισμό του ΧΑ

1. Τα προβλεπόμενα εννέα μέτρα

2. Επαναδιαπραγμάτευση των υπό αναστολή ή διαγραφή ευρισκόμενων κινητών αξιών

V. Μέτρα προστασίας ειδικά για την ΕΝ.Α, που προβλέπονται από τους Κανόνες λειτουργίας της

1. Αναστολή και προσωρινή διακοπή διαπραγμάτευσης

2. Αναγκαστική και οικειοθελής διαγραφή

3. Επαναδιαπραγμάτευση των υπό αναστολή διαπραγμάτευσης ευρισκόμενων κινητών αξιών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄

Η ΑΓΟΡΑ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΚΑΙ Η ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑΣ

§ 1. Η Αγορά Παραγώγων

Ι. Ιστορική αναδρομή

ΙΙ. Γενικές παρατηρήσεις

ΙΙΙ. Αναλυτική προσέγγιση των διαπραγματευόμενων παραγώγων

1. «Συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (futures)

2. Συμβάσεις προαίρεσης (options)

3. Η Σύμβαση Ανταλλαγών (Swap)

4. Αγορά REPOS

Α. Η Σύμβαση Πώλησης Κινητών Αξιών με Σύμφωνο Επαναγοράς (Stock Repo)

Β. Η Σύμβαση Αγοράς Κινητών Αξιών με Σύμφωνο Επαναπώλησης (Stock Reverse Repo)

Γ. Συμβάσεις Επαναγοράς

5. Συμβάσεις επί Χρηματοοικονομικών Μέσων

§ 2. Η εποπτεία της κεφαλαιαγοράς

Ι. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς

ΙΙ. Ιστορική αναδρομή

ΙΙΙ. Νομική μορφή

ΙV. Όργανα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς

1. Το Διοικητικό Συμβούλιο

2. Η Εκτελεστική Επιτροπή

3. Συμβουλευτική Επιτροπή

V. Αρμοδιότητες

VI. Ένδικα βοηθήματα κατά των αποφάσεών της

Βιβλιογραφία

Λημματικό ευρετήριο