Κ. Βαθιώτης, Εμβάθυνση σε ειδικά ζητήματα ποινικού δικαίου, 2014
Στο ανά χείρας έργο ο συγγραφέας αναλύει 15 ζητήματα Ποινικού Δικαίου που, ως επί το πλείστον, αφορούν πεδία του Γενικού και του Ειδικού Μέρους του Ποινικού Κώδικα. Όλα τα ζητήματα προκύπτουν από υποθέσεις που έχουν κριθεί στη νομολογία και δίδουν ερεθίσματα για εμβάθυνση σε υποφωτισμένα προβλήματα της ποινικής δογματικής. Με την εμβάθυνση αυτή επιχειρείται να καλυφθούν θεωρητικά κενά και να εξουδετερωθούν δογματικές παρερμηνείες, ούτως ώστε να περιορισθεί ο κίνδυνος εκδόσεως ανομιμοποίητων αθωωτικών και ιδίως καταδικαστικών αποφάσεων. Για την πληρέστερη παρουσίαση του εκάστοτε ζητήματος ο συγγραφέας δεν περιορίζεται στην παράθεση των εν Ελλάδι υποστηριζόμενων απόψεων και της τάσης που επικρατεί στην ελληνική νομολογία, αλλά προχωρεί και σε μια συγκριτική εξέταση όσων γίνονται δεκτά στην αλλοδαπή (κυρίως γερμανόφωνη) επιστήμη και νομολογία, ενώ ταυτοχρόνως επιχειρεί την καταγραφή και της δικής του θέσης.
Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια απόπειρα γεφύρωσης της απόστασης που υπάρχει ανάμεσα στην πράξη και τη θεωρία, φιλοδοξεί δε να συμβάλει σε έναν ουσιαστικό και γόνιμο διάλογο για το Ποινικό Δίκαιο.
Απευθύνεται πρωτίστως σε δικαστικούς λειτουργούς και δικηγόρους που πρόκειται να αντιμετωπίσουν ζητήματα παρόμοια με τα αναλυόμενα, αλλά και σε φοιτητές προχωρημένων εξαμήνων ή μεταπτυχιακούς φοιτητές και υποψήφιους διδάκτορες, οι οποίοι θα θελήσουν να εμβαθύνουν σε έννοιες που χρήζουν ειδικότερης επεξεργασίας και τεκμηρίωσης.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
Πρόλογος
Συντομογραφίες
Ζήτημα
Στοιχηματισμός επί διεξαγωγής αυτοσχέδιου αγώνα ταχύτητας με θανατηφόρο αποτέλεσμα
I. Εισαγωγικά
II. Ηθική αυτουργία σε εκ του αποτελέσματος διακρινόμενο έγκλημα;.
III. Πρόκληση απόφασης με “ποντάρισμα”;
IV. Περί του ενδεχόμενου δόλου ως προς το βασικό έγκλημα του άρ. 290 παρ.
1 β΄ ΠΚ
V. Μη αναγκαία η αναφορά της αναπτυχθείσας ταχύτητας;
VI. Μη αξιόποινη συμμετοχή σε αυτοδιακινδύνευση – Σύγκριση με τις απο-
φάσεις του γερμανικού Ακυρωτικού BGHSt 53, 55 και BGHSt 7, 112
Ζήτημα
Προσέγγιση υποψήφιων πελατών από οροθετικές ιερόδουλες
Ι. Τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης και το σκεπτικό της αθώωσης
Α. Πρώτο επίπεδο αθωωτικής επιχειρηματολογίας
Β. Δεύτερο επίπεδο αθωωτικής επιχειρηματολογίας
ΙΙ. Αξιολόγηση της αθωωτικής επιχειρηματολογίας του δικαστηρίου
A. Η θεωρία των ενδιάμεσων πράξεων
Β. Μη αξιόποινη συμμετοχή σε αυτοδιακινδύνευση.
1. Οι επιρροές της αποφάσεως
2. Ο αντίλογος
Γ. Αντικειμενικός καταλογισμός και απόπειρα
ΙΙΙ. Τελική παρατήρηση
Ζήτημα
Συνιστά η επίκληση της αρχής της αυτοδιακινδυνεύσεως “αρνητικό της κατηγορίας” ισχυρισμό;
Ι. Εισαγωγικά
ΙΙ. “Αυτοτελείς ισχυρισμοί” versus “αρνητικοί της κατηγορίας”
α) Ένα minimum αρμονικής συνύπαρξης “αυτοτελών ισχυρισμών” και
ποινικής δίκης
β) Τρεις ενστάσεις κατά του υποβιβασμού τού περί αυτοδιακινδυνεύσε-
ως ισχυρισμού σε “αρνητικό της κατηγορίας”
γ) Το συμπέρασμα για την ΑΠ 1782/2011
IΙΙ. Αρνητικοί της κατηγορίας ισχυρισμοί = Αυτοτελείς ισχυρισμοί!
IV. Αντί συμπεράσματος
Ζήτημα
Περί της θανατώσεως του τυραννικού συζύγου
Ι. Η αρεοπαγιτική νομολογία
ΙΙ. Η νομολογία των δικαστηρίων της ουσίας
Α. Η απόφαση του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Αθηνών
Β. Η απόφαση του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου Λαρίσης
ΙΙΙ. Η ποινική αξιολόγηση της θανάτωσης του τυραννικού συζύγου
Α. Άμυνα και κατάσταση ανάγκης
Β. Λοιπές υπερασπιστικές δυνατότητες
Γ. Βρασμός ψυχικής ορμής
1. Η απόρριψη του ισχυρισμού περί βρασμού ψυχικής ορμής στην περί-
πτωση της ΑΠ 1549/2012
2. Η απόρριψη του ισχυρισμού περί βρασμού ψυχικής ορμής στην περί-
πτωση της ΜΟΕφΑθ 105, 106, 109, 110/2008
Ζήτημα
Δικαιολογείται, συγχωρείται ή αποκλείεται η απόδραση (;) κρατουμένου με επίκληση καταστάσεως ανάγκης για την αποτροπή σοβαρής βλάβης της υγείας του;
Ι. Εισαγωγικά
ΙΙ. Σκέψεις για την ενδεχόμενη δικαιολόγηση της πράξης των κρατουμένων
Α. Περί της σταθμίσεως των αντιπαρατιθέμενων αγαθών
1. Τα κριτήρια και η εφαρμογή τους στην συγκεκριμένη περίπτωση
2. Η ορθή υπαγωγή της συμπεριφοράς των κατηγορουμένων στον
παραβιαζόμενο κανόνα Δικαίου και ο αντίκτυπος για την στάθμιση
Β. Η “δοκιμασία της άμυνας” και το τεστ του “καθολικού γνώμονα
συμπεριφοράς”
IΙΙ. Το προσήκον μέσο και το εμπόδιο της “θεσμοθετημένης διαδικασίας”
Α. Εφαρμογή στην δικαιολογητική κατάσταση ανάγκης
Β. Εφαρμογή στην συγχωρητική κατάσταση ανάγκης
Γ. Άρση του εμποδίου της “θεσμοθετημένης διαδικασίας”
V. Ανυπαίτιος κίνδυνος;
Ζήτημα
Παρεμπόδιση ανάληψης χρημάτων από παράτυπο ερανικό λογαριασμό υπέρ ανηλίκου ασθενούς πάσχοντος από νευροβλάστωμα – Έγκλημα ή αναισθησία;–
I. To πρόβλημα
ΙΙ. Περί της συγκρούσεως καθηκόντων
ΙΙΙ. Περί του αιτιώδους συνδέσμου
ΙV. Περί της ιδιαιτέρας νομικής υποχρεώσεως
V. Tο πρωτείο της “θεσμοθετημένης διαδικασίας”: η μοναδική σανίδα
σωτηρίας για τους κατηγορουμένους
VI. Συμπέρασμα
Ζήτημα
Απόπειρα κατ’ έμμεση αυτουργία επί παγιδεύσεως ενός ανίδεου οργάνου
Ι. Το πρόβλημα
ΙΙ. Από την σκοπιά της έμμεσης αυτουργίας
Α. Συνολική versus ατομική λύση
Β. Η θέση της μελέτης
ΙΙΙ. Από την σκοπιά της άμεσης αυτουργίας
IV. Συμπεράσματα
Ζήτημα
Η υπόθεση της απολεσθείσης αγελάδος: Μια περίπτωση “εξ αμελείας συναυτουργίας”;
Ι. Το ιστορικό της ΑΠ 1006/2011 και η νομική του αξιολόγηση από το δικαστήριο της ουσίας
ΙΙ. Δύο συνήθεις πλημμέλειες
ΙΙΙ. Το πέρασμα από την “παραδοσιακή” σε μια “επαναστατική” (;) ερμηνεία:
Η κατασκευή της “εξ αμελείας συναυτουργίας”
Α. Αναπόδεικτη/αμφίβολη αιτιότητα
Β. Συλλογικές αποφάσεις
IV. Περί της εφαρμογής της “εξ αμελείας συναυτουργίας” στην ΑΠ 1006/2011: μια περίπτωση αναπόδεικτης αιτιότητας;
V. Τελική παρατήρηση
Ζήτημα
Ακινητοποίηση “εν δυνάμει σωτήρων” ως πράξη συμμετοχής σε ανθρωποκτονία εκ προθέσεως
Ι. Το πρόβλημα
ΙΙ. Περί της συμμετοχικής ευθύνης εκείνου που ακινητοποιεί τους “εν δυνάμει σωτήρες”
Α. Ευθύνη για άμεση συνέργεια
B. Ευθύνη αυτουργική;
1. Διά παραλείψεως
α) Συνέργεια με παράλειψη versus αυτουργική παράλειψη
β) Αυτουργική παράλειψη ένεκα προγενέστερης επικίνδυνης
ενέργειας;
2. Παρεμπόδιση σωστικής αιτιώδους διαδρομής
ΙΙ. Περί της συρροής παράνομης κατακράτησης και παράνομης βίας
Α. Φαινομενική συρροή
Β. Αληθινή συρροή
Ζήτημα
Γυναικεία συνοδεία-“κάλυψη” σε πώληση ναρκωτικών ουσιών: Αξιόποινη συνέργεια ή ουδέτερη ενέργεια;
I. Το πρόβλημα
ΙΙ. Στρεβλή ερμηνεία και εφαρμογή της άμεσης συνέργειας
ΙΙΙ. Ουδετερότητα μιας “καθημερινής-συνήθους” συμπεριφοράς – “Φαινο-
μένη συμμετοχή”;
Α. Γνήσια αντικειμενική προσέγγιση ή πρόσμιξή της με υποκειμενικά
στοιχεία;
1. Γνήσια αντικειμενική προσέγγιση – Επιτρεπτή διαμόρφωση του
οργανωτικού πεδίου της συνοδού
2. Πρόσμιξη με γνωστικά στοιχεία – Δράση της συνοδού εντός ενός
αποκλειστικώς εγκληματικού πλαισίου για τον αυτουργό
Β. Σύγκριση με την γερμανική υπόθεση της παραχώρησης χρήσης
διαμερίσματος σε πωλητή ναρκωτικών
Γ. Διαφορά από το παράδειγμα του τσιλιαδόρου.
Δ. Παρασιώπηση κακουργήματος
IV. Τριπλό το κακό: Όχι μόνο δεν αθωώθηκε η κατηγορουμένη, όχι μόνο
δεν τιμωρήθηκε έστω για απλή συνέργεια, αλλά απορρίφθηκε και το
ελαφρυντικό της καλής συμπεριφοράς μετά την πράξη
Ζήτημα
Περιύβριση νεκρών με τέλεση υβριστικά ανάρμοστων πράξεων
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Νομολογιακή αντιμετώπιση
Α. Σύμφωνα με την ελληνική νομολογία
1. Τύλιγμα πτώματος με πλαστικό κάλυμμα και εναπόθεση σε
αγροτική περιοχή
2. Διαμελισμός πτώματος και απόρριψη σε κάδο σκουπιδιών:
“Yπόθεση Φραντζή”
3. Διαμελισμός πτώματος, απόρριψή του σε βαλτόνερα και χωριστή
ρίψη του αποκομμένου κεφαλιού στην θάλασσα
4. Διαμελισμός πτώματος, αφαίρεση εγκεφαλικής ουσίας και μετα-
φορά σε σκουπιδότοπο των τεμαχισμένων και τοποθετημένων
σε σακούλες μελών
Β. Σύμφωνα με την γερμανική νομολογία
1. Μερικά παραδείγματα συσταλτικής ερμηνείας
α) Διαμελισμός πτώματος
β) Ξερίζωμα λουλουδιών από τάφο και απόρριψή τους
γ) Συσχετισμός με την διατάραξη θρησκευτικών συναθροίσεων
μέσω τέλεσης “υβριστικά ανάρμοστων πράξεων”
2. Τυπικά παραδείγματα υβριστικά ανάρμοστων πράξεων
α) Κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών πάνω από το φέρετρο
β) Ύβρεις κατά του νεκρού πάνω από το ανοιχτό μνήμα
3. Μια ιδιαίτερη περίπτωση: “Ο καννίβαλος του Rottenburg”
ΙΙΙ. Η συσταλτική ερμηνεία του όρου “υβριστικά ανάρμοστες πράξεις” στην θεωρία
IV. Συμπέρασμα
Ζήτημα
Ερμηνευτικά προβλήματα στο έγκλημα της αρπαγής
Ι. Εισαγωγικά
ΙΙ. Απαξιολογική ιδιαιτερότητα της αρπαγής: η αποστέρηση του συλληφθέ-
ντος από την προστασία της Πολιτείας
A. Μεταχείριση του συλληφθέντος δίκην πράγματος
Β. Ο “πονοκέφαλος” της ληστείας – Χρονική διάρκεια και τοπική απόσταση
Γ. Ο ρόλος της ομηρείας
Δ. Η θέση της μελέτης
Ε. Περαιτέρω προσπάθειες συσταλτικής ερμηνείας της αρπαγής
1. Συσχετισμός με την τρομοκρατία
2. Η θεωρία της εξωτερικής επίδρασης
3. Το προαπαιτούμενο της λειτουργικής συνάφειας
ΙΙΙ. Συρροή εκβιαστικής αρπαγής και κακουργηματικής εκβιάσεως
Α. Αληθινή συρροή
Β. Φαινομενική συρροή
Ζήτημα
Κατανάλωση θερμικής ενέργειας με επέμβαση στον ωρομετρητή: Κλοπή versus απάτη
Ι. Από το ερώτημα περί του αν η αφαιρεθείσα ενέργεια είναι πράγμα
ΙΙ. στο ερώτημα περί του αν αφαιρέθηκε ενέργεια
Α. Νομολογιακή αντιμετώπιση: Κλοπή ενέργειας!
Β. Αφαίρεση και συγκατάθεση υπό όρους – Η ορθή λύση της απάτης
Γ. Η γερμανική ρύθμιση
ΙΙΙ. Περί του αναιτιολογήτου της συναυτουργικής δράσης και της κατ’ εξακο-
λούθησιν (δήθεν) κλοπής
A. Σε ό,τι αφορά την συναυτουργική τέλεση της (δήθεν) κλοπής
Β. Σε ό,τι αφορά την τέλεση της (δήθεν) κλοπής κατ’ εξακολούθησιν
Zήτημα
Η αιτιολόγηση του σκοπού παράνομης ιδιοποιήσεως και η σημασία της διάκρισης ανάμεσα σε “lucrum ex re” και “lucrum ex negotio cum re” επί αφαιρέσεως αποδεικτικών εγγράφων
Ζήτημα
Προβλήματα ερμηνείας και εφαρμογής επί κακουργηματικής εκβιάσεως –Ιδίως: περί της απειλής που είναι “ενωμένη με επικείμενο κίνδυνο σώματος ή ζωής”–
Ι. Εισαγωγικά.
ΙΙ. Η θετική πλευρά
III. H αρνητική πλευρά
Α. Ληστρική versus ληστοειδής εκβίαση
Β. Εκβίαση παρά την ύπαρξη νόμιμης και ληξιπρόθεσμης απαίτησης;
Γ. Περί της απειλής που είναι “ενωμένη με επικείμενο κίνδυνο σώματος ή
ζωής”: ο “σταυρός” της κακουργηματικής εκβίασης
IV. H “σκοτεινή” πλευρά: Περιουσιακή διάθεση με προσημειωμένα χαρτονομί-
σματα – Τετελεσμένη ή εν αποπείρα εκβίαση;
V. Τελική παρατήρηση
Ευρετήριο