Λ. Μπαμπαλιούτας, Το σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, 4η έκδ., 2024

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Σελίδα

Πρόλογος Δ΄ Έκδοσης

Πρόλογος Γ΄ Έκδοσης

Πρόλογος B΄ Έκδοσης

Πρόλογος A΄ Έκδοσης

Προλογικό σημείωμα Δ΄ Έκδοσης

Προλογικό σημείωμα Γ΄ Έκδοσης

Προλογικό σημείωμα B΄ Έκδοσης

Προλογικό σημείωμα A΄ Έκδοσης

Συντομογραφίες

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1. Γενικά

2. Η διάκριση των διοικητικών συστημάτων

3. Η τοπική αυτοδιοίκηση ως σημαντική πτυχή της ελληνικής δημόσιας διοίκησης

4. Το συνταγματικό καθεστώς της τοπικής αυτοδιοίκησης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1o

Η «μεταρρύθμιση» του «Καλλικράτη» (Ν. 3852/2010), η μετάβαση στην «απο-πολιτικοποιημένη» (;) (Ν. 4325/2015) Αποκεντρωμένη Διοίκηση και η επαναφορά στο Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης (Ν. 4954/2022)

1. Η αλλαγή των αποκεντρωτικών δομών της Χώρας

2. Η επαναφορά του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης (Ν. 4954/2022)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο

Η θέσπιση της Περιφέρειας ως Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης β΄ βαθμού υπό το πρίσμα του «Καλλικράτη» (Ν. 3852/2010) και της μετέπειτα νομοθεσίας

1. Οι νέες αυτοδιοικητικές Περιφέρειες της Χώρας

2. Τα όργανα διοίκησης της Περιφέρειας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο

Η εκλογική διαδικασία

1. Η διαδικασία των Περιφερειακών εκλογών

2. Η κατανομή των εδρών των Περιφερειακών Συμβουλίων υπό το πρίσμα του «Καλλικράτη» (Ν. 3852/2010)

2.1. Η κατανομή των εδρών μεταξύ των επιλαχόντων συνδυασμών στην περίπτωση που ο επιτυχών συνδυασμός είχε λάβει το 50%+1 των εγκύρων ψηφοδελτίων (με βάση το προϊσχύσαν νομοθετικό καθεστώς του Ν. 3852/2010)

2.2. Η κατανομή των εδρών μεταξύ όλων των συνδυασμών στην περίπτωση που ο επιτυχών συνδυασμός είχε λάβει τουλάχιστον το 60% των εγκύρων ψηφοδελτίων

2.3. Η περίπτωση της επαναληπτικής ψηφοφορίας

2.3.1. Η κατανομή των εδρών (κατά το προϊσχύσαν νομοθετικό καθεστώς του Ν. 3852/2010) όταν έπρεπε να λάβει χώρα επαναληπτική ψηφοφορία

2.3.1.1. Η Α΄ Κατανομή των εδρών

2.3.1.2. Η Β΄ Κατανομή των εδρών

2.3.1.3. Η Κατανομή των εδρών ανά εκλογική περιφέρεια (κατά το προϊσχύσαν νομοθετικό καθεστώς του Ν. 3852/2010)

2.3.2. Η ανακήρυξη του επιτυχόντος συνδυασμού, του Περιφερειάρχη, των Αντιπεριφερειαρχών, των επιλαχόντων συνδυασμών και των επιτυχόντων Συμβούλων

2.3.3. Το αναλογικότερο εκλογικό σύστημα ανάδειξης των μελών των οργάνων των Ο.Τ.Α. β΄ βαθμού με το Ν. 4555/2018 (απλή αναλογική των υπολοίπων)

2.3.3.1. Η Κατανομή των εδρών του Περιφερειακού Συμβουλίου στους συνδυασμούς

2.3.3.2. Η Κατανομή των εδρών στους συνδυασμούς ανά εκλογική Περιφέρεια (ανά Περιφερειακή Ενότητα)

2.4. Oι νέες εκλογικές ρυθμίσεις του Ν. 4804/2021

2.4.1. Η Κατανομή των εδρών των Περιφερειακών Συμβουλίων

2.4.1.1. Η Κατανομή των εδρών μεταξύ των επιλαχόντων συνδυασμών στην περίπτωση που ο επιτυχών συνδυασμός λάβει από 43%+1 έως και 60% των εγκύρων ψηφοδελτίων

2.4.1.2. Η Κατανομή των εδρών μεταξύ όλων των συνδυασμών στην περίπτωση που ο επιτυχών συνδυασμός λάβει τουλάχιστον το 60% + 1 των εγκύρων ψηφοδελτίων

2.4.1.3. Η Κατανομή των εδρών ανά εκλογική περιφέρεια

2.5. Το δικαίωμα ασκήσεως ενστάσεως

3. Η ορκωμοσία και η εγκατάσταση των νέων Περιφερειακών Αρχών

4. Το δικαίωμα της παραίτησης από το αιρετό αξίωμα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο

Η θέσπιση του Περιφερειακού Δημοψηφίσματος στην «σύγχρονη μεταπολιτευτική τοπική δημοκρατία»

1. Εισαγωγή

2. Το Περιφερειακό Δημοψήφισμα με τις ρυθμίσεις του Ν. 4555/2018

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο

Οι εκλογικές δαπάνες και ο ασκούμενος έλεγχος

1. Η θέσπιση του Ν. 3870/2010

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6ο

Το status των Περιφερειακών Αρχών

Α. Τα κύρια θεσμικά όργανα των Περιφερειών

1. Το status του αιρετού Περιφερειάρχη

2. Το status των Αντιπεριφερειαρχών

3. Το Περιφερειακό Συμβούλιο

3.1. Η εκλογή των μελών του Προεδρείου του Περιφερειακού Συμβουλίου

3.1.1. Η διαδικασία εκλογής

3.2. Οι συνεδριάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου

3.2.1. Απαρτία και λήψη αποφάσεων

3.3. Τα καθήκοντα των Περιφερειακών Συμβούλων

4. Οι επιμέρους Επιτροπές του Περιφερειακού Συμβουλίου

5. Η (τέως) Εκτελεστική Επιτροπή

6. Η (τέως) Οικονομική Επιτροπή

6.1. Η Περιφερειακή Επιτροπή

7. Η (τέως) Περιφερειακή Επιτροπή Διαβούλευσης

8. Η Περιφερειακή Επιτροπή Ισότητας των Φύλων και το Αυτοτελές Γραφείο Ισότητας

9. Η μετάβαση από τον Περιφερειακό Συμπαραστάτη του Πολίτη και της Επιχείρησης στον Περιφερειακό Διαμεσολαβητή και η θεσμική επαναφορά του Περιφερειακού Συμπαραστάτη

10. Η καταστατική θέση των αιρετών της Περιφέρειας

Β. Τα επικουρικά (και πολιτικά) όργανα των Περιφερειών

11. Ο Εκτελεστικός Γραμματέας της Περιφέρειας

12. Οι «Ειδικοί Σύμβουλοι», ή «Επιστημονικοί ή Ειδικοί Συνεργάτες», ο «Διευθυντής Γραφείου Περιφερειάρχη» και ο «Ιδιαίτερος Γραμματέας του Περιφερειάρχη»

13. Ο Περιφερειακός Συντονιστής Πολιτικής Προστασίας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ο

Οι αρμοδιότητες των Περιφερειών ως αυτοδιοικούμενων μονάδων διοίκησης

1. Οι αρμοδιότητες των Περιφερειών κατά τον «Καλλικράτη» (Ν. 3852/2010)

1.1. Οι αρμοδιότητες των Περιφερειών, ανά Τομείς:

Α. Ο Τομέας Προγραμματισμού – Ανάπτυξης

Β. Ο Τομέας Γεωργίας - Κτηνοτροφίας - Αλιείας

Βα. Ο Υποτομέας Προγραμματισμού

Ββ. Ο Υποτομέας Γεωργίας

Βγ. Ο Υποτομέας Κτηνοτροφίας

Βδ. Ο Υποτομέας Αλιείας

Γ. Ο Τομέας Φυσικών Πόρων - Ενέργειας - Βιομηχανίας

Γα. Ο Υποτομέας Διαχείρισης Υδάτων

Γβ. Ο Υποτομέας Ορυκτού Πλούτου

Γγ. Ο Υποτομέας Ενέργειας

Γδ. Ο Υποτομέας Βιομηχανίας και Βιοτεχνίας

Δ. Ο Τομέας Απασχόλησης - Εμπορίου - Τουρισμού

Ε. Ο Τομέας Μεταφορών-Επικοινωνιών

ΣΤ. Ο Τομέας Έργων - Χωροταξίας - Περιβάλλοντος

Ζ. Ο Τομέας Υγείας

Η. Ο Τομέας Παιδείας - Πολιτισμού - Αθλητισμού

Θ. Ο Τομέας Πολιτικής Προστασίας και Διοικητικής Μέριμνας

2. Λοιπές αρμοδιότητες

3. Λοιπά ζητήματα που αναφέρονται στην άσκηση των αρμοδιοτήτων των Περιφερειών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8ο

Το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης

1. Η «εκ νέου» σύσταση του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9ο

Οι Επιχειρήσεις και τα Νομικά Πρόσωπα των Περιφερειών

1. Οι Αναπτυξιακές Ανώνυμες Εταιρείες των Περιφερειών

2. Οι Αστικές Εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα

3. Τα (τέως) Νομαρχιακά Ιδρύματα

4. Τα (τέως) Νομαρχιακά Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου

5. Το Μητρώο Επιχειρήσεων των Περιφερειών

6. Τα Δίκτυα των Περιφερειών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10ο

Η Μητροπολιτική Περιφέρεια Αττικής και η Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης

1. Εισαγωγικά περί της Μητροπολιτικής Περιφέρειας Αττικής και της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης

1.1. Τομέας Περιβάλλοντος και Ποιότητας Ζωής

1.2. Τομέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικών Αναπλάσεων

1.3. Τομέας Μεταφορών και Συγκοινωνιών

1.4. Τομέας Πολιτικής Προστασίας και Ασφάλειας

2. Οι Συντονιστικές Μητροπολιτικές Επιτροπές Επίβλεψης και Προετοιμασίας

της Περιφέρειας Αττικής

3. Η Μητροπολιτική Επιτροπή της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης

4. Η σύσταση Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Δήμων και Περιφερειών

4.1. Ο Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος της Περιφέρειας Αττικής

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11ο

Η εποπτεία επί των Περιφερειών ως Ο.Τ.Α. β΄ βαθμού

1. Η Αυτοτελής Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α. και η μετάβαση από το θεσμό

του Ελεγκτή Νομιμότητας στο θεσμό του Επόπτη Ο.Τ.Α

1.1. Ο θεσμός του Ελεγκτή Νομιμότητας «όπου δεν εφαρμόσθηκε ποτέ»

1.2. Η διαδικασία επιλογής του τέως Ελεγκτή Νομιμότητας

1.3. Η διαδικασία άσκησης εποπτείας επί των αποφάσεων των Ο.Τ.Α

2. Η μετάβαση στο θεσμό του Επόπτη Ο.Τ.Α. με το Ν. 4555/2018

3. Η αναδιάρθρωση της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας των Ο.Τ.Α. με το Ν. 4555/2018

4. Η διαδικασία άσκησης της εποπτείας νομιμότητας με το Ν. 4555/2018 και το Ν. 5027/2023

4.1. Η υποχρεωτική εποπτεία νομιμότητας

4.2. Η αυτεπάγγελτη εποπτεία νομιμότητας

4.3. Η εποπτεία νομιμότητας ύστερα από την άσκηση ειδικής διοικητικής προσφυγής

4.3.1. Η δυνατότητα Αναστολής Εκτελέσεως της προσβαλλομένης πράξεως

5. Το Συμβούλιο Εποπτών των Ο.Τ.Α. και η Επιτροπή Συντονισμού και Ελέγχου Εποπτείας Ο.Τ.Α

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12ο

Η ευθύνη των οργάνων της Περιφέρειας

1. Η αστική ευθύνη

2. Η πειθαρχική ευθύνη

3. Η ποινική ευθύνη

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13ο

Τα οικονομικά και αναπτυξιακά ζητήματα των Περιφερειών

1. Ο προϋπολογισμός της Περιφέρειας

2. Το Ειδικό Πρόγραμμα Εξυγίανσης

3. Η συνομολόγηση δανείων

4. Το Πενταετές Επιχειρησιακό Πρόγραμμα και το Ετήσιο Πρόγραμμα Δράσης

5. Ο έλεγχος της οικονομικής δράσηςαπό το Ελεγκτικό Συνέδριο

5.1. Ο προληπτικός έλεγχος των δαπανών από το Ελεγκτικό Συνέδριο

5.2. Ο κατασταλτικός έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο

5.3. Ο έλεγχος επί των συμβάσεων

6. Οι Προγραμματικές Συμβάσεις

6.1. Η Προγραμματική Σύμβαση Πολιτισμικής Ανάπτυξης

7. Λοιπά ζητήματα

8. Το Πρόγραμμα «ΕΛΛ.Α.Δ.Α.»

9. Η αιρετή Περιφέρεια και τα αναπτυξιακά Προγράμματα των Διαχειριστικών Περιόδων 2014-2020 και 2021-2027

10. Η Ένωση Περιφερειών Ελλάδας

10.1. Η Γενική Συνέλευση της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας

10.2. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας

10.3. Η Εκτελεστική Επιτροπή της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας

10.4. Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας

10.5. Το Εποπτικό Συμβούλιο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας

10.6. Ο Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας

10.7. Ο Ταμίας της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας

11. Λοιπά οικονομικά ζητήματα της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14ο:

Ζητήματα προσωπικού των Περιφερειών

1. Το ανθρώπινο δυναμικό των Περιφερειών ως Ο.Τ.Α. β’ βαθμού

2. Η επιλογή των Προϊσταμένων των οργανικών μονάδων της Περιφέρειας

3. Οι λοιπές υπηρεσιακές μεταβολές του προσωπικού της Περιφέρειας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15ο:

Το οργανωτικό πλαίσιο της Περιφέρειας ως Ο.Τ.Α. β΄ βαθμού

1. Γενικά για την εσωτερική οργάνωση της Περιφέρειας

2. Ειδικά θέματα οργάνωσης

2.1. Το Γραφείο του Περιφερειάρχη και τα αντίστοιχα Γραφεία των Αντι- περιφερειαρχών

2.2. Η Γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, Περιβάλλοντος και Υποδομών

2.2.1. Η Διεύθυνση Αναπτυξιακού Προγραμματισμού

2.2.2. Η Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού

2.2.3. Η Διεύθυνση Τεχνικών Έργων

2.3. Η Γενική Διεύθυνση Εσωτερικής Λειτουργίας

2.3.1. Η Διεύθυνση Διαφάνειας και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης

2.3.2. Η Διεύθυνση Εξυπηρέτησης του Πολίτη

2.3.3. Η Διεύθυνση Διοίκησης

2.3.4. Η Διεύθυνση Οικονομικού

2.3.5. Οι Διευθύνσεις Διοικητικού-Οικονομικού των Περιφερειακών Ενοτήτων

2.4. Η Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής

2.4.1. Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας

2.4.2. Η Διεύθυνση Κτηνιατρικής

2.4.3. Οι Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Πε- ριφερειακών Ενοτήτων

2.5. Η Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης

2.5.1. Η Διεύθυνση Βιομηχανίας, Ενέργειας και Φυσικών Πόρων

2.5.2. Η Διεύθυνση Διά Βίου Μάθησης, Απασχόλησης, Εμπορίου και Τουρισμού

2.5.3. Οι Διευθύνσεις Ανάπτυξης των Περιφερειακών Ενοτήτων

2.6. Η Γενική Διεύθυνση Μεταφορών και Επικοινωνιών

2.7. Η Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας

2.7.1. Η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας

2.7.2. Η Διεύθυνση Κοινωνικής Μέριμνας

2.7.3. Οι Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειακών Ενοτήτων

2.8. Η Νομική Υπηρεσία

2.9. Η Αυτοτελής Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας

2.10. Η Αυτοτελής Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας ειδικότερα

2.11. Το Αυτοτελές Τμήμα Εσωτερικού Ελέγχου

2.12. Το Αυτοτελές Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

1. Εισηγητική Έκθεση Ν. 3852/2010 «Πρόγραμμα Καλλικράτης»

2. Εισηγητική Έκθεση Ν. 4555/2018 «Πρόγραμμα Κλεισθένης Ι»

3. Απόφαση υπ’ αριθμ. 425/2011 ΤριμΔιοικΕφΑθ (Τμήμα 17ο)

4. Υπ’ αριθμ. πρωτ. οικ. 61.338/23.10.2010 έγγραφο του Υπουργείου Εσωτε- ρικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης «Λόγοι ακυρότητας ψηφοδελτίου»

5. Υπ’ αριθμ. 62.090/21.7.2023 απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, σχετικά με την κατανομή των εδρών ανά Περιφέρεια και Περιφερειακή Ενότητα

6. Υπ’ αριθμ. 3.684/2009 απόφαση ΟλΣτΕ

7. Υπ’ αριθμ. 19/2010 Εγκύκλιος του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρω- σης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης για τη διενέργεια των εκλογών της 7ης Νοεμβρίου 2010 για την ανάδειξη των Περιφερειακών Αρχών

8. Εισηγητική Έκθεση (αρχικό μέρος) Ν. 3870/2010

9. Υπ. αριθμ. 66.365/7.8.2023 Απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, και Ηλε- κτρονικής Διακυβέρνησης, σχετικά με τα ανώτατα όρια εκλογικών δαπανών των υποψηφίων Περιφερειακών Συμβούλων, ανά Περιφέρεια και Περιφερειακή Ενότητα

10. Υπ’ αριθμ. 75.776/13.9.2023 Απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών

11. Υπ’ αριθμ. 71.607/31.8.2023 Απόφαση του Υπουργού των Εσωτερικών

12. Υπ’ αριθμ. 45.635/2010 απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Αποκέ- ντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης

13. Υπ’ αριθμ. 27.212/11.4.2019 Απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Προστασίας του Πολίτη

14. Υπ’ αριθ. 1/2010 Οδηγία Ανεξάρτητης Αρχής για την Προστασία των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα

15. Υπ’ αριθμ. 54.706/2011 Απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών

16. Υπ’ αριθμ. 52.546/2011 Απόφαση του Υπουργού των Εσωτερικών

17. Υπ’ αριθμ. πρωτ. οικ. 55.907/29.7.2019 Κοινή Απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών

18. Υπ’ αριθμ. 74.446/2010 Απόφαση Υπουργού Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης

19. Υπ’ αριθμ. 32.754/2011 Απόφαση του Υπουργού των Εσωτερικών

20. Υπ’ αριθμ. 74.713/2010 Υπουργική Απόφαση

21. Υπ’ αριθμ. 43.288/2011 Υπουργική Απόφαση

22. Υπ’ αριθμ. 74.754/2010 Υπουργική Απόφαση

23. Άρθρο 29 Ν. 4765/2021

24. ΠΥΣ 40/2012 (ΦΕΚ Α΄ 255/31.12.2012)

25. ΠΥΣ 23/2018 (ΦΕΚ Α΄ 220/28.12.2018)

26. Άρθρα 8 και 9 Ν. 4765/2021

27. Άρθρο 86 Υπαλληλικού Κώδικα (Ν. 3528/2007)

28. Άρθρο 146 Β΄ του Υπαλληλικού Κώδικα

29. Άρθρο 146 Α΄ του Υπαλληλικού Κώδικα

30. Υπ’ αριθμ. ΔΙΚΠΡ/Φ.80/30/8.703/19.9.1988 (ΦΕΚ Β΄ 684) Απόφαση του Υπουργού Προεδρίας της Κυβέρνησης

31. Εισηγητική Έκθεση Ν. 4623/2019 (Κατά το μέρος που αφορά τους Ο.Τ.Α.)

32. Υπ’ αριθμ. 2.377/2022 απόφαση ΟλΣτΕ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ι. Ελληνική

ΙΙ. Μεταφρασμένη στην ελληνική γλώσσα από την αλλοδαπή

ΙΙΙ. Αλλοδαπή

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΡΩΝ