Κ. Παντελίδου, Η επιτροπεία ανηλίκων, 2η έκδ., 2024
Οι εξελίξεις στο πεδίο του οικογενειακού δικαίου, η νεότερη νομολογία και οι νέες νομοθετικές ρυθμίσεις κατέστησαν επιβεβλημένη μία ανανεωμένη και εμπλουτισμένη έκδοση του έργου για την Επιτροπεία Ανηλίκων. Στη νέα έκδοση έχει δοθεί ιδιαίτερη σημασία στα νέα νομολογιακά δεδομένα και στην ερμηνεία των νέων νομοθετικών ρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένου και του Κανονισμού 1111/2019.
Στις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις ανήκει και η νομοθεσία για τον ασυνόδευτο ανήλικο, όπως και η αλλαγή στην αποποίηση κληρονομίας από τον ανήλικο. Σε χωριστή παράγραφο/κεφάλαιο αναπτύσσεται η ανάλογη εφαρμογή της επιτροπείας στη δικαστική συμπαράσταση και στη γονική μέριμνα, με τις οποίες συνδέεται στενά. Αυτό το απαιτούσαν, αφενός η συνεχώς αυξανόμενη νομολογία για τη δικαστική συμπαράσταση και αφετέρου οι ανάγκες της καθημερινής πράξης.
Η νέα έκδοση περιλαμβάνει Εισαγωγή, Α΄ και Β΄ Μέρος και Συμπεράσματα, και κατανέμεται σε δεκαοκτώ παραγράφους/κεφάλαια με ανανεωμένη συστηματική διάρθρωση. Η χρήση του βιβλίου γίνεται ευχερέστερη και η ανάγνωση πιο εύληπτη. Σε αυτό βοηθούν και τα ευρετήρια νόμων και νομολογίας και το εμπλουτισμένο αλφαβητικό ευρετήριο.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
Περιεχόμενα
Πρόλογος
Πρόλογος Α Έκδοσης
Συντομογραφίες
Εισαγωγή
§ 1. Η προβληματική και τα γενικά χαρακτηριστικά του θεσμού της επιτροπείας ανηλίκων
§ 2. Ιστορική αναδρομή
Α. Αρχαίο ελληνικό δίκαιο
Β. Από το βυζαντινορωμαϊκό δίκαιο έως σήμερα
§ 3. Συγκριτική επισκόπηση
Α. Αγγλικό δίκαιο
Β. Γαλλικό δίκαιο
Γ. Γερμανικό δίκαιο
Δ. Ελβετικό δίκαιο
Μέρος Α.
Η έναρξη και η οργάνωση της επιτροπείας ανηλίκων
§ 4. Κατάσταση επιτροπείας ανηλίκου
§ 5. Τα όργανα της επιτροπείας
Α. Γενικά
Β. Το δικαστήριο
Γ. Η κοινωνική υπηρεσία
§ 6. Ο επίτροπος
Α. Εισαγωγικά
Β. Ο διορισμός επιτρόπου
1. Αρμοδιότητα και διαδικασία
2. Διεθνής δικαιοδοσία – Οι κανονισμοί ΕΕ - Ο ασυνόδευτος ανήλικος
α. Διεθνής δικαιοδοσία
β. Ο Κανονισμός 2201/2003 (ισχύς έως 31.7.2022)
γ. Ο Κανονισμός 1111/2019 (σε ισχύ από 1.8.2022 έως σήμερα)
δ. Ο ασυνόδευτος ανήλικος
3. Η αρμοδιότητα του Μουφτή
α. Η δικαιοδοτική αρμοδιότητα του Μουφτή γενικά
β. Η αναρμοδιότητα για θέματα επιτροπείας
γ. Η ρύθμιση του ν. 4511/2018
4. Διορισμός υπό όρους
Γ. Η επιλογή του επιτρόπου
Δ. Οι συνεπίτροποι
Ε. Λόγοι αποκλεισμού του επιτρόπου
ΣΤ. Η δημοσιότητα του διορισμού
Ζ. Το δικαίωμα αποποιήσεως και παραιτήσεως. Η έναρξη της επιτροπείας
Η. Αδυναμία διορισμού επιτρόπου
§ 7. Ο προσωρινός και ο ειδικός επίτροπος
Α. Ο προσωρινός επίτροπος
1. Πότε είναι αναγκαίος
2. Διαδικασία διορισμού
3. Η αρμοδιότητα του Εισαγγελέα
4. Η λειτουργία και οι αρμοδιότητες του προσωρινού επιτρόπου
Β. Ο ειδικός επίτροπος
1. Έννοια και διάκριση από το γενικό επίτροπο
2. Διορισμός και λειτουργία
3. Η σύγκρουση συμφερόντων
4. Η θεμελίωση ή η ανατροπή της πατρότητας ή της μητρότητας
5. Υποβολή εγκλήσεως
6. Εκπροσώπηση παρά την ύπαρξη συγκρούσεως ή χωρίς αυτή να συντρέχει
7. Άλλα κωλύματα
§ 8. Η αμοιβή και η ευθύνη
Α. Η αμοιβή του επιτρόπου και η αποκατάσταση δαπανών
Β. Η ευθύνη του επιτρόπου και του ανηλίκου
1. Η έκταση της ευθύνης του επιτρόπου
2. Η ευθύνη του επιτρόπου από τις διαπραγματεύσεις και η ευθύνη του ανηλίκου για αθέτηση των υποχρεώσεων του νόμιμου εκπροσώπου του
3. Η ευθύνη του εποπτεύοντος
4. Η ευθύνη των συνεπιτρόπων
5. Η ευθύνη του ειδικού επιτρόπου
6. Η δυνατότητα απαλλαγής από την ευθύνη
§ 9. Το εποπτικό συμβούλιο
Α. Γενικά. Σύγκριση με το προηγούμενο δίκαιο
Β. Η συγκρότηση του εποπτικού συμβουλίου
Γ. Εποπτικό συμβούλιο σε ειδικές περιπτώσεις
Δ. Λόγοι αποκλεισμού των μελών
Ε. Η λειτουργία του εποπτικού συμβουλίου
1. Γενικά - Σύγκριση με το προϊσχύσαν δίκαιο
2. Συνεδριάσεις του εποπτικού συμβουλίου
3. Η συμμετοχή με πληρεξούσιο
ΣΤ. Οι αποφάσεις του εποπτικού συμβουλίου
1. Η λήψη των αποφάσεων
2. Διάκριση των αποφάσεων του εποπτικού συμβουλίου
3. Ελαττωματικές αποφάσεις του εποπτικού συμβουλίου
Ζ. Η προσωρινή αντικατάσταση των μελών του εποπτικού συμβουλίου
Η. Η διάρκεια της θητείας των μελών του εποπτικού συμβουλίου
Θ. Η ευθύνη των μελών του εποπτικού συμβουλίου
Ι. Οι αρμοδιότητες του εποπτικού συμβουλίου
ΙΑ. Η αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων
Μέρος Β.
Η λειτουργία και το τέλος της επιτροπείας
§ 10. Το κριτήριο του συμφέροντος και η συνεκτίμηση της γνώμης του ανηλίκου
Α. Το συμφέρον του ανηλίκου
Β. Η προσωπική γνώμη του ανηλίκου
§ 11. Οι αρμοδιότητες του επιτρόπου -Τα πρώτα έργα του επιτρόπου
Α. Η σύνταξη απογραφής
1. Σκοπός της συντάξεως απογραφής
2. Η εξώδικος απογραφή
3. Η δικαστική απογραφή
4. Χρόνος συντάξεως απογραφής
5. Παράλειψη συντάξεως απογραφής
Β. Ο προσδιορισμός της ετήσιας δαπάνης του ανηλίκου
1. Σκοπός και έννοια
2. Το περιεχόμενο της αποφάσεως του εποπτικού συμβουλίου
3. Ο προσδιορισμός από το δικαστήριο
Γ. Η διαχείριση χρημάτων, τίτλων και πολύτιμων αντικειμένων
Δ. Η απαλλαγή από περιορισμούς
§ 12. Η νόμιμη εκπροσώπηση του ανηλίκου
Α. Η εκπροσώπηση του ανηλίκου
1. Γενικά - Σύγκριση με το προϊσχύσαν δίκαιο
2. Αντιπροσώπευση σε θέματα προσωπικής καταστάσεως
3. Εκπροσώπηση σε περιουσιακά θέματα
4. Δικαστική εκπροσώπηση
5. Έλλειψη εξουσίας αντιπροσωπεύσεως του επιτρόπου
Β. Η άσκηση αρμοδιοτήτων από συνεπιτρόπους
1. Η από κοινού ενέργεια των συνεπιτρόπων
2. Κατανομή αρμοδιοτήτων
3. Διαφωνία περισσοτέρων επιτρόπων
Γ. Η επιμέλεια του ανηλίκου
1. Τι περιλαμβάνει η επιμέλεια
2. Η συγκατοίκηση με τον επίτροπο και η σχέση με τους γονείς
3. Η συναίνεση για την επιχείρηση ιατρικών πράξεων και μεταμοσχεύσεως
4. Δικαίωμα αναφοράς στο εποπτικό συμβούλιο για την επιμέλεια
Δ. Η ανάθεση του ανηλίκου σε τρίτους
1. Η ανάθεση του ανηλίκου σε ανάδοχο οικογένεια ή ίδρυμα
2. Η εισαγωγή του ανηλίκου σε ειδικό ίδρυμα
§ 13. Η διαχειριστική εξουσία του επιτρόπου
Α. Τα όρια της εξουσίας του επιτρόπου
Β. Διαχειριστικές πράξεις χωρίς διατυπώσεις
1. Η πληρωμή χρεών
2. Η είσπραξη απαιτήσεων
3. Εκποίηση κινητών
4. Συντηρητικά μέτρα
Γ. Απαγορευμένες διαχειριστικές πράξεις
1. Η απαγόρευση των χαριστικών δικαιοπραξιών
2. Η απαγόρευση ιδιοχρήσεως
Δ. Η διοίκηση της περιουσίας που παραχωρήθηκε με διαχειριστικούς όρους
Ε. Διαχειριστικές πράξεις που απαιτούν την άδεια του εποπτικού συμβουλίου
1. Πράξεις που υπερβαίνουν την τακτική διαχείριση
2. Χορήγηση συναινέσεως για τη σύναψη συμβάσεως εργασίας
3. Η διεξαγωγή δικών
§ 14. Διαχειριστικές πράξεις που απαιτούν και άδεια του δικαστηρίου
Α. Το περιεχόμενο της άδειας
Β. Οι πράξεις που απαιτούν και δικαστική άδεια αναλυτικά
1. Διάθεση της περιουσίας του ανηλίκου συνολικά ή κατά ένα μέρος (ΑΚ 1624 § 1 εδ. 1 περ. 1)
2. Εκποίηση ή απόκτηση με αντάλλαγμα ακινήτου ή εμπραγμάτου δικαιώματος σε ξένο ακίνητο (1624 § 1 εδ. 1 περ. 2).
3. Εκχώρηση απαιτήσεως για τη μεταβίβαση ακινήτου στον ανήλικο (ΑΚ 1624 § 1 εδ. 1 περ. 3)
4. Η εκποίηση τίτλων και των πολύτιμων αντικειμένων της ΑΚ 1614 (1624 § 1 εδ. 1 περ. 4).
5. Η επιχείρηση έργου σε ακίνητο του ανηλίκου που η δαπάνη του υπερβαίνει το όριο της ετήσιας δαπάνης του ανηλίκου (1624 § 1 εδ. 1 περ. 5)
6. Η εκποίηση επιχειρήσεως και η απόφαση για τη διάλυση ή την εκκαθάριση, ή την ίδρυση νέας (1624 § 1 εδ. 1 περ. 6)
7. Η εκμίσθωση ακινήτου του ανηλίκου για χρόνο που υπερβαίνει τα εννέα έτη (1624 § 1 εδ. 1 περ. 7)
8. Σύναψη δανείου παθητικού ή ενεργητικού (1624 § 1 εδ. 1 περ. 8)
9. Παραίτηση από ασφάλεια ή ελάττωση της ασφάλειας (1624 § 1 εδ. 1 περ. 9)
10. Σύναψη συμβιβασμού ή συμφωνίας περί διαιτησίας (1624 § 1 εδ. 1 περ. 10)
11. Παροχή εγγυήσεως ή αναδοχής χρέους από επαχθή αιτία (1624 § 1 εδ. 1 περ. 11)
12. Κληρονομία ή κληροδοσία που επάγεται στον ανήλικο (ΑΚ 1625)
α. Αποδοχή κληρονομίας χωρίς άδεια
β. Αποδοχή βεβαρημένης κληροδοσίας ή δωρεάς με άδεια
γ. Αποποίηση κληρονομίας με άδεια – «παλαιά» ΑΚ
δ. Ισχύον Δίκαιο για την αποποίηση – «νέα» ΑΚ
ε. Η παραίτηση από τη νόμιμη μοίρα
στ. Δικονομικά για την άδεια αποποίησης - Διεθνής δικαιοδοσία
§ 15. Άκυρες πράξεις του επιτρόπου
§ 16. Η λήξη της επιτροπείας
Α. Η λήξη της επιτροπείας γενικά
Β. Η αυτοδίκαιη παύση του επιτρόπου
Γ. Η παύση με δικαστική απόφαση
1. Το κριτήριο του κινδύνου των συμφερόντων του ανηλίκου
2. Δικονομικά
Δ. Αποτελέσματα της λήξεως της επιτροπείας
1. Η απόδοση της περιουσίας
2. Η λογοδοσία του επιτρόπου
α. Η λογοδοσία του επιτρόπου κατά τη διάρκεια της επιτροπείας
β. Η τελική λογοδοσία
3. Η ειδική παραγραφή
Ε. Πράξεις του επιτρόπου μετά τη λήξη της επιτροπείας
§ 17. Η ανάλογος εφαρμογή της επιτροπείας στη γονική μέριμνα… και τη δικαστική συμπαράσταση
Α. Δικαστική συμπαράσταση
Β. Η σχέση της επιτροπείας με τη γονική μέριμνα
§ 18. Συμπεράσματα
Α. Το σημερινό δίκαιο της επιτροπείας
Β. Κριτικές παρατηρήσεις
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο νόμων
Ευρετήριο νομολογίας
Αλφαβητικό ευρετήριο