Ι. Μακρής, Δασικό δίκαιο, 2010

ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

Η νομική έννοια του δάσους, της δασικής έκτασης και του δασικού πλούτου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

Εννοιολογική προσέγγιση

Ι. Γενική εισαγωγή

ΙΙ. Ιστορική αναδρομή – Τα πρώτα σημαντικά δασικά νομοθετήματα

1. Διάταγμα της 17/29-11-1836 (ΦΕΚ 69/1-12-1836) «Περί ιδιωτικών δασών»

Α. Το περιεχόμενό του

Β. Η ισχύς του σήμερα

2. Ν. ΑΧΝ 1888 (ΦΕΚ 20/21-1-1888) «Περί διακρίσεως και οριοθεσίας δασών»

Α. Το περιεχόμενό του – Οι ορισμοί του δάσους, του αποτερματισμού και της οριοθέτησης

Β. Η πρώτη αποτύπωση των εννοιών του δασικού εδάφους

3. ΠΔ της 19-11-1928/30-11-1928 «Περί διαχειρίσεως δασών κ.λπ.»

Α. Το περιεχόμενό του

Β. Η έννοια της αειφόρου εκμεταλλεύσεως των δασών

4. ΝΔ της 11-5-1929 «Περί Δασικού Κώδικος», όπως κυρώθηκε από το Ν. 4173/1929

Α. Γενική προσέγγιση του περιεχομένου του

Β. Οι ορισμοί του δάσους και των συναφών εννοιών

5. ΝΔ 86/1969 «Περί Δασικού Κώδικος»

Α. Η εξελικτική πορεία των «δασικών νόμων»

Β. Συγκριτική θεώρηση των ορισμών του δάσους και των συναφών εννοιών

Γ. Μεταγενέστερες του Δασικού Κώδικα (ΝΔ 86/1969) τροποποιήσεις του

Δ. Κριτική θεώρησή του

6. Ν. 998/1979 (ΦΕΚ 289/1979)

Α. Οι τελευταίοι νομοθετικοί ορισμοί του δάσους και των δασικών εκτάσεων

Β. Ο νέος ορισμός του δάσους κατά το Ν. 998/1979

Γ. Ο ορισμός της δασικής έκτασης κατά το Ν. 998/1979

Δ. Η θεμελιώδης έννοια της οργανικής ενότητας κατά το Ν. 998/1979

Ε. Ο πρώτος νομοθετικός προσδιορισμός της έννοιας των αναδασωτέων εκτάσεων κατά το Ν. 998/1979

ΙΙΙ. Η έννοια του δασικού πλούτου, σε συνάρτηση με τις έννοιες του δάσους και της δασικής έκτασης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

Η συνδρομή της νομολογίας στον εννοιολογικό προσδιορισμό δάσους,

δασικής έκτασης και γενικά δασικού πλούτου

Ι. Γενική εισαγωγή

ΙΙ. Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας

1. Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας πριν τον Ν. 998/1979

2. Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας μετά το Ν. 998/1979

Α. Γενική προσέγγιση

Β. Οι έννοιες του δάσους και της δασικής εκτάσεως κατά την πρόσφατη, μετά το Ν. 998/1979, νομολογία του ΣτΕ

Γ. Συμπεράσματά – Κριτική θεώρηση

ΙΙΙ. Η νομολογία των πολιτικών δικαστηρίων

1. Η νομολογία του Αρείου Πάγου (τμήματα πολιτικών υποθέσεων)

Α. Γενική προσέγγιση

Β. Το κριτήριο της διαμορφούμενης νομολογίας του ΑΠ

2. Η νομολογία των λοιπών πολιτικών δικαστηρίων

IV. H νομολογία των ποινικών δικαστηρίων

1. Η νομολογία του Αρείου Πάγου (τμήμα ποινικών υποθέσεων)

Α. Γενική προσέγγιση

Β. Η αυτοτέλεια του εννόμου αγαθού «περιβάλλον» κατά το ποινικό δίκαιο

Γ. Η ΑΠ 840/1998 (Τμ. Ε΄) και οι συνέπειές της

Δ. Συμπεράσματα – Κριτική θεώρηση

2. Η νομολογία των λοιπών ποινικών δικαστηρίων

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

H συνταγματική κατοχύρωση προστασίας του δασικού πλούτου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

Η προστασία του περιβάλλοντος και ειδικά του δασικού πλούτου

στο Σύνταγμα του

Ι. Γενική εισαγωγή – Η κοινωνική προδιάθεση για την συνταγματική αναθεώρηση του 1975

ΙΙ. Το άρθρο 24 του Συντάγματος του 1975

1. Το περιεχόμενό του σε γενική θεώρηση

2. Το άρθρο 24 παρ. 1 εδάφ. γ΄ του Συντάγματος 1975

3. Το άρθρο 24 παρ. 1 εδάφ. δ΄ του Συντάγματος 1975

4. Η συμπληρωματική λειτουργία του άρθρου 117 παρ. 3 και 4 του Συντάγματος του 1975

5. Η νομική φύση των διατάξεων του άρθρου 24

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

Η προστασία του περιβάλλοντος και ειδικά του δασικού περιβάλλοντος

στο Σύνταγμα του

Ι. Το άρθρο 24 του Συντάγματος ως αντικείμενο της συνταγματικής αναθεώρησης του 2001

1. Γενική προσέγγιση

2. Η προβληματική της αναθεώρησης του άρθρου 24 του Συντάγματος

3. Οι διεργασίες για την τελική πρόταση του άρθρου 24 του Συντάγματος

ΙΙ. Το αναθεωρημένο άρθρο 24 του Συντάγματος

1. Το κείμενο του αναθεωρημένου άρθρου 24 του Συντάγματος – Μια πρώτη προσέγγιση

2. Το δάσος και η δασική έκταση ως συνταγματικές έννοιες του άρθρου 24 του Συντάγματος και της ερμηνευτικής του δήλωσης

3. Οι τροποποιήσεις του άρθρου 24 του Συντάγματος που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος

4. Η σχέση του άρθρου 24 του Συντάγματος με την επιστήμη

5. Η νομική φύση του δικαιώματος στο δασικό περιβάλλον μετά την αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος

Α. Το ατομικό δικαίωμα στο δασικό περιβάλλον

Β. Το πολιτικό δικαίωμα στο δασικό περιβάλλον

i) Το δικαίωμα πληροφόρησης

ii) Το δικαίωμα συμμετοχής στη λήψη των αποφάσεων

iii) Το δικαίωμα άσκησης ενδίκων μέσων – Το έννομο συμφέρον στην δικαστική προστασία του περιβάλλοντος

Γ. Το κοινωνικό δικαίωμα στο δασικό περιβάλλον

Δ. Η μικτή φύση του δικαιώματος στο δασικό περιβάλλον

6. Η αρχή της αειφορίας του άρθρου 24 παρ. 1 εδάφ. β΄ του Συντάγματος

7. Το δασολόγιο και το κτηματολόγιο κατά την συνταγματική αναθεώρηση

8. Η απαγόρευση μεταβολής του προορισμού των δασών και δασικών εκτάσεων

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ

Το νομικό καθεστώς της προστασίας του δασικού πλούτου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

Η ελληνική έννομη τάξη

Ι. Η δασική νομοθεσία από την σύσταση του Ελληνικού Κράτους και μέχρι το Σύνταγμα του 1975

1. Το Διάταγμα της 17/29-11-1836 (ΦΕΚ 69/1-12-1836) «Περί ιδιωτικών δασών»

2. Ο Ν. ΑΧΝ 1888

3. Το ΠΔ της 19-11-1928/30-11-1928

4. Το ΝΔ της 11-5-1929 «Περί Δασικού Κώδικος»

5. Ο ΑΝ 856/1937 «Περί Εθνικών Δρυμών»

6. Το ΝΔ 86/1969

ΙΙ. Το Σύνταγμα του 1975 και η ειδική συνταγματική πρόβλεψη για την προστασία των δασών, των δασικών εκτάσεων και του δασικού πλούτου

ΙΙΙ. Η δασική νομοθεσία μετά το Σύνταγμα του 1975 και μέχρι το Σύνταγμα του 2001 – Μετέπειτα εξέλιξη

1. Ν. 268/1976

2. Ν. 998/1979

3. Ν. 1650/1986

4. Ν. 1734/1987

Α. Άρθρο 13 παρ. 1 του Ν. 1734/1987

Β. Άρθρο 13 παρ. 2 του Ν. 1734/1987

Γ. Το άρθρο 9 παρ. 1 του Ν. 1878/1990, σε συνάρτηση με το άρθρο 13 παρ. 1 του Ν. 1734/1987

5. Ν. 1845/1989

6. Ν. 2538/1997

7. Ν. 2612/1998

8. Ν. 2800/2000

9. Ν. 3147/2003

10. Ν. 3208/2003

ΙV. To Σύνταγμα του 2001 και η διεύρυνση της συνταγματικής προστασίας του δασικού πλούτου

1. Η αναγκαιότητα της αναθεώρησης του άρθρου 24 του Συντάγματος

2. Η αναθεωρητική διεύρυνση της προστασίας του δασικού πλούτου στα πλαίσια του άρθρου 24 του Συντάγματος του 2001

Α. Μια πρώτη εκτίμηση

Β. Το περιεχόμενο του άρθρου 24 του Συντάγματος του 2001

Γ. Οι νέες ρητές συνταγματικές προβλέψεις του άρθρου 24 του Συντάγματος για το δασικό περιβάλλον

Δ. Ο αυξημένης ισχύος ρόλος της έννοιας της επιστήμης στο περιεχόμενο του άρθρου 24 του Συντάγματος του 2001

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

Διεθνές και Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο

Ι. Διεθνές Δίκαιο – Οι κατευθύνσεις για την προστασία των δασών σε επίπεδο Διεθνούς Δικαίου

1. Εισαγωγή – Το υφιστάμενο κανονιστικό νομοθετικό κενό

2. Η αντιπαράθεση Βορρά – Νότου και οι υπό συζήτηση νομικές αρχές

3. Διεθνείς Οργανισμοί και Διεθνή Όργανα με αρμοδιότητες για τα δάση

ΙΙ. Πρωτογενές Κοινοτικό Δίκαιο

1. Γενικές παρατηρήσεις

2. Η αρχή της «προφύλαξης» στο Πρωτογενές Κοινοτικό Δίκαιο

Α. Η ανακοίνωση της Επιτροπής για την αρχή της προφύλαξης (2000)

Β. Το Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την αρχή της προφύλαξης (2000)

Γ. Διαφορές του Ψηφίσματος από την Ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την αρχή της προφύλαξης (2000)

ΙΙΙ. Δευτερογενές Κοινοτικό Δίκαιο

1. Εισαγωγή

2. Η προστασία των δασών από τις πυρκαγιές

3. Η προστασία των δασών από την ατμοσφαιρική ρύπανση

Α. Γενικά

Β. Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Δασικών Πληροφοριών και Επικοινωνίας (EFICS)

4. H προστασία των τροπικών δασών

5. Η προστασία των δασικών συστημάτων ως οικοτόπων

6. Άλλες δράσεις της Ευρωπαϊκής Κοινότητας που αφορούν τα δάση

7. Συμπερασματικά

MΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ

Οι θεμελιώδεις γενικές αρχές τη νομικής προστασίας του δασικού πλούτου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

Ελληνική έννομη τάξη

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ. Οι επιμέρους γενικές αρχές τη νομικής προστασίας του δασικού πλούτου κατά το Ελληνικό Δίκαιο

1. Το έννομο συμφέρον στην προστασία του δασικού περιβάλλοντος

2. Η αρχή της πρόληψης

3. Η αρχή της προφύλαξης

4. Η αρχή της αειφορίας

5. Η προστασία του δασικού περιβάλλοντος ως λόγος δημοσίου συμφέροντος

6. Η προστασία του δασικού περιβάλλοντος ως ενιαίου οικοσυστήματος

7. Η αρχή του φυσικού προορισμού των δασών

8. Η αρχή της τριτενέργειας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

Κοινοτική έννομη τάξη

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ. Οι επιμέρους γενικές αρχές τη νομικής προστασίας του δασικού πλούτου κατά το Κοινοτικό Δίκαιο

1. Η αρχή της κοινής αλλά διαφοροποιημένης ευθύνης

2. Η αρχή της επικουρικότητας

3. Η αρχή της προληπτικής πληροφόρησης

4. Οι αρχές της πρόληψης και της προφύλαξης

5. H αρχή της επανόρθωσης των προσβολών του περιβάλλοντος κατά προτεραιότητα στην πηγή τους

6. Η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει»

7. H αρχή της ενσωμάτωσης

8. Η αρχή της πληροφόρησης, της συνεργασίας και συμμετοχής των πολιτών

9. Η αρχή του υψηλού επιπέδου προστασίας

10. Οι αρχές της στάθμισης κόστους-οφέλους, της διαβάθμισης της προστασίας του περιβάλλοντος και της αντιστάθμισης

11. Η αρχή της βιωσιμότητας ή της αειφορίας

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΛΗΜΜΑΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ