Ι. Κοσκοσάς, Διεθνείς χρηματοοικονομικές αγορές, 2012
Σήμερα οι χώρες παντού αντιμετωπίζουν μια οικονομική κρίση, που επιταχύνθηκε από την πιστωτική κατάρρευση του 2007-2008. Έτσι, δημόσιες υπηρεσίες καταργούνται και κρατικές περιουσίες πωλούνται σε μια μάταιη προσπάθεια να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς που δεν μπορούν πια να είναι ισορροπημένοι, διότι η προσφορά χρήματος (money supply) έχει συρρικνωθεί.
Οι κυβερνήσεις συνήθως παίρνουν την ευθύνη για τις υπερβολικές δαπάνες, αλλά οι κυβερνήσεις δεν ξεκίνησαν την κρίση. Η κατάρρευση ήταν στο τραπεζικό σύστημα και στην πίστωση που δημιούργησαν καθώς και στη διατήρησή της.
Σε αντίθεση με δημοφιλή πεποίθηση, τα περισσότερα από τα χρήματά μας σήμερα δεν δημιουργούνται από τις κυβερνήσεις. Δημιουργούνται από ιδιωτικές τράπεζες ως δάνεια. Το ιδιωτικό σύστημα δημιουργίας χρήματος έχει αυξηθεί στο πέρασμα των χρόνων και ως συνέπεια έχει έρθει να εξουσιάσει τις κυβερνήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Το σύστημα, όμως, περιέχει τους σπόρους της δικής του καταστροφής, ενώ η πηγή της δύναμής του είναι επίσης μια ανιδιοτέλεια του αρχικού του σχεδιασμού. Το πρόβλημα είναι ότι οι τράπεζες αποδίδουν «τραπεζική πίστωση» που πρέπει να επιστραφεί με τόκο, ενώ παράλληλα επιδιώκουν συνεχώς την επιστροφή περισσότερων χρημάτων από όσα δημιουργήθηκαν αρχικά, ως δάνεια. Έτσι, ο μόνος τρόπος για να πάρουμε επιπλέον χρήματα από το ιδιωτικό τραπεζικό σύστημα είναι να πάρουμε ακόμη περισσότερα δάνεια, με επιβαρυμένο επιτόκιο.
Το βιβλίο αυτό, λοιπόν, έχει σχεδιαστεί με τρόπο ώστε να βοηθήσει στην κατανόηση βασικών στοιχείων της χρηματοοικονομικής και τραπεζικής επιστήμης σε διεθνές επίπεδο αλλά και στην Ελλάδα. Σημαντικός στόχος του βιβλίου είναι ο αναγνώστης να κατανοήσει τα βασικά χαρακτηριστικά και προϊόντα του διεθνούς χρηματοοικονομικού και τραπεζικού συστήματος, να οξύνει τη σκέψη του καθώς και να αποκτήσει μια ευρύτερη αντίληψη των οικονομικών γεγονότων που διαδραματίζονται τη χρονική αυτή περίοδο στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
Πρόλογος
Βασικοί όροι
Κεφάλαιο 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ – ΔΑΝΕΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1.1 Τα οφέλη των συναλλαγών
1.2 Αποταμίευση, επένδυση και δανειοδότηση
1.3 Συναλλαγές σε επίπεδο κινδύνου
1.4 Οι περιπλοκές των συναλλαγών
1.5 Συμπερασματικά
Ερωτήσεις - Ασκήσεις
Κεφάλαιο 2. ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ Η ΛΕΙ-ΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ
2. Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
2.1 Μείωση του κόστους ρευστοποίησης
2.2 Άμεση δανειοδότηση-χρηματοδότηση και χρηματοπι-στω-
τικές αγορές
2.3 Έμμεση δανειοδότηση και χρηματοοικονομικοί
διαμεσολαβητές
2.4 Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα άμεσης και έμμεσης
δανειοδότησης
2.5 Πώς το χρηματοοικονομικό σύστημα λειτουργεί
2.6 Τα χαρακτηριστικά μιας καλής αγοράς
Ερωτήσεις - Ασκήσεις
Κεφάλαιο 3. ΕΠΙΤΟΚΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΙΣΟΤΙΜΙΕΣ
3. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΠΙΤΟΚΙΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΙΣΟΤΙΜΙΩΝ
3.1 Σύνθεση πολλαπλών επιτοκίων περιόδου
3.2 Υπολογισμός τοκομεριδίων ομολόγων
3.3 Αποπληρωμή και απόσβεση δανείου σε περιοδικές τοκοχρεο-
λυτικές δόσεις
3.4 Απόδοση αγοράς σε χρεόγραφα με πολλαπλές δόσεις
πληρωμών
3.5 Κίνδυνος επιτοκίων σε χρεόγραφα με εφάπαξ δόση
πληρωμών
3.6 Κίνδυνος επιτοκίων σε χρεόγραφα με πολλαπλές δόσεις
πληρωμών
3.7 Συναλλαγματικός κίνδυνος
Ερωτήσεις - Ασκήσεις
Κεφάλαιο 4. ΜΕΣΙΤΕΣ – ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΕΣ
4. ΑΝΟΙΓΜΑ ΜΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ
4.1 Στοιχεία ισολογισμού
4.2 Κέρδη και απόδοση ιδίων κεφαλαίων
4.3 Καθορίζοντας τα επιτόκια σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον
4.4 Κίνδυνοι των χρηματοοικονομικών διαμεσολαβητών – ΧΔ
4.5 Καταθέσεις, αποθεματικά και ρευστότητα
4.6 Διαχείριση στοιχείων ενεργητικού και παθητικού
4.7 Ιδία κεφάλαια, κίνδυνοι και επιπτώσεις μόχλευσης
4.8 Η έννοια και επίδραση των μοχλεύσεων
4.9 Οικονομίες κλίμακας και φάσματος
Ερωτήσεις - Ασκήσεις
Κεφάλαιο 5. ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
5. ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ
5.1 Η εξέλιξη της διεθνούς τραπεζικής δομής
5.2 Η τραπεζική δομή στην Ελλάδα – εξελίξεις και προοπτικές
5.3 Η εξέλιξη της παγκόσμιας τραπεζικής δομής
5.4 Τραπεζικές δραστηριότητες εναλλακτικές της δικτύωσης
5.5 Διεθνής τραπεζική
5.6 Τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της συγχώνευσης
τραπεζών
Ερωτήσεις - Ασκήσεις
Κεφάλαιο 6. ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ, ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΚΕΦΑ-ΛΑΙΑ
6. Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
6.1 Η τιμολόγηση των ασφάλιστρων
6.2 Αποθεματικά και πριμοδότηση
6.3 Μάρκετινγκ - Εμπορία
6.4 Κίνητρα ασφάλισης
6.5 Ασφάλεια ζωής
6.6 Ασφαλιστικά συμβόλαια ζωής, συνταξιοδότησης και
ιατρικής περίθαλψης
6.7 Συμβόλαια ιατρικής περίθαλψης
6.8 Ασφάλιση ιδιοκτησίας και αστικής ευθύνης
6.9 Αντασφάλιση
6.10 Εισόδημα συνταξιοδότησης
6.11 Συνταξιοδοτικά προγράμματα
6.12 Οι παγίδες των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων
6.13 Επιπλοκές και πλεονεκτήματα
6.14 Αμοιβαία κεφάλαια – ΑΚ (Mutual Funds - MF)
Ερωτήσεις - Ασκήσεις
Κεφάλαιο 7. ΑΓΟΡΑ ΤΙΤΛΩΝ: ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ
7. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
7.1 Πώς μια αγορά τίτλων λειτουργεί
7.2 Η δομή μιας αγοράς χρεογράφων
7.3 Πώς λειτουργεί μια διαπραγματευτική αγορά
7.4 Πώς λειτουργεί μια αγορά δημοπρασιών
7.5 Πώς εκτελείται μια συναλλαγή
7.6 Η συμβολή και σημασία της πίστωσης στις αγορές
χρεογράφων
7.7 Οι βασικές λειτουργίες εταιριών διαχείρισης χρεογράφων
7.8 Οι ρυθμίσεις των αγορών χρεογράφων
7.9 Η υποδομή των αγορών χρεογράφων
Ερωτήσεις - Ασκήσεις
Κεφάλαιο 8. ΑΓΟΡΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
8. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
8.1 Η αγορά χρήματος
8.2 Τα οφέλη μιας αποτελεσματικής αγοράς χρήματος
8.3 Η αγορά κεφαλαίου
8.4 Προβλήματα κινήτρων στην ανάπτυξη των κεφαλαιαγορών
8.5 Εταιρίες υψηλού επιχειρηματικού κινδύνου (Venture Capital)
8.6 Οι δείκτες των αγορών χρήματος και κεφαλαίου
8.7 Σύγχρονες χρηματοοικονομικές τεχνικές, εργαλεία και
υποδείγματα
8.8 Η εναρμόνιση κανόνων ρύθμισης
8.9 Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, οι θεσμικοί και ιδιώτες επενδυτές
Ερωτήσεις - Ασκήσεις
Κεφάλαιο 9. ΑΓΟΡΑ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ
9. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
9.1 Τα είδη παραγώγων και τα γενικά τους χαρακτηριστικά
9.2 Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης – ΣΜΕ (Futures
Contracts)
9.3 Προθεσμιακά συμβόλαια/συναλλαγές – ΠΣ (Forward
Contracts)
9.4 Συμβόλαια δικαιωμάτων προαίρεσης – ΣΔΠ (options
Contracts)
9.5 Συμβόλαια ανταλλαγής – ΣΑ (swaps contracts)
9.6 Ο ανταγωνισμός στην αγορά παράγωγων προϊόντων
Ερωτήσεις - Ασκήσεις
Κεφάλαιο 10. Η ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
10. ΕΝΝΟΙΑ ΕΝΟΣ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
10.1 Η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος ως
στόχος
10.2 Ο ρόλος της Κεντρικής Τράπεζας στη σταθεροποίηση του
χρηματοπιστωτικού συστήματος και οι βραχυπρόθεσμες
οικονομικές προκλήσεις
10.3 Η χρηματοπιστωτική κατάσταση στην Ελλάδα
10.4 Οι παράγοντες που προσδιορίζουν τους κινδύνους στις
αγορές κρατικών τίτλων – ομολόγων
10.5 Οι συστημικές συνέπειες του πιστωτικού κινδύνου των κρατών
10.6 Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και ο ρόλος της στη
σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος
10.7 Η δημιουργία χρήματος στις αγορές
10.8 Νομισματική πολιτική
10.9 Οι στόχοι της πραγματικής οικονομίας στην νομισματική
πολιτική
10.10 Σταθεροποιώντας τα επίπεδα των τιμών
Ερωτήσεις - Ασκήσεις:
Παραρτήματα
Βιβλιογραφία-αρθρογραφία