Λ. Ζυγούρος, Η αμοιβή του διασώστη κατά τη διεθνή σύμβαση του Λονδίνου 1989, 2024
Το παρόν έργο στοχεύει στην ερμηνευτική προσέγγιση και ανάλυση της έννοιας της αμοιβής στο δίκαιο της θαλάσσιας αρωγής. Επίκεντρο αποτελεί η διερεύνηση του περιεχομένου και της λειτουργίας των άρθρων της Διεθνούς Σύμβασης του 1989 που αφορούν στην αμοιβή του διασώστη με έμφαση στα άρθρα 12 και 13, χωρίς όμως να αγνοούνται οι εγχώριες ρυθμίσεις, καθώς λαμβάνονται ταυτόχρονα υπ’ όψιν τα πορίσματα της ημεδαπής και αλλοδαπής θεωρίας και νομολογίας. Επιπλέον, όσον αφορά στον ΚΙΝΔ (ν. 5020/2023), ερμηνευτική αναφορά γίνεται στις σχετικές με το θέμα διατάξεις.
Με άλλα λόγια, η στόχευση της μελέτης είναι η διερεύνηση των προϋποθέσεων για την παροχή της αμοιβής στον αρωγό, η αμοιβή αυτή καθ’ εαυτή, καθώς και τα κριτήρια για τον καθορισμό της και ακολούθως εξετάζεται η διάσωση των προσώπων και το πταίσμα του αρωγού. Ειδικότερα, η μελέτη διαιρείται σε τέσσερα τμήματα: την Εισαγωγή, όπου περιέχονται οι προκαταρκτικές παρατηρήσεις της προβληματικής και ο στόχος και το διάγραμμα της μελέτης, το Πρώτο Μέρος, όπου παρατίθεται το ισχύον νομικό πλαίσιο και τα συνδεόμενα με αυτό νομικά ζητήματα και τα όρια δράσης του διασώστη, το Δεύτερο Μέρος, που αφορά στις προϋποθέσεις για παροχή της αμοιβής του διασώστη, το Τρίτο Μέρος, που αφορά στην αμοιβή και το Τέταρτο Μέρος, που αφορά στη διάσωση των προσώπων και το πταίσμα του αρωγού.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. Προκαταρκτικές παρατηρήσεις
2. Αντικείμενο της μελέτης
3. Διάγραμμα
ΜΕΡΟΣ A’
Αμοιβή και θαλάσσια αρωγή
Κεφάλαιο Πρώτο - Το νομοθετικό πλαίσιο
4. Γενικές παρατηρήσεις
5. Διεθνείς και εσωτερικές πηγές
5.1. Η Διεθνής Σύμβαση των Βρυξελλών του
5.2. Ο ΚΙΝΔ
5.2.1. Ν.3816/1958
5.2.2. Ν. 5020/2023
5.3. Η Διεθνής Σύμβαση του Λονδίνου του
5.3.1. Ισχύς ή κατάργηση της Σύμβασης του 1910 και του ΚΙΝΔ (ν. 3816/ 1958) από τη Σύμβαση του 1989;
5.4. Μηχανισμοί ήπιου δικαίου (Soft law)
5.4.1. Lloyd’s Open Form (LOF) (2020)
5.4.2. SCOPIC clause (2020)
6. Συμπέρασμα
Κεφάλαιο Δεύτερο - Τα όρια δράσης του διασώστη
7. Γενικές παρατηρήσεις
8. Έννοια του διασώστη
9. Τα όρια δράσης των εμπλεκομένων στη θαλάσσια αρωγή
9.1. Διασώστης
9.1.1. «Η καλύτερη δυνατή προσπάθεια»
9.1.1.1. Νομολογία
9.1.1.2. Ερμηνευτική προσέγγιση του περιεχόμενου του όρου «best endeavours» στη ρήτρα του LOF
9.1.2. Οφειλόμενη επιμέλεια και απαραίτητη μέριμνα (8§1 (α και β) της Διεθνούς Σύμβασης του 1989)
9.1.3. Βοήθεια και παρέμβαση άλλων αρωγών (8§1 (γ και δ) Διεθνούς Σύμβασης 1989)
9.1.4. Άλλα νομοθετικά κείμενα
9.2. Λήπτης της αρωγής
9.2.1. Πλήρης συνεργασία (8§2 (α) Διεθνούς Σύμβασης 1989)
9.2.1.1. Συνεργασία κατά το άρθρο 11 της Διεθνούς Σύμβασης του 1989.
9.2.2. Απαραίτητη μέριμνα για αποτροπή ή ελαχιστοποίηση της βλάβης του περιβάλλοντος (8§2 (β) Διεθνούς Σύμβασης 1989)
9.2.2.1. Βλάβη του περιβάλλοντος
9.2.2.2. Αποτροπή ή ελαχιστοποίηση
9.2.3. Ασφαλές λιμάνι επαναπαράδοσης (8§2 (γ) Διεθνούς Σύμβασης 1989)
10. Συμπέρασμα
ΜΕΡΟΣ B’
Προϋποθέσεις για παροχή της αμοιβής
Κεφάλαιο Τρίτο - Έννοια, συμβαλλόμενοι και χρόνος παροχής υπηρεσιών αρωγής
11. Γενικές παρατηρήσεις
12. Αυτόκλητη και συμβατική μορφή παροχής υπηρεσιών
12.1. Έννοια και νομική φύση της αυτόκλητης παροχής υπηρεσιών
12.2. Έννοια και νομική φύση της συμβατικής παροχής υπηρεσιών
13. Συμβαλλόμενοι
13.1. Αυτόκλητη παροχή υπηρεσιών
13.2. Διεθνής Σύμβαση του
13.2.1. Σύμβαση μεταξύ αρωγού και τρίτου προσώπου
13.2.2. Συμβατική δέσμευση κατ’ απόκλιση από τη Διεθνή Σύμβαση
13.2.2.1. Ελληνικό δίκαιο
13.2.2.2. Αγγλικό δίκαιο
13.3. LOF
14. Συμπέρασμα
Κεφάλαιο Τέταρτο - Ακύρωση και τροποποίηση των συμβάσεων αρωγής.
15. Γενικές παρατηρήσεις
16. Προϋποθέσεις πραγματικού
16.1. Σύναψη σύμβασης υπό ανεπίτρεπτη επήρεια
16.2. Σύναψη σύμβασης υπό την επήρεια κινδύνου
16.3. Σύμβαση και ανεπιεικείς όροι
16.3.1. Σύμβαση
16.3.2. Ανεπιεικείς όροι
16.4. Προφανής δυσαναλογία μεταξύ πληρωμής και παρασχεθεισών υπηρεσιών
16.5. Παραγραφή της αξίωσης
17. Έννομες συνέπειες
18. Συμπέρασμα
Κεφάλαιο Πέμπτο - Αντικείμενο των υπηρεσιών αρωγής
19. Γενικές παρατηρήσεις
19.1. Πλοίο ή οποιοδήποτε άλλο περιουσιακό στοιχείο
19.1.1. Σκάφος, πλωτό ναυπήγημα ή κάθε κατασκευή ικανή για ναυσιπλοΐα. Νομοθετική εξέλιξη
19.1.1.1. Αυτόνομα πλοία (Unmanned vessels)
19.1.2. Περιουσιακό στοιχείο
20. Κάθε πράξη ή δραστηριότητα του διασώστη που αποσκοπεί στην παροχή βοήθειας.
20.1. Νομολογία
21. Τόπος παροχής υπηρεσιών
21.1. Ύδατα κατάλληλα για ναυσιπλοΐα ή οποιαδήποτε άλλα ύδατα
22. Χρόνος παροχής υπηρεσιών
22.1. Χρόνος τερματισμού των σωστικών υπηρεσιών
23. Συμπέρασμα
Κεφάλαιο Έκτο - Κίνδυνος
24. Γενικές παρατηρήσεις
25. Νομοθετική ρύθμιση ρυμούλκησης
25.1. Εννοιολογική οριοθέτηση ρυμούλκησης
25.2. Νομολογία
26. Εννοιολογική οριοθέτηση κινδύνου
26.1. Νομολογία
27. Συμπέρασμα
Κεφάλαιο Έβδομο - «Ωφέλιμο αποτέλεσμα»
28. Γενικές παρατηρήσεις
29. Νομοθετική ρύθμιση
29.1. Η άποψη θεωρίας και νομολογίας
29.2. Έννοια και περιεχόμενο
29.2.1. LOF (2020) και SCOPIC (2020)
30. Σωστικές υπηρεσίες παρεχόμενες από «αδελφό πλοίο»
31. «Ωφέλιμο αποτέλεσμα» και αμοιβή
31.1. Προφανής δυσαναλογία μεταξύ πληρωμής και παρασχεθεισών υπηρεσιών.
32. Συμπέρασμα
Κεφάλαιο Όγδοο - Εξωτερικές προϋποθέσεις ή όροι για την πλήρη ή μη επέλευση των συνεπειών της αρωγής
33. Γενικές παρατηρήσεις
34. Το «εκούσιο» της ενέργειας του διασώστη
34.1. Οριοθέτηση και διακρίσεις
34.1.1. Συμβατική υποχρέωση
34.1.1.1. Παρασχεθείσες υπηρεσίες που υπερβαίνουν εκείνες που εύλογα μπορεί να θεωρηθούν ότι περιλαμβάνονται στην έννοια της οφειλόμενης εκτέλεσης μίας σύμβασης
34.1.2. Παροχή αρωγής από δημόσια αρχή
35. Η μη απαγόρευση των υπηρεσιών αρωγής
36. Συμπέρασμα
ΜΕΡΟΣ Γ’
Η ΑΜΟΙΒΗ
Κεφάλαιο Ένατο - Αμοιβή και ενθάρρυνση των επιχειρήσεων της αρωγής
37. Γενικές παρατηρήσεις
38. Η αμοιβή ως συμβατικό αντάλλαγμα
38.1.Διαδικασία υπολογισμού της αμοιβής
39. Η ενθάρρυνση των επιχειρήσεων αρωγής και η σειρά αναφοράς των κριτηρίων
39.1. Περιοριστική ή ενδεικτική η παράθεση των κριτηρίων;
40. Συμπέρασμα
Κεφάλαιο Δέκατο - Η διασωθείσα αξία του πλοίου και των άλλων περιουσιακών στοιχείων
41. Γενικές παρατηρήσεις
42. Διασωθείσα αξία
43. Τόπος και χρόνος υπολογισμού της διασωθείσας αξίας
43.1. Υπολογισμός της αξίας της διασωθείσας περιουσίας
43.1.1. Αξία του πλοίου
43.1.2. Αξία του ναύλου
43.1.3. Αξία του φορτίου
44. Συμπέρασμα
Κεφάλαιο Ενδέκατο - Κριτήρια για τον καθορισμό της αμοιβής
45. Γενικές παρατηρήσεις
46. Η επιτηδειότητα και οι προσπάθειες, που κατέβαλαν οι αρωγοί για να αποτρέψουν ή να ελαχιστοποιήσουν βλάβη του περιβάλλοντος
47. Το μέγεθος της επιτυχίας, που επιτεύχθηκε από τον αρωγό
48. Η φύση και η έκταση του κινδύνου
49. Η επιτηδειότητα και οι προσπάθειες που κατέβαλαν οι αρωγοί για να σώσουν το πλοίο, τυχόν άλλα περιουσιακά στοιχεία και ζωές
50. Ο χρόνος, που διατέθηκε, οι δαπάνες και οι απώλειες, που είχαν οι αρωγοί.
51. Ο κίνδυνος ευθύνης και οι άλλοι κίνδυνοι, τους οποίους διέτρεξαν οι αρωγοί ή ο εξοπλισμός τους
52. Το έγκαιρο των υπηρεσιών που παρασχέθηκαν
53. Η δυνατότητα διάθεσης και χρησιμοποίησης πλοίων ή άλλου εξοπλισμού που προορίζονται για επιχειρήσεις αρωγής
54. Ο βαθμός ετοιμότητας και επάρκειας του εξοπλισμού του αρωγού και η αξία του εξοπλισμού
55. Συμπέρασμα
Κεφάλαιο Δωδέκατο - Πληρωμή και επιμερισμός της αμοιβής
56. Γενικές παρατηρήσεις
57. Υπόχρεα πρόσωπα
57.1. Αναγωγή
57.2. Όριο της αμοιβής
57.3. Τόκοι
57.4. Διαιτησία και αμοιβή
57.5. Παραγραφή της απαίτησης του διασώστη
57.5.1. Παραγραφή και ΚΙΝΔ
57.6. Παραγραφή της απαίτησης του υπόχρεου προς πληρωμή κατά τρίτου προσώπου
58. Επιμερισμός
58.1. Μεταξύ αρωγών
58.2. Συμφωνίες για τον επιμερισμό της αμοιβής
58.3. Το δίκαιο της σημαίας του πλοίου
58.4. Το δίκαιο που διέπει τη σύμβαση μεταξύ του αρωγού και των προστηθέντων του
59. Συμπέρασμα
ΜΕΡΟΣ Δ’
Διάσωση προσώπων και πταίσμα του αρωγού
Κεφάλαιο Δέκατο Τρίτο - Η διάσωση προσώπων
60. Γενικές παρατηρήσεις
61. Μη οφειλή αμοιβής
62. Εύλογο μέρος της αμοιβής
63. Συμπέρασμα
Κεφάλαιο Δέκατο Τέταρτο - Το πταίσμα του αρωγού
64. Γενικές παρατηρήσεις
65. Υπαιτιότητα του αρωγού
65.1. Δόλος
65.1.1. Συντρέχον πταίσμα του κυρίου της περιουσίας που κινδυνεύει
65.2. Αμέλεια
65.2.1. Ελληνικό δίκαιο
65.2.1.1. Νομική βάση
65.2.2. Αγγλικό δίκαιο
65.2.2.1. Κοινοδίκαιο
65.2.2.2. Νομική βάση
65.2.3. Αμερικανικό δίκαιο
65.2.4. Διεθνής Σύμβαση του
65.3. Αξίωση μεταξύ αρωγών λόγω πταίσματος
65.4. Υπολογισμός της ζημιάς
66. Επιχείρηση αρωγής απαραίτητη ή δυσχερέστερη
67. Ένοχος απάτης ή άλλης ανέντιμης συμπεριφοράς
68. Έννομες συνέπειες
69. Συμπέρασμα
Κεφάλαιο Δέκατο Πέμπτο - Εξασφάλιση της αμοιβής
70. Γενικές παρατηρήσεις
71. Ναυτικό προνόμιο
72. Παροχή ασφάλειας και προσωρινή επιδίκαση απαιτήσεων
73. Συμπέρασμα
Βιβλιογραφία
Ελληνική
Ι. Βιβλία/Μονογραφίες/Συλλογικά έργα/Άρθρα/Παρατηρήσεις
ΙΙ. Δικαστικές αποφάσεις
Αλλοδαπή
Ι. Εγχειρίδια/Μονογραφίες/Συλλογικά έργα/Άρθρα
ΙΙ. Δικαστικές αποφάσεις