Λ.-Μ. Πίψου, Δικαστική μεσεγγύηση, 2010

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

§ 1. ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΜΕΣΕΓΓΥΗΣΗΣ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ TOY KΠολΔ

Ι. Έννοια και διακρίσεις της μεσεγγύησης

1. Συμβατική και δικαστική μεσεγγύηση

Α. Διορισμός μεσεγγυούχου βάσει σύμβασης

Β. Διορισμός μεσεγγυούχου βάσει δικαστικής απόφασης

2. Μεσεγγύηση στην αναγκαστική εκτέλεση

ΙΙ. Δικαστική μεσεγγύηση ως επώνυμο ασφαλιστικό μέτρο

1. Ιστορική αναδρομή

2. Σκοπός και νομοθετικό πλαίσιο

§ 2. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΜΕΣΕΓΓΥΗΣΗΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ

Ι. Συντηρητικά και ρυθμιστικά ασφαλιστικά μέτρα

ΙΙ. Συσχέτιση της δικαστικής μεσεγγύησης με τα λοιπά εξασφαλιστικά ασφαλιστικά μέτρα

1. Συγκλίσεις και αποκλίσεις

2. Επιλογή μεταξύ περισσότερων εξασφαλιστικών ασφαλιστικών μέτρων

3. Δυνατότητα αντικατάστασης της δικαστικής μεσεγγύησης με το ασφαλιστικό μέτρο της εγγυοδοσίας

ΙΙΙ. Δικαστική μεσεγγύηση και προσωρινή ρύθμιση κατάστασης

1. Συγκλίσεις και αποκλίσεις

2. Επιλογή του πρόσφορου ασφαλιστικού μέτρου

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΜΕΣΕΓΓΥΗΣΗΣ

§ 3. ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΧΕΤΙΚΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΟΤΗΤΑ, ΝΟΜΗ Ή ΚΑΤΟΧΗ ΠΡΑΓΜΑΤΟΣ Ή ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΑΛΛΗ ΣΥΝΑΦΗΣ ΔΙΑΦΟΡΑ

Ι. Ασφαλιστέο δικαίωμα

1. Εμπράγματα δικαιώματα

2. Νομή και κατοχή

3. Ενοχικά δικαιώματα

Α. Αξίωση εκπλήρωσης μη χρηματικής παροχής

Β. Αξίωση αδικαιολόγητου πλουτισμού

Γ. Δικαίωμα προσδοκίας

ΙΙ. Εφαρμογές σε συγκεκριμένα παραδείγματα

1. Αγωγή για καταδίκη σε δήλωση βούλησης

Α. Διασφάλιση του ενάγοντος έναντι του κινδύνου μεταβίβασης του πράγματος κατά τη διάρκεια της δίκης ή μετά το πέρας αυτής

Β. Δικαστική μεσεγγύηση επί πλαγιαστικής άσκησης της αγωγής

Γ. Δυνατότητα εγγραφής προσημείωσης υποθήκης

2. Αγωγή για διάρρηξη καταδολιευτικής δικαιοπραξίας

Α. Έννοια και λειτουργία της διάρρηξης

Β. Δικαστική μεσεγγύηση ως πρόσφορο μέσο διασφάλισης του δανειστή

Γ. Δυνατότητα επιβολής και άλλων ασφαλιστικών μέτρων

3. Νόμιμο ενέχυρο του εκμισθωτή επί των εισκομισθέντων στο μίσθιο πραγμάτων του μισθωτή

Α. Ιστορία και σκοπός της νομοθετικής ρύθμισης

Β. Συντηρητική κατάσχεση ή δικαστική μεσεγγύηση στα πράγματα που απομακρύνθηκαν από το μίσθιο

§ 4. ΜΕΣΕΓΓΥΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΙΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

I. Διάσταση των άρθρ. 725 § 1 και 793 ΚΠολΔ

II. Αντιδιαστολή του ασφαλιστικού μέτρου της δικαστικής μεσεγγύησης από το διορισμό μεσεγγυούχου ως ρυθμιστικού μέτρου της εκούσιας δικαιοδοσίας

III. Κατ’ ιδίαν περιπτώσεις νόμιμης μεσεγγύησης του ουσιαστικού δικαίου

1. Δικαστική μεσεγγύηση στο πλαίσιο του ΑΚ

Α. Δικαστικός διορισμός μεσεγγυούχου επί υποχρέωσης του οφειλέτη για απόδοση ακινήτου (άρθρ. 359-360 ΑΚ)

Β. Δικαστικός διορισμός μεσεγγυούχου επί προσβολής των δικαιωμάτων του ενεχυραστή από το δανειστή (άρθρ. 1226, 1227 ΑΚ)

2. Δικαστική μεσεγγύηση στο πλαίσιο του εμπορικού δικαίου

Α. Δικαστικός διορισμός μεσεγγυούχου στο δίκαιο της θαλάσσιας μεταφοράς πραγμάτων κατά τις διατάξεις του ΚΙΝΔ

Β. Μεσεγγύηση κατά τις διατάξεις του νέου Πτωχευτικού Κώδικα

§ 5. ΑΞΙΩΣΗ ΓΙΑ ΕΠΙΔΕΙΞΗ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ Ή ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ, ΕΓΓΡΑΦΩΝ, ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΑΛΛΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΣ

Ι. Επίδειξη πράγματος ή εγγράφου κατά τις διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου

ΙΙ. Προσωρινή δικαστική προστασία της αξίωσης επίδειξης εγγράφου

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΜΕΣΕΓΓΥΗΣΗΣ

§ 6. ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΔΕΣΜΕΥΟΜΕΝΟΥ ΜΕ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΜΕΣΕΓΓΥΗΣΗ ΠΡΑΓΜΑΤΟΣ

Ι. Ενσώματα αντικείμενα

1. Κινητά και ακίνητα πράγματα

Α. Πράγματα ορισμένα κατ’ είδος ή κατά γένος

Β. Χρήματα ατομικά προσδιορισμένα

2. Ομάδα πραγμάτων - περιουσίας

Α. Ομάδα πραγμάτων

Β. Ομάδα περιουσίας

3. Επιχείρηση

Α. Έννοια και νομική αντιμετώπιση της επιχείρησης

Β. Περιεχόμενο και λειτουργία της μεσεγγύησης επιχείρησης

§ 7. ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΜΕΣΕΓΓΥΗΣΗ ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΙΝΗΤΩΝ

Ι. Μετοχές ανώνυμης εταιρίας

1. Νομική και υλική δέσμευση της μετοχής

2. Τρόπος υλοποίησης της μεσεγγύησης

ΙΙ. Αξιόγραφα υπό στενή έννοια (συναλλαγματική, γραμμάτιο εις διαταγήν, επιταγή)

1. Διεκδίκηση αξιογράφου

2. Απόδοση αξιογράφου ως αντικείμενο αδικαιολόγητου πλουτισμού

ΙΙΙ. Τραπεζική εγγυητική επιστολή, ιδίως με ρήτρα πληρωμής σε πρώτη ζήτηση

1. Έννοια και λειτουργία της εγγυητικής επιστολής

2. Προσωρινή δικαστική προστασία του πρωτοφειλέτη

ΙV. Προϊόντα παραγόμενα κατά παράβαση των κανόνων για τη βιομηχανική και πνευματική ιδιοκτησία

1. Νομοθετικό πλαίσιο

2. Σήμα

3. Ευρεσιτεχνία

4. Προϊόντα πνευματικής ιδιοκτησίας

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΜΕΣΕΓΓΥΗΣΗΣ

§ 8. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΠΙΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΕΚΔΙΚΑΣΗ ΤΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΜΕΤΡΟΥ

Ι. Προϋποθέσεις

1. Αρμοδιότητα – Διεθνής δικαιοδοσία

Α. Καθ’ ύλην και κατά τόπο αρμοδιότητα

Β. Διεθνής δικαιοδοσία με βάση τον ΚΠολΔ και τον Κανονισμό 44/2001

2. Νομιμοποίηση

3. Επείγουσα περίπτωση – Επικείμενος κίνδυνος

ΙΙ. Εκδίκαση της δικαστικής μεσεγγύησης

1. Υποβολή και περιεχόμενο της αίτησης

2. Συνέπειες υποβολής της αίτησης

3. Διαδικασία – Συμμετοχή τρίτων στη δίκη

§ 9. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΜΕΣΕΓΓΥΗΣΗΣ

Ι. Δικαστική απόφαση

1. Περιεχόμενο

2. Εκτέλεση της απόφασης και άμυνα του καθ’ ου

Α. Επιβολή της δικαστικής μεσεγγύησης

Β. Διαφορές κατά την εκτέλεση της δικαστικής μεσεγγύησης

3. Κήρυξη της εκτελεστότητας αλλοδαπής απόφασης που διέταξε δικαστική μεσεγγύηση

Α. Κατά το εσωτερικό δίκαιο

Β. Κατά τον Κανονισμό 44/2001

ΙΙ. Προσωρινή διαταγή στο πλαίσιο της δικαστικής μεσεγγύησης

§ 10. ΑΠΟΔΥΝΑΜΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΜΕΣΕΓΓΥΗΣΗΣ

Ι. Αυτοδίκαιη άρση λόγω μη εμπρόθεσμης άσκησης αγωγής για την κύρια υπόθεση

ΙΙ. Ανάκληση ή μεταρρύθμιση της απόφασης

1. Δυνητική ανάκληση/μεταρρύθμιση

Α. Ανάκληση/μεταρρύθμιση εκ μέρους ερημοδικασθέντος διαδίκου ή τρίτου

Β. Ανάκληση/μεταρρύθμιση λόγω μεταβολής των πραγμάτων

Γ. Ανάκληση/μεταρρύθμιση από το δικαστήριο της κύριας δίκης

2. Υποχρεωτική ανάκληση/μεταρρύθμιση

3. Συνέπειες ανάκλησης/μεταρρύθμισης

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΜΕΣΕΓΓΥΗΣΗΣ

§ 11. ΝΟΜΙΚΗ ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΣ

Ι. Απαγόρευση διάθεσης

ΙΙ. Αναγκαστική ή συντηρητική κατάσχεση πραγμάτων που τελούν υπό δικαστική μεσεγγύηση

§ 12. ΥΛΙΚΗ ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΣ

Ι. Ρόλος και εξουσίες του μεσεγγυούχου

1. Δικαστικός διορισμός και αντικατάσταση του μεσεγγυούχου

2. Διαχειριστικές εξουσίες του μεσεγγυούχου

Α. Έννοια διαχειριστικών πράξεων, ανάλογα με το δεσμευόμενο αντικείμενο

Β. Διαχείριση πλοίου/αεροσκάφους

ΙΙ. Δικαιώματα και ευθύνη του μεσεγγυούχου

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

ΛΗΜΜΑΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ