Κ. Φουντεδάκη, Φυσικό πρόσωπο και προσωπικότητα στον Αστικό Κώδικα, 2012


Κ. Φουντεδάκη, Φυσικό πρόσωπο και προσωπικότητα στον Αστικό Κώδικα, 2012 Τα ζητήματα του φυσικού προσώπου και της προστασίας της προσωπικότητας είτε εξετάζονται (κατ’ ανάγκη συνοπτικά) στα συγγράμματα και υπομνηματιστικά έργα των Γενικών Αρχών είτε, ανά επιμέρους θέματα, αποτελούν αντικείμενο ειδικών, συχνά εκτενών, μελετών. Από την άλλη μεριά, εντυπωσιάζει ο τεράστιος αριθμός και η ποικιλία των ελληνικών δικαστικών αποφάσεων που ασχολούνται με την αστική προστασία της προσωπικότητας. Έτσι, ένα βιβλίο που επιχειρεί μια συνολική εποπτεία των ρυθμίσεων του ΑΚ για το πρόσωπο και την προσωπικότητα και του σχετικού προβληματισμού αποτελεί μια επιστημονική πρόκληση και καλύπτει ένα πραγματικό κενό στην ελληνική βιβλιογραφία. Οι βασικοί άξονες πάνω στους οποίους κινείται το βιβλίο είναι: η προσπάθεια συστηματικής ερμηνείας των άρθρων 57-59 ΑΚ, με την έννοια της διαμόρφωσης μιας γενικής θεωρίας για την αστική προστασία της προσωπικότητας στο ελληνικό δίκαιο• η έμφαση της ανάλυσης, από τον απεριόριστο αριθμό των αναφυόμενων ζητημάτων, σε εκείνα που είναι αντικείμενο αμφισβήτησης ή που εντάσσονται στον πιο σύγχρονο προβληματισμό για το πρόσωπο και την προσωπικότητα• η προσπάθεια σύνδεσης της ανάλυσης με την πιο πρόσφατη ελληνική νομολογία και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Σε αυτό το πλαίσιο, το βιβλίο καλύπτει μια τεράστια ποικιλία ζητημάτων: Στο πρώτο μέρος εξετάζονται η έννοια και η ικανότητα δικαίου του φυσικού προσώπου, η έναρξη του προσώπου, ο κυοφορούμενος (άρθρ. 36 ΑΚ: έννοια, σχέση με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, αξιώσεις επί θανάτωσης κυοφορουμένου, αξιώσεις αποζημίωσης και χρηματικής ικανοποίησης υπέρ κυοφορουμένου), η έννοια και η απόδειξη του θανάτου, η αφάνεια, η κατοικία. Στο δεύτερο μέρος, που είναι αφιερωμένο στην προστασία της προσωπικότητας, αναλύονται η ιστορική εξέλιξη και τα χαρακτηριστικά της προστασίας στον ΑΚ και οι προστατευόμενες εκδηλώσεις της προσωπικότητας. Έμφαση δίνεται σε θέματα όπως η προστασία της ζωής και η ευθανασία, η προστασία της σωματικής ακεραιότητας και υγείας, ο προβληματισμός της συναίνεσης σε ιατρικές πράξεις και της κλινικής έρευνας σε ανθρώπους, η νομική αντιμετώπιση του ανθρώπινου σώματος, των οργάνων και ιστών του, του γεννητικού υλικού, του γονιδιώματος και του γονιδίου, η προστασία της εικόνας, της φωνής, της ιστορίας, της οικογενειακής ζωής και της τιμής, η προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και η σχέση της με την προστασία του ιδιωτικού βίου, η προστασία του περιβάλλοντος με εφαρμογή διατάξεων του ΑΚ, οι προσβολές της προσωπικότητας μέσω του Διαδικτύου, ο προβληματισμός της διαχείρισης στοιχείων της προσωπικότητας με περιουσιακή αξία (right of publicity) και η νομική αντιμετώπιση του δυσχερούς προβλήματος των «ανεπιθύμητων» γεννήσεων και της «ζωής από σφάλμα» (wrongful life). Επίσης αναφορά γίνεται και στις ειδικές περιπτώσεις της μεταθανάτιας προστασίας της προσωπικότητας και της προστασίας του ονόματος.
Εξετάζονται οι προϋποθέσεις της προστασίας της προσωπικότητας, με επίκεντρο την έννοια της παράνομης προσβολής. Ιδιαίτερα αναλύονται τα ζητήματα της συναίνεσης στην προσβολή της προσωπικότητας και της στάθμισης του δικαιώματος στην προσωπικότητα με άλλα δικαιώματα και συμφέροντα, με ειδική αναφορά στις προσβολές της τιμής, της εικόνας και του ιδιωτικού βίου μέσω του τύπου και των ΜΜΕ, καθώς και στη σχέση του δικαιώματος στην προσωπικότητα με την ελευθερία της τέχνης και της επιστήμης. Τέλος παρουσιάζονται οι αξιώσεις του προσώπου από την προσβολή της προσωπικότητας, όπως ιδίως η αξίωση χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης (προϋποθέσεις, έλεγχος με βάση την αρχή της αναλογικότητας) και αντιμετωπίζονται ειδικά δυσχερή ζητήματα αποζημίωσης και χρηματικής ικανοποίησης, που αφορούν τις προσβολές δια του τύπου, τα προσωπικά δεδομένα, την οικονομική εκμετάλλευση στοιχείων της προσωπικότητας, τις ανεπιθύμητες γεννήσεις.
Το βιβλίο έχει αναλυτικό πίνακα περιεχομένων και βιβλιογραφίας, καθώς και λημματικό ευρετήριο.

Πληροφορίες έκδοσης

Τίτλος
Φυσικό πρόσωπο και προσωπικότητα στον Αστικό Κώδικα
© 2012
Συγγραφέας
ISBN
978-960-445-773-1
Σελίδες
ΧΧ + 500
Τιμή
€ 45,00
Σε απόθεμα

Πίνακας περιεχομένων   +

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

Η ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΔΙΚΑΙΟΥ

Α. Έννοιες

Β. Ορολογία

Ι. «Προσωπικότητα»

ΙΙ. «Φυσικό» πρόσωπο

Γ. Η αρχή της νομικής ισότητας των ανθρώπων και η συνταγματική της διάσταση

Ι. Άνθρωπος και άλλες οντότητες

ΙΙ. Ικανότητα δικαίου και Σύνταγμα

ΙΙΙ. Νομική ισότητα των υποκειμένων του δικαίου

Δ. «Γενική» ικανότητα δικαίου και ειδικές ικανότητες. Ιδιότητες ή καταστάσεις των φυσικών προσώπων

Ε. Διάκριση της ικανότητας δικαίου από συγγενείς έννοιες

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΑΡΧΗ ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ

Α. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

Β. Η αρχή του φυσικού προσώπου

Ι. Γέννηση

ΙΙ. Ζωή κατά τη γέννηση

ΙΙΙ. Απουσία άλλων προϋποθέσεων

1. «Βιώσιμο» νεογνό

2. «Ανθρώπινο» νεογνό

3. Το ειδικό θέμα των νεογνών με κακή ιατρική πρόγνωση

Γ. Tο τέλος του φυσικού προσώπου. Ο θάνατος ως μοναδικό και οριστικό τέλος

Δ. Η απόδειξη της διάρκειας του φυσικού προσώπου

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Η απόδειξη με ληξιαρχικές πράξεις

ΙΙΙ. Υπολογισμός της πιθανής διάρκειας ζωής προσώπου

KΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

ΚΥΟΦΟΡΟΥΜΕΝΟΣ

Α. Εισαγωγικά

Β. Έννοια κυοφορουμένου

Ι. «Φυσική» και ιατρικά υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Έναρξη της κυοφορίας

ΙΙ. «Μήπω συνειλημμένος»

1. Δικαιώματα

2. Το ειδικό θέμα της βλάβης της υγείας εξαιτίας γεγονότων που έλαβαν χώρα πριν από τη σύλληψη του προσώπου

Γ. Χαρακτηριστικά και έκταση της ικανότητας δικαίου που απονέμεται στον κυοφορούμενο

Ι. Επαγωγή μόνο δικαιωμάτων

ΙΙ. «Αίρεση» ότι θα γεννηθεί ζωντανός

1. Πλήρωση της «αίρεσης»

2. Μη γέννηση του κυοφορουμένου ζωντανού. Έννομες συνέπειες της παράνομης και υπαίτιας θανάτωσης του κυοφορουμένου

α. Ματαίωση της «αίρεσης»

β. Συνέπειες της θανάτωσης του κυοφορουμένου

Δ. Ειδικότερα τα δικαιώματα που επάγονται στον κυοφορούμενο

Ι. Κληρονομικό δικαίωμα

ΙΙ. Αξιώσεις αποζημίωσης και χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης

1. Η κρατούσα άποψη

2. Διαφορετική προσέγγιση

ΙΙΙ. Συμβατικό δίκαιο

ΙV. Οικογενειακό δίκαιο

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ Η ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ Η ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

Α. Έννοια και κριτήρια επέλευσης του θανάτου

Β. Η απόδειξη του θανάτου. Τα άρθρα 38 και 39 ΑΚ

Ι. Το τεκμήριο συναποβίωσης (ΑΚ 38)

ΙΙ. Το τεκμήριο του άρθρου 39 ΑΚ

Γ. Η αφάνεια

Ι. Γενικά. Δικαιολόγηση του θεσμού της αφάνειας

ΙΙ. Οι ουσιαστικές προϋποθέσεις για την κήρυξη της αφάνειας

1. Θάνατος πολύ πιθανός

2. Εξαφάνιση σε κίνδυνο ζωής ή μακρόχρονη απουσία χωρίς ειδήσεις

α. Εξαφάνιση σε χρόνο κινδύνου ζωής και πάροδος ενός έτους από τη στιγμή του κινδύνου

β. Απουσία για πολύ καιρό χωρίς ειδήσεις και πάροδος πέντε ετών από την τελευταία είδηση

3. Ειδικές διατάξεις

IΙΙ. Οι διαδικαστικές προϋποθέσεις για την κήρυξη της αφάνειας

1. Αιτών

2. Αρμόδιο δικαστήριο και διαδικασία

3. Ειδικότερα η διαδικασία για την κήρυξη της αφάνειας

α. Τα δυο στάδια της διαδικασίας.

β. Μέτρα δημοσιότητας

4. Απόρριψη και «ματαίωση» της αίτησης

IV. Η δικαστική απόφαση που κηρύσσει την αφάνεια

1. Γενικά

2. Χρόνος ενέργειας της απόφασης

V. Τα έννομα αποτελέσματα της κήρυξης της αφάνειας

1. Γενικά. Το «νόμιμο τεκμήριο θανάτου» ως αποτέλεσμα της κήρυξης της αφάνειας

2. Ειδικότερα οι έννομες συνέπειες της κήρυξης της αφάνειας

α. Περιουσιακές έννομες σχέσεις

β. Παροχή ασφάλειας

γ. Προσωπικές έννομες σχέσεις

δ. Η τύχη του γάμου του αφάντου

i. Γενικά. Η δημιουργία λόγου διαζυγίου υπέρ του συζύγου του αφάντου

ii. Έννομες σχέσεις μετά την κήρυξη της αφάνειας

iii. Αφάνεια και σύμφωνο συμβίωσης του ν. 3719/2008

VI. Η άρση της αφάνειας και η εμφάνιση του αφάντου

1. Γενικά

2. Ένδικο βοήθημα και νομιμοποίηση

3. Διαδικασία και δικαστική απόφαση

4. Εμφάνιση του αφάντου και άρση της αφάνειας

5. Εμφάνιση του αφάντου και σχέσεις του Οικογενειακού δικαίου

6. Οι συνέπειες της άρσης της αφάνειας ή της μεταβολής της έναρξής της

α. Γενικά

β. Υπόχρεοι σε απόδοση

γ. Η έννοια της εφαρμογής των διατάξεων για την περί κλήρου αγωγή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ

Η ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΣΗ ΤOΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ

Α. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

Ι. Η σημασία της κατοικίας για το δίκαιο

1. Σημασία για το αστικό δίκαιο

2. Σημασία για το αστικό δικονομικό δίκαιο και για άλλους κλάδους του δικαίου

3. Κατοικία ή (συνήθης) διαμονή;

ΙΙ. Διάκριση περιπτώσεων και σχέση με συγγενείς έννοιες

1. Έννοια γεωγραφική;

2. Διάκριση από συγγενείς έννοιες

α. Διαμονή

β. Έδρα

γ. Ιθαγένεια

ΙΙΙ. Η ρύθμιση του ΑΚ και τροποποιήσεις

Β. Η εκούσια κατοικία

Ι. Έννοια και στοιχεία της εκούσιας κατοικίας.

1. Το υλικό-εξωτερικό στοιχείο (corpus)

2. Το βουλητικό-εσωτερικό στοιχείο (animus)

ΙΙ. Νομική φύση της κτήσης εκούσιας κατοικίας και απαιτούμενη ικανότητα. Απώλεια και απόδειξη της εκούσιας κατοικίας

Γ. Η αρχή της αποκλειστικότητας της κατοικίας

Ι. Έννοια

ΙΙ. Η ειδική κατοικία

1. Γενικά

2. Προϋποθέσεις

3. Σημασία

Δ. Η αρχή της αναγκαιότητας της κατοικίας

Ε. Η νόμιμη κατοικία

Ι. Η νόμιμη κατοικία όσων ασκούν ισόβια δημόσια υπηρεσία

ΙΙ. Η νόμιμη κατοικία των προσώπων που τελούν υπό γονική μέριμνα, επιτροπεία και δικαστική συμπαράσταση

1. Η ΑΚ 56

2. Άλλες περιπτώσεις

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ

ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ

ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Α. Ιστορικά στοιχεία, βασικά χαρακτηριστικά της ρύθμισης του ΑΚ και σύγχρονη εξέλιξη

Ι. Γενικά

ΙΙ. Πρότυπα και ξένες νομοθεσίες

1. Ελβετικό δίκαιο

2. Γαλλικό δίκαιο

3. Γερμανικό δίκαιο

ΙΙΙ. Σχέση με ειδικές διατάξεις

IV. Αποτίμηση και προοπτικές

Β. Χαρακτηριστικά του δικαιώματος στην προσωπικότητα

Ι. Η έννοια της προσωπικότητας

ΙΙ. Φύση του δικαιώματος στην προσωπικότητα. Δικαιούχος

ΙΙΙ. Παραίτηση από το δικαίωμα στην προσωπικότητα

ΙV. Χρονικά όρια. Ιδιωτικό διεθνές δίκαιο

Γ. Οι προστατευόμενες εκφάνσεις της προσωπικότητας και η έννοια του παρανόμου στο άρθρο 57

KΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ

ΟΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΕΚΦΑΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ

Α. Η ζωή

Ι. Γενικά

ΙΙ. Η ζωή πριν τη γέννηση

ΙΙΙ. Το ανθρώπινο σώμα μετά το θάνατο

Β. Η σωματική ακεραιότητα και η υγεία

Ι. Γενικά

ΙΙ. Αφαίρεση οργάνων και ιστών

ΙΙΙ. Ιατρικές πράξεις

VΙ. Βλαπτικές επενέργειες

Γ. Η ελευθερία και ο αυτοκαθορισμός

Ι. Γενικά

ΙΙ. Ειδικά θέματα ελευθερίας

1. Η «συναίνεση του ενημερωμένου ασθενούς»

α. Η αυθαίρετη ιατρική πράξη ως ζήτημα αστικής ιατρικής ευθύνης

β. Κατοχύρωση της «συναίνεσης του ενημερωμένου ασθενούς» στην ελληνική έννομη τάξη

γ. Ειδικότερα η συναίνεση σύμφωνα με το άρθρο 12 ΚΙΔ

δ. Η ενημέρωση του ασθενούς

2. Κλινικές δοκιμές στον άνθρωπο

3. Το δικαίωμα στην αναπαραγωγή, ιδίως σε σχέση με την ιατρικά υποβοηθούμενη αναπαραγωγή

Δ. Το γεννητικό υλικό, το γονιδίωμα και το γονίδιο

Ι. Το ανθρώπινο γεννητικό υλικό

1. Νομική φύση

2. Διάθεση

3. Παράνομη χρήση και καταστροφή. Έρευνα στο γεννητικό υλικό

4. Βλαστοκύτταρα

ΙΙ. Το ανθρώπινο γονιδίωμα και γονίδιο

Ε. Η οικογενειακή ζωή και η προσωπική κατάσταση

ΣΤ. Η εικόνα, η φωνή και η ιστορία του προσώπου

Ζ. Το απαραβίαστο της ιδιωτικής ζωής και τα προσωπικά δεδομένα

Ι. Έννοιες. Σφαίρα απορρήτου, ιδιωτικός βίος και προσωπικά δεδομένα

ΙΙ. Η ειδική νομοθεσία για την «προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα» (ν. 2472/1997) και η σχέση της με την αστική προστασία της προσωπικότητας

1. Το αίτημα για την προστασία των προσωπικών δεδομένων

2. Σκοπός, πεδίο εφαρμογής και βασικά χαρακτηριστικά του ν. 2472/1997

3. Η «πληροφοριακή αυτοδιάθεση» ως έκφανση της προσωπικότητας

Η. Ατομικά δικαιώματα

Θ. Η τιμή και η αξιοπρέπεια

Ι. Η μη (δυσμενής) διάκριση

ΙΑ. Η απόλαυση του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος

Ι. Η κρατούσα νομολογία και θεωρία για την «αστική προστασία του περιβάλλοντος»

ΙΙ. Αποτίμηση

ΙΒ. Η εσωτερική υπόσταση του ανθρώπου, ο ψυχικός, πνευματικός και συναισθηματικός κόσμος

ΙΓ. Ειδικά ζητήματα

Ι. Ο οικογενειακός προγραμματισμός και η αποτροπή «ανεπιθύμητης γέννησης»

1. Γενικά. Διάκριση περιπτώσεων και πρόταξη του προβλήματος των «ανεπιθύμητων γεννήσεων».

α. Aνεπιθύμητες γεννήσεις

β. «Wrongful life»

2. Οι «ανεπιθύμητες γεννήσεις» ειδικότερα

α. Το παιδί ως «ζημία».

β. Βασικά σημεία της επιχειρηματολογίας

γ. Συμπέρασμα

δ. Η ανεπιθύμητη γέννηση ως προσβολή της προσωπικότητας των γονέων

3. Οι περιπτώσεις «wrongful life»

α. Ζημία και ηθική βλάβη των γονέων

β. Η προσβολή της προσωπικότητας των γονέων

γ. Αξιώσεις του παιδιού;

i. Η αντιμετώπιση στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες

ii. Δυνατές θεμελιώσεις. Επιχειρήματα υπέρ και κατά

ΙΙ. Κίνδυνοι για την προσωπικότητα στο Διαδίκτυο

ΙΙΙ. Η περιουσιακή εκμετάλλευση στοιχείων της προσωπικότητας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ

ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ

Α. Προσωπικότητα και προσβολή της

Ι. Προσβολή της προσωπικότητας

ΙΙ. Προσβολή από τρίτο και αυτοπροσβολή

ΙΙΙ. Προσβολή από τον αντισυμβαλλόμενο σε ενοχική σύμβαση

Β. Παράνομη προσβολή

Ι. Η έννοια του παρανόμου στο άρθρο 57 ΑΚ

1. Η άποψη της θεωρίας

2. Η άποψη της νομολογίας

3. Συμπέρασμα

4. Η υποστηριζόμενη θέση

α. Η προσβολή προστατευόμενης έκφανσης

β. Σύνδεση με τη γενική θεωρία του παρανόμου

ΙΙ. Η έλλειψη παράνομης προσβολής και η άρση του παράνομου χαρακτήρα της προσβολής

1. Αποκλεισμός και άρση του παρανόμου με διάταξη νόμου. Κοινωνική προσφορότητα

2. Στάθμιση δικαιωμάτων και συμφερόντων

3. Τα κριτήρια της στάθμισης

4. Άρση του παρανόμου για άλλους λόγους. Η συναίνεση του παθόντος

α. Νομική φύση και εφαρμοστέες διατάξεις

β. Τύπος. Σιωπηρή ή τεκμαιρόμενη συναίνεση

5. Άδεια της αρχής και παράνομο

6. Προσβολή με καταχρηστική άσκηση δικαιώματος

ΙII. Υπαιτιότητα

Γ. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις εφαρμογής της ΑΚ 57 και συσχετισμός με την προτεινόμενη ερμηνεία της έννοιας της παράνομης προσβολής

Ι. Η συναίνεση σε ιατρικές πράξεις και η σχέση της με τη «συναίνεση του παθόντος» και το παράνομο

ΙΙ. Προσβολές της εικόνας του προσώπου

1. Συναίνεση

2. Δημόσια πρόσωπα

3. Δημόσιοι χώροι, συναθροίσεις

ΙΙΙ. Η σύγκρουση του δικαιώματος στην προσωπικότητα με την ελευθερία της έκφρασης και της διάδοσης των στοχασμών, με την ελευθερία του τύπου και με το δικαίωμα πληροφόρησης των πολιτών

1. Γενικά

2. Προσβολές της ιδιωτικής ζωής

3. Προσβολές της τιμής και της εικόνας

ΙV. Η σχέση του δικαιώματος στην προσωπικότητα με την ελευθερία της τέχνης και της επιστήμης

1. Γενικά

2. Τέχνη

α. Δυσχέρεια εννοιολογικού προσδιορισμού

β. Έργα τέχνης και προσβολές της προσωπικότητας

3. Επιστήμη και έρευνα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ

ΟΙ ΕΝΝΟΜΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΟΛΗΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ

Α. Aξιώσεις με βάση το άρθρο 57 § 1 εδ. 1 ΑΚ

Ι. Αξίωση για άρση της προσβολής

ΙΙ. Αξίωση για παράλειψη της προσβολής στο μέλλον

ΙΙΙ. Παραγραφή. Δικονομικά θέματα

1. Παραγραφή

2. Ενάγων-εναγόμενος

3. Αρμοδιότητα δικαστηρίου

4. Βάρος απόδειξης

5. Ασφαλιστικά μέτρα

Β. Αξίωση αποζημίωσης (άρθρο 57 § 2 ΑΚ)

Γ. Ικανοποίηση της ηθικής βλάβης

Ι. Γενικά. Σχέση με την ΑΚ 932

ΙΙ. Προϋποθέσεις

1. Παράνομη προσβολή της προσωπικότητας και ύπαρξη ηθικής βλάβης

2. Υπαιτιότητα

3. Ύπαρξη περιουσιακής ζημίας

4. Είδος (βαρύτητα) της προσβολής

5. Αίτηση του ζημιωθέντος

ΙΙΙ. Δικαιούχος. Παραγραφή της αξίωσης

IV. Μέσα ικανοποίησης της ηθικής βλάβης. Tο ύψος της χρηματικής ικανοποίησης. Η «εμπλοκή» της αρχής της αναλογικότητας και το ζήτημα του αναιρετικού ελέγχου

1. Υποχρεωτικότητα και μέσα ικανοποίησης της ηθικής βλάβης σύμφωνα με την ΑΚ 59

2. Ο καθορισμός του ύψους της χρηματικής ικανοποίησης και ο αναιρετικός έλεγχος

α. Ο προβληματισμός πριν και μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001

β. Η ΟλΑΠ 6/2009, οι βασικές παράμετροι των αντιτιθέμενων απόψεων και οι περαιτέρω εξελίξεις

γ. Συνοπτική διατύπωση σκέψεων για το ζήτημα

Δ. Η επίδραση της ερμηνείας των άρθρων 57 και 59 ΑΚ στο δίκαιο της αστικής ευθύνης

Ι. Οι προστατευόμενες εκφάνσεις της προσωπικότητας και η διεύρυνση των δικαιούχων της χρηματικής ικανοποίησης

ΙΙ. Η περαιτέρω διεύρυνση της ευθύνης για χρηματική ικανοποίηση και αποζημίωση, με βάση την ερμηνεία των ΑΚ 57 και 59

1. Η χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης επί προσβολής του ψυχικού κόσμου

2. Επίδραση στην αξίωση αποκατάστασης της περιουσιακής ζημίας από αδικοπραξία και στο δίκαιο της ανώμαλης εξέλιξης της ενοχής

ΙΙΙ. Ο (αναγκαίος) περιορισμός της ευθύνης για προσβολές του ψυχικού κόσμου

Ε. Ειδικές ρυθμίσεις και ειδικά θέματα αποζημίωσης και χρηματικής ικανοποίησης

Ι. Ειδικές διατάξεις

1. Προσβολές μέσω του τύπου και των ηλεκτρονικών ΜΜΕ

α. Δικαίωμα απάντησης και επανόρθωσης, δημοσίευση καταδικαστικής απόφασης

β. Αξιώσεις αποζημίωσης και χρηματικής ικανοποίησης της ηθικής βλάβης

2. Προσωπικά δεδομένα.

α. Γενικά

β. Η ερμηνεία του άρθρ. 23 ν. 2472/1997

ΙΙ. Ειδικά θέματα ευθύνης για προσβολές της προσωπικότητας

1. Έλλειψη της συναίνεσης του ενημερωμένου ασθενούς

2. Οι αξιώσεις επί προσβολής της εξουσίας του προσώπου να διαχειρίζεται και να εκμεταλλεύεται στοιχεία της προσωπικότητας με οικονομική αξία

α. Γενικά

β. Ειδικά η αποζημίωση

γ. Αδικαιολόγητος πλουτισμός

δ. Αναλογική εφαρμογή του ν. 2121/1993;

3. Αποζημίωση και χρηματική ικανοποίηση των γονέων στις περιπτώσεις ανεπιθύμητης γέννησης και «wrongful life»

α. Η ανεπιθύμητη γέννηση και η αποζημίωση

β. Ζητήματα αιτιώδους συνάφειας. Η «αποδοχή» του παιδιού από τους γονείς του

γ. Περιεχόμενο της αποζημίωσης και της χρηματικής ικανοποίησης

i. Το ζήτημα της διατροφής του παιδιού

ii. Συνυπολογισμός ζημίας και κέρδους

iii. Χρηματική ικανοποίηση της ηθικής βλάβης

δ. Η αποζημίωση των γονέων στις περιπτώσεις «wrongful life»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ

ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟΝ ΑΚ

(άρθρα 57 § 1 εδ. 2, 58, 60)

Α. Προσβολή της προσωπικότητας προσώπου που έχει πεθάνει (άρθρ. 57 § 1 εδ. 2)

Ι. Γενικά. Έννοια της διάταξης

ΙΙ. Δικαιούχοι

ΙΙΙ. Αξιώσεις

IV. Το ειδικό θέμα της εγκεφαλικά νεκρής εγκύου

Β. Προστασία του ονόματος (άρθρο 58 ΑΚ)

Ι. Όνομα και «δικαίωμα στο όνομα»

ΙΙ. Στοιχεία του ονόματος. Εύρος της έννομης προστασίας

ΙΙΙ. Κτήση του ονόματος

1. Κύριο όνομα

2. Επώνυμο

IV. Προσβολή του ονόματος

1. Αμφισβήτηση του ονόματος

2. Παράνομη χρήση

3. Επιτρεπτή χρήση ξένου ονόματος. Συναίνεση του δικαιούχου

V. Άλλες προσβολές. Υπαιτιότητα

VI. Προστασία του ονόματος

1. Μέσα προστασίας

2. Δικαιούχος. Εναγόμενος

α. Αμφισβήτηση του ονόματος

β. Παράνομη χρήση του ονόματος

3. Βάρος απόδειξης

Γ. Το δικαίωμα στα προϊόντα της διάνοιας (άρθρο 60 ΑΚ)

ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΛΗΜΜΑΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ

Τύπος περιεχομένου

Κατηγορίες

 
Προσθήκη στο καλάθι Προσθήκη στη λίστα επιθυμητών
 

Σχετικές εκδόσεις

Ε. Γιαννακάκις/Μ. Γιαννακάκης, Η διακοπή της παραγραφής στο Αστικό, Ναυτικό και Δημόσιο Δίκαιο, 4η έκδ., 2024
Η πληρέστερη παρουσίαση όλων των ζητημάτων γύρω από τη διακοπή της παραγραφής μέσα από τη σκοπιά της σύγχρονης θεωρίας και νομολογίας
Κ. Παντελίδου, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, 2η έκδ., 2022
Μια ανάλυση απαραίτητη για την κατανόηση και την εξοικείωση με τις αφηρημένες έννοιες των Γενικών Αρχών του Αστικού Δικαίου
Κ. Παντελίδου, Η αμετάκλητη πληρεξουσιότητα, 3η έκδ., 2022
Μια πλήρης ανάλυση του θεσμού της αμετάκλητης πληρεξουσιότητας με πλούσιες αναφορές σε ζητήματα της πράξης