Λ. Ζυγούρος, Αξιοπλοΐα, 2024

Εισαγωγή

1. Σύμβαση θαλάσσιας μεταφοράς - Συμβαλλόμενοι

1.1. Διακρίσεις μεταφορέα από άλλα πρόσωπα

1.1.1. Παραγγελιοδόχος μεταφοράς – θαλάσσιας μεταφοράς

1.1.2. Ναυλομεσίτης

1.1.3. Ναυτικός πράκτορας

2. Νομικό καθεστώς αξιοπλοΐας

2.1. ΚΙΝΔ

2.2. Κοινοδίκαιο

2.3. ΚΧΒ

2.4. Κανόνες του Αμβούργου

2.5. Κανόνες του Ρότερνταμ

3. Διάρθρωση της μελέτης

Μέρος Πρώτο

Η αξιοπλοΐα υπό το πρίσμα των σύγχρονων νομοθετικών επεμβάσεων

Κεφάλαιο Πρώτο

Η παροχή του πλοίου

4. Γενικές παρατηρήσεις

5. Συμφωνημένο πλοίο και υποκατάσταση

5.1. Σύμβαση και χαρακτηριστικά του πλοίου

5.1.1. Διακρίσεις συμβατικών όρων

5.1.1.1. Περιπτωσιολογία

6. Κλάση του πλοίου

7. Ταχύτητα και κατανάλωση καυσίμου (speed and fuel consumption)

7.1. Επιβραδυνόμενη πλεύση (slow steaming)

8. Ρύπανση της γάστρας του πλοίου (hull fouling)

9. Μεταφορική ικανότητα

Κεφάλαιο Δεύτερο

Ικανότητα προς ναυσιπλοΐα, πλήρωμα και ικανότητα φόρτωσης και διατήρησης του φορτίου

10. Γενικές παρατηρήσεις

11. Ικανότητα προς ναυσιπλοΐα ή θαλασσοπλοΐα ή ναυτική καταλληλότητα

11.1. Φυσική κατάσταση του πλοίου

11.2. Ναυτιλιακά συστήματα και εξοπλισμός

11.3. Λειτουργικότητα του εξοπλισμού

11.4. Το Vetting ως υποχρέωση επιμέλειας

12. Πλήρωμα

12.1. Επάνδρωση κατά το ελληνικό δίκαιο

12.2. Προσδιορισμός του ναυτικού

12.3. Καταλληλότητα/Ικανότητα του πληρώματος

13. Ικανότητα φόρτωσης και διατήρησης του φορτίου

13.1. Εννοιολογικός προσδιορισμός

14. Αυτόνομα πλοία

15. Συμπέρασμα

Κεφάλαιο Τρίτο

Νομική αξιοπλοΐα

16. Γενικές παρατηρήσεις

17. ΙΜΟ - Υποχρεωτικά Έγγραφα - Πιστοποιητικά

17.1. Για κάθε πλοίο

17.2. Επιβατηγά πλοία

17.3. Φορτηγά πλοία

17.4. Πλοίο που μεταφέρει επικίνδυνες υγρές χημικές ουσίες χύδην

17.5. Δεξαμενόπλοιο μεταφοράς χημικών προϊόντων

17.6. Πλοίο φυσικού αερίου

17.7. Ταχύπλοο σκάφος

17.8. Πλοίο μεταφοράς επικίνδυνων φορτίων

17.9. Πλοίο μεταφοράς επικίνδυνων συσκευασμένων φορτίων

17.10. Πλοίο μεταφοράς φορτίου INF

17.11. Πυρηνοκίνητο πλοίο

17.12. Πλοίο που πλέει σε πολικά ύδατα

17.13. Διεθνής Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας (MLC 2006/2014/2016/2018), ILO

18. Μη υποχρεωτικά έγγραφα

19. Συμπέρασμα

Κεφάλαιο Τέταρτο

Ανθρώπινος Παράγοντας

20. Γενικές παρατηρήσεις

20.1. ΔΣ STCW

20.1.1. Δίκαιο ΕΕ

20.2. ΔΣ

20.2.1. Πρόσφατες εξελίξεις

20.2.2. Δίκαιο της ΕΕ

20.3. Συγκριτικές παρατηρήσεις μεταξύ ΔΣ STCW και ΔΣ MLC

20.4. ISM Code

20.4.1. Δίκαιο της ΕΕ

21. Ζητήματα αξιοπλοΐας

21.1. ΔΣ STCW

21.1.1. Δίκαιο της ΕΕ

21.2. ΔΣ

21.2.1. Δίκαιο της ΕΕ

21.2.2. Πανδημία και ναυτική εργασία

21.2.3. Κριτικές παρατηρήσεις

21.3. ISM Code

21.3.1. Δίκαιο της ΕΕ

22. Συμπέρασμα

Κεφάλαιο Πέμπτο

Ναυτική Ασφάλεια

23. Γενικές παρατηρήσεις

24. Ασφάλεια πλοίων και λιμενικών εγκαταστάσεων

24.1. Πεδίο εφαρμογής

24.2. Υποχρέωση συμμόρφωσης

24.3. Επίπεδα ασφαλείας

24.4. Ζητήματα αξιοπλοΐας

24.5. Κριτικές παρατηρήσεις

25. Πειρατεία

25.1. Ζητήματα αξιοπλοΐας

26. Κυβερνοεπίθεση

26.1. Νομικές διεργασίες σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο

26.2. Μορφές κυβερνοεπίθεσης και προσβολή συστημάτων του πλοίου

26.3. Ζητήματα αξιοπλοΐας

27. Συμπέρασμα

Κεφάλαιο Έκτο

Ατμοσφαιρική ρύπανση και απεξάρτηση από τον άνθρακα

28. Γενικές παρατηρήσεις

29. Ατμοσφαιρική ρύπανση. Διοξείδιο του Θείου

29.1. Αναγνώριση του προβλήματος - στόχευση

29.2. Το διεθνές ρυθμιστικό πλαίσιο

29.2.1. MARPOL

29.2.2. Πρόσφατες εξελίξεις

29.2.2.1. Η Ρήτρα EEXI TRANSITION CLAUSE FOR TIME CHARTER PARTIES 2021

29.2.2.2. Η ρήτρα ETS - EMISSION TRADING SCHEME ALLOWANCES CLAUSE FOR TIME CHARTER PARTIES

29.2.3. Κανονισμός 14.1.3. (Παράρτημα VI της Σύμβασης MARPOL)

29.2.3.1. Διαθέσιμες επιλογές

29.2.3.2. Πρωτοβουλίες

29.2.4. Κανονισμός 18 (Παράρτημα VI της Σύμβασης MARPOL)

29.3. Το ενωσιακό ρυθμιστικό πλαίσιο

29.3.1. Οδηγία (ΕΕ) 2016/802

29.3.1.1. Κυρώσεις

29.3.2. Κανονισμός (ΕΕ) 2015/757

29.4. NYPE

29.5. Ζητήματα αξιοπλοΐας

29.5.1. Εγγύηση ταχύτητας και κατανάλωσης

29.5.2. Παρέκκλιση και ανεφοδιασμός

30. Συμπέρασμα και κριτικές παρατηρήσεις

Κεφάλαιο Έβδομο

Προσήκουσα ή δέουσα επιμέλεια

31. Γενικές παρατηρήσεις

31.1. Τρόπος εκπλήρωσης

31.1.1. Επίδειξη προσήκουσας ή δέουσας επιμέλειας

31.1.1.1. Έλεγχος βλαβών/ελλείψεων

31.1.1.2. Έλεγχος του κράτους του λιμένα

31.1.1.2.1. Κατάλογος απαιτούμενων εγγράφων

31.1.1.3. Νηογνώμονες

31.1.2. Υπερέχουσα ή υπέρτερη υποχρέωση

31.1.3. Μη αναθέσιμη - αμεταβίβαστη

31.2. Χρόνος εκπλήρωσης

31.2.1. «Πριν και κατά την έναρξη του πλου»

31.3. H αξιοπλοΐα ως συμβατικός όρος

31.4. Συνέπειες μη επίδειξης

32. Συμπέρασμα

Μέρος Δεύτερο

Φορτίο

Κεφάλαιο Όγδοο

Υποχρεώσεις και ευθύνη του φορτωτή κατά τον ΚΙΝΔ

33. Γενικές παρατηρήσεις

34. Υποχρέωση καταβολής του ναύλου

35. Δικαιώματα του μεταφορέα επί μη καταβολής του ναύλου

36. Υποχρέωση παράδοσης των πραγμάτων προς φόρτωση

37. Υποχρέωση παράδοσης εγγράφων και παροχής πληροφοριών

38. Ευθύνη του φορτωτή

39. Συμπέρασμα

Κεφάλαιο Ένατο

Φόρτωση και μεταχείριση του φορτίου

40. Γενικές παρατηρήσεις

41. Φόρτωση και μεταχείριση του φορτίου με τον τρόπο που αρμόζει και με επιμέλεια

41.1. Έννοια

41.1.1. Βασικά χαρακτηριστικά του άρθρου 3§2 ΚΧΒ

41.1.1.1. Mε τον τρόπο που αρμόζει και με επιμέλεια

41.2. Φόρτωση στο κατάστρωμα

41.2.1. Εμπορευματοκιβώτια

42. Συμπέρασμα

Κεφάλαιο Δέκατο

Στοιβασία, μεταφορά, φύλαξη

και εκφόρτωση των πραγμάτων που μεταφέρονται

43. Γενικές παρατηρήσεις

44. Στοιβασία - Έχμαση

44.1. Κακή στοιβασία

44.2. Κώδικας Ασφαλούς Πρακτικής για τη Στοιβασία και Έχμαση του Φορτίου

44.3. Αρχές στοιβασίας και έχμασης του φορτίου

44.4. Εμπορευματοκιβώτια

44.5. Νομική μεταχείριση των ρητρών μετάθεσης της ευθύνης στον ναυλωτή – φορτωτή ή παραλήπτη

44.5.1. «Υπό την επίβλεψη του πλοιάρχου», «υπό την ευθύνη του πλοιάρχου»

44.5.2. Ευθύνη για κακή στοιβασία και αναξιοπλοΐα

45. Μεταφορά, φύλαξη, εκφόρτωση

46. Συμπέρασμα

Μέρος Τρίτο

Το καθεστώς της ευθύνης του μεταφορέα

Κεφάλαιο Ενδέκατο

Μεταφορέας, ευθύνη, βάρος απόδειξης

47. Γενικές παρατηρήσεις

48. Η έννοια του μεταφορέα

48.1. Οι ρήτρες demise και identity στη φορτωτική

49. Χαρακτηριστικά και βάση της ευθύνης

50. Βάρος απόδειξης

50.1. Άρθρο 3§1 ΚΧΒ

50.1.1. Συνυπαιτιότητα

50.2. Άρθρο 3§2 ΚΧΒ

50.2.1. Ελληνικό δίκαιο

50.1.2. Αγγλικό δίκαιο

51. Ευθύνη μεταφορέα και εκναυλωτή κατά τον ΚΙΝΔ

51.1. Εφαρμοστέοι κανόνες

51.2. Ευθύνη από καθυστέρηση

51.3. Ευθύνη πραγματικού μεταφορέα

51.4. Ρήτρες για τα ακραία στάδια μεταφοράς και ειδικές κατηγορίες εμπορευμάτων

51.5. Ατομικός περιορισμός ευθύνης

51.6. Ευθύνη εκναυλωτή

52. Συμπέρασμα

Κεφάλαιο Δωδέκατο

Απαλλαγή του μεταφορέα - Εξαιρούμενοι κίνδυνοι

53. Γενικές παρατηρήσεις

54. Πράξη ή παράλειψη ή αμέλεια του πλοιάρχου, ναυτικού, πλοηγού ή προστηθέντος από τον μεταφορέα, σχετικά με τη διακυβέρνηση ή το χειρισμό του πλοίου

55. Πυρκαγιά, εκτός αν αυτή προκλήθηκε από ίδιο πταίσμα του μεταφορέα

56. Κινδύνους ή ατυχήματα στη θάλασσα ή σε άλλα πλεύσιμα νερά

57. Ανώτερη βία

58. Πολεμικές ενέργειες και Πράξεις των εχθρών της πολιτείας

59. Κράτηση ή περιορισμό από κυβερνητικό ή νομοθετικό όργανο ή κατάσχεση βασισμένη σε δικαστική διαδικασία

60. Υγειονομικός περιορισμός

61. Πράξη ή παράλειψη του φορτωτή ή του κυρίου των πραγμάτων ή του αντιπροσώπου ή του εκπροσώπου του

62. Απεργίες, ανταπεργίες, στάσεις εργασίας ή εμπόδια που προκαλούν είτε ολική ή μερική διακοπή εργασίας για οποιαδήποτε αιτία

63. Οχλοκρατία ή κοινωνικές αναταραχές

64. Διάσωση ή με πρόθεση τη διάσωση ζωής ή πραγμάτων στη θάλασσα

65. Μείωση του όγκου ή του βάρους, καθώς, και κάθε άλλη ζημιά ή απώλεια που προέρχεται από κάποιο εγγενές ελάττωμα από την ποιότητα ή την ιδιοσυστασία του πράγματος

66. Ανεπάρκεια της συσκευασίας - Ανεπάρκεια ή ατέλεια των διακριτικών σημείων

67. Κεκρυμμένα ελαττώματα που δεν ανακαλύπτονται με τη δέουσα επιμέλεια

68. Κάθε άλλη αιτία, που δεν προέρχεται από προσωπικό πταίσμα του μεταφορέα ή από πταίσμα των πρακτόρων ή εκπροσώπων του μεταφορέα, αλλά το βάρος της απόδειξης θα το έχει το πρόσωπο που νομιμοποιείται να ζητήσει αυτήν την εξαίρεση και το οποίο θα πρέπει να αποδείξει, ότι ούτε το προσωπικό του σφάλμα ούτε οι ενέργειες του μεταφορά ούτε το σφάλμα ούτε οι ενέργειες των πρακτόρων ή των προστημένων του μεταφορέα συνέβαλαν στην απώλεια ή τη ζημιά

69. Συμπέρασμα

Βιβλιογραφία

Αλλοδαπή Βιβλιογραφία

Ελληνική Βιβλιογραφία

Αλλοδαπές Δικαστικές Αποφάσεις

Ελληνικές Δικαστικές Αποφάσεις