Κ. Μακρίδου/Χ. Απαλαγάκη/Γ. Διαμαντόπουλος, Πολιτική Δικονομία, 2η έκδ., 2018

Πρόλογος δεύτερης έκδοσης

Πρόλογος πρώτης έκδοσης

Πίνακας συντομογραφιών. Χvii

KEΦAΛAIO ΠPΩTO

ΘEΩPΙΑ

Ι. Η ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΔΙΚΗ ΣΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΒΑΘΜΟ: ΤΑΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

Εισαγωγικές παρατηρήσεις

Α. ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

1. Τροποποιήσεις ως προς την αρμοδιότητα

2. Στοιχεία δικογράφων

3. Άσκηση της αγωγής - Η «μη ασκηθείσα» αγωγή

α. Άσκηση της αγωγής

β. Η «μη ασκηθείσα» αγωγή

β1. Σε ποιο χρονικό σημείο και από ποιον η αγωγή κρίνεται «μη ασκηθείσα»;

β2. Θεραπεύεται η απούσα ή ελαττωματική επίδοση με τη δι­κο­νομική συμπεριφορά του εναγομένου;

β3. Η «μη ασκηθείσα» αγωγή επιφέρει δικονομικές και ουσιαστικού δικαίου συνέπειες;

4. Έγγραφη προδικασία

α. Κατάθεση προτάσεων, διαδικαστικών και αποδεικτικών εγγράφων, προσθήκης-αντίκρουσης

β. Άσκηση παρεμβάσεων, προσεπικλήσεων, ανακοινώσεων και αν­ταγωγών

5. Κύρια διαδικασία

α. Η «τυπική» συζήτηση

β. Η προφορική διαδικασία· επαναλαμβανόμενη συζήτηση

6. Αναβολή (άρθρ. 241 ΚΠολΔ) και ματαίωση (άρθρ. 260 ΚΠολΔ) της συζήτησης

α. Αναβολή της συζήτησης

β. Ματαίωση της συζήτησης

7. Επανάληψη της συζήτησης (άρθρ. 254 ΚΠολΔ)

8. Ερημοδικία των διαδίκων

Β. ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

1. Άσκηση της αγωγής (591 § 1 περ. α΄ ΚΠολΔ)

2. Άσκηση παρεμβάσεων, προσεπικλήσεων, ανακοινώσεων και ανταγωγών

3. Κατάθεση προτάσεων και προσθήκης· προβολή νέων πραγματικών ισχυρισμών στη δευτεροβάθμια δίκη

α. Κατάθεση προτάσεων και προσθήκης στην πρωτοβάθμια δίκη

β. Κατάθεση προτάσεων και προσθήκης στη δευτεροβάθμια δίκη

γ. Προβολή νέων ισχυρισμών στη δευτεροβάθμια δίκη

4. Συζήτηση στο ακροατήριο-ερημοδικία

5. Συνεκδίκαση αγωγών

6. Εισαγωγή με εσφαλμένη διαδικασία

7. Αντέφεση-πρόσθετοι λόγοι έφεσης

8. Οι ειδικότερες κατηγορίες των ειδικών διαδικασιών

α. Οικογενειακές διαφορές (άρθρα 592-613 ΚΠολΔ)

β. Περιουσιακές διαφορές (άρθρα 614-622Β ΚΠολΔ)

β1. Οι μισθωτικές διαφορές και οι διαφορές από οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία

β2. Οι εργατικές διαφορές

i. Έννοια εργατικών διαφορών

ii. Συνεκδίκαση παρεμπιπτουσών αγωγών και προσεπικλήσεων - ομοδικία στις εργατικές διαφορές (άρθρ. 614 αριθ. 3 περ. δ΄ και ε΄ ΚΠολΔ)

β3. Διαφορές επαγγελματιών και οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης

β4. Διαφορές από αμοιβές

β5. Αυτοκινητικές διαφορές

β6. Διαφορές που αφορούν προσβολές από δημοσιεύματα ή από ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές

β7. Διαφορές από πιστωτικούς τίτλους

γ. Διαταγές (άρθρα 623-645 ΚΠολΔ)

ΙΙ. ΔΙΚΑΙΟ ΑΠΟΔΕΙΞΕΩΣ

Α. Η αρχή της προφορικότητας και της αμεσότητας

Β. Το αποδεικτικό μέσο των ενόρκων βεβαιώσεων

1. Διάκριση των ένορκων βεβαιώσεων σε «εξώδικες» και δικαστικές

2. Ιστορική διαδρομή των δικαστικών ένορκων βεβαιώσεων

3. Οι ένορκες βεβαιώσεις μετά το ν. 4335/2015

4. Ένορκες βεβαιώσεις· ειδικά ζητήματα

ΙΙΙ. ΕΝΔΙΚΑ ΜΕΣΑ

Α. Ανακοπή ερημοδικίας

Β. Έφεση

1. Καταχρηστική προθεσμία ασκήσεως εφέσεως (ή αναιρέσεως, κατ’ άρθρα 518 § 2 και 564 § 3 ΚΠολΔ αντιστοίχως)· διαχρονικό δίκαιο

2. Διαδικασία ενώπιον του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου (κατ’ άρθρ. 524 ΚΠολΔ), προκειμένου να εκδικαστεί έφεση κατά ερήμην πρωτοβάθμιας απόφασης (κατ’ άρθρ. 528 ΚΠολΔ), πριν και μετά το ν. 4335/2015 (τακτική διαδικασία)

3. Νέοι πραγματικοί ισχυρισμοί στην κατ’ έφεση δίκη (άρθρο 527 ΚΠολΔ).

4. Aντέφεση και πρόσθετοι λόγοι έφεσης (άρθρα 523 και 520 § 2 ΚΠολΔ) στις ειδικές διαδικασίες (άρθρ. 591 § 1 περ. ζ΄ ΚΠολΔ), μετά το ν. 4335/2015

Γ. Αναψηλάφηση

Δ. Αναίρεση

ΙV. AΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

Α. ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ, ΚΑΤΑ ΙΕΡΑΡΧΙΚΗ ΣΕΙΡΑ

1. Τροποποίηση του άρθρου 682 § 1 τελευταίο εδάφιο ΚΠολΔ

2. Η ανάγκη τηρήσεως προδικασίας

3. Επαναδιατύπωση του άρθρου 690 ΚΠολΔ

4. Ασφαλιστικά μέτρα· πότε αναγκαία η λήψη άδειας του Υπουργού Δικαιοσύνης, όταν αυτά στρέφονται κατά αλλοδαπού Δημοσίου

5. Προσωρινή διαταγή

6. Προθεσμία για την άσκηση αγωγής

7. Ανάκληση αποφάσεως ασφαλιστικών μέτρων

8. Η νέα λειτουργία του άρθρου 724 ΚΠολΔ

Β. ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ

1. Η ρύθμιση του άρθρου 702 ΚΠολΔ

2. Πλήρης εναρμόνιση των διατάξεων για τη συντηρητική κατάσχεση και τη δικαστική μεσεγγύηση

3. Επέκταση του επιτρεπτού κατάσχεσης για την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντων (άρθρο 730 § 3 ΚΠολΔ)

4. Ασφαλιστικά μέτρα νομής

V. ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Α. Προδιάθεση: νομοθετική στόχευση

Β. Οι καίριες μεταβολές στις δίκες περί την εκτέλεση

1. Συγκεντρωτική προβολή των λόγων ανακοπής

2. Σταδιακή προβολή των λόγων ανακοπής

3. Πρόσθετοι λόγοι ανακοπής

4. Εφαρμοστέα διαδικασία· κατά τόπο αρμοδιότητα

5. Ένδικα μέσα κατά της απόφασης που εκδίδεται επί της ανακοπής

6. Αίτηση αναστολής· πότε είναι επιτρεπτή

Γ. Η καθιέρωση του συστήματος των πολλαπλών κατασχέσεων.

Δ. Tροποποιήσεις στη διαδικασία κατάσχεσης και εκπλει­στηριασ­μού κινητών και ακινήτων

1. Επί κινητών

2. Επί ακινήτων

Ε. Η διεξαγωγή του πλειστηριασμού με ηλεκτρονικά μέσα. Οι ρυθ­μίσεις αρχικά του Ν. 4472/2017 και στη συνέχεια του Ν. 4512/2018 (άρθρο 207 αυτού)

1. Πώς διαμορφώνεται το περιεχόμενο της εντολής, αλλά και της κατά­σχετήριας έκθεσης, μετά την πλήρη υιοθέτηση της διεξαγωγής του πλειστηριασμού αποκλειστικά και μόνο με ηλεκτρονικά μέσα

2. Ως προς τις επιπλέον διατυπώσεις της προδικασίας του ηλεκτρο­νικού πλειστηριασμού και, συγκεκριμένα, τα στοιχεία τα οποία πρέπει να είναι προσιτά και γνωστά σε όσους έχουν πρόσβαση στο ΗΛ.ΣΥ.ΠΛΕΙΣ. Το νέο περιεχόμενο των άρθρων 955 και 995 ΚΠολΔ

3. Η διαδικασία εκδήλωσης ενδιαφέροντος πλειοδοσίας στον ηλεκτρο­νικό πλειστηριασμό, καθώς, επίσης, ο τρόπος καταβολής της εγγυήσεως και η πλειοδοτική διαδικασία αυτή καθ’ εαυτή μέχρι την κατακύρωση

4. Τόπος εκτελέσεως στον ηλεκτρονικό πλειστηριασμό. Η προστασία του συμβολαιογράφου

5. Ο χρόνος διεξαγωγής του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού

6. Επαναφορά της αρχικής προθεσμίας ως προς την προθεσμία της αναγγελίας

7. Η νέα διαχρονικού δικαίου ρύθμιση του άρθρου 208 του ν. 4472/ 2017. O χρόνος έναρξης ισχύος των διατάξεων για τον ηλεκτρονικό πλειστηριασμό υπό την ισχύ του ν. 4512/2018. Η μετάβαση στις νέες ρυθμίσεις με βάση τη δυνατή περιπτωσιολογία

8. Η προσβολή του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού

ΣΤ. Η κατάταξη δανειστών υπό το νέο καθεστώς(ν. 4335/2015 και ήδη άρθρα 176 και 177 του ν. 4512/2018)

1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

2. Το νομοθετικό πλαίσιο που διαμόρφωσε ως προς την ικανοποίηση των δανειστών ο ν. 4335/2015

3. Είσπραξη πλειστηριάσματος επί τυχαίας κατάταξης

4. Νομοθετικό καθεστώς που διέπει τα προνόμια (νομική φύση, κρίσιμος χρόνος, υπό την ισχύ του ν. 4335/2015)

5. Η ρύθμιση του άρθρου 176 του ν. 4512/2018 και η προσθήκη νέας αυτοτελούς διάταξης με αριθμό 977Α στον ΚΠολΔ

6. Σχέση υπερπρονομίου κατά το άρθρο 176 § 2 ν. 4512/2018 και λοιπών απαιτήσεων των εμπραγμάτως ασφαλισμένων δανειστών

Ζ. Προσωπική κράτηση

Η. Κατάσχεση εις χείρας τρίτου και λοιπές μεταρρυθμίσεις

1. Κατάσχεση εις χείρας τρίτου

2. Λοιπές τροποποιήσεις

Θ. Επίμετρο

KEΦAΛAIO ΔΕΥΤΕΡO

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

I. ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΔΙΚΗ - ΔΙΚΑΙΟ ΑΠΟΔΕΙΞΕΩΣ

1. ΟλΑΠ 14/2007: Ικανότητα διαδίκου ενώσεων προσώπων. Η ένωση όχι μόνο διαθέτει ικανότητα διαδίκου, αλλά και νομιμοποιείται ενερ­γητικά και παθητικά στη διεξαγωγή δικών, οι οποίες αφορούν τη «συλλογική» της δραστηριότητα

2. ΟλΑΠ 12/2013 και ΟλΑΠ 17/2015: Έννομο συμφέρον για την άσκηση πρόσθετης παρέμβασης 201.

3. ΟλΑΠ 4/2016: Αντικειμενική σώρευση στο ίδιο δικόγραφο διεκδι­κητικής και αρνητικής της κυριότητας αγωγής (ΑΚ 1094 και 1108)

4. ΟλΑΠ 2092/1986: Ισοδύναμη εναλλαγή του πρακτικού δικαστικού συμβιβασμού προς τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου

5. ΟλΑΠ 30/2007 και ΟλΑΠ 3/2008: Μερική παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής και αοριστία· επί περισσότερων κεφαλαίων ή κονδυλίων απαιτείται η διευκρίνιση σε ποια ακριβώς κεφάλαια ή κονδύλια αφορά η παραίτηση

6. ΟλΑΠ 1/2011: Η επίδοση πρακτικού αναβολής δεν θεωρείται διαδικαστική πράξη και ως εκ τούτου δεν επιφέρει διακοπή της παραγραφής σε όσες διαδικασίες τηρείται πινάκιο

7. ΟλΑΠ 3/2017: Ανίσχυρο των διατάξεων με τις οποίες ορίζεται το ποσοστό τόκου υπερημερίας που καταβάλλεται από το Επικουρικό Κεφάλαιο σε 6% ετησίως - καθιερώνεται ουσιαστικό υπέρ αυτού προνόμιο που δεν δικαιολογείται από λόγους δημοσίου συμφέροντος

8. ΟλΑΠ 9/2000 και ΟλΑΠ 23/2008: Νόμιμη (σαφής και ορισμένη) επίκληση αποδεικτικού μέσου, κατ’ άρθρ. 240 ΚΠολΔ

9. ΟλΑΠ 7/2013: Όρια αναιρετικού ελέγχου του δεδικασμένου. Δεδικασμένο από την απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου, η οποία σε δίκη απαλλοτριώσεως αναγνωρίζει τους δικαιούχους της αποζημιώσεως

10. ΟλΑΠ 9/2016: Αναγνώριση δεδικασμένου απόφασης αλλοδαπού δικαστηρίου σε υπόθεση εκούσιας δικαιοδοσίας· σχέση άρθρου 780 ΚΠολΔ με άρθρο 905 § 4 ΚΠολΔ

11. ΟλΑΠ 5/2009: Ανίσχυρο νόμου που επιφυλάσσει διαφορετική μεταχείριση μεταξύ ιδιωτών στο πεδίο του δικαίου απόδειξης

12. ΟλΑΠ 1/2001: Παρανόμως κτηθέντα αποδεικτικά μέσα

13. ΟλΑΠ 27/1993: Επιτρεπτό δικονομικών συμβάσεων για τον περιορισμό αποδεικτικών μέσων 302.

14. ΟλΑΠ 8/2016: Ένορκες βεβαιώσεις που λήφθηκαν εξ αφορμής άλλης δίκης· αριθμητικός περιορισμός

II. ΕΝΔΙΚΑ ΜΕΣΑ

15. ΟλΑΠ 17/2013: Τύπος παραίτησης από το δικαίωμα άσκησης ένδικου μέσου. Ειδική πληρεξουσιότητα. Μεταγενέστερη έγκριση

16. ΟλΑΠ 15/2008: Σιωπηρή αποδοχή δικαστικής απόφασης· είσπραξη μέρους της απαίτησης χωρίς επιφύλαξη

17. ΟλΑΠ 10/2007: Ανεπίτρεπτο νέου αγωγικού αιτήματος στο εφετείο· κατ’ εξαίρεση επιτρεπτό, εφόσον πρόκειται για παρεπόμενο αίτημα

18. ΟλΑΠ 27/2007: Προθεσμία άσκησης πρόσθετων λόγων έφεσης μετά τη συνολική αναίρεση εφετειακής αποφάσεως

19. ΟλΑΠ 10/2015: Προσβολή με έφεση του κεφαλαίου της χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης και με αντέφεση της υπαιτιότητας. Πρόκειται για κεφάλαια αυτοτελή και μη «αναγκαίως συνεχόμενα» 331.

20. ΟλΑΠ 10/2017, ΟλΑΠ 9/2015 και ΟλΑΠ 6/2009: Αναιρετικός έλεγχος ως προς το ύψος του ποσού της χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης (ΑΚ 932). Αρχή αναλογικότητας

III. ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ - ΔΙΑΤΑΓΗ ΠΛΗΡΩΜΗΣ

21. ΟλΑΠ 6/2005: Αναγκαστική ομοδικία υπερθεματιστή και δανειστή κατά την άσκηση ανακοπής του άρθρου 933 ΚΠολΔ

22. ΟλΑΠ 8/2017: Επιτρεπτό της κατ’ άρθρο 633 § 2 ΚΠολΔ ανακοπής, όταν η εμπροθέσμως ασκηθείσα ανακοπή της ΚΠολΔ 632 § 1 έχει απορριφθεί για τυπικούς λόγους

23. ΟλΑΠ 12/2009 και ΟλΑΠ 9/2010: Αξίωση αποζημιώσεως μετά την άδικη αναγκαστική εκτέλεση. Η άσκησή της δεν εξαρτάται από την προηγούμενη τελεσίδικη ακύρωση του πλειστηριασμού

24. ΟλΑΠ 1/2010 (όμοια και η ΟλΑΠ 2/2010): Αναγγελία δανειστή σε πλειστηριασμό· για το κύρος της δεν απαιτείται υπογραφή του αναγγελτηρίου από δικηγόρο

25. ΟλΑΠ 12/2015: Χρονική έκταση των (γενικών) προνομίων κατά τη σύνταξη του πίνακα κατατάξεως. Η επιλογή ανάμεσα στην ημερο­μηνία του αρχικού πλειστηριασμού και του τελικά διενεργη­θέντος πλειστηριασμού 393.

26. ΟλΑΠ 14/2006: Η εμπράγματη υποθηκική αγωγή κατά τρίτου επιτρέπεται και όταν ο δανειστής έχει εγγράψει απλώς προσημείωση υποθήκης, αρκεί να διαθέτει εκτελεστό τίτλο κατά του οφειλέτη

27. ΟλΑΠ 5/2016: Υποκειμενικά όρια εφαρμογής του άρθρου 975 αριθ. 3 ΚΠολΔ

28. ΟλΑΠ 27/2009: Όρια και αντικείμενο της κατ’ άρθρο 979 ΚΠολΔ ανακοπής

29. ΟλΑΠ 3/2007: Επίδοση κατασχετήριας έκθεσης σε κατοικία διαφορετική από την πραγματική. Ζητήματα κύρους του πλειστη­ριασμού

30. ΟλΑΠ 12/2008: Νομική φύση του αναγκαστικού πλειστηριασμού. Εφαρμοζόμενες διατάξεις του ΑΚ επ’ αυτού και, ειδικώς, η δυνατότητα διάρρηξής του, κατ’ άρθρο 939 ΑΚ

31. ΟλΑΠ 1/2016: Εκούσιος πλειστηριασμός· ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 492 § 3 ΚΠολΔ στην αρρύθμιστη από το νόμο περίπτωση της πώλησης του κοινού πράγματος με πλειστηριασμό, όταν το δικαστήριο κρίνει ότι είναι ανέφικτη ή ασύμφορη η αυτούσια διανομή

32. ΟλΑΠ 7/2009: Η κατάσχεση επιχείρησης ως ειδικού περιουσιακού στοιχείου

KEΦAΛAIO ΤΡΙTO

Ι. ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΔΙΚΟΓΡΑΦΩΝ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΔΙΚΗΣ

Ια. Κατ’ άρθρο 237 § 1-5 ΚΠολΔ, όπου το δικαστήριο καταλήγει στην έκδοση οριστικής απόφασης, δίχως την εξέταση μαρτύρων

1. Υπόδειγμα αγωγής

2. Υπόδειγμα κλήσης για τη λήψη ένορκης βεβαίωσης

3. Υπόδειγμα αίτησης για τη λήψη ένορκης βεβαίωσης

4. Υπόδειγμα ένορκης βεβαίωσης

5. Υπόδειγμα προτάσεων ενάγοντος

6. Υπόδειγμα προσθήκης - αντίκρουσης ενάγοντος

7. Υπόδειγμα προτάσεων εναγομένου

8. Υπόδειγμα πρακτικών πρωτοβάθμιας απόφασης

9. Υπόδειγμα πρωτόδικης απόφασης

10. Υπόδειγμα έφεσης

Ιβ. Κατ’ άρθρο 237 §§ 6-7 ΚΠολΔ, όπου το δικαστήριο καταλήγει στην έκδοση διάταξης για επανάληψη της συζήτησης, ώστε να εξεταστούν μάρτυρες

1. Υπόδειγμα αγωγής

2. Υπόδειγμα κλήσης για λήψη ένορκης βεβαίωσης

3. Υπόδειγμα προτάσεων ενάγοντος

4. Υπόδειγμα προτάσεων εναγομένου

5. Υπόδειγμα πρακτικών πρωτοβάθμιας απόφασης

6. Υπόδειγμα διορθωτικής διάταξης ως προς την ημερομηνία της δικασίμου.

7. Υπόδειγμα πρακτικών διεξαγωγής εμμάρτυρης απόδειξης

8. Υπόδειγμα αξιολόγησης μαρτυρικών καταθέσεων

9. Υπόδειγμα πρωτοβάθμιας απόφασης

10. Υπόδειγμα έφεσης

ΙΙ. ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΡΑΞΕΩΝ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ